ΚΛΙΣΗ ΕΠΙΘΕΤΟΥ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

 ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΑΣΚΗΣΗ

Σε τι συμφωνούν τα επίθετα με τα ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις;

απο την ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

Στης καλοπλέξουδης θεάς σταμάτησα την πόρτα

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Αμέσως βγήκε κι άνοιξε τις λαμπερές της πόρτες.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

 Μ' έβαλε σ' ένα θρονί να κάτσω,
κ 315πανώριο, αργυροκάρφωτο.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Κι ετοίμασε χυλό να πιω σ' ένα χρυσό ποτήρι .

γένος :
αριθμός :
πτώση :

ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Ήλιε, μεγάλε ανατολίτη μου, χρουσό σκουφί του νου μου.

 Ήλιε, γοργοπαιχνιδομάτη μου

Καλή ’ναι τούτη η γης, αρέσει μας, σαν το σγουρό σταφύλι ...

...στο μέγα πατητήρι, το τραγανό σταφύλι λαχπατώ

 Ήλιε, τρισήλιε, που περνάς ψηλά και χαμηλά αγναντεύεις, ένα σκουφί θαλασσινό θωρώ, του καστροκαταλύτη, ας το κλοτσήσουμε, να παίξουμε, να δούμε ως πού θα πάει

γένος :
αριθμός :
πτώση :

ΑΣΚΗΣΗ 

Σε τι συμφωνούν τα επίθετα με τα ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις;

Η κατανάλωση πολλών αναψυκτικών δεν ωφελεί τον οργανισμό.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Πήραμε πολλά γλυκά  για το σπίτι.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

 

Δεν είδε τα χαρακτηριστικά σημάδια.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

 Δε με ενθουσιάζει ο αμερικανικός  κινηματογράφος.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Διάβασε, σε παρακαλώ, την επόμενη  άσκηση.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Ετερόφωτοι είναι οι πλανήτες.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

τι είναι πρόταση;

  

 Γραμματική, σελ. 197-198: αιτιολογικές προτάσεις

 θα  μάθουμε πρωτα τις απλες προτασεις

για το σχολειο

Να βρεις ποιες από τις παρακάτω είναι προτάσεις  

πατα στην εικονα 👇

παρατηρώ και βγάζω συμπεράσματα

ΒΙΒΛΙΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ    👇ΠΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Μια απλή πρόταση, με τα απολύτως απαραίτητα!

Ο Βρασίδας + κοιμάται.
Ο Βρασίδας + διαβάζει ένα βιβλίο.
Ο Βρασίδας + είναι χαρούμενος.

Ο Γιάννης βλέπει τον αγώνα.

Τοποθετώντας τις φράσεις σε μια σειρά σχηματίζουμε μια πρόταση.

Πρόταση είναι μια σειρά από λέξεις που έχει ένα νόημα και περιλαμβάνει οπωσδήποτε ένα ρήμα.

Ο Γιάννης κάθεται → ουσιαστικό    +  ρήμα

Αυτός κάθεται → αντωνυμία    +  ρήμα

 Ο Γιάννης τραγουδάει.→

Ο Γιώργος χάρισε τα βιβλία.→

. Ο Γιώργος είναι όμορφος→

το επιθετο

Πάντα ξεκινουμε από την ετυμολογία της λέξης, για να καταλάβουμε τη σημασία της

1. ετυμολογία 

αεπί +θέτ- ω =      👉επίθετ-ο    

    προσθέτω κάτι         

2.Πληροφορίες για το επίθετο

Το επίθετο είναι ένα μέρος του λόγου που δίνει ένα χαρακτηριστικό, μια ιδιότητα στο ουσιαστικό που προσδιορίζει, π.χ.

τα καλά παιδιά 

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΣ

 Μέσα στο κείμενο περιγράφονται τα χαρακτηριστικά του Μάγκα σαν να ήταν άνθρωπος. Όταν λέμε τα «χαρακτηριστικά» κάποιου, εννοούμε την εξωτερική εμφάνιση, αλλά και τα προτερήματά του, τα ελαττώματά του, τις συνήθειές του, τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται.

