Ο Πέτρος και ο Λύκος Προκόφιεφ

 Το μαγευτικό κείμενο του Ρώσου συνθέτη Σεργκέι Προκόφιεφ γράφτηκε το 1936 και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά μουσικά παραμύθια όλων των εποχών.

Ο Δημήτρης Χορν, στη σκηνή (Μέγαρο Μουσικής 1993) διαβάζει το παραμύθι "Ο Πέτρος και ο λύκος" του Σεργκέι Προκόφιεφ.

Το έργο

Πρόκειται για την περιπέτεια ενός αγοριού και των φίλων του: Ο Πέτρος, το πουλάκι και η πάπια παίζουν ανέμελα στο δάσος μέχρι να εμφανιστεί μια γάτα και λίγο αργότερα ένας πεινασμένος λύκος.

Αλλά … μισό λεπτό! Σ’ αυτήν την ιστορία υπάρχουν κι άλλοι πρωταγωνιστές:
Τι γυρεύει ένας φλαουτίστας πάνω στο δέντρο;
Γιατί τρία χάλκινα κόρνα ακούγονται τόσο απειλητικά; Και γιατί κλαίει το όμποε;
Τι κάνει ο μαέστρος για όλα αυτά;

Τις απαντήσεις θα δώσει σε λίγο η ορχήστρα!

Η ορχήστρα

Όπως θα κατάλαβες παρακολουθώντας τη μουσική ιστορία, ο Προκόφιεφ ήθελε να παρουσιάσει στα παιδιά κάποια βασικά όργανα της ορχήστρας. Έτσι, έδωσε στο κάθε ένα από αυτά και έναν ρόλο:

• Το φλάουτο αντιπροσωπεύει το πουλάκι: ο ήχος του είναι ανάλαφρος, όπως ταιριάζει σε ένα μικρό πουλάκι.
• Το όμποε την πάπια: διαπεραστικός ήχος, άλλοτε παιχνιδιάρικος και άλλοτε πιο λυπημένος.
• Το κλαρινέτο την γάτα: βελούδινος ήχος για αυτό το αθόρυβο ζώο που μπορεί να σε πλησιάσει χωρίς να το καταλάβεις!
• Το φαγκότο τον παππού: βαθύς ήχος, σοβαρός.
• Το κόρνο για τον λύκο: για την ακρίβεια παίζουν τρία κόρνα, με ήχο μεγαλοπρεπή και σκοτεινό…
• Τέλος, τα έγχορδα για τον Πέτρο: χαρούμενα, όπως ταιριάζουν για ένα θαρραλέο αγόρι!

https://youtu.be/JPWdaLfjXYQ?si=MbG8_iU3i9C2FKyg

Πάρε λοιπόν χαρτί και μολύβι, διάβασε τις παρακάτω ερωτήσεις, διάλεξε τρεις από αυτές και γράψε ένα γράμμα στον συνθέτη, στον μαέστρο ή σε έναν φίλο σου που αγαπά τη μουσική. Αν θες μπορείς να συμπληρώσεις κάτι για το οποίο δεν υπάρχει ερώτηση…

1. Ποια σκηνή του έργου που άκουσες σου άρεσε περισσότερο και γιατί;
2. Δοκίμασε να ξαναδείς το βίντεο χωρίς ήχο. Πώς σου φαίνεται χωρίς τη μουσική;
3. Ποιος είναι ο ρόλος του μαέστρου;
4. Τι γίνεται στο τέλος της ιστορίας; Η ορχήστρα παίζει φόρτε (δυνατά) ή πιάνο (σιγανά);
5. Πώς φαντάζεσαι τη συνέχεια για τον λύκο και πώς για τον Πέτρο;

(Ξανα)ζωγραφίζοντας την ιστορία

Αν σου αρέσει να ζωγραφίζεις ήρθε η ώρα να πάρεις χρώματα και χαρτί:
Σχεδίασε με τον δικό σου τρόπο τα πρόσωπα και τα μουσικά όργανα της ιστορίας, ζωγράφισε περισσότερες εικόνες και φτιάξε τη δική σου ιστορία με το Πέτρο και τους φίλους του.
Τι ρόλο θα έδινες αυτή τη φορά στον λύκο;

 Ο Πέτρος και ο Λύκος – Κρεμάλα

 

1. 
   

