TΡΩΓΟΝΤΑΣ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΤΟΞΟΥ

«Νεαρὸν ὕδωρ»: τὸ μυστικὸ τῆς ζωῆς 

ΝΕΑΡΟΝ ΥΔΩΡ =  H20

 Αυτός που προσπάθησε να εξηγήσει γιατί οι Έλληνες, παρότι «απόγονοι» των αρχαίων Ελλήνων, δεν πίνουν ὕδωρ αλλά νερό, έχοντας έτσι «χάσει» μια από τις σημαντικότερες λέξεις τους , ήταν ο Αδαμάντιος Κοραής....

Λεπτομέρεια από την «τοιχογραφία με τις πέρδικες» (1450-1350 π.Χ.), ύψος: 1,09 μ., πλάτος: 1,95 μ., Κνωσός, . Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου  

Στις κρήνες και τις βρύσες οι κοπέλες συναντιόνται και συνομιλούν όσο να γεμίσουν τις στάμνες τους με νερό. 

Το νερό, ο τόπος, οι άνθρωποι 

Το νερό οδήγησε τα βήματα των ανθρώπων, τις επιλογές τους για μόνιμη εγκατάσταση, συνέβαλε στην διαχείριση των καλλιεργήσιμων εδαφών, στην επιβίωση των κοπαδιών. Έκανε εύφορη και εύκαρπη τη γη, φιλόξενο έναν τόπο. Πλάι σε ποτάμια και πηγές γεννήθηκαν οι πρώτοι οικισμοί και με τη χάρη των υδάτων άνθισαν οι πόλεις και ο πολιτισμός τους. Με τον καιρό, φράγματα και μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα άρδευσαν τις καλλιέργειες, υδραγωγεία έφεραν το νερό από μακριά, οι κρήνες έγιναν η καρδιά της πόλης, ενώ οι στέρνες διαφύλαξαν τη δροσιά της βροχής. Το νερό που κίνησε φτερωτές και μύλους, πολλαπλασίασε την ανθρώπινη δύναμη αλλά κυρίως κινητοποίησε την εφευρετικότητα και επινοητικότητα του νου, χαρίζοντας στις κοινωνίες τεχνογνωσία και επιστημονική σκέψη. Και πάλι το νερό ταξίδεψε τους ανθρώπους και τους έδειξε πόσο μεγάλος μπορεί να είναι ο κόσμος, πόσο απέραντος ο ουρανός στον υδάτινο καθρέφτη.  

Έρωτας που ποτίζει λουλούδια, λεπτομέρεια παράστασης σε αττική ερυθρόμορφη υδρία του Ζωγράφου του Ιππολύτου (375-350 π.Χ.), 

Τι θα μαγειρέψεις σήμερα μαμά ; 

Αγαπημένη μακαρονάδα  ή μήπως .....λατρεμένα ντολμαδάκια ; Όπως και να ΄χει εμείς τ ΄αγαπάμε και θα τα φάμε όλα !!!👦😍😍😍😍😍😍👧

Διάλεξε τρόφιμα και από τις 6 ομάδες καθημερινά.

😊😊😊😊😊😊ο Ηρακλής τι ετρωγε;;;;

Η ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΙΤΑ (ΔΙΑΤΡΟΦΗ) ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 

     1.         Οι αρχαίοι με την ανατολή του ήλιου ξεκινούσαν τις καθημερινές τους ασχολίες. Πριν ξεκινήσουν για τις δουλειές τους, έτρωγαν κάτι λιτό, γάλα, ψωμί,μέλι, αμύγδαλα. Αυτό το πρώτο γεύμα λεγόταν ακράτισμα,. 

2.Προς το μεσημέρι ή το απόγευμα έπαιρναν ένα απλό και γρήγορο γεύμα, το άριστον, σαλάτα, πουρέ ή πίτα ,τυρι, ελιες,σα.  

 3.Πριν από το βραδινό γεύμα έτρωγαν κάτι στα γρήγορα, το εσπέρισμα, φρούτα, αμύγδα,καρύδια. 

4. Το κανονικό γεύμα, που ήταν πλουσιοπάροχο, το έπαιρναν στο τέλος της μέρας και λεγόταν δείπνον , ρεβύθια, φασόλια ή φάβα από κουκιά και φακές , χόρτα, όσπρια, κρεμμύδια, σκόρδα, ελιές, τυρί και ψωμί ,κρέας ψητο ,οπτόν ή βραστο.Τα ψάρια ήταν βασική τροφή, τα έτρωγαν φρέσκα ή παστά. Έτρωγαν κανονικά μόνο τα βράδια, γιατί σχεδόν καθημερινά είχαν καλεσμένους,δεν έτρωγαν μοναχικά και επινόησαν τα συμπόσια.. 

