Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2023

ΜΕΤΟΧΕΣ = Ορθογραφία μετοχών

 Ορθογραφία μετοχών: -οντας, -ώντας // -μένος, -μένη, -μένο

 

1. Η μετοχή του ενεργητικού ενεστώτα που έχει κατάληξη -οντας γράφεται:

 

με -ο-όταν η μετοχή δεν τονίζεται στο -ο-τρώγοντας, παίζοντας, βλέποντας
με -ώ-όταν η μετοχή τονίζεται στο -ώ-γελώντας, τραγουδώντας, ακολουθώντας

 

2. Η μετοχή του παθητικού ενεστώτα ή του παθητικού παρακείμενου 

● Γράφεται -όμενος όταν η μετοχή τονίζεται στο [ο], π.χ.

εργάζομαι - εργαζόμενος,

λέγω - λέγομαι - λεγόμενος,

έρχομαι - ερχόμενος

● Γράφεται -ωμενος όταν η μετοχή δεν τονίζεται στο [ω], π.χ.

ξηλώνομαι - ξηλωμένος,

διορθώνομαι - διορθωμένος,

λέγω - λέγομαι - ειπωμένος

Εξαίρεση: Μερικές μετοχές που προέρχονται από λόγια ρήματα της β' συζυγίας ( ώ) δεν ακολουθούν τον κανόνα και γράφονται με ώ, π.χ.

τιμώ - τιμώμενος,

προσδοκώ - προσδοκώμενος


 

Οι μετοχές του παθητικού παρακειμένου που τελειώνουν σε -μένος, -μένη, -μένο κανονικά γράφονται με ένα μ

π.χ. ιδρύω > ιδρυμένος, λύνω > λυμένος, καίω > καμένος.

Γράφονται με δύο μμ όταν το ρήμα από το οποίο προέρχονται είναι ρήμα της α' συζυγίας (π.χ. γράφω) και έχει χαρακτήρα π, β, φ (πτ, φτ). Μπορείς να δεις παρακάτω όλα τα ρήματα που γράφονται στον παρακείμενο με δύο μμ

 

Με χαρακτήρα π 
εγκαταλείπω, επιτρέπωεγκαταλειμμένος, επιτετραμμένος (λογ.)
Με χαρακτήρα β 
ανάβωθάβωκλέβωκόβωκρύβωράβω,

σκάβω, σκύβω, στρίβω, στύβω, τρίβω, θλίβω

αναμμένος, θαμμμένος, κλεμμένος, κομμένος, κρυμμένος, ραμμένος, σκαμμένος, σκυμμένος, στριμμένος, στυμμένος, τριμμένος, θλιμμένος
Με χαρακτήρα φ 
αλείφ(β)ω, βάφω, γράφω, γλείφω, γλύφω, στρέφω, θρέφωαλειμμένος, βαμμένος, γραμμένος, γλειμμένος, γλυμμένος, στραμμένος, θρεμμένος
Με χαρακτήρα πτ 
απορρίπτω, αποκόπτω, βλάπτω, καλύπτω, συνάπτωαπορριμμένος (απορρίμματα), αποκομμένος, βλαμμένος, καλυμμένος, συνημμένος

 Ορθογραφία των μετοχών σε -οντας/ώντας και σε -μένος/-μμένος

Πήγαινε στο σχολείο τρέχ____ντας και γελ____ντας. Ήταν πολύ χαρού____ενη.

Πήρε μερικά από τα κο____ένα ξύλα και τα έριξε πάνω στα ανα____ένα κάρβουνα.

Πηγαίν____ντας για το σπίτι περνώ από ένα ερειπω____ένο και εγκαταλει____ένο κτίριο που ο νοικοκύρης του είναι θα____ένος εδώ και χρόνια.

Τρώγ____ντας ψωμί αλει____ένο με μέλι και πίν____ντας γάλα, θα γίνεις γεροδε____ένο παιδί.

Οι τοίχοι των σπιτιών είναι λερω____ένοι και γρα____ένοι με συνθήματα

Ανεβαίναμε το δρόμο τραγουδ____ντας όλοι μαζί και κτυπ____ντας τα πόδια.

Στη συνέχεια θα ρίξετε πάνω στις τις κο____ένες πατάτες το τρι____ένο τυρί, το στυ____ένο λεμόνι

Ορθογραφία των μετοχών σε -όμενος ή -ωμένος

Σήμερα ήμουν πολύ αγχ____μένος στο σχολείο.  

Πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα τις αλλοι____μένες τροφές!

Πήγαμε με τους φίλους μου στα συγκρου____μενα.

Η δουλειά είναι εθελοντική και όχι αμειβ____μενη.

Ελένη, τοποθέτησε τα ρούχα σου διπλ____μένα στο συρτάρι!