   
   

   

   
   Τα ζώα της εξοχής
   

   1. Στο κείμενο που ακολουθεί να βάλετε τις παραγράφους στη σωστή τους σειρά, συμπληρώνοντας στο κενό κουτάκι τον αριθμό που πρέπει. Υπογραμμίστε τις λέξεις που σας βοήθησαν να βρείτε τη σωστή σειρά.

   
   

   Όλη την ώρα που τρώγαμε το βραδινό μας, αυτό βέλαζε, κι ο πατέρας μου αγρίευε. – Αύριο θα πάει στον χασάπη! είπε θυμωμένος. Δεν πρόκειται να μας αφήσει να κλείσουμε μάτι όλη τη νύχτα!
   Έπειτα το βάλαμε στην πίσω αυλή. Μόλις το αφήναμε μόνο του, βέλαζε συνέχεια και σου έκαιγε την καρδιά. Μόνο όταν το χάιδευες και το έπαιρνες αγκαλιά σταματούσε. – Θέλει να αισθάνεται τη ζεστασιά σου, νομίζει πως είναι η μάνα του, είπε η μητέρα μου. Πέρασα όλη τη μέρα μαζί του. Έλα όμως που ήρθε και η νύχτα...
   Εκείνο το βράδυ δεν μπορούσα να ηρεμήσω. Σηκώθηκα, και στις μύτες των ποδιών κατέβηκα τη σκάλα. Βγήκα απ' την κουζίνα στην πίσω αυλή. Πήρα το κατσικάκι, άνοιξα την πόρτα του αυτοκινήτου, το έβαλα μέσα, μπήκα κι εγώ. Το αγκάλιασα και κοιμηθήκαμε εκεί, μαζί, όλη τη νύχτα.
   Παραμονές του Πάσχα μάς φέρανε δώρο από ένα χωριό ένα υπέροχο μικρό κατσικάκι. – Τι θα το κάνουμε τώρα αυτό; έλεγε απελπισμένη η μαμά μου.	1
   Ο πατέρας μου είχε καλή καρδιά. Έτσι, το σπίτι μας απέκτησε τώρα ένα κατσικάκι. Όταν, πολύ σπάνια, πηγαίναμε καμιά εκδρομή όλοι μαζί, εγώ καθόμουνα πίσω στο αυτοκίνητο με το κατσικάκι μου αγκαλιά, σαν να 'τανε σκυλάκι. «Είμαστε η ποιμενική ασυμφωνία» έλεγε ο πατέρας μου.

ΚΛΙΣΗ ΕΠΙΘΕΤΟΥ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

 ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΑΣΚΗΣΗ

Σε τι συμφωνούν τα επίθετα με τα ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις;

απο την ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ

Στης καλοπλέξουδης θεάς σταμάτησα την πόρτα

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Αμέσως βγήκε κι άνοιξε τις λαμπερές της πόρτες.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

 Μ' έβαλε σ' ένα θρονί να κάτσω,
κ 315πανώριο, αργυροκάρφωτο.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Κι ετοίμασε χυλό να πιω σ' ένα χρυσό ποτήρι .

γένος :
αριθμός :
πτώση :

ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Ήλιε, μεγάλε ανατολίτη μου, χρουσό σκουφί του νου μου.

 Ήλιε, γοργοπαιχνιδομάτη μου

Καλή ’ναι τούτη η γης, αρέσει μας, σαν το σγουρό σταφύλι ...

...στο μέγα πατητήρι, το τραγανό σταφύλι λαχπατώ

 Ήλιε, τρισήλιε, που περνάς ψηλά και χαμηλά αγναντεύεις, ένα σκουφί θαλασσινό θωρώ, του καστροκαταλύτη, ας το κλοτσήσουμε, να παίξουμε, να δούμε ως πού θα πάει

γένος :
αριθμός :
πτώση :

ΑΣΚΗΣΗ 

Σε τι συμφωνούν τα επίθετα με τα ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις;

Η κατανάλωση πολλών αναψυκτικών δεν ωφελεί τον οργανισμό.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Πήραμε πολλά γλυκά  για το σπίτι.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

 

Δεν είδε τα χαρακτηριστικά σημάδια.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

 Δε με ενθουσιάζει ο αμερικανικός  κινηματογράφος.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Διάβασε, σε παρακαλώ, την επόμενη  άσκηση.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

Ετερόφωτοι είναι οι πλανήτες.

