Ενότητα 4 Διατροφή στην αρχαία Ελλαδα

 ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΤΑΖΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ-ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Στο σχολείο κάναμε το μάθημα 

Γάρος, το κέτσαπ των αρχαίων

ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ                                 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ

• Αναζητήστε πληροφορίες  στο διαδίκτυο   για τη διατροφη  στην αρχαία Ελλαδα.

• 

  

• 
  

• 
  

• 
  

• Πρέπει να κάνετε μια περίληψη των πληροφοριών που βρήκατε για τα τρόφιμα. Δώστε τίτλο στο κείμενό σας και γράψτε μόνο τα κύρια σημεία των κειμένων που διαβάσατε.

• 
  
  
  
  
  
  

Βασικό χαρακτηριστικό της αρχαίας ελληνικής διατροφής ήταν η λιτότητα. Όλα έκρυβαν μια λογική αιτία, μια μικρή σοφία… Το φαγητό δεν ήταν μια γρήγορη στιγμή μέσα στην ημέρα, μια υποχρέωση, αλλά τμήμα του ίδιου του πολιτισμού  Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν στη νοοτροπία τους να τρέφονται με αυτά που τους χάριζε ο τόπος τους .  Εξάλλου, οι αρχαίοι έλεγαν πως ένα υγιές  μυαλό πρέπει να βρίσκεται μέσα σε ένα υγιές σώμα.

 Ο ημίθεος Ηρακλής, παροιμιώδης λιχούδης, τρελαινόταν για μπιζελόσουπα ,αμύγδαλα ,ψάρι και κρέας ψητο.

Για το έτνος, δηλαδή τη σημερινή φάβα, ξετρελαινόταν ο Ηρακλής, και ο Αριστοφάνης δεν χάνει την ευκαιρία να τον σατιρίσει: 

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ  ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ 

Ήρθες, αγαπητέ Ηρακλή;

 Πέρασε μέσα. Η Περσεφόνη μόλις έμαθε ότι έφτασες, αμέσως βάλθηκε να ζυμώνει καρβέλια, έβαλε δυο τρεις χύτρες στη φωτιά με όσπρια τριμμένα και φάβα, και στη θράκα ένα ολάκερο βόδι • ψήνει ακόμη γλυκά και πίτες. Μα πέρασε μέσα. 

 (Αριστοφάνη«Βάτραχοι» )...

Γυναίκα, βράσε μπόλικα φασόλια, ρίξε και στάρι, φέρε μας λίγα σύκα (...) Ας φέρει κάποιος απ' το σπιτικό μου την τσίχλα και δυο σπίνους• είχε κι ανθόγαλο και τέσσερα κομμάτια λαγού.

  Η κότα ψήθηκε το παστέλι του σουσαμιού ζυμώθηκε .

Τις τσαπέλες με τα σύκα και τις θρούμπες τις ελιές....

                                                          (Αριστοφάνη «Ειρήνη»,)...

ΔΙΚΑΙΟΠΟΛ1Σ: Μμ! αν φέρνεις τέτοια νοστιμάδα, την πιο γλυκιά που υπάρχει, δός μου τα χέλια να καλωσορίσω αμέσως.

 ΘΗΒΑΙΟΣ: Νιράιδα ζηλεμέν' της Κουπαΐδας βγε και καλοχιραίτισι τουν ξένον.

 

ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ: Ω! Πολυπόθητε και πολυαγαπημένε λαχταριστέ μεζέ της κωμωδίας, μας ήρθες πια, μεράκι των φαγάδων. Το φυσερό, τη σκάρα φέρτε, δούλοι.  ...
  (Αριστοφάνη,«Αχαρνείς»...

ΣΧΟΛΕΙΟ

ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΛΕΖΑΝΤΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΙΚΟΝΑ

ΕΙΔΩΛΙΟ ΑΝΔΡΟΣ ΠΟΥ ΤΡΙΒΕΙ ΤΥΡΙ -500 π.Χ. -ΑΡΧ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΗΒΑΣ

ΕΜΒΙΑ - ΑΒΙΑ

Απαντώ στο τετράδιο  

ΘΥΜΑΜΑΙ.....

Τα Χαρακτηριστικά της ζωής

Για τους ζωντανούς οργανισμούς χρησιμοποιούμε και την ονομασία «έμβια», που προκύπτει από τη λέξη «βίος», που σημαίνει ζωή. 

