του κοσμου οι λαοι

 

 

τραγουδια

 

ΜΟΥΣΙΚΗ - Αρχαία ελληνική «ποπ κουλτούρα»

 ΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΕΙΜΠΡΙΤΖ 

 Φως στην ιστορία της αρχαίας ποίησης ρίχνει νέα έρευνα από ακαδημαϊκό του Κέιμπριτζ 

Παίρνουμε μια συναρπαστική γεύση μιας μορφής 'ποπ κουλτούρας' που βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια του κλασικού πολιτισμού....Επιπλέον, το θέμα του ποιήματος «μοιάζει αφύσικα σύγχρονο»

Έχει αυτό το είδος ρυθμού που μαγνητίζει, τέσσερις νότες στο μέτρο, τόνισμα στην πρώτη νότα και πιο αδύναμο τόνισμα στην τρίτη, που απαντάται και στο ροκ'εν'ρολ και στην ποπ επίσης

Γιατί μια νέα ανακάλυψη για ένα ελάχιστα γνωστό κείμενο ξαναγράφει την ιστορία της ποίησης και του τραγουδιού

Νέα έρευνα σε ένα ελάχιστα γνωστό κείμενο γραμμένο στα αρχαία ελληνικά δείχνει ότι η «τονισμένη ποίηση», ο πρόγονος όλης της σύγχρονης ποίησης και τραγουδιού, ήταν ήδη σε χρήση 300 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε.

Ο  στίχος έγινε δημοφιλής  ,σώζεται επειδή, εκτός από προφορική κοινή χρήση, βρέθηκε γραμμένος σε είκοσι πολύτιμους λίθους και ως γκράφιτι στην Καρθαγένη της Ισπανίας.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Cambridge Classical Journal , φανερώνει επίσης ότι αυτό το ποίημα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει έναν «χαμένο κρίκο» μεταξύ του χαμένου κόσμου της αρχαίας μεσογειακής προφορικής ποίησης και τραγουδιού, και των πιο σύγχρονων μορφών που γνωρίζουμε σήμερα.

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν το πιο όμορφο και καλύτερα διατηρημένο κόσμημα  στη σημερινή Ουγγαρία. Το στολίδι τώρα φυλάσσεται στο Μουσείο Aquincum της Βουδαπέστης .

 Ουγγαρία. Εικόνα: Μουσείο BHM Aquincum και Αρχαιολογικό Πάρκο / Péter Komjáthy

πηγη-  https://www.cam.ac.uk/stories/ancient-greek-pop-culture

Ανδρέας Κάλβος

 Ανδρέας Κάλβος 

Όσοι το χάλκεον χέρι
βαρύ του φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι.
Θέλει αρετήν και τόλμην
              η ελευθερία.

Ο Ανδρέας Κάλβος ήταν πατριώτης και δημοκράτης, εμπνεύστηκε από την επανάσταση και εξύμνησε τα στρατιωτικά κατορθώματα των Ελλήνων, προειδοποιούσε για τη διχόνοια, αντιπαοιυσε  τους Άγγλους και την πολιτική τους (ξεχώριζε μόνο τον Βύρωνα) και στιγμάτιζε τους προδότες. Προερχόμενος από φτωχή οικογένεια, έβαλε μέσα στην ποίησή του όλο τον καημό του λαού για ελευθερία και ελεύθερη πατρίδα.

Το 1821 διώκεται από τις ιταλικές αρχές εξαιτίας της εμπλοκής του στο κίνημα των καρμπονάρων. Ο Κάλβος κατηγορείται για επαναστατική δράση, ταυτόχρονα με το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης που τον βρίσκει μακριά μεν απ’ την πατρίδα, αλλά πολιτικά ενεργό επαναστάτη. Ώς το 1826 ζει κυρίως στη Γενεύη και για ένα διάστημα στο Παρίσι, συνδέεται με το φιλελληνικό κίνημα και γράφει ελληνικά ποιήματα.

