Το δράμα προλογίζει η
Ιφιγένεια. Μαθαίνουμε πως δεν θυσιάστηκε στην Αυλίδα αλλά η θεά
έβαλε ένα ομοίωμα στη θέση της και την ίδια τη μετέφερε
στη μακρινή χώρα των Ταύρων, ιέρεια στο ναό της. Όλοι τη θεωρούν χαμένη.
Ένα κακό όνειρο τη
νύχτα την κάνει να πιστέψει ότι ο Ορέστης δεν υπάρχει πια. Στη σκηνή μπαίνει ο
Ορέστης με τον Πυλάδη για να κλέψουν το ξόανο της θεάς που βρίσκεται στο ναό. Η
μεταφορά του στην Ελλάδα θα απαλλάξει τον Ορέστη απ' τις Ερινύες.
Ντόπιος νόμος
επιβάλλει να θυσιάζονται οι ξένοι. Το έργο αυτό επιτελεί η Ιφιγένεια. Η
Ιφιγένεια θέλει να σώσει έναν από τους δυο για να μεταφέρει γράμμα της στην
πατρίδα. Έτσι συντελείται και η αναγνώριση, αφού η Ιφιγένεια
διατυπώνει για σιγουριά και προφορικά το μήνυμα. Τη χαρά ακολουθεί ένα
προσεκτικό σχέδιο.
Η Ιφιγένεια είναι έτοιμη
να θυσιαστεί η ίδια. Ο Ορέστης σκέφτεται την κοινή σωτηρία. Η Ιφιγένεια
εξαπατά τον θόαντα(βασιλιάς) λέγοντάς του ότι
επιβάλλεται εξαγνισμός του ξόανου και των αιχμαλώτων στην ακρογιαλιά.
Τελικά η
εμφάνιση της Αθηνάς δίνει τη λύση. Οι νέοι θα φύγουν και θα
καθιερωθεί η λατρεία της Άρτεμης στη Βραυρώνα της
Αττικής..
Ο ΄΄από μηχανης θεος....΄΄ δίνει τη λύση.
«Πέρσες» του Αισχύλου.
Η υπόθεση των «Περσών» ξεκινά να εκτυλίσσεται από ένα χρονικό σημείο
μεταγενέστερο της συντριπτικής ήττας της περσικής δύναμης στη Σαλαμίνα. Σε
καμία περίπτωση δεν επιχειρείται η λεπτομερής και ακριβής καταγραφή των
ιστορικών γεγονότων. Προέχει μόνο να δοθεί μια εκδοχή της ιστορικής αλήθειας,
έτσι όπως υπαγορεύει το θεατρικό είδος, ώστε να αναδειχθεί η διαχρονική ουσία
των πραγμάτων.
Μέσα σε μια ατμόσφαιρα
δραματική πρέπει να γίνει σαφής η αιτία του κακού και να κλείσει ο κύκλος των
ολέθριων συνεπειών του. Ο Ξέρξης, υβριστής στρατηλάτης και φορέας της Άτης,
είναι τραγικά ένοχος, αφού θυσιάζει αλόγιστα το “χώρας άνθος” στην προσωπική
του ματαιοδοξία και επισύρει την τιμωρία του κολαστή Διός.
“Όταν ανθήσει η
υπεροψία, καρποφορεί το στάχυ του ολέθρου και δάκρυα μόνο σου μένουν να θερίσεις”,
υπογραμμίζει το φάντασμα του νεκρού Δαρείου. Πέρα όμως από την κατάχρηση
εξουσίας και την ασέβεια, ύβρη στη συμπεριφορά του Ξέρξη συνιστά η πλημμελής
εκτίμηση της δύναμης ενός κόσμου με μια ανώτερη μορφή πολιτικής οργάνωσης, τη
δημοκρατία.
«Αντιγόνη» του Σοφοκλή.
Ατίθαση, επαναστάτρια και ισχυρογνώμων η ομώνυμη ηρωίδα της τραγωδίας
δείχνει πως η ζωή είναι αγώνας. Μάχη για να κερδίσεις ιδανικά με τα οποία έχεις
μεγαλώσει στη ζωή σου, αψηφώντας τον όποιο Κρέοντα σε περιορίζει. Καταργώντας
τον όποιο θεϊκό νόμο της επιβάλλει κάτι ως ύβρη και ανήθικο. Ορίζει η ίδια το
πλαίσιο των κανόνων της ζωή της και μας επιβάλλει να αγωνιζόμαστε για τα πάντα.
Γιατί στο τέλος αυτοκτονεί για όλα τα πιστεύω της. Ακραίο αλλά με αυτό το τέλος
αποδεικνύεται η βαθιά αγάπη σε αυτό που τοποθετείς κορυφαίο εσύ στη ζωή σου. Η
ζωή είναι μια επανάσταση.
οι «Τρωάδες» του Ευριπίδη
Συγκλονιστική (ποιητικά και μυθοπλαστικά) καταδίκη κάθε πολέμου, σε κάθε εποχή και τόπο, με όποιο πρόσχημα, από όποια εξουσία, αποτελούν οι «Τρωάδες» του Ευριπίδη. Ακριβώς γι' αυτό είναι, διεθνώς, η πιο δημοφιλής και πιο πολυπαιγμένη αρχαία τραγωδία.
Καταρρίπτει το μύθο περί της δήθεν εντεταλμένης από τους «θεούς» εκστρατείας των Αχαιών κατά της Τροίας, με πρόσχημα την αρπαγή της «θεογέννητης» Ελένης από τον Πάρι.
Ειρωνεύεται τον δήθεν «ανταγωνισμό» αρχικά, και το «συμβιβασμό» μετά την άλωση της Τροίας, μεταξύ Αθηνάς και Ποσειδώνα. Αποκαλύπτει ότι για τον κάθε κατακτημένο λαό πόλεμος σημαίνει: απάνθρωπη βία, γενοκτονία, καταστροφή, ερείπια, αμέτρητοι νεκροί, αρπαγή του πλούτου του, σκλαβιά και ξεριζωμός του.
Ομως, ανήσυχο πνεύμα καθώς ήταν ο Ευριπίδης, δέχθηκε επιρροές από τους πρώτους υλιστές φιλοσόφους Αναξαγόρα και Πρωταγόρα (κατηγορήθηκαν και διώχθηκαν για αθεΐα, κατηγορία που «άγγιξε» και τον Ευριπίδη) . Ο Ευριπίδης ασχολήθηκε με προϊστορικούς μύθους. Αλλά τους χρησιμοποίησε ως πρόσχημα, ως «εργαλείο» προκειμένου να «εισαγάγει» στην ποίηση τον ανθρωποκεντρισμό και τη γνωσιολογία. Για να καταλάβει ο άνθρωπος του καιρού του ότι τα όποια έργα και πάθη του οφείλονται σε πραγματικά - κοινωνικά και ανθρώπινα - αίτια και όχι σε υπερβατικά. Για να αντιπαλέψει την άγνοια, το «πίστευε και μη ερεύνα», τη θρησκόληπτη πεποίθηση ότι οι «θεοί» ορίζουν τη μοίρα των ανθρώπων.