γένος :
αριθμός :
πτώση :

τι είναι πρόταση;

  

 Γραμματική, σελ. 197-198: αιτιολογικές προτάσεις

 θα  μάθουμε πρωτα τις απλες προτασεις

για το σχολειο

Να βρεις ποιες από τις παρακάτω είναι προτάσεις  

πατα στην εικονα 👇

παρατηρώ και βγάζω συμπεράσματα

ΒΙΒΛΙΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ    👇ΠΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Μια απλή πρόταση, με τα απολύτως απαραίτητα!

Ο Βρασίδας + κοιμάται.
Ο Βρασίδας + διαβάζει ένα βιβλίο.
Ο Βρασίδας + είναι χαρούμενος.

Ο Γιάννης βλέπει τον αγώνα.

Τοποθετώντας τις φράσεις σε μια σειρά σχηματίζουμε μια πρόταση.

Πρόταση είναι μια σειρά από λέξεις που έχει ένα νόημα και περιλαμβάνει οπωσδήποτε ένα ρήμα.

Ο Γιάννης κάθεται → ουσιαστικό    +  ρήμα

Αυτός κάθεται → αντωνυμία    +  ρήμα

 Ο Γιάννης τραγουδάει.→

Ο Γιώργος χάρισε τα βιβλία.→

. Ο Γιώργος είναι όμορφος→

το επιθετο

Πάντα ξεκινουμε από την ετυμολογία της λέξης, για να καταλάβουμε τη σημασία της

1. ετυμολογία 

αεπί +θέτ- ω =      👉επίθετ-ο    

    προσθέτω κάτι         

2.Πληροφορίες για το επίθετο

Το επίθετο είναι ένα μέρος του λόγου που δίνει ένα χαρακτηριστικό, μια ιδιότητα στο ουσιαστικό που προσδιορίζει, π.χ.

τα καλά παιδιά 

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΣ

 Μέσα στο κείμενο περιγράφονται τα χαρακτηριστικά του Μάγκα σαν να ήταν άνθρωπος. Όταν λέμε τα «χαρακτηριστικά» κάποιου, εννοούμε την εξωτερική εμφάνιση, αλλά και τα προτερήματά του, τα ελαττώματά του, τις συνήθειές του, τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται.

 

Όταν θέλουμε να χαρακτηρίσουμε κάποιον, χρησιμοποιούμε συχνά επίθετα.

 

Πολλές φορές, για να περιγράψουμε τα προτερήματα ή τα ελαττώματα κάποιου, λέμε ότι είναι:

 

 ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ -       ΑΝΤΙΠΑΘΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

 

δίκαιος, τίμιος,καλός, ήρεμος, έξυπνος, ευγενικός, ανεξάρτητος, συναισθηματικός,

 ευαίσθητος, ακούραστος, εύθυμος, ακίνδυνος, παιχνιδιάρης, υπεύθυνος,

 υποχωρητικός, ευχάριστος,  προσεκτικός, αστείος, αυθόρμητος, σοβαρός, αγαπητός, πιστός, πρόθυμος, ζεστός, τολμηρός, γενναίος, φιλήσυχος, βολικός

 

άδικος, ανέντιμος, κακός, επιπόλαιος, δυσάρεστος, ψυχρός, σαχλός, δειλός, μαρτυριάρης, νευρικός,  φιλοπόλεμος, φωνακλάς, ζηλιάρης, αφελής, πονηρός, ύπουλος, αγενής, ευέξαπτος, εκδικητικός,  αναίσθητος, τεμπέλης, επικίνδυνος, κατσούφης, ιδιότροπος, άγριος,  πεισματάρης,  ανυποχώρητος, εύθικτος

 

Το γένος των επιθέτων

Το γένος των επιθέτων εξαρτάται και καθορίζεται από το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν, π.χ.

ΑΡΣΕΝΙΚΟ                                          ΘΗΛΥΚΟ                                      ΟΥΔΕΤΕΡΟ

Ο νέος άνθρωπος.     Η νέα γυναίκα .                  Το νέο παιδί.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 

Στις προτάσεις που ακολουθούν να επισημάνετε  τα επίθετα 

 Αγόρασε τρία εβδομαδιαία   επίθετο  ουσιαστικό περιοδικά   επίθετο  ουσιαστικό.

. Διάβασε, σε παρακαλώ, την επόμενη   επίθετο  ουσιαστικό άσκηση.   επίθετο  ουσιαστικό.
 Να περάσει ο επόμενος   επίθετο  ουσιαστικό   μαθητής.   επίθετο  ουσιαστικό.