Κεντρικό θέμα όλων των ωδών η Ελληνική Επανάσταση, ο αγώνας για ελευθερία, ιδωμένος από όλες τις πλευρές. Ο Κάλβος ήταν επαναστάτης και έγινε και ο ποιητής της επανάστασης του 1821. Πότε εξυμνεί τους ήρωες, πότε θρηνεί τα αθώα θύματα, άλλοτε καταφέρεται κατά των τυράννων, αλλά προπάντων παροτρύνει για συνέχιση του αγώνα. Δηλωτικοί οι τίτλοι μερικών ωδών: Εις δόξαν, Εις τον Ιερόν Λόχον, Εις Χίον, Εις Πάργαν, Εις Ελευθερίαν, Εις Αγαρηνούς, Εις Σούλι, Εις Ψαρά, Εις Σάμον κ.α

Στην έκτη ωδή, “Αι Ευχαί” που γράφτηκε το 1825, ο Κάλβος καταγγέλλει με σκληρό λόγο τη συμφωνία με την οποία η Ελλάδα δέχθηκε επίσημα την «αγγλική προστασία» που αποτέλεσε τα δεσμά της υποτέλειας της στους ξένους «προστάτες»…

«… τα χέρια σας απλόνετε! τραβήξετέ τα οπίσω… »

 

Οι τσιγγάνοι

 Οι τσιγγάνοι( Ρομά, Gitan, Zigeuner,) είναι ένας  νομαδικός λαός,Ταξιδευτές με ινδική καταγωγή.

 Γενετικά έχει τεκμηριωθεί η προέλευσή των τσιγγάνων της Ευρώπης από την Ινδία, Η γλώσσα τους δείχνει ότι οι πρόγονοί τους μετανάστευσαν από τη βόρεια Ινδία κάπου γύρω στον 6ο αιώνα. Έφτασαν στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και στις Βαλκανικές χώρες πιθανώς τον 13ο αιώνα. Η γλώσσα που μιλούν οι Ρομά έχει ομοιότητες όσον αφορά στη γραμματική και το λεξιλόγιο με τη γλώσσα που ομιλούνταν περίπου το 1000 στην Ινδια.Η γλώσσα των Ρομά, είναι η Ρομανί Οι διαφορετικές μορφές Ρομανί που βρίσκονται σε όλη την Ευρώπη έχουν επίσης πολλές λέξεις Περσικές, σύγχρονες και Βυζαντινές Ελληνικές λέξεις, καθώς και Σλαβικές και Ρουμανικές. Για παράδειγμα στην Ελλάδα επίσημα έχουμε 2 διαλέκτους, τη Ρομανί Νοτίας και Βορείας Ελλάδας. Οι λόγιοι θεωρούν τις προσμίξεις αυτές εκφυλισμό της «άλλοτε καθαρής ινδικής γλώσσας» των Ρομά.^[33] Το Ελληνικό κράτος δεν έχει εισάγει τη Ρομανί στα σχολεία, μία επιλογή που έχει δεχτεί κριτική και που αναμφισβήτητα υπονομεύει τις δυνατότητες των παιδιών Ρομά για επιτυχημένη σχολική πορεία

Τα μεσαιωνικά κείμενα τους απεικονίζουν ως παράξενους ανθρώπους με σκούρο δέρμα, εξωτικά ρούχα και άγνωστη γλώσσα. Γρήγορα επικράτησε αρνητική εκτίμηση για τους ξένους νομάδες. Ο χρονικογράφος Sebastian Münster έγραψε το 1550 ότι ήταν ένας «μαύρος, άγριος και βρώμικος λαός που τους αρέσει ιδιαίτερα να κλέβουν,  να μην έχουν θρησκεία, αν και έχουν τα παιδιά τους να βαφτίζονται μεταξύ των Χριστιανών». Αυτό έδωσε τον τόνο για την αντιμετώπισή τους, η οποία έχει αλλάξει μόνο σε αποχρώσεις μέχρι σήμερα. Περισσότερα από 300 χρόνια μετά  το "Meyers Konversations-Lexikon" αναφέρει το 1888 ότι οι "τσιγγάνοι" ήταν: "απρόσεκτοι, άπιστοι, φοβισμένοι,  ταυτόχρονα εκδικητικοί, εξαιρετικά κυνικοί  και αυθάδeiς.

