Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021

Αδαμάντιος Κοραής – Ρήγας Βελεστινλής


ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ

Καταγόταν από πλούσια οικογένεια της Χίου. Γεννήθηκε το 1748 στην Σμύρνη και σπούδασε στην περίφημη Ευαγγελική Σχολή της. Αργότερα εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Γαλλία, όπου εκτός από τις σπουδές του, ασχολήθηκε με την αντιγραφή και δημοσίευση των χειρογράφων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.

Στην Γαλλία γνώρισε από κοντά την Γαλλική Επανάσταση και επηρεάστηκε από τις φιλελεύθερες ιδέες της, καθώς και από τις ιδέες του Διαφωτισμού.

Ενθουσιαζόταν με την ιδέα μιας ελληνικής επανάστασης, όμως θεωρούσε πως δεν ήταν ώριμες οι συνθήκες για να γίνει. Πίστευε πως ο ελληνικός λαός δεν ήταν αρκετά μορφωμένος, ώστε να μπορέσει να φτιάξει ένα δημοκρατικό κράτος.

Έλεγε πως για να μπορέσει το ελληνικό γένος να ελευθερωθεί, έπρεπε πρώτα να φωτιστεί μέσω της παιδείας. Η μόρφωση θα μπορούσε όμως να έρθει μόνο με την βοήθεια μιας σωστής γλώσσας.

Έτσι ο Κοραής προσπάθησε πολύ να καθιερώσει την χρήση μιας «καινούργιας» ελληνικής γλώσσας, η οποία θα βασιζόταν στα αρχαία ελληνικά, αλλά θα ήταν αρκετά απλούστερη και το κυριότερο θα ήταν «καθαρή»· απαλλαγμένη από ξένες λέξεις, τουρκικές ή σλαβικές. Αυτή η γλώσσα είναι η καθαρεύουσα. Ο Κοραής είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ελληνικού Διαφωτισμού και συνέβαλε σημαντικά στην ιδεολογική προετοιμασία της Ελληνικής Επανάστασης


ΡΗΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ (ΦΕΡΑΙΟΣ)

Γεννήθηκε το 1757, από εύπορη οικογένεια. Νεαρός ακόμα, επειδή ήταν μορφωμένος, εργάστηκε για τους Φαναριώτες στην Κωνσταντινούπολη. Αργότερα μετανά­στευσε στο Βουκουρέστι, ως γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας και, από το 1790 και μετά, έζησε στην Αυστρία.

Στην Ευρώπη επηρεάστηκε από τις ιδέες του Διαφωτισμού για μόρφωση, ελευθερία και δικαιοσύνη. Από τότε έβαλε στόχο του τον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας.

Το όνειρο του Ρήγα ήταν όλοι οι υπόδουλοι βαλκανικοί κάτοικοι μαζί και με τους φτωχούς Τούρκους, να επαναστατήσουν εναντίον του οθωμανικού ζυγού και να ζήσουν μαζί και ειρηνικά σε ένα ισχυρό ελληνικό κράτος, όλοι οι πολίτες του οποίου θα είχαν τα ίδια δικαιώματα («Βούλγαροι κι Αρβανίτες, Αρμένοι και Ρωμιοί, αράπηδες και άσπροι με μιαν κοινήν ορμή, για την ελευθερίαν να ζώσωμεν σπαθί» – Απόσπασμα από τον Θούριο).

Ο Ρήγας εξέδωσε πολλά βιβλία λογοτεχνικά και επιστημονικά , αλλά τα πιο σημαντικά του είναι η Χάρτα, ένας χάρτης του μελλοντικού ελεύθερου ελληνικού-βαλκανικού κράτους και ο Θούριος, ένας επαναστατικός ύμνος που έγινε σύμβολο του αγώνα για την ελευθερία.
Ρήγας Φεραίος: «Oποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά»

«Όταν η Διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούει τα παράπονά του, το να κάμη τότε ο λαός ή κάθε μέρος του λαού επανάστασιν, να αρπάζη τα άρματα και να τιμωρήση τους τυράννους του, είναι το πλέον ιερόν από όλα τα δίκαιά του, και το πλέον απαραίτητο από όλα τα χρέη του», έγραφε ο Ρήγας στο άρθρο 35 της Χάρτας.