Τα υπόλοιπα αντικείμενα ονομάζονται «άβια», ονομασία που προκύπτει από τη λέξη «βίος» και το στερητικό «α».
Άβιο, λοιπόν, ονομάζεται αυτό που δεν έχει ζωή. Στα άβια ανήκουν και τα αντικείμενα που κατασκευάζονται από υλικά που προέρχονται από έμβια όπως μια ξύλινη καρέκλα, ένα μάλλινο πουλόβερ κ.ά.

Σχεδόν παντού, όπου κοιτάζουμε, αναπτύσσεται ζωή.

Συμπέρασμα

---

Οι ζωντανοί οργανισμοί εμφανίζουν χαρακτηριστικές λειτουργίες:
κινούνται, αναπαράγονται, αναπτύσσονται, τρέφονται,
αναπνέουν & αντιδρούν σε ερεθίσματα.

Οι συνθήκες ζωής των υποδούλων

Ενότητα Β΄ - Κεφάλαιο 4

Οι συνθήκες ζωής των υποδούλων

 Καθημερινή ζωή

Οι Τούρκοι είχαν  αναθέσει την είσπραξη των φόρων στους τοπικούς άρχοντες, δηλαδή τους κοτζαμπάσηδες. Γι’ αυτόν τον λόγο είχαν παραχωρήσει κάποια προνόμια στις ελληνικές κοινότητες.

Χάρη σ’ αυτές τις παραχωρήσεις οι Έλληνες διατήρησαν τους εθνικούς δεσμούς τους, την γλώσσα τους, την θρησκεία τους, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Κατάφεραν, ακόμα, να προοδεύσουν στο εμπόριο, την ναυτιλία, κλπ.

Παρ’ όλα αυτά, οι συνθήκες ζωής για τους χριστιανικούς πληθυσμούς

–ιδίως κατά τους πρώτους αιώνες της τουρκοκρατίας– ήταν πολύ άσχημες:

·  Οι ραγιάδες ζούσαν φτωχικά, σε απομακρυσμένα χωριά ή στις φτωχές συνοικίες των πόλεων, υποχρεώνονταν να παίρνουν μέρος σε διάφορες αγγαρείες, και στον στρατό υπηρετούσαν μόνο σε βοηθητικές υπηρεσίες (ως ναύτες ή οδηγοί).

·  Τους πιο εύφορους και μεγάλους κάμπους τους άρπαζαν οι Τούρκοι αγάδες, αλλά και οι Έλληνες κοτζαμπάσηδες. Έτσι, στους φτωχούς αγρότες έμεναν τα πιο μικρά και άγονα χωράφια.

·  Οι Οθωμανοί είχαν εφαρμόσει το παιδομάζωμα (κυρίως κατά τους δύο πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας). Έπαιρναν δηλαδή μικρά αγόρια από τα σπίτια τους και τα εκπαίδευαν, για να υπηρετήσουν ως υπάλληλοι ή στρατιώτες τον Σουλτάνο και την αυτοκρατορία όταν θα μεγάλωναν. Αυτοί ήταν οι γενίτσαροι.

·  Οι κατακτημένοι πληθυσμοί υφίσταντο πολλές διακρίσεις εναντίον τους.

Για να ησυχάσουν από τα βάσανα, πολλοί χριστιανοί αποφάσιζαν να αλλαξο­πιστήσουν και να γίνουν μουσουλμάνοι, δηλαδή να εξισλαμιστούν. Άλλοι, πάλι, παρέμεναν κρυφά χριστιανοί, αλλά διέδιδαν επίσημα πως γίνονταν μουσουλμάνοι. Αυτοί ήταν οι κρυπτοχριστιανοί.

 

Φορολογία

Με σουλτανικούς νόμους επετράπη στους χωρικούς, όχι βέβαια η ιδιοκτησία της γης αλλά η χρησιμοποίησής της. Οι αγρότες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας έχασαν τη γη τους , και όφειλαν ως καλλιεργητές πια να καταβάλουν ορισμένους φόρους.