 Άφησε απλήρωτους   επίθετο  ουσιαστικό τους λογαριασμούς.    επίθετο  ουσιαστικό.

Συμφωνία επιθέτου με το ουσιαστικό

Το επίθετο συμφωνεί με το ουσιαστικό που προσδιορίζει ως προς το γένος, τον αριθμό και την πτώση.

Της ξύλινης πόρτας:  πτωση γενική, γένος θηλυκο, ενικός αριθμος

ο άσπρος τοίχος

η ξύλινη πόρτα

το καινούργιο   παιχνίδι

 της μεταξωτής υφής:

το ειλικρινές παιδι :

τη βιολετιά φούστα :

τον καλόκαρδο άνθρωπο:

πλουσίων  κοιτασμάτων

του υποκειμενικού παράγοντα :

ο αμερικανικός κινηματογράφος.

Διονύσια και θεατρικοί αγώνες.

σχολειο             Έλληνες αεί παίδες εστέ

Ο Ευριπίδης λέει:

«Ο Διόνυσος είναι θεός του γλεντιού, βασιλεύει στα συμπόσια ανάμεσα σε λουλουδένια στέφανα, ζωηρεύοντας τους χαρούμενους χορούς στον ήχο της φλογέρας. Γέλια τρελά προκαλεί και διώχνει τις μαύρες έγνοιες.». 

Τα Διονύσια ήταν πομπή, με άνθη, σατιρικά τραγούδια, μουσικούς και πειράγματα, που έλεγαν ντυμένοι ως σάτυροι -ακόλουθοι του Διονύσου, κρατώντας λαμπάδες,θύρσους κοσμημένους με κισσό - και φορώντας προσωπίδες . Ο κορυφαίος σε άρμα – με τα πειράγματά του έσουρνε σε άλλους «τα εξ αμάξης

Διονυσιακές γιορτές και θεατρικοί αγώνες

Από τη μίμηση στη δράση

Στην Αττική συνέβη η Διονυσιακή γιορτή  να  διαμορφωθεί  σε δράμα, να περάσει, δηλαδή, από τη μίμηση στη δράση. 

Γύρω στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ένας ποιητής , ο Θέσπης, έκανε ένα επαναστατικό βήμα στην εκτέλεση του διθυράμβου. Ο πρωτοχορευτής  που ως τότε οδηγούσε το χορό, βγήκε από την ομάδα και στάθηκε απέναντί της. Με τη μορφή κάποιου προσώπου της ιστορίας, φορώντας προσωπείο, «υποκρίθηκε», συζητούσε, δηλαδή, με τον χορό ή εξηγούσε την ιστορία, λέγοντας, για παράδειγμα, τι συνέβη στον ίδιο ή σε κάποιο άλλο πρόσωπο. Αυτές οι ερωταποκρίσεις επαναλήφθηκαν, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας διάλογος ανάμεσα στο άτομο και τον χορό.

  Με την καινοτομία αυτή του Θέσπη γεννήθηκε  το ΘΕΑΤΡΟ.

Το ημερολόγιο της γιορτής 8η ημέρα του Ελαφηβολιώνα, ο προάγων 

Δύο μέρες πριν την έναρξη των δραματικών αγώνων γίνεται η επίσημη παρουσίαση όλων των δραμάτων που θα διαγωνιστούν  στο ωδείο του Περικλή, δίπλα ακριβώς από το θέατρο του Διονύσου. Οι ποιητές και ο θίασός τους, ο χορός, οι υποκριτές και ο χορηγός, εμφανίζονται φορώντας στεφάνια μπροστά στο συγκεντρωμένο πλήθος και ανακοινώνουν τους τίτλους και το θέμα των έργων τους ή δίνουν μια περίληψή τους. 

9η ημέρα του Ελαφηβολιώνα, η αναβίωση του ερχομού του θεού στην πόλη

 Μία μέρα πριν τη γιορτή οι Αθηναίοι αναβιώνουν τον ερχομό του θεού Διόνυσου στην πόλη τους.

10η ημέρα του Ελαφηβολιώνα, η γιορτή ξεκινά 

Τη μέρα αυτή αρχίζει στην ουσία η γιορτή. Νωρίς το πρωί ξεκινά η μεγάλη πομπή . Κόσμος πολύς… Πολίτες χωρισμένοι ανά φυλές, μέτοικοι (ξένοι κάτοικοι), ακόμα και γυναίκες συμμετέχουν σε μία από τις σπάνιες ευκαιρίες που έχουν να βγουν από το σπίτι. 

