ΔΙΑΤΡΟΦΗ

 

 

1ο ΣΧΕΔΙΟ	ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ 21+: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2021-22
Σχολείο:	2 ο  ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ
Τάξη:	Στ ΄
Τμήμα:	3
Αριθμός μαθητών:	15
Συνολικός αριθμός εκπαιδευτικών που συνεργάζονται:	1
Στοιχεία εκπαιδευτικών (Ονομ/νυμο, Ειδικότητα):	ΕΛΕΝΗ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ         ΔΑΣΚΑΛΑ
Βασικός προσανατολισμός του ετήσιου Σχεδίου Δράσης (ανάγκες μαθητών/τριών, όραμα σχολείου)
Βασική αρχή του ετήσιου Σχεδίου Δράσης  των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι να συνδυάζουν το γνωστικό πεδίο των Προγραμμάτων Σπουδών με την ανάπτυξη βασικών ικανοτήτων των μαθητριών και των μαθητών με σκοπό τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες. Σκοπός μας είναι η ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης στις μαθήτριες και στους μαθητές της τάξης μας. Το όραμα των εκπαιδευτικών και της Διεύθυνσης του σχολείου μας είναι η δημιουργία μιας σύγχρονης σχολικής μονάδας που να ανταποκρίνεται στις νέες εκπαιδευτικές ανάγκες και προκλήσεις του 21ου αιώνα, θέτοντας το μαθητή στο επίκεντρο των αλλαγών και σκοπεύοντας στη συνολική βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Στοχεύουμε σε: 1.     Ένα Σχολείο που επιδιώκει την εξωστρέφεια με τη διαμόρφωση ενός δημιουργικού και ανοικτού, εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, την ευαισθησία για το περιβάλλον-αειφορία, τη βιωματικότητα και την ενεργό συμμετοχή, που όχι μόνο επιδέχεται αλλά ενθαρρύνει και δημιουργεί καινοτομία. 2.     Ένα Σχολείο ενταξιακό που αξιοποιεί τις σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις, προκειμένου να ανταποκριθεί στις διαφοροποιημένες ανάγκες και ικανότητες των μαθητών. 3.     Ένα Σχολείο ψηφιακό που συμβαδίζει αρμονικά με τις κλασικές μορφές «προφορικότητας» και «εγγραμματοσύνης» κι όλα αυτά μέσα σε ένα πλαίσιο συνεργατικότητας, αλληλεγγύης και ομαδικού πνεύματος.

 

Β1. Σχέδιο Δράσης του Τμήματος - Θεματικός Κύκλος «Ζω καλύτερα-Ευ ζην»

 

 