Ερωτήσεις κατανόησης

- Ποιαν εποχή έζησε ο Αδαμάντιος Κοραής;

-Για ποιους λόγους ήταν διστακτικός απέναντι στην ιδέα μιας επανάστασης των Ελλήνων;
  Τι ήταν αυτό που, όπως πίστευε, θα βοηθούσε τους Έλληνες να ελευθερωθούν;

- Ποιες ήταν οι απόψεις του για την χρήση της ελληνικής γλώσσας;

-Ποιαν εποχή έζησε ο Ρήγας Βελεστινλής;

- Ποιο ήταν το όνειρο του Ρήγα;

-Τι ήταν η Χάρτα;

- Τι ήταν ο Θούριος;

Το 1797 ο Ρήγας γράφει τη «Χάρτα των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων»,το Σύνταγμα, δηλαδή, της Βαλκανικής Ομοσπονδίας που ονειρευόταν. Μιλάει για τον ελεύθερο άνθρωπο και γίνεται ουσιαστικά ο πρωτεργάτης της Ελληνικής Επανάστασης.

Χάρτα της Ελλάδος εν η περιέχονται αι νήσοι αυτής και μέρος των εις την Ευρώπην και Μικράν Ασίαν πολυαρίθμων αποικιών αυτής ...: Νυν το πρώτον εκδοθείσα παρά του Ρήγα Βελεστινλή Θετταλού, 1797




ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΗΓΑ

Στην Πόλη, την Βλαχία και την Βιέννη

Ως συνεπής επαναστάτης, επιχειρεί να ιδρύσει μια μυστική εταιρία. Στην αυστροκρατούμενη Τεργέστη τυπώνει επαναστατικά φυλλάδια, για να τα διανείμει στους υπόδουλους.

Μέχρι τα 30 του χρόνια δεν έχουμε ακριβείς πληροφορίες. Η παράδοση εμφανίζει την οικογένεια του Ρήγα ως μία από τις πιο ευκατάστατες στο Βελεστίνο με πολλά κτήματα, τρία μεγάλα χάνια και εργοστάσιο κατασκευής υφασμάτων, στο οποίο δούλευαν πάνω από 40 εργάτες.

Η  καλή οικονομική κατάσταση του έδωσε τη δυνατότητα να σπουδάσει στη Σχολή της Ζαγοράς ή των Αμπελακίων κι όταν αποφοίτησε, εργάστηκε ως δάσκαλος στο χωριό Κισσός του Πηλίου.

Φεύγοντας από τη Θεσσαλία ο Ρήγας πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο.


«Ηταν προετοιμασμένος για το εμπόριο  γιατί ο πατέρας του ήταν από τους πρώτους εμποροβιοτέχνες του Βελεστίνου και κοντά στον πατέρα του έμαθε κι αυτός τα μυστικά του εμπορίου».

Στην Κωνσταντινούπολη ο Ρήγας προσελήφθη ως γραμματικός του Αλέξανδρου Υψηλάντη, παππού των Υψηλάντηδων τ που ήταν ηγεμόνας της Βλαχίας (1774-1781).

Το 1786 ο Ρήγας βρίσκεται στο Βουκουρέστι όπου εργάζεται ως γραμματικός στο παλάτι του ηγεμόνα της Βλαχίας Ν. Μαυρογέννη.

Οταν το Βουκουρέστι καταλαμβάνεται από τα αυστρορωσικά στρατεύματα, ο Ρήγας εγκαταλείπει τον Μαυρογέννη, μπαίνει στην υπηρεσία του βαρόνου του Λάνγκενφελντ και τον Ιούνιο του 1790 φεύγει μαζί του για τη Βιέννη, όπου θα μείνει ως τον Ιανουάριο του 1791.

Στο μικρό αυτό διάστημα που μένει στην αυστριακή πρωτεύουσα καταφέρνει να τυπώσει  το «Φυσικής Απάνθισμα» και  μεταφράζει στα ελληνικά «Το πνεύμα των νόμων», του Μοντεσκιέ.

Από τον Ιανουάριο του 1791 ως και το 1796 ο Ρήγας μένει στο Βουκουρέστι ενώ τον Αύγουστο του 1796 επιστρέφει στη Βιέννη.

Το Μονόφυλλο που τύπωσε ο Ρήγας Βελεστινλής το 1797 στη Βιέννη είναι μια χαλκογραφημένη έντυπη εικόνα διαστάσεων 45×29 εκατοστών, που απεικονίζει την προσωπογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου Η σύντομη και περιεκτική βιογραφία του Αλεξάνδρου τον καθιστά ως τον θρυλικό ήρωα που επέζησε δια μέσου των αιώνων και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Μέσα από τα θρυλικά του κατορθώματα γίνεται το διαχρονικό απελευθερωτικό σύμβολο στη νεοελληνική συνείδηση. Οι Τούρκοι κατακτητές ταυτίζονται με τους Πέρσες οι οποίοι πρέπει να εκδιωχθούν όπως ακριβώς έκανε ο Μακεδόνας βασιλιάς. 
Το κάστρο Neboisa στο Βελιγράδι, όπου δολοφονήθηκαν ο Ρήγας Φεραίος κι οι 7 σύντροφοί του


Ρήγας Βελεστινλής

Από τη Βικιπαίδεια,