Δε θέλω να τα δω ανακατ____μένα, όπως την προηγούμενα φορά.

Οι αμυν____μενοι άντεξαν την πολιορκία ένα μήνα.

Δε βγάζω άκρη από τα γραφ____μενά του.

Παρόλο που ήμασταν ενημερ____μένοι δε το αντιμετωπίσαμε σωστά το θέμα.

Επιλέξτε από την αναδυ____μενη λίστα.

https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos_Politismos/glossa/d-st-07.htm

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ




 


Πρόσθεσε τον κατάλληλο σύνδεσμο από τους παρακάτω για να σχηματιστεί η ανάλογη επιρρηματική πρόταση.
(αν, ενώ, άμα, αν και, εάν, επειδή, επομένως, και να, μια και, μόλις, να, που να, για να, ώστε)

 

Γύρισε αλλού το πρόσωπό της από τη ντροπή, ___________τον είδε.

χρονική

Θύμωσε, ___________ δεν του δάνεισα το ποδήλατό μου.

αιτιολογική

Σκέφτηκα να περάσω από το σπίτι, ___________ τέλειωσα νωρίς.

αιτιολογική

Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στον υπολογιστή, ___________ όλα λειτουργούν σωστά.

αποτελεσματική

Πήραμε όλα τα μέτρα, ___________ οι ζημιές από την καταιγίδα ήταν ελάχιστες.

αποτελεσματική

Πάλι ξαφνιάστηκα με το θάρρος του, ___________ τον ήξερα καλά.

εναντιωματική

Ζούσε τόσο φτωχικά, ___________ ήταν τόσο πλούσιος!

εναντιωματική

Εγώ δε σε πιστεύω, ___________ μου το υποσχεθείς.

παραχωρητική

Αυτός πάλι θα ροχαλίζει, ___________ του βουλώσεις το στόμα!

παραχωρητική

Κατέβηκε, ___________ πετάξει τα σκουπίδια

τελική

Πήγε, ___________ φέρει την τσάντα του.

τελική

Τώρα θα είχαμε τελειώσει, ___________ δεν κοβόταν το ρεύμα.

υποθετική

Δε σταματάει με τίποτα, ___________ αρχίσει να μιλάει!

υποθετική

Θα βγούμε διάλειμμα, ___________ χτυπήσει το κουδούνι.

χρονική

Το μεγάλο μας τσίρκο

 (απόσπασμα)


(Οι πρέσβεις που παρακολουθούσαν τον διάλογο των πανό μεταξύ παλατιού και επανάστασης ξαναρχίζουν τη δουλειά τους.)

ΑΓΓΛΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΓΑΛΛΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΡΩΣΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΓΑΛΛΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΡΩΣΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Θα τους παρέσυραν αυτοί που έχουν!
ΓΑΛΛΟΣ: Δεν είναι ίδιοι μ’ αυτούς που έχουν!
ΡΩΣΟΣ: Ξέρω και άλλους που δεν το έχουν!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Να αρκεσθούν εις αυτά που έχουν!
ΑΓΓΛΟΣ: Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;…
ΓΑΛΛΟΣ: Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;…
ΡΩΣΟΣ: Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;…
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;…
ΑΓΓΛΟΣ: Δεν είναι κι ώριμοι για να το έχουν!
ΓΑΛΛΟΣ: Είναι ανώριμοι για να το έχουν!
ΡΩΣΟΣ: Για το καλό τους ας μην το έχουν!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Δεν επιτρέπεται να το έχουν.
ΑΓΓΛΟΣ: Αποφασίζομε να μην το έχουν;

ΟΙ ΑΛΛΟΙ: Να μην το έχουν!
ΑΓΓΛΟΣ: (τραγούδι) Αγγλίαααα
ΓΑΛΛΟΣ: (τραγούδι) Γαλλίαααα
ΡΩΣΟΣ: (τραγούδι) Ρωσίαααα
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: (τραγούδι) Αυστρίαααα
ΑΓΓΛΟΣ: (τραγούδι) Κοσμοκρατορία
ΓΑΛΛΟΣ: (τραγούδι) Κεφαλαιοκρατία
ΡΩΣΟΣ: (τραγούδι) Τσαροκρατία
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: (τραγούδι) Ιερά Συμμαχία
ΟΛΟΙ: (χορός και τραγούδι)

Είμαστε τέσσερις δυνάμεις
με συμφέροντα κοινά
με κοινή διπλωματία
με κοινή αστυνομία
τραλαλά – τραλαλά – τραλαλά!

ΚΑΝΟΝΙΑ

(Οι πρέσβεις τρομάζουν, στρέφουν προς τη σύναξη του λαού. Νέο πλακάτ που γράφει: «ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΤΙ».)