 

Όταν θέλουμε να χαρακτηρίσουμε κάποιον, χρησιμοποιούμε συχνά επίθετα.

 

Πολλές φορές, για να περιγράψουμε τα προτερήματα ή τα ελαττώματα κάποιου, λέμε ότι είναι:

 

 ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ -       ΑΝΤΙΠΑΘΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

 

δίκαιος, τίμιος,καλός, ήρεμος, έξυπνος, ευγενικός, ανεξάρτητος, συναισθηματικός,

 ευαίσθητος, ακούραστος, εύθυμος, ακίνδυνος, παιχνιδιάρης, υπεύθυνος,

 υποχωρητικός, ευχάριστος,  προσεκτικός, αστείος, αυθόρμητος, σοβαρός, αγαπητός, πιστός, πρόθυμος, ζεστός, τολμηρός, γενναίος, φιλήσυχος, βολικός

 

άδικος, ανέντιμος, κακός, επιπόλαιος, δυσάρεστος, ψυχρός, σαχλός, δειλός, μαρτυριάρης, νευρικός,  φιλοπόλεμος, φωνακλάς, ζηλιάρης, αφελής, πονηρός, ύπουλος, αγενής, ευέξαπτος, εκδικητικός,  αναίσθητος, τεμπέλης, επικίνδυνος, κατσούφης, ιδιότροπος, άγριος,  πεισματάρης,  ανυποχώρητος, εύθικτος

 

Το γένος των επιθέτων

Το γένος των επιθέτων εξαρτάται και καθορίζεται από το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν, π.χ.

ΑΡΣΕΝΙΚΟ                                          ΘΗΛΥΚΟ                                      ΟΥΔΕΤΕΡΟ

Ο νέος άνθρωπος.     Η νέα γυναίκα .                  Το νέο παιδί.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 

Στις προτάσεις που ακολουθούν να επισημάνετε  τα επίθετα 

 Αγόρασε τρία εβδομαδιαία   επίθετο  ουσιαστικό περιοδικά   επίθετο  ουσιαστικό.

. Διάβασε, σε παρακαλώ, την επόμενη   επίθετο  ουσιαστικό άσκηση.   επίθετο  ουσιαστικό.
 Να περάσει ο επόμενος   επίθετο  ουσιαστικό   μαθητής.   επίθετο  ουσιαστικό.

 Άφησε απλήρωτους   επίθετο  ουσιαστικό τους λογαριασμούς.    επίθετο  ουσιαστικό.

Συμφωνία επιθέτου με το ουσιαστικό

Το επίθετο συμφωνεί με το ουσιαστικό που προσδιορίζει ως προς το γένος, τον αριθμό και την πτώση.

Της ξύλινης πόρτας:  πτωση γενική, γένος θηλυκο, ενικός αριθμος

ο άσπρος τοίχος

η ξύλινη πόρτα

το καινούργιο   παιχνίδι

 της μεταξωτής υφής:

το ειλικρινές παιδι :

τη βιολετιά φούστα :

τον καλόκαρδο άνθρωπο:

πλουσίων  κοιτασμάτων

του υποκειμενικού παράγοντα :

ο αμερικανικός κινηματογράφος.

ΛΥΝΩ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ

 

Κύριες και δευτερεύουσες χρονικές προτάσεις

 Κύριες

Μια ΚΥΡΙΑ πρόταση στέκεται μόνη τς στον λογο.

παραδείγματα

Έφυγε.

Το έγραψα.

Πάμε για ένα φανταστικό πάρτι σε υγροβιότοπους.

Πρώτα πήραμε ένα μεζεδάκι στο δέλτα του Έβρου.

Έχεις απορία όταν σου λέει καποιος...

( Όταν  ζωγραφίζω)  ,  ξεκουράζομαι.

Η δευτερεύουσα πρόταση: «όταν ζωγραφίζω» δηλώνει τον χρόνο που γίνεται μια πράξη και είναι χρονική.