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2020-21
	Θεματικός Κύκλος: Ζω καλύτερα- Ευ ζην Επιμέρους Θεματικές Ενότητες/Υποενότητες  ΔΙΑΤΡΟΦΗ……………………………………………………………………………………………………………
Τίτλος/τίτλοι προγραμμάτων:	Ο δικός μας τίτλος: «Διατροφή & Πολιτισμός»
Στόχοι Σχεδίου Δράσης	Αναφορά σε: • Α1. Δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα (4cs) •Δημιουργικότητα, Επικοινωνία, Κριτική σκέψη, Συνεργασία Ψηφιακή επικοινωνία, Ψηφιακή συνεργασία, Ψηφιακή δημιουργικότητα, Ψηφιακή κριτική σκέψη, Συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας) Β)Δεξιότητες Ζωής Αυτομέριμνα, Κοινωνικές δεξιότητες, Ενσυναίσθηση και Ευαισθησία, Προσαρμοστικότητα, Υπευθυνότητα  Γ) Δεξιότητες της τεχνολογίας, της μηχανικής και της επιστήμης Πληροφορικός γραμματισμός, Ψηφιακός γραμματισμός, Δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων, Δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, Δεξιότητες διεπιστημονικής και διαθεματικής χρήσης των νέων τεχνολογιών)  Δ) Δεξιότητες του νου Οργανωσιακή σκέψη, Μελέτη περιπτώσεων και Επίλυση προβλημάτων, Κατασκευές, παιχνίδια, εφαρμογές, Ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός
Ακολουθία εργαστηρίων
Εργαστήριο 1	Από το συμπόσιο των Ελληνιστικών χρόνων των Γιτάνων   στο σύγχρονο τραπέζι" δραστηριότητα:ΕΠΙΣΚΕΨΗ  ΣΤΑ ΓΙΤΑΝΑ
Εργαστήριο 2	Τα σκεύη της κουζίνας μου, τα σκεύη του μουσείου.  ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ
Εργαστήριο 3	Τα γεύματα της ημέρας-   Από το συμπόσιο των Ελληνιστικών χρόνων των Γιτάνων   στο σύγχρονο τραπέζι" δραστηριότητα: Ψηφιακή Αφήγηση ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΑΞΗΣ
Εργαστήριο 4	«Η γελαστή  Πολιτεία »-Τι θα μαγειρέψεις σήμερα μαμά ; ΒΙΝΤΕΟ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ Από το συμπόσιο των Ελληνιστικών χρόνων των Γιτάνων   στο σύγχρονο τραπέζι" δραστηριότητα: Μαγειρεύοντας  έναν καλύτερο κόσμο
Εργαστήριο 5	Τρώγοντας τα πιάτα του ουράνιου τόξου-Καταιγισμός ιδεών-ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΕΡΥΘΡΟ ΣΤΑΥΡΟ
Εργαστήριο 6	Πυραμιδα διατροφης  -  Από το συμπόσιο των Ελληνιστικών χρόνων των Γιτάνων   στο σύγχρονο τραπέζι" δραστηριότητα:  -παιχνίδι γνώσεων trivial pursuit, παίρνοντας πληροφορίες από τα κείμενα που διαβάσαμε και παίζει  όλη η οικογένεια.
Εργαστήριο 7	Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΩΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Από το συμπόσιο των Ελληνιστικών χρόνων των Γιτάνων   στο σύγχρονο τραπέζι" δραστηριότητα: ΟΜΑΔΙΚΟ  ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ- ΚΑΛΙΚΑΤΖΑΡΟΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ
Προσαρμογές για τη συμμετοχή και την ένταξη όλων των μαθητών/τριών

Φορείς και άλλες συνεργασίες που θα εμπλουτίσουν το πρόγραμμά μας	-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ  -Η πλατφόρμα του ΙΕΠ, αξιοποιώντας το επιμορφωτικό υλικό των εργαστηρίων των πιλοτικών προγραμμάτων
Τελικά προϊόντα που παρήχθησαν από τους/τις μαθητές/τριες κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων	ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ- ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ
Εκπαιδευτικό υλικό και εργαλεία που παρήχθησαν από τους/τις μαθητές/τριες κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων	εννοιολογικοι χαρτες-αναστοχασμοι-εργα τεχνης
Αξιολόγηση - Αναστοχασμός πάνω στην υλοποίηση	ΟΙ ΑΠΟΥΣΊΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΛΟΓΩ  COVID  ΔΥΣΧΕΡΑΙΝΑΝ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Μία πιθανή προσέγγιση του σχετικού θέματος και η συνεπακόλουθη εξαγωγή συμπερασμάτων θα συνέβαλε καίρια στον προβληματισμό για τη χάραξη ανάλογης πορείας, ώστε να αντιμετωπιστούν παρόμοιες καταστάσεις και να διευκολυνθούν και να προβλεφθούν στρατηγικές δράσης.