Ακόμη και στις πρώτες αναφορές για «Τσιγγάνους» αυτοί συχνά συναντούν έντονη απόρριψη. Το 1418 η πόλη της Βασιλείας αρνήθηκε την είσοδο σε μια ομάδα, οι πολίτες του Μάινινγκεν έδιωξαν μια άλλη ομάδα το 1435. Το 1496, το Ράιχσταγκ αποφάσισε για πρώτη φορά ότι οι «τσιγγάνοι» έπρεπε να απομακρυνθούν από τα «χώματα του γερμανικού έθνους» και τους κήρυξε παράνομους.. Άλλοι ηγεμόνες έδρασαν με παρόμοιο τρόπο: το 1539 οι Ρομά εκδιώχθηκαν από το Παρίσι και το 1563 εκδιώχθηκαν ακόμη και από όλη την Αγγλία. Η δίωξή τους κορυφώθηκε στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πόλεμου όπου οι Ρομά εκτελέστηκαν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως.

Μετακινήσεις Ρομά στην Ευρώπη.

Πληθυσμιακές εκτιμήσεις των Ρομά στην Ευρώπη.

. Οι Τσιγγάνοι δεν έχουν κάποια δική τους χαρακτηριστική θρησκεία,   αλλά υιοθετούν την επικρατούσα θρησκεία κάθε περιοχής κατοικίας τους, όπως και τα έθιμά της. Σήμερα οι διάφορες φυλές είναι πιστές στο θρήσκευμα της χώρας που κατοικούν.

Σε πρώτη καταγραφή στην Κρήτη, αναφέρονται ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι από το 1832

«Τσιγγάνοι» και «Τσιγγάνικος τρόπος ζωής»

Αν και η συντριπτική πλειονότητα των Ρομά ζει σε μια σταθερή τοποθεσία για πολλές γενιές, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη για αιώνες και στην Κεντρική Ευρώπη τουλάχιστον από το τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα, ο νομαδισμός εξακολουθεί να θεωρείται ως επί το πλείστον ως «τσιγγάνικος τρόπος ζωής».

Υπάρχουν εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν 12 εκατομμύρια Ρομά παγκοσμίως. Στην Ευρώπη, ο πληθυσμός τους υπολογίζεται περίπου στα 8 με 10 εκατομμύρια άτομα,

Στην Ελλάδα η εκτίμηση το 1996 ήταν πως διαμένουν 50.000-90.000 Ρομά.^[38]

Θύματα διακρίσεων

Εξαιτίας του νομαδικού τρόπου ζωής τους και της έλλειψης επιθυμίας ή/και δυσκολίας προσαρμογής στον τρόπο ζωής της πλειοψηφίας των υπόλοιπων κατοίκων κάθε περιοχής οι τσιγγάνοι έχουν πέσει συχνά θύματα διακρίσεων. Συχνά αρνητικά στερεότυπα είναι αυτά του "κλέφτη", του "άσχημου", του "επαγγελματία ζητιάνου", του "τσιγγούνη" κ.ά. Στην Ελλάδα, τουλάχιστον, οι αρνητικοί συνειρμοί εναντίον των τσιγγάνων συντηρούνται εν μέρει κυρίως από την εμφάνιση τους, τον τρόπο ζωής τους και από την εξώθηση πολλών Ρομά στην εγκληματικότητα.^[55]Με βάση επιστημονικές εργασίες, οι τσιγγάνοι στην Ελλάδα, στερούνται βασικά δικαιώματα όπως η εκπαίδευση και η εργασία