 

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ

Οι δευτερευουσες  προτάσεις χωρίζονται με κόμμα από την πρόταση από την οποία εξαρτώνται.

Χρονικές λέγονται οι δευτερεύουσες  προτάσεις που φανερώνουν  χρόνο.

Εισάγονται:

 με τους χρονικούς συνδέσμους: όταν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου,  μόλις,  άμα... 

 Όταν δουλεύει, χαίρεται.  

● Όταν το δεις αυτό, θα τα ξεχάσεις όλα.

● Όταν τελειώσεις το διάβασμα, θα πάμε για ψώνια.

Ασκηση 

κυκλώνω το σωστό 

1. Όταν  νυχτώνει, με τυλίγουν οι σκέψεις.
1.   υποθετική
2.   εναντιωματική
3.   χρονική
2. Άμα τον δεις, τηλεφώνησέ μου.
   1.  
   2.   αιτιολογική
   4.   υποθετική       
   5.   χρονική

1. Μόλις το  αποφάσισε , έφυγε τρέχοντας.
1.   υποθετική
2.   εναντιωματική
2. Θα σου δώσω τμολύβι  σου,   αφού μου δώσεις το βιβλίο μου.
   1.   υποθετική
   2.   εναντιωματική
   3.    χρονική

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

 για το σχολείο την Τρίτη📢   💁👇

η πρόθεση σε  (εις) ενώνεται με τα άρθρα

σε + τον = στον, σε + την= στην,σε + το = στο,

σε + του = στου,    σε + της = στης, 

σε + των = στων, σε + τους = στους,  σε + τις = στις

Πήγε στην Ηγουμενίτσα

Τι είναι τα μέρη του λόγου;

 Όλες οι λέξεις που χρησιμοποιούμε στη γλώσσα μας κατατάσσονται σε δέκα (10) μεγάλες ομάδες, δημιουργώντας έτσι τα μέρη του λόγου.

 

Οι ομάδες αυτές είναι οι εξής:

1. το άρθρο :                 ο, η,το,την, στην,τις  των,μια,ενα

2. το ουσιαστικό :         άνθρωπος, σκύλος, αγάπη

3. το επίθετο:                  καλός-καλή -καλό

4. η αντωνυμία:             εγώ, εκείνος,μας

5. το ρήμα :                     λύνω-λύνομαι

6. η μετοχή :                     λυμενος,-η,-ο, λύνοντας

7. το επίρρημα:                εδώ, τώρα,  καλά

8. ο σύνδεσμος:                και, αν, επειδη, όταν ,ότι

9. η πρόθεση:                    ανά,κατά,δια,από, με ,σε, για ...

10. το επιφώνημα:            α!

 

Το άρθρο, το ουσιαστικό, το επίθετο, η αντωνυμία, το ρήμα, και η μετοχή επειδή αλλάζουν μορφή είναι κλιτά.

Το επίρρημα, ο σύνδεσμος, η πρόθεση, το επιφώνημα επειδή μένουν πάντα τα ίδια, είναι άκλιτα.

Βρες τι μέρος του λόγου είναι οι παρακάτω ομάδες λέξεων

πάτα πάνω στην εικόνα για την άσκηση👇

ΛΥΝΩ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ

 

αντιγραφη-ορθογραφια

Το επίθετο πολύς-πολλή-πολύ

Η γενική ενικού του αρσενικού και του ουδετέρου χρησιμοποιούνται πολύ σπάνια στον λόγο.

ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ   -Κλίνε το επίθετο πολύς, πολλή, πολύ με τη βοήθεια των ουσιαστικών 

ΠΡΟΣΟΧΗ-      1  λ +  υ

 ΕΠΙΘΕΤΟ +ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ

Ενικός αριθμός
	αρσενικό			θηλυκό		ουδέτερο
ονομ. γεν. αιτ. κλητ.	ο του τον	πολύς  κόσμος πολύ πολύ		η της την	πολλή  αγάπη πολλής πολλή	το του το	πολύ  φαγητό πολύ πολύ
Πληθυντικός αριθμός
ονομ. γεν. αιτ. κλητ.	οι των τους	πολλοί πολλών πολλούς		οι των τις	πολλές πολλών πολλές	τα των τα	πολλά πολλών πολλά

ΚΑΝΟΝΑΣ- Το επίθετο ο πολύς, η πολλή, το πολύ συνοδεύει ουσιαστικά. π.χ.: πολύς καιρός πολλή ζάχαρη πολύ φαγητό.

ενικός αριθμός
ο πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς κόσμος του πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς κόσμου τον πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς κόσμο	η πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς δουλειά της πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς δουλειάς την πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς δουλειά	το πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς αλάτι του πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς αλατιού το πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς αλάτι
πληθυντικός αριθμός
οι πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς κόσμοι των πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς κόσμων τους πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς κόσμους	οι πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς δουλειές των πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς δουλειών τις πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς δουλειές	τα πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς αλάτια των πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς αλατιών τα πο  λλάλλές  λλήλλής  λλοίλλού  λλούςλλών  λύλύς αλάτια

ΣΧΟΛΕΙΟ     Διάλεξε το σωστό «πολύ, πολλή, πολλοί» 

ΠΡΟΣΕΧΩ!

1. Μαγείρεψες ____________ φακή. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ
1.   πολύ
2.   πολλή
3.   πολλοί
2. Στην εκδρομή θα έρθουν ____________ μαθητές.ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ
1.   πολύ
2.   πολλή
3.   πολλοί
3. Στον   χριστιανισμό πιστεύουν ____________ λαοί. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ
1.   πολύ
2.   πολλή
3.   πολλοί
4. 
   

5. Συμπλήρωσε με το σωστό «πολύ, πολλή, πολλοί» 

   https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/askisis%20nea/polloi.htm

   Το επίθετο «πολύς, πολλή, πολύ»

   πολλή  πολλοίπολύ ζέστη -ΟΥΣ

   πολλή  πολλοίπολύ κρύο

   πολλή  πολλοίπολύ άνθρωποι

   πολλή  πολλοίπολύ όμορφος

   πολλή  πολλοίπολύ συμπαθητική

   πολλή  πολλοίπολύ ώρα

   πολλή  πολλοίπολύ ζάχαρη

   πολλή  πολλοίπολύ φίλοι

   πολλή  πολλοίπολύ μικρός

   πολλή  πολλοίπολύ τροφή

Βρες τα λάθη και διόρθωσέ τα. 

1. Πολύ άνθρωποι ( ΟΥΣ)   ασχολιόντουσαν με την ίδια δουλειά για πολλοί ώρα  (ουσ.).
2. Με πολλή κέφι (ουσ.) και πολλοί όρεξη  (ουσ.)ασχολήθηκαν με το μαγείρεμα πολή νέοι  μάγειροι.

3. Πολές συνταγές αποφεύγουν τα πολά μπαχαρικά για μια πιο ελαφριά διατροφή.
4. Η πολύ δουλειά τρώει τον αφέντη, λέει μια παροιμία.
5. Πρέπει να δουλέψεις με πολλοί προσοχή. Με πολλοι κέφι και πολλή όρεξη         ασχολήθηκα  πολη με τα μαθηματά μου.

ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ 

 https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/2askiseis/c12/5.htm

Το επίθετο είναι ένα μέρος του λόγου που κατά κανόνα δίνει ένα χαρακτηριστικό, μια ιδιότητα ή μια ποιότητα στο ουσιαστικό που προσδιορίζει, π.χ. Η ξύλινη πόρτα. Η σωστή απάντηση.

 

Συμφωνία επιθέτου με το ουσιαστικό

Το επίθετο συμφωνεί με το ουσιαστικό που προσδιορίζει ως προς το γένος, τον αριθμό και την πτώση, π.χ.

 

πολλοί	λαοί
αρσενικό, ονομαστική ΠΛΗΘ	αρσενικό ονομαστική ΠΛΗΘ