Ο μαθητής/ρια καθίσταται ικανός/ή: 

• να κατανοήσει τη σημαντικότητας της διατροφής στη συνολικής του/της υγεία • να επιλέγει τρόφιμα με υψηλή διατροφική αξία • • Να συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα του νερού στον οργανισμό του/της

 • Να συντάσσει ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο • Να αξιολογεί ένα διαιτολόγιο ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά της ισορροπημένης διατροφής • Να δημιουργήσει ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα υγιεινής διατροφής • Να αναπτύσσει δεξιότητες ώστε να κατατάσσει, να επεξεργάζεται και να αξιολογεί τις πληροφορίες και να συνειδητοποιεί τους κινδύνους που απειλούν την υγεία του/της.

•Να εκφράζεται δημιουργώντας ψηφιακά κείμενα • να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες και λήψη συλλογικών αποφάσεων

 •Να αντιληφθούν πως Αρχαίος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι μόνο τα υλικά κατάλοιπα των προγόνων μας, που αποκαλύπτουμε στις ανασκαφές. Πολιτισμός είναι και ο τρόπος ζωής παλαιότερα και σήμερα, το πώς σκεπτόμαστε, πώς αντιδρούμε και τι τρώμε. 

 

«Η Αγέλαστη Πολιτεία »-Τι θα μαγειρέψεις σήμερα μαμά ;

2.Τι θα μαγειρέψεις σήμερα μαμά ; Αγαπημένο κοκκινιστό ή μήπως .....λατρεμένα ντολμαδάκια ; Όπως και να ΄χει εμείς τ ΄αγαπάμε και θα τα φάμε όλα !!!

Διάλεξε τρόφιμα και από τις 6 ομάδες καθημερινά.

Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΩΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Ο Ιπποκράτης έλεγε «η τροφή να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου η τροφή σου». 

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ

 Αρχαίος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι μόνο τα υλικά κατάλοιπα των προγόνων μας, που αποκαλύπτουμε στις ανασκαφές. Πολιτισμός είναι και ο τρόπος ζωής παλαιότερα και σήμερα, το πώς σκεπτόμαστε, πώς αντιδρούμε και τι τρώμε. 

   Οι 5 χρυσοί κανόνες περί γαστρονομικής τέχνης του Αρχέστρατου (επίκαιροι σήμερα περισσότερο από ποτέ) ήταν:

                         *Αγνά υλικά για την παρασκευή φαγητού.

                          *Αρμονία των υλικών μεταξύ τους.

                       *Όχι στις βαριές σάλτσες και στα καυτερά υλικά. Καλύπτουν και δεν αναδεικνύουν  τις επιμέρους γεύσεις.

                      *Ελαφρές σάλτσες. Βοηθούν στην απόλαυση του ουρανίσκου.

                     *Καρύκευμα του πιάτου με μέτρο έτσι ώστε να υπάρχει αρμονία των γεύσεων και των αρωμάτων του φαγητού. 

                  ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ

Πίτες: 

               Oι αρχαίοι μεταχειρίζονταν  άριστη ποιότητα αλεύρου Στη ζύμη της πίτας προσέθεταν : γάλα, τυρί, αυγά, λάδι, λάδι, άνηθο, μάραθο, κύμινο, πιπέρι κτλ. ή ακόμα κάρυα, αμύγδαλα, σταφίδες κτλ

 Τότε που δεν είχαν ψυγεία και δεν διατηρούνταν τα τρόφιμα, όπως είναι φυσικό, για πολλές μέρες, επικράτησε η συνήθεια να σφάζει κάθε Σάββατο ένας  ένα πρόβατο ή γίδα, αρνί ή κατσίκι, να το ψήνει στην κεντρική πλατεία και να το μοιράζονται πολλές οικογένειες.

πηγη: Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής

συμποσιο

ταβέρνες , καταστήματα και έτοιμο φαγητό για το σπίτι

ΠΑΤΑ ΣΤΗ ΦΩΤΟ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 

Με αφορμή το υλικό για τη Διατροφή στην αρχαία Ελλάδα: 

• Διάλεξε ένα από τα αντικείμενα των εικόνων που είδες,   φτιάξε τη δική σου ιστορία και εικονογράφησε την. Μπορείς αν θέλεις να την αφηγηθείς στην οικογένειά σου.  