. Η κούραση είναι μεγάλη κι ο κόσμος έχει ανάγκη να εκτονωθεί.  Χαρούμενες παρελάσεις στους δρόμους , γέλια και πειράγματα, ξεφάντωμα παντού. Ένα μικρό διάλειμμα πριν τους θεατρικούς αγώνες που θα ακολουθήσουν τις επόμενες τέσσερις μέρες…

ΟΙ 3 ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΡΑΓΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ 

Σαν να ήμασταν εκεί…

11η έως 14η του Ελαφηβολιώνα, οι δραματικοί αγώνες 

Καιρός ειρήνης και οι αγώνες κρατούν τέσσερις μέρες. Οι παραστάσεις ξεκινούν με την ανατολή του ήλιου, όσο περισσότερο φυσικό φως τόσο το καλύτερο, άλλωστε. Διαρκούν μέχρι και τη δύση. Χρόνος πολύς για διαλείμματα δεν υπάρχει. Απαραίτητος εξοπλισμός για τους θεατές λίγο πρόχειρο φαγητό για να αντέξουν, μαξιλάρια για να κάθονται πιο άνετα και κυρίως ζεστά ρούχα. Πριν ξεκινήσουν οι παραστάσεις, δεν ξεχνούν τις θυσίες στον Διόνυσο.  Η σειρά εμφάνισης των διαγωνιζόμενων ορίζεται με κλήρωση, όπως και στους διθυραμβικούς χορούς. Τυχερός αυτός που θα κληρωθεί τελευταίος, αφού το κοινό θα έχει νωπές ακόμη τις εντυπώσεις του από τα έργα του. Η πρώτη μέρα ξεκινά πάντα με το διαγωνισμό πέντε κωμικών ποιητών. Ο καθένας παρουσιάζει από ένα έργο. Τις υπόλοιπες τρεις σειρά έχουν τρεις τραγικοί ποιητές. Κάθε μία μέρα αντιστοιχεί σε ένα ποιητή που πρέπει να παρουσιάσει τέσσερα έργα του, τρεις τραγωδίες και ένα σατυρικό δράμα. Η θεατρική πράξη σε όλο της το μεγαλείο! Είναι 5ος αιώνας και κατά τη διάρκεια της σπουδαίας γιορτής των Μεγάλων Διονυσίων οι θεατές ζουν μία ξεχωριστή εμπειρία. Παρακολουθούν συνολικά 20 διθυραμβικούς χορούς και 17 έργα, όλα καινούργια και για μία μόνο παράσταση! Αν μετρήσει κανείς και τον αριθμό των συντελεστών, το άθροισμα είναι εντυπωσιακό. Σ’ όλες τις κατηγορίες μαζί συμμετέχουν περίπου 1.160 χορευτές, 24 υποκριτές και 28 αυλητές! Το βράδυ της πέμπτης ημέρας είναι η μεγάλη στιγμή της ανάδειξης των νικητών του τραγικού αγώνα. Η γιορτή των Μεγάλων Διονυσίων φτάνει στο τέλος της. Τις επόμενες μέρες (συνήθως την 16η Ελαφηβολιώνα) η εκκλησία του δήμου θα συγκεντρωθεί στο θέατρο για να κρίνει τη διοργάνωση της γιορτής από τον Επώνυμο άρχοντα. Σε περίπτωση που έχουν γίνει καταγγελίες για παραβάσεις ή κακή συμπεριφορά άλλων πολιτών κατά τη διάρκεια της γιορτής, πρέπει οπωσδήποτε να συζητηθούν. Κι αν έρθουν μέρες πολέμου, πόσο διαφορετικά γίνονται όλα; Όσο κράτησε ο πολυτάραχος Πελοποννησιακός Πόλεμος, ακόμα και τότε οι δραματικοί αγώνες δεν σταμάτησαν! Μειώθηκαν μόνο οι μέρες της διεξαγωγής τους, από τέσσερις σε τρεις. Σε τέτοιους καιρούς οι Αθηναίοι είχαν μεγάλη ανάγκη να εξοικονομούν χρήματα για τις πολεμικές επιχειρήσεις. Έτσι, πλέον παρουσιάζονταν τρεις κωμωδίες, μία μετά από κάθε μέρα τραγικής διδασκαλίας