Το Γυφτάκι

Χατζής Κώστας

D A D

Νεογέννητο βλαστάρι λερωμένο

G D A

στα απόνερα του κόσμου ξεπλυμένο

D A D

δεν έμαθε βιβλίο να διαβάζει

G D A D

γυφτάκι, ο λαός μας το φωνάζει

G A D

δεν έμαθε βιβλίο να διαβάζει

F# Bm

Γυφτάκι, χόρεψέ μας τσιφτετέλι

Em F#

να φας ένα κομμάτι απ' το καρβέλι

F# Bm

κι αυτό, σαν πιθηκάκι μαθημένο

Em F# Bm

δαγκώνει το χαλκά που είναι δεμένο

Το βράδυ, στη μεγάλη την πλατεία

το πιάσανε να κάνει επαιτεία

σε κάτι λεπτεπίλεπτους τουρίστες

που 'μοιαζαν περισσότερο μ' αρτίστες

σε κάτι λεπτεπίλεπτους τουρίστες

που 'μοιαζαν περισσότερο μ' αρτίστες

που 'μοιαζαν περισσότερο μ' αρτίστες

σε κάτι λεπτεπίλεπτους τουρίστες

 

Γυφτάκι, σε κοιτάζουν οι ανθρώποι

ρεζίλι θα γενούμε στην Ευρώπη

γυφτάκι, δύο πήχες όλο κι όλο

ποιος σου 'μαθε της ζητιανιάς το ρόλο

Αφέντη που με βάζεις και χορεύω

εσύ με έμαθες να ζητιανεύω

εσύ με έμαθες να ζητιανεύω

αφέντη που με βάζεις και χορεύω

https://www.youtube.com/watch?v=iemWbOC5pZM

https://www.youtube.com/watch?v=wRmnHYgE6NI

 Μη μας περιφρονας 

Ο Μικρός Ήρωας

Μικρός Ήρωας,   Γιώργος Θαλάσσης ή Παιδί-Φάντασμα

 Επρόκειτο για ένα έφηβο, που είχε χάσει και τους δύο γονείς του στον βομβαρδισμό του λιμανιού του Πειραιά το 1941 από τη γερμανική αεροπορία, και γνώριζε καλά τις πολεμικές τέχνες. Είχε αποφασίσει να αγωνιστεί με κάθε τρόπο ώστε να απελευθερωθεί η Ελλάδα από τους Γερμανούς  και Ιταλούς  κατακτητές.,Ο Μικρός Ήρωας απαγορεύτηκε στην δικτατορία και κυκλοφόρησε ο Μπλεκ  , κάτι σαν υποκατάστατο του «Μικρού Ήρωα»

Από την μια οι Ιταλοί κι οι Γερμανοί

για να σε βρουν αναστατώνουν την Αθήνα

κι από την άλλη του πατέρα μου η φωνή

νομίζω πως τον κρύβεις στην κουζίνα

 

Εσύ να παίζεις με τον θάνατο κρυφτό

κι αυτοί να σκίζουνε τα τεύχη τα κρυμμένα

μην σε τρομάζει το διπλό κυνηγητό

εσύ τους Γερμανούς κι αυτοί εμένα

 

Πού είσαι τώρα και σ’ έχω χάσει

καλέ μου φίλε Γιώργο Θαλάσση

Πού είσαι τώρα και σ’ έχω χάσει

μικρέ μου ήρωα Γιώργο Θαλάσση

 

Εγώ δεν ξεκουράζομαι ποτέ

είμαι παντού όπου το χρέος με προστάζει

κι όσο θα υπάρχουνε στη γη κατακτηταί

θα τους συντρίβω και το αίμα τους θα στάζει

 

Πίσω απ’ τον τοίχο ο ασύρματος καλεί

είν ‘ απ’ τη Μέση Ανατολή, απ’ το αρχηγείο

Θα σου αναθέσουν μια καινούργια αποστολή

μ’ ευχές για καλή τύχη απ’ τον Χ

 

Η Κατερίνα σ’ αγαπούσε σιωπηλά

αλλά κι εσύ το ίδιο αγνά την αγαπούσες

Χωρίς τον Σπίθα ίσως να ‘ ταν πιο καλά

παρ' όλ' αυτά εσύ τον συγχωρούσες

 

Όταν ακούω να μιλάνε γι Αφρική

για Βερολίνο, Βενετία και Παρίσι

σκέφτομαι, λέω, πού να ξέραν μερικοί

πως σε όλα αυτά τα μέρη εγώ έχω ζήσει

 

Πως όταν ήταν στην Ελλάδα κατοχή

μέσα στις σφαίρες μες στο κρύο μες την πείνα

με τους Εγγλέζους να εξοπλίζουνε τη Χ

μου έδειχνες μια ξένοιαστη Αθήνα

 

Πού είσαι τώρα και σ’ έχω χάσει

καλέ μου φίλε Γιώργο Θαλάσση

Πού είσαι τώρα και σ’ έχω χάσει

μικρέ μου ήρωα Γιώργο Θαλάσση

 

Εγώ δεν ξεκουράζομαι ποτέ

είμαι παντού όπου το χρέος με προστάζει

κι όσο θα υπάρχουνε στη γη κατακτηταί

θα τους θερίζω και το αίμα τους θα στάζει

 

Εσύ μπορούσες να οδηγήσεις φορτηγό

μοτοσυκλέτα, οτομοτρίς κι αεροπλάνο

κι όπου κι αν ήσουν πάντα δίπλα ήμουν κι εγώ

μαζί σου ή να ζήσω ή να πεθάνω

 

Ήσουνα πάντα εκδικητής και τιμωρός

για αυτόν που γέμισε τον τόπο με στρατό του

και μ ένα κτύπημα σου έπεφτε ο φρουρός

με μια στροφή γύρω απ’ τον εαυτό του

 

 

για την ειρηνη .... Imagine (UNICEF: World Version)

 «Φαντασθείτε όλοι οι άνθρωποι να ζουν ειρηνικά» 

ΠΟΠ -ΡΟΚ ΡΥΘΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΔΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΕΜΠΡΙΤΖ

 

Το απαράμιλλο μέχρι τώρα ποίημα στον κλασικό κόσμο, αποτελείται από γραμμές 4 συλλαβών, με έντονη έμφαση στην πρώτη και πιο αδύναμη στην τρίτη. Αυτό του επιτρέπει να μπαίνει στους ρυθμούς πολλών ποπ και ροκ τραγουδιών, όπως το «Johnny B. Goode»

Λέγουσιν    -Λένε

ἃ θέλουσιν -όσα θέλουν

λεγέτωσαν -Ας τα λένε

οὐ μέλι μοι -I don't care δε με μέλει

σὺ φίλι με    -Go on, love me να με αγαπας

συνφέρι σοι It does you good σε συμφέρει

Ο καθηγητής Whitmarsh λέει: «Δεν χρειαζόσουν ειδικούς ποιητές για να δημιουργήσεις αυτό το είδος μουσικοποιημένης γλώσσας, και η λεκτική είναι πολύ απλή, επομένως αυτή ήταν μια σαφώς εκδημοκρατική μορφή λογοτεχνίας. Παίρνουμε μια συναρπαστική ματιά μιας μορφής προφορικής ποπ κουλτούρας που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της κλασικής κουλτούρας».

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Cambridge Classical Journal , υποδηλώνει επίσης ότι αυτό το ποίημα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει έναν «χαμένο κρίκο» μεταξύ του χαμένου κόσμου της αρχαίας μεσογειακής προφορικής ποίησης και τραγουδιού, και των πιο σύγχρονων μορφών που γνωρίζουμε σήμερα.

ΠΗΓΗ  https://www.cam.ac.uk/stories/ancient-greek-pop-culture