• Φτιάξε με τους γονείς σου το μενού μιας εβδομάδας και εφαρμόσέ το. 

• Με σημερινή συνταγή για  μπισκότο ή   κρέπες  φτιάξτε  μπισκότα, κρέπες, τηγανίτες  χρησιμοποιώντας υλικά που υπήρχαν και στην αρχαία Ελλάδα. 

• Σχεδιάστε  ερωτήσεις για ένα παιχνίδι γνώσεων  trivial pursuit, παίρνοντας πληροφορίες από τα κείμενα που διαβάσατε και παίξτε όλη η οικογένεια. 

• Παρατήρησε τα διάφορα σκεύη της κουζίνας στο σπίτι σου και αντιστοίχισέ τα με τα αντικείμενα των εικόνων ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

.  ΑΓΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΚΕΥΗ ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΤΟ ΦΑΓΗΤΟ

Η κουζίνα στα σπίτια της αρχαίας Ελλάδας ονομαζόταν οπτάνιο, το μαγειρείο δηλαδή όπου μαγείρευαν το φαγητό. Συνήθως για κουζίνα και αποθήκη, επέλεγαν ένα σκιερό δωμάτιο, χωρίς υγρασία.

Σε κεντρικό σημείο του οπτανίου υπήρχε, στο δάπεδο, μία ορθογώνια ή τετράγωνη κατασκευή από πέτρες, η εστία. Στην εστία άναβαν φωτιά και μαγείρευαν το φαγητό.

Τα απαραίτητα κουζινικά σκεύη ήταν πολλά και ποικίλα και χρησίμευαν στην προετοιμασία, στο μαγείρεμα, στο σερβίρισμα ή την αποθήκευση του φαγητού. Έτσι, από την κουζίνα ενός σπιτιού δεν έλειπαν χύτρες, γουδιά, πινάκια (πιάτα), λεκάνες και σκάφες για το ζύμωμα, διάφορα ποτήρια, καθώς και εργαλεία, όπως μαχαίρια, κουτάλες (αρύταινες), πιρούνες (κρεάγρες) και άλλα.

Τα περισσότερα μαγειρικά σκεύη ήταν τοποθετημένα σε ράφια, ενώ κάποια μικρότερα αγγεία ήταν κρεμασμένα στον τοίχο. Το ίδιο έκαναν με τις τροφές και τα διάφορα βότανα και μυρωδικά. Τα τοποθετούσαν στα ράφια ή τα κρεμούσαν στον τοίχο. Στην κουζίνα χρησιμοποιούσαν το χειρόμυλο, με τον οποίο άλεθαν το σιτάρι για να έχουν αλεύρι, καθώς έφτιαχναν συχνά διάφορα αρτοπαρασκευάσματα.

Στο οπτάνιο επίσης υπήρχαν και τα γουδιά για να τρίβουν μικρότερες ποσότητες καρπών. Εκτός από τα ράφια και την εστία, απαραίτητοι ήταν και οι ξύλινοι πάγκοι (τραπέζια) που χρησίμευαν στην προετοιμασία του φαγητού, καθώς και στην τοποθέτηση του φαγητού.

Η εικόνα της κουζίνας ενός αρχαίου σπιτιού δεν διαφέρει πάρα πολύ από τις σημερινές παραδοσιακές κουζίνες. Συνήθειες, όπως η τοποθέτηση τροφών και σκευών σε ράφια ή το κρέμασμά τους στον τοίχο ή ακόμα και στα δοκάρια της ξύλινης οροφής, έφτασε έως τις μέρες μας σε ορισμένες περιοχές.