ΚΑΝΟΝΙΑ

(Και νέο πανό από τον ΛΑΟ: «ΟΡΓΗ ΛΑΟΥ ΟΡΓΗ ΘΕΟΥ»… και τραγούδι.)


(Οι πρέσβεις κάπως ανήσυχοι συγκεντρώνονται και ξαναρχίζουν.)

ΑΓΓΛΟΣ: Κι αν επιμένουν να το έχουν;
ΓΑΛΛΟΣ: Διότι ως φαίνεται θα το έχουν!
ΡΩΣΟΣ: Εκεί που φτάσανε θα το έχουν!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Πώς θα δεχτούμε αν το έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Βλέπετε τρόπο να μην το έχουν;
ΓΑΛΛΟΣ: Εάν το έχουν χωρίς να το έχουν;
ΡΩΣΟΣ: Τι εννοείτε έχουν-δεν έχουν!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Εάν νομίζουν ότι το έχουν και εις την ουσίαν δεν το έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Εάν πιστέψουν ότι το έχουν είν’ εύκολο να μην το έχουν!
ΓΑΛΛΟΣ: Αυτοί θα χαίρουν που το έχουν, εμείς θα ξέρουμε πως δεν το έχουν.
ΡΩΣΟΣ: Έτσι θα έχουν χωρίς να έχουν και δε θα έχουν ενώ θα έχουν.
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Αποφασίζομε να έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Αν εμποδίσουμε να έχουν, υπάρχει κίνδυνος να έχουν.
ΓΑΛΛΟΣ: Ο μόνος τρόπος να μην έχουν, είναι ν’ αφήσομε να έχουν.
ΡΩΣΟΣ: Παράδειγμα όσα δεν έχουν! Είναι όσα αφήσαμε να έχουν!

ΚΑΝΟΝΙΑ

(Στρέφουν προς τον λαό όπου νέο πανό υψώνεται πάνω απ’ όλα: «Ο ΛΑΟΣ ΝΙΚΑ».)

(Οι πρέσβεις ξαναρχίζουν με φούρια.)

ΑΓΓΛΟΣ: Αφού θ’ αφήσομε να έχουν, ας δούμε τώρα ποιοι θα το έχουν.
ΓΑΛΛΟΣ: Θέλει και ρώτημα; Εμείς!
ΡΩΣΟΣ: Δεν είμαστε αρκετά ικανοί εμείς;
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Για όλα είμαστε ικανοί εμείς!
ΑΓΓΛΟΣ: Τότε ας το μοιραστούμε εμείς κι εμείς!
ΓΑΛΛΟΣ: Γι’ αυτό ας μείνουμε εμείς κι εμείς!
ΡΩΣΟΣ: Αχ, Θεέ μου, είμαστε τρέλα όλοι εμείς!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Τι Ιερά Συμμαχία είμαστε εμείς!
ΑΓΓΛΟΣ: Αυτοί θα έχουν τα γραφτά, όλα τ’ άλλα εμείς.
ΓΑΛΛΟΣ: Όποια πέτρα σηκώσεις από κάτω εμείς!
ΡΩΣΟΣ: Θα φαγωθούν όταν το κρίνουμε αναγκαίο εμείς.
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Χωρίς εντούτοις να φαινόμαστε εμείς!
ΑΓΓΛΟΣ: Αυτοί θα είναι οι χορευτές, η ορχήστρα εμείς!
ΓΑΛΛΟΣ: Αυτοί θα είναι οι μεθυσμένοι, το κρασί εμείς!
ΡΩΣΟΣ: Αυτοί θα λεν ιδέες, την αλήθεια εμείς!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Αυτοί θα είναι τα όνειρα, τα κρεβάτια εμείς!
ΑΓΓΛΟΣ: (τραγούδι) Διπλωματίααααα
ΓΑΛΛΟΣ: (τραγούδι) Μηχανορραφίααα
ΡΩΣΟΣ: (τραγούδι) Ραδιουργίααα
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: (τραγούδι) Πανουργίααααα

Μεταδεδομένα

Καμπανέλλης > < Θέατρο > < Σάτιρα > < Μεγάλες Δυνάμεις >

Τέχνη - 1821, ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΩ ΕΝΑ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ

ΚΑΠΩΣ ΕΤΣΙ ΔΟΥΛΕΥΕΙ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ



ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΝΩ

Τι ακούω;   Τι άλλο συμβαίνει στον υπόλοιπο πίνακα;








ΤΙ ΒΛΕΠΩ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΓΕΝΘΥΝΤΙΚΟ ΦΑΚΟ ΣΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΖΩΟΥ;  ΤΙ ΝΙΩΘΩ;
























 



Μαστίχα Χίου-περίληψη

https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos_Politismos/glossa/d-st-07.htm








θεατρο