Οι Χριστιανοί (οι ραγιάδες)

ήταν υποχρεωμένοι να πληρώνουν περισσότερους φόρους από τους Τούρκους. Πλήρωναν φόρους για τα πάντα:

·  Κεφαλικό φόρο (χαράτσι): όσο πιο πολλά άτομα είχε η οικογένεια, τόσο περισσότερα χρήματα πλήρωναν,

·  Φόρο για την αγροτική παραγωγή τους (την δεκάτη, δηλ. το 1/10 της παραγωγής). Οι Έλληνες δεν είχαν δικαίωμα ιδιοκτησίας, διότι κύριος όλης της γης εθεωρείτο ο Σουλτάνος. 

  ·Φόρο για τα σπίτια τους,

·  Φόρο για τα χωράφια τους,

·ΑΛΛΟΙ ΦΌΡΟΙ:  φόρο καπνού, γάμου, καταλυμάτων, , καφτανίων, καρφοπετάλλων, 

για τη μακριά κόμη. Από τον τελευταίο , έμεινε παροιμιώδης η φράση: «πλήρωσε τα μαλλιά της κεφαλής του»

Για να συντηρηθούν οι κρατικές εγκαταστάσεις και οι δαπάνες των ανακτόρων του Σουλτάνου, ο Ελληνικός λαός πλήρωνε ειδικό φόρο το ονομαστό «σουφράτ», εξ’ ου παραμένει μέχρι και σήμερα η φράση «τα σούφρωσες».  

Το «πανιάτικο», ήταν ο φόρος για τα καραβόπανα των πλοίων του Τουρκικού στόλου. Πάλι η παροιμιώδης φράση έχει μείνει και αυτή «Έμεινα πανί με πανί».

Για να έχεις το δικαίωμα να παντρευτεί κάποιος έπρεπε να πληρώσει ένα φόρο τον ονομαζόμενο «νιγιαμπέτ», διαφορετικά ο γάμος κρινόταν άκυρος και επιβάλλονταν πρόστιμο το πενταπλάσιο του «νιγιαμπέτ».

Δικαίωμα φορολόγησης είχε η Τουρκική εξουσία για την σφαγή των ζώων τα ονομαστά «σφαχτικά»

Στα λιμάνια πληρώνονταν τελωνειακό δικαίωμα στους Τούρκους και στις εμπορικές συναλλαγές, τα «ζυγιστικά». Ένας άλλος φόρος ήταν το «αλατιάτικο», που ήταν το δικαίωμα πάνω στην παραγωγή του αλατιού.

Έκτακτους φόρους, περισσότερους ή λιγότερους, ανάλογα με την εποχή.

Εκτός από τους φόρους του Σουλτάνου, σε πολλά μέρη οι τοπικοί άρχοντες (προεστοί, κοτζαμπάσηδες, κλπ.) εκμεταλλεύονταν την εξουσία τους και με διάφορες δικαιολογίες ζητούσαν επί πλέον φόρους από τους κατοίκους, για το προσωπικό τους ταμείο.

Ερωτήσεις κατανόησης

ü Γιατί οι Τούρκοι έκαναν κάποιες (έστω λίγες) παραχωρήσεις στους Έλληνες;

ü Ποιες ήταν, με λίγα λόγια, οι συνθήκες ζωής των υποδούλων;

ü Τι ήταν το παιδομάζωμα; Για ποιον λόγο γινόταν;

ü Ποιοι ήταν οι κρυπτοχριστιανοί; Γιατί αρκετοί Έλληνες εξισλαμίζονταν;

ü Αναφέρετε κάποιους από τους φόρους που ήταν υποχρεωμένοι να πληρώνουν οι ραγιάδες.

ü Πώς κρίνετε την συμπεριφορά αρκετών κοτζαμπάσηδων να ζητούν επί πλέον φόρους από τους φτωχούς Έλληνες ομοεθνείς τους;

 

 

 

διαιρέτες

 ΒΡΙΣΚΩ ΤΟΥΣ ΔΙΑΙΡΕΤΕΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΡΙΘΜΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

- Το  7 είναι διαιρέτης του 42   ;   Γιατί;

-.Οι διαιρέτες του 42 είναι οι     1, 2, 3, 6, 7, 14,21, 42   ;Γιατί;

- Κάθε ζεύγος αριθμών έχει τουλάχιστον ένα κοινό διαιρέτη το 1;

• Βρίσκω τους διαιρέτες των αριθμών.

24, 32, 40 

ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Ένας ανθοπώλης έχει 12   ΜΑΝΟΥΣΑΚΙΑ , 16 ΚΡΙΝΑΚΙΑ, 24 ΜΑΡΓΑΡΙΤΕΣ.

 α) Πόσες ίδιες ανθοδέσμες μπορεί να φτιάξει, χωρίς να του περισσέψει κανένα λουλούδι; 

ΛΥΣΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ο Μίμης εχει 48 μπίλιες και  32  σβούρες που δεν χρειαζεται πια. Θελει να τα ΧΑΡΙΣΕΙ σε φιλους του. 

Σε ποσους φιλους του μπορει να τα χαρίσει  χωρις να του περισσεψει κάποιο παιχνιδι;

Διαίρεση-

 για όσους απουσιάζουν τα ξαναγράφω στο τετράδιο

τα γράφω στο τετράδιο για να θυμηθώ ...   τη διαίρεση στους δεκαδικούς αριθμούς.α

διαιρέσεις 

ΕΠΙΘΕΤΑ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

 

ΑΣΚΗΣΗ

Σε τι συμφωνούν τα επίθετα με τα ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις;

Η κατανάλωση πολλών  αναψυκτικών δεν ωφελεί τον οργανισμό.

γένος :

αριθμός :

πτώση : 

Πήραμε πολλά γλυκά  για το σπίτι.

γένος :

αριθμός :

πτώση : 

Δεν είδε τα χαρακτηριστικά σημάδια.

γένος :

αριθμός :

πτώση : 

 Δε με ενθουσιάζει ο αμερικανικός  κινηματογράφος.

γένος :

αριθμός :

πτώση : 

Διάβασε, σε παρακαλώ, την επόμενη  άσκηση.

γένος :

αριθμός :

πτώση : 

Ετερόφωτοι είναι οι πλανήτες.

γένος :

αριθμός :

πτώση : 

ΠΟΙΟ ΦΥΤΟ ΕΙΝΑΙ;;;;;;;ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ 

Στην εποχή των Φαραώ χρησιμοποιήθηκε εντατικά για την κατασκευή χαρτιού. Πως? Ακολουθώντας αυτά τα βήματα:

1. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να κόψετε στελέχη που φαίνονται υγιή.
2. Στη συνέχεια, το εξωτερικό στρώμα ξεφλουδίζεται.
3. Στη συνέχεια, το εσωτερικό μέρος κόβεται σε λεπτές λωρίδες και τοποθετείται σε δοχείο νερού για 72 ώρες.
4. Οι λωρίδες στη συνέχεια τοποθετούνται σε μια σκληρή, επίπεδη επιφάνεια και ισοπεδώνονται σε φύλλα τυλίγοντας τις.
5. Το επόμενο βήμα είναι να τοποθετήσετε τις λωρίδες σε στεγνό λινό ή πανί, έτσι ώστε το άνω στρώμα να είναι κάθετο προς το κάτω στρώμα.
6. Οι λωρίδες καλύπτονται με ένα δεύτερο στρώμα από λινό ύφασμα, έτσι ώστε αυτά τα στρώματα να βρίσκονται στη μέση των δύο τεμαχίων υφάσματος και να τοποθετούνται μεταξύ δύο ξύλινων σανίδων.
7. Για να πάνε όλα καλά, πρέπει να αλλάζετε τα λευκά υφάσματα κάθε 2-3 ώρες για στεγνά υφάσματα. Η όλη διαδικασία στεγνώματος διαρκεί 72 ώρες.
8. Μετά από αυτό το διάστημα, το φύλλο πάπυρου ισοπεδώνεται με έναν κύλινδρο.
9. Και έτοιμος!
   
   
   
   

ΤΑ ΔΕΚΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ-ΑΡΘΡΟ

 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

ΤΑ ΔΕΚΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

ΤΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΠΙΘΕΤΑ

                                           ΓΛΩΣΣΑ

ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ  ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ  ΑΚΡΙΒΩΣ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ.... ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ΝΑ ΓΡΑΨΩ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΩΤΗΣΗ....

παραθαλάσσιο,   διώροφο,     εξοχική, ευρύχωρο, κρυστάλλινους, θρησκευτικές,  ξύλινο, σιδερένια, κουνιστή, ακύμαντη, ανθοστόλιστο- ολάνθιστο