Η ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΙΤΑ (ΔΙΑΤΡΟΦΗ) ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 

              Οι αρχαίοι με την ανατολή του ήλιου ξεκινούσαν τις καθημερινές τους ασχολίες. Πριν ξεκινήσουν για τις δουλειές τους, έτρωγαν κάτι λιτό, γάλα, ψωμί,μέλι, αμύγδαλα. Αυτό το πρώτο γεύμα λεγόταν ακράτισμα,. 

Προς το μεσημέρι ή το απόγευμα έπαιρναν ένα απλό και γρήγορο γεύμα, το άριστον, σαλάτα, πουρέ ή πίτα ,τυρι, ελιες.  

 Πριν από το βραδινό γεύμα έτρωγαν κάτι στα γρήγορα, το εσπέρισμα, φρούτα, αμύγδα,καρύδια. 

Το κανονικό γεύμα, που ήταν πλουσιοπάροχο, το έπαιρναν στο τέλος της μέρας και λεγόταν δείπνον , ρεβύθια, φασόλια ή φάβα από κουκιά και φακές , χόρτα, όσπρια, κρεμμύδια, σκόρδα, ελιές, τυρί και ψωμί ,κρέας ψητο ή βραστο.Τα ψάρια ήταν βασική τροφή, τα έτρωγαν φρέσκα ή παστά. Έτρωγαν κανονικά μόνο τα βράδια, γιατί σχεδόν καθημερινά είχαν καλεσμένους,δεν έτρωγαν μοναχικά και επινόησαν τα συμπόσια.. 

    Η ελληνιστική περίοδος σηματοδοτείται από αρκετές εισαγωγές εδεσμάτων. Γίνονται γνωστά τα, εξ Ανατολής, ροδάκινα, βερίκοκα, φυστίκια. Οι κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου ανοίγουν ένα νέο γαστρονομικό κεφάλαιο και εμπλουτίζουν την υπάρχουσα διατροφική πυραμίδα. 

Σμύρνη και Χριστούγεννα: «Αχ, αυτά τα σπίτια.!..»

«Αχ, αυτά τα σπίτια που τα καμάρωνα όταν περνούσαμε. Είχαν εάν συνήθειο στη Σμύρνη, να τρώνε με τις πόρτες ανοιχτές.
Τα σπίτια ήταν διώροφα, πάντα υπερυψωμένα, με τρία τέσσερα σκαλάκια, και οι πόρτες τους έμπαιναν λίγο πιο μέσα, ώστε τον χειμώνα δε βρεχόσουν μέχρι να σου ανοίξουν.
Όταν άνοιγε η πόρτα, αμέσως ήταν η τραπεζαρία. Λοιπόν τα βράδια έβλεπες τις οικογένειες μαζεμένες τριγύρω στο τραπέζι σε φρεσκοσιδερωμένα, λινά άσπρα τραπεζομάντηλα .Τα σερβίτσια άστραφταν και τα ποτήρια ήταν πάντα ακριβά κολονάτα. Χουρμάδες, μέλι, καρύδια, κάστανα, αμύγδαλα, φρούτα όλα σε πιατέλες στο τραπέζι .Τα σαραλγιά, οι μπακλαβάδες, τα φοινίκια, οι κουραμπιέδες τα λουκούμια τα κανταΐφια, οι λουκουμάδες οι βασιλόπιττες ήταν τα γλυκά των εορτών της Σμύρνης. Συναγωνίζονταν στη γειτονιά για την καλύτερη εμφάνιση και πάντα οι πόρτες ορθάνοιχτες…»
Οι Σμυρνιές στα σπίτια τους, μέρες πριν από τα Χριστούγεννα άρχιζαν τις μπουγάδες και τ’ ασπρίσματα. Στόλιζαν συνήθως καραβάκια. Κάτω από τη μεγάλη κρεμαστή λάμπα του πετρελαίου ή κάτω από τον πολυέλαιο , κρεμούσαν ένα κλαδί από γκι, το οποίο ονόμαζαν “φιλί”, γιατί όποιος περνούσε από κάτω έπρεπε να το φιλήσει.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ -ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΙΑ