Οι φωνές, οι συζυγίες και οι τάξεις του ρήμα
Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν πάρα πολλά ρήματα κάνουμε, π.χ. τρέχω, γελώ, αδικώ, σφυρίζω, ανεβαίνω, κοιμάμαι, ντύνομαι, περιποιούμαι κ.τ.λ.
Παρατηρώντας όλα αυτά τα ρήματα διαπιστώνουμε ότι στο α' ενικό πρόσωπο του ενεστώτα (δηλ. εγώ τώρα...) τελειώνουν σε δύο μόνο καταλήξεις:
στην κατάληξη-ω, π.χ. τρέχω, ζω, αδικώ, σφυρίζω, ανεβαίνω
στην κατάληξη -μαι, π.χ. φαίνομαι, έρχομαι, κοιμάμαι, ντύνομαι, φιλιέμαι, περιποιούμαι
Για να μπορούμε, λοιπόν, να τα μελετάμε πιο εύκολα, χωρίζουμε τα ρήματα σε δύο μεγάλες κατηγορίες, ανάλογα με την κατάληξή τους. Τις κατηγορίες αυτές τις ονομάζουμε φωνές. Έτσι,
όσα ρήματα τελειώνουν σε -ω ανήκουν στην ενεργητική φωνή, ενώ
όσα ρήματα τελειώνουν σε -μαι ανήκουν στην παθητική φωνή.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Για να βρεις τη φωνή του ρήματος πρέπει να το μεταφέρεις στο α' ενικό πρόσωπο του ενεστώτα (εγώ τώρα...).
Συνεπώς, μόλις δούμε ένα ρήμα να τελειώνει σε -ω, καταλαβαίνουμε ότι ανήκει στην ενεργητική, ενώ το ρήμα που τελειώνει σε -μαι ανήκει στην παθητική.
ΑΡΑ....
Αν μας δοθεί ένας τύπος του ρήματος που δεν είναι στο α' ενικό του ενεστώτα, τότε εμείς, για να καταλάβουμε σε ποια φωνή ανήκει, θα το μεταφέρουμε στο α' ενικό του ενεστώτα, δηλαδή στο εγώ και τώρα, π.χ.
ΛΥΘΗΚΕ- ΕΓΩ ΛΥΝΟΜΑΙ ΤΩΡΑ
| τύπος ρήματος | στο α' ενικό ενεστώτα (εγώ τώρα...) | θα είναι |
| γέλασα | γελώ | ενεργητική |
| γελάστηκα | γελιέμαι | παθητική |
| έχω φιλήσει | φιλώ | ενεργητική |
| έχω φιληθεί | φιλιέμαι | παθητική |
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ
Τόπο : Στο Ηράκλειο ο καιρός είναι υγρός
2. Χρόνο : έφυγε χθες
3. Τρόπο : με το να μιλάς ( ή : μιλώντας ) διαρκώς επιβαρύνεις τη θέση σου
4. Αιτία : δάκρυσε από συγκίνηση
1.Να συμπληρώσετε τις παρακάτω φράσεις με τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς που υπάρχουν μέσα στο πλαίσιο, ανάλογα με τις ερωτήσεις που βρίσκονται στη δεξιά στήλη.
1. Συνήθιζε να κάθεται……………………………………………………… πού.;
2. Τα παιδιά μαθαίνουν γράμματα……………………………………… πού ;
3. Όλα ήταν……………………………………………………………ωραία! πόσο;
4. Βλεπόμαστε………………………………………………………………….. πότε;
5. Θα σε βοηθήσω,……………………………………………………………. με ποια προϋπόθεση;
6. Περπατούσανε………………………………………………………………. πού, πώς;
7. Περάσαμε μια ευχάριστη βραδιά…………………………………….. πώς;
8. Όλα θα πάνε………………………………………………………………….. πώς, πότε;
Αναγνωρίζω τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς:
1. Να υπογραμμίσετε στα επόμενα παραδείγματα τους εμπρόθετους προσδιορισμούς και στη συνέχεια να σημειώσετε τι δηλώνουν ) :
1. Ηρθε η θεία από το Σικάγο.
2. Ο παππούς προχωρούσε τοίχο τοίχο.
3. Παιδιά καθίστε πλάι πλάι.
4. Ο δρόμος περνάει μπροστά από τη θάλασσα.
5. Ο πατέρας κοιμάται το μεσημερί.
6. Στο τεστ έγραψα πολύ καλά.
7. Ο Καραγκίοζης πεθαίνει της πείνας.
8. Μάζεψα χρήματα για άγορες.
9. Ο Μάριος είναι άσος στο τένις.