    Η ελληνιστική περίοδος σηματοδοτείται από αρκετές εισαγωγές εδεσμάτων. Γίνονται γνωστά τα, εξ Ανατολής, ροδάκινα, βερίκοκα, φυστίκια. Οι κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου ανοίγουν ένα νέο γαστρονομικό κεφάλαιο και εμπλουτίζουν την υπάρχουσα διατροφική πυραμίδα. 

ΜΚΔ

 1.Να βρεθεί ο ΜΚΔ των αριθμών 60, 120 και 210.

  2.Να βρεθει ο Μ.Κ.Δ. των αριθμων :            48, 60, 80

Πρόβλημα  

1. Ένας ανθοπώλης διαθέτει 84 ζουμπούλια , 64 τουλίπες και  24  κρίνους. Πόσες το πολύ ομοιόμορφες ανθοδέσμες μπορεί να φτιάξει; Πόσα άνθη από το κάθε είδος θα περιέχει καθεμία από αυτές;

λύση

απάντηση

2.Το σχολείο θα μοιράσει 120 τετράδια, 80 στυλο και 60 γόμες σε πακέτα δώρων, ώστε τα πακέτα να είναι τα ίδια και να περιέχουν και τα τρία είδη.

1.Μπορεί να γίνουν 10 πακέτα δώρων; Αν ναι, πόσα από κάθε είδος που έχει κάθε πακέτο;

λύση

απάντηση

2.Πόσα το πολύ πακέτα δώρων μπορεί να γίνει με όλα τα διαθέσιμα είδη;

λύση

απάντηση

σχολειο μια άσκηση απο παλιο βιβλιο  του 1800

https://www.calculatorsoup.com/calculators/math/gcf.php

Νεοελληνικός Διαφωτισμός – Δάσκαλοι του Γένους

 

«Στοχάσου και Αρκεί» 

Από τον 18ο αιώνα και μετά, μαζί με την οικονομική ανάπτυξη των Ελλήνων άρχισε και η πνευματική τους αφύπνιση. Πολλοί Έλληνες έμποροι, όπως και μορφωμένοι Έλληνες του εξωτερικού, έρχονταν σε επαφή με τον Διαφωτισμό και συγκινούνταν από τις ιδέες του. Δημιουργήθηκε έτσι ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός.

Οι Έλληνες διαφωτιστές δυνάμωναν την επαναστατική διάθεση των ραγιάδων, βοηθώντας τους να συνειδητοποιήσουν πως ο ορθός λόγος και η μόρφωση μπορούσαν να τους απελευθερώσουν, όχι μόνον από τους Τούρκους, αλλά ταυτόχρονα και από την αμάθεια και τις κοινωνικές αδικίες.

Θαύμαζαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και προσπαθούσαν να μεταφέρουν και στους υπόδουλους Έλληνες την νοσταλγία για την αρχαία ελληνική δόξα. Φρόντισαν όσο μπορούσαν για την ίδρυση και λειτουργία σχολείων στον ελληνικό χώρο.

Σημαντικοί εκπρόσωποι του ελληνικού διαφωτισμού υπήρξαν ο Αδαμάντιος Κοραής, ο Ρήγας Βελεστινλής (Φεραίος), ο Κωνσταντίνος Κούμας, ο Ευγένιος Βούλγαρης,ο Νεόφυτος Δούκας, ο Άνθιμος Γαζής,  και αρκετοί άλλοι.

Οι μορφωμένοι Έλληνες που, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, με την προφορική διδασκαλία τους ή με τα κείμενα τους, βοήθησαν να καλλιεργηθεί η ελληνική παιδεία, ονομάζονται Δάσκαλοι του Γένους.

Το 1806 τυπώθηκε στην Ιταλία, από άγνωστο συγγραφέα, η «Ελληνική Νομαρχία», το σημαντικότερο κείμενο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.

Ο συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας προσπαθεί να πείσει τους Έλληνες να στηριχθούν στις δικές τους μόνο δυνάμεις, προκειμένου να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό και να φτιάξουν ένα νέο κράτος στο οποίο θα κυριαρχούν η ελευθερία, η ισότητα και η δικαιοσύνη των νόμων.

Οι Δάσκαλοι του Γένους βοήθησαν στην ανάπτυξη του Φιλελληνισμού στην Ευρώπη, όπως επίσης και στην ιδεολογική προετοιμασία της Επανάστασης του 1821.

Ξεχωριστή προσωπικότητα αποτέλεσε ο Κοσμάς ο Αιτωλός ,ο οποίος συνδύαζε το πνεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και της παιδείας με τη θρησκευτική πίστη και την εθνική συνείδηση. Το κήρυγμά του έβρισκε μεγάλη απήχηση στον υπόδουλο ελληνικό πληθυσμό της υπαίθρου, όπου περιόδευσε για να αναχαιτίσει τους εξισλαμισμούς, ιδρύοντας σχολεία.

Ερωτήσεις κατανόησης

ü Ποιοι παράγοντες βοήθησαν στην ανάπτυξη του κινήματος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού; 

ü Τι υποστήριζε το κίνημα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού ; 

ü Ποιο είναι το σημαντικότερο κείμενο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού; Πότε γράφτηκε και για ποιον σκοπό; 

 ΄Ιδρυση και λειτουργία σχολείων στον ελληνικό χώρο.

     ΗΛΙΟΚΕΝΤΡΙΚΑ                  VS            ΓΕΩΚΕΝΤΡΙΚΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ,ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ.....

  ΣΧΟΛΕΙΑ ΕΜΠΟΡΩΝ

Ο Αθανάσιος Ψαλίδας (1767-1829), ήταν ο μεγαλύτερος λόγιος και φιλόσοφος του Ελληνικού Διαφωτισμού. Γεννήθηκε στα Γιάννενα. Τελειώνοντας τη Μπαλάνειο Σχολή, φεύγει για να φοιτήσει σε σχολές της Πολτάβας και της Ουκρανίας. Συνεχίζει στη Βιέννη, σπουδάζοντας ιατρική, ξένες γλώσσες, ελληνική φιλοσοφία, φυσικομαθηματικά και πειραματική φυσική (νέα επιστήμη τότε). Ήταν κοντά στο Ρήγα Φεραίο στη Βιέννη. Αργότερα έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Τον καλεί η Δημογεροντία των Ιωαννίνων να διδάξει και επιστρέφει μετά από 8 χρόνια στα Γιάννενα. Αναλαμβάνει τη Μαρούτσειο Σχολή.

 Στη θέση αυτή ο Α. Ψαλίδας εμπλουτίζει με όρεξη το πρόγραμμα της σχολής με μαθήματα φυσικών επιστημών, ιστορίας, γεωγραφίας, εμπορικών γνώσεων και ξένων γλωσσών. Έφερνε από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ειδικά όργανα μετρήσεων και χάρτες, με τα οποία δίδασκε αστρονομία και κοσμογραφία, και εκτελούσε πειράματα φυσικής και χημείας, προσελκύοντας το ενδιαφέρον ακόμη και εξωσχολικών θεατών.

https://www.vrellis.gr/daskaloi-toy-genoys/   Μουσείο Ελληνικής ΙστορίαςΠαύλου Βρέλλη

Πρόταση - επανάληψη

 Όταν μιλάμε ή γράφουμε, τοποθετούμε τις λέξεις τη μια δίπλα στην άλλη, με σκοπό να μεταφέρουμε κάποιο μήνυμα που θα το καταλάβει ο ακροατής ή ο αναγνώστης μας, ακολουθώντας κάποιους κανόνες. Με λίγα λόγια δεν κάνουμε του κεφαλιού μας, γιατί δε θα μας καταλάβει κανείς.

Δε θα τολμούσαμε να πούμε: σπίτι στο Γιάννης βρίσκεται ο. Ίσως να καταλάβαινε κάποιος τι λέμε, σίγουρα όμως δε θα έβγαζε και το καλύτερο συμπέρασμα για μας!

 

Τους κανόνες αυτούς, όταν πρόκειται για τη μητρική μας γλώσσα, τους μαθαίνουμε, μαθαίνοντας τη γλώσσα στη νηπιακή μας ηλικία.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι:

 

Πρόταση είναι μια ομάδα λέξεων που είναι τοποθετημένες η μια δίπλα στην άλλη σύμφωνα με τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες και έχει κάποιο νόημα.

Γ ια να υπάρξει μια πρόταση πρέπει να υπάρχει ή να εννοείται η βασικότερη μονάδα του λόγου που είναι το ρήμα.

Με βάση τα παραπάνω θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάθε ρήμα αποτελεί και ξεχωριστή πρόταση. Συνεπώς, στο παράδειγμα:

Ο Γιάννης σηκώθηκε το πρωί,πλύθηκε, έφαγε πρωινό και έφυγε για το σχολείο

αφού έχουμε 4 ρήματα, έχουμε και 4 προτάσεις.

Κάθε λέξη σε μια πρόταση έχει ένα συγκεκριμένο ρόλο.

Μια λέξη μπορεί να δηλώνει για ποιον γίνεται λόγος μέσα στην πρόταση, είναι δηλ. το υποκείμενο. Μια άλλη δηλώνει τι είδους είναι το υποκείμενο (κατηγορούμενο ή επιθετικός προσδιορισμός) ή τι κάνει το υποκείμενο (ρήμα), πού βρίσκεται (προσδιορισμός του τόπου), γιατί κάνει μια ενέργεια (προσδιορισμός της αιτίας) κ.τ.λ.

 

Ένα μικρό παράδειγμα.

Ο Γιάννης βρίσκεται στο σπίτι.

Η λέξη Ο Γιάννης δηλώνει για ποιον γίνεται λόγος μέσα στην πρόταση, δηλ. είναι υποκείμενο.

Η λέξη βρίσκεται δηλώνει τι κάνει το υποκείμενο ο Γιάννης, δηλ. είναι ρήμα.

Η λέξη στο σπίτι δηλώνει πού είναι το υποκείμενο ο Γιάννης, είναι δηλ. προσδιορισμός του τόπου.

 Οι προτάσεις ως προς τη σχέση τους με τις άλλες. (Κύριες και δευτερεύουσες ή εξαρτημένες) ασκηση

Κάποιες από τις προτάσεις που χρησιμοποιούμε "στέκονται μόνες τους στον λόγο", δίνουν ένα πλήρες νόημα. Κάποιες άλλες, όμως, δεν μπορούν να σταθούν μόνες τους, δε δίνουν νόημα· χρειάζονται δίπλα τους και κάποια άλλη πρόταση, π.χ.

Αν ακούσουμε την πρόταση: «γιατί είμαι κουρασμένος» μπορεί να καταλαβαίνουμε ότι αυτός που το λέει είναι κουρασμένος, αλλά δεν καταλαβαίνουμε γιατί λέει την πρόταση. Δεν καταλαβαίνουμε τι ακριβώς εννοεί. Αν όμως μας πει: «Δε θα έρθω, γιατί είμαι κουρασμένος», τότε δε μας δημιουργείται καμιά απορία.

 Οι δευτερεύουσες / εξαρτημένες προτάσεις αρχίζουν - ξεκινούν μ' ένα σύνδεσμο ή με αναφορική αντωνυμία .

Με μπλε σημειώνονται οι δευτερεύουσες / εξαρτημένες και με κόκκινο οι λέξεις με τις οποίες ξεκινούν.

 

1. Ο Γιάννης κοιμάται, γιατί είναι κουρασμένος.

2. Αν πεινάς, φάε κάτι.

3. Ξύπνα με, όταν αρχίσει ο αγώνας.

4. Πρέπει να διαβάζεις.

5. Μου είπε ότι θα έρθει οπωσδήποτε.

6. Θα με βοηθήσει ο Γιώργος που είναι πολύ καλός στα Μαθηματικά.

7. Για να πάρεις καλό βαθμό, χρειάζεται προσεκτικό διάβασμα.

 

Συμπεράσματα:

1. Μια κύρια πρόταση στέκεται μόνη της στον λόγο.

2. Μια δευτερεύουσα δε στέκεται μόνη της στον λόγο, γι’ αυτό εξαρτάται από μια κύρια.

3. Η δευτερεύουσα εισάγεται (αρχίζει) με σύνδεσμο ή αναφορική αντωνυμία ή αναφορικό επίρρημα.

4. Από μια κύρια μπορεί να εξαρτάται μία ή περισσότερες δευτερεύουσες προτάσεις.

5. Μια δευτερεύουσα πρόταση μπορεί να εξαρτάται και από μια άλλη δευτερεύουσα.

6. Τι άλλο παρατηρω;;;;

7. α σ κ η σ ε ι ς

   Τα αυτοκίνητα πήγαιναν αργά, επειδή εβρεχε.
   .

   Ήταν τόσο  χαρουμενοι, ωστε απόλαυσαν το παιχνίδι.
   , ώστε τίποτα δε θα τους έκανε να γελάσουν.

   Ήταν στενοχωρημένοι, επειδή έχασαν το πλοίο.

   Μπόρεσε να ξεπεράσει τα εμπόδια, ενώ ταλαιπωρήθηκε αρχικά.

   Του δόθηκαν τόσες λίγες ευκαιρίες, ώστε να μην μπορεί να κάνει τίποτα.

   Μου άρεσε το ταξίδι, μολονότι ήταν πολύ κουραστικό.

   Αφού μελέτησες τόσο σκληρά, θα αποδώσεις πολύ καλά.

