Ο ρόλος των λέξεων στην πρόταση

 

α) πρόταση απλή  ρήμα, το υποκείμενο και το αντικείμενο            Υ  + Ρ+ Α  

                                 ρήμα, το υποκείμενο  ή το κατηγορούμενο.       Υ  + Ρ+ Κ

                                        

 β) ελλειπτική  -  κάποιος από τους βασικούς όρους λείπει, γιατί εννοείται εύκολα.

 γ)   επαυξημένη. Υ  + Ρ+ Α  και προσδιορισμούς.

                                  Υ  + Ρ+ Κ  και προσδιορισμούς.                           

  δ) σύνθετη   2 Υ  + Ρ+ Α 

                               Υ  + Ρ+2 Α    

                                 Υ  + Ρ+ 2 Κ

Ας παρατηρήσουμε προσεκτικά τις προτάσεις:

1η Ο Γιάννης έφαγε τυρόπιτα. 

2η Έφαγε τυρόπιτα.

3η Ο Γιάννης έφαγε μια ωραία τυρόπιτα.

4η Ο Γιάννης και ο Πέτρος έφαγαν τυρόπιτα.

Αρκετά εύκολα διακρίνουμε ότι οι προτάσεις δεν είναι ίδιες, δεν αποτελούνται από τα ίδια συστατικά.

Ας τις αναλύσουμε συντακτικά ΌΛΟΙ ΜΑΖΙ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Οι μαθητές έγραψαν διαγώνισμα.
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
2. Χρόνια πολλά!
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
3. Ο Πέτρος και ο Παύλος θα γράψουν τεστ.
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
4. Ο πατέρας κουράστηκε πολύ με το καθάρισμα.
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
5. Η Μαρία είναι όμορφη!
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
6. Ο Νίκος εκλέχτηκε πρόεδρος.
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
7. Ο κύριος Γεωργίου θα διδάξει αύριο στους μαθητές Βιολογία.
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
8. Πόσο ωραία μέρα!
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη
9. Ο Μάριος δεν  είναι τεμπέλης και ξεχασιάρης.
   1.   απλή
   2.   ελλειπτική
   3.   επαυξημένη
   4.   σύνθετη

1. Το κουδούνι χτύπησε.   Υπάρχουν μόνο οι κύριοι όροι (ρήμα,                                                                              υποκείμενο).
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
2. Οι μαθητές μπήκαν στην τάξη τους.
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
3. Έρχεται η καθηγήτρια!
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
4. Τα μαθήματα είναι δύσκολα;
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
5. Κουράστηκα.
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
6. Με έδιωξαν.
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
7. Η καθηγήτρια της γυμναστικής είναι πολύ καλή.
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
8. Η αυλή είναι μεγάλη.
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
9. Η αυλή του σχολείου είναι μεγάλη.
   1.   απλή
   2.   επαυξημένη
   3.   ελλειπτική
10. Είναι καλός άνθρωπος.
1.   απλή
2.   επαυξημένη
3.   ελλειπτική

χρονικές προτάσεις

 

Να βρεθούν οι οι χρονικές προτάσεις  

1. Αν δεν έρθεις και σήμερα, δε θα σου ξαναμιλήσω.
1.   υποθετική
2.   εναντιωματική
3.   παραχωρητική
4.   χρονική
2. Εάν παίξει κι ο Νίκος, θα παίξω κι εγώ.
1.   υποθετική
2.   εναντιωματική
3.   παραχωρητική
4.   χρονική
3. Άμα δε βάλεις μυαλό, δε θα δεις προκοπή.
1.   υποθετική
2.   εναντιωματική
3.   παραχωρητική
4.   χρονική
4. Αφού ετοιμαστώ, θα περάσω από το σπίτι σου.
1.   υποθετική
2.   εναντιωματική
3.   παραχωρητική
4.   χρονική
5. Όταν σε σκέφτομαι, νιώθω τόσο όμορφα.
   1.   υποθετική
   2.   εναντιωματική
   3.   παραχωρητική
   4.   χρονική