   Ενώ δεν ήταν ιδιαίτερα ταλαντουχος, εξελιχθηκε σε πολυ καλό σολιστα.
   .

   Έμοιαζαν τόσο χαρούμενοι, ώστε τίποτα δε θα τους προκαλούσε ανησυχία.

   Αν πάρεις εισιτηριο,θα ταξιδεψεις.
   .

   Θα περάσεις να τον δεις,  οταν  τελειωσεις τη δουλεια σου .

   Όταν απογειωθεί το αεροπλάνο, θα ζητήσουμε ένα μπουκάλι νερό.

   Θα χαρείς τόσο πολύ, ώστε θα ξεχάσεις την ταλαιπωρία σε χρόνο μηδέν.

   Μολονότι ήμουν άρρωστη, πήγα με ανυπομονησία στο σχολείο.

   
   

8. Τα αυτοκίνητα πήγαιναν τόσο αργά, που έμοιαζαν σταματημένα.

9. https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/epir.(tel-ait-apot)1.htm

10. https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/epir.(tel-ait-apot)2.htm

11. https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/epir.(yp-ena-par-xro)1.htm

«Ένα ταξίδι από γιορτή σε γιορτή»

20 Νοεμβρίου 2022- Παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα του παιδιού

Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων-

Παιδί και παιχνίδι στην αρχαία Ήπειρο

Πιο επίκαιρη από ποτέ είναι η ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι.

Από τα αρχαία χρόνια οι λέξεις παιδί και παιχνίδι ήταν δυο έννοιες αναπόσπαστες και αλληλένδετες. Η συμβολή του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού έχει μελετηθεί από την αρχαιότητα. Στη φιλοσοφική θεώρηση του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη αναλύεται πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού, αφού με αυτό αναπτύσσεται η φαντασία, η κοινωνικότητα και η ομαλή ένταξη στο περιβάλλον.

Πολλά από τα παιχνίδια (αθύρματα) τα έφτιαχναν τα ίδια τα παιδιά ή οι γονείς τους από φθαρτά υλικά όπως ύφασμα, δέρμα, ξύλο κ.ά. και γι’ αυτό δεν έχουν διασωθεί. Χρησιμοποιούσαν επίσης βότσαλα, καρύδια και φουντούκια, φλούδες από φρούτα κ.ά. Παιχνίδια, κυρίως από πηλό, έχουν βρεθεί σε οικισμούς και σε ιερά.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων εκτίθενται παιχνίδια από το Μιχαλίτσι της Πρέβεζας, που χρησιμοποιήθηκαν ως κτερίσματα, καθώς και παιχνίδια από το Ιερό της Δωδώνης που αποτέλεσαν αφιερώματα των πιστών. Συγκεκριμένα: κουδουνίστρες, κούκλες, πήλινα ομοιώματα ζώων (σκύλος, ελάφι, γαϊδουράκι, πετεινός, περιστέρι, αγριόχοιρος, χελώνα), χάλκινοι και οστέινοι αστράγαλοι καθώς και ένα χάλκινο αμαξίδιο.

Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει στην κουδουνίστρα (πλαταγή) και στην κούκλα (πλαγγόνα). Οι κουδουνίστρες, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη (Πολιτικά 8,6, 1340β) ήταν, όπως και σήμερα, από τα πρώτα παιχνίδια που έδιναν οι γονείς στα παιδιά. Είχαν σχήματα ανθρώπων, ζώων, ή καρπών και έφεραν έντονα χρώματα. Υπήρχαν όμως και κουδουνίστρες από δέρμα, ξύλο, κόκκαλο ή μέταλλο. Ο ήχος προερχόταν από μικρούς βώλους πηλού, χαλικάκια ή σπόρους.

Οι κούκλες (πλαγγόνες) ήταν αγαπημένα παιχνίδια των κοριτσιών. Τα άκρα συνδέονταν με το σώμα με νήμα ή σύρμα για να κινούνται ελεύθερα και γι’ αυτό το λόγο αποκαλούνταν και νευρόσπαστα. Ήταν φτιαγμένες από πηλό, ξύλο, οστό και πάντα απεικόνιζαν γυναικείες μορφές τις οποίες τα κορίτσια έντυναν με ρούχα που έφτιαχναν μόνα τους. Μερικές φορές είχαν μαζί και το «νοικοκυριό» τους (μικρογραφκά είδη επίπλωσης, κουζινικά κ.α).

Πολλά από τα παιχνίδια της αρχαιότητας έχουν επιβιώσει ως τις μέρες μας επιβεβαιώνοντας τη διαχρονικότητά τους, καθώς επίσης και την αέναη ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι.