Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΩΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Ο Ιπποκράτης έλεγε «η τροφή να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου η τροφή σου». 

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ

Με αφορμή το υλικό για τη Διατροφή στην αρχαία Ελλάδα: 

• Διάλεξε ένα από τα αντικείμενα των εικόνων που είδες,   φτιάξε τη δική σου ιστορία και εικονογράφησε την. Μπορείς αν θέλεις να την αφηγηθείς στην οικογένειά σου.  

έως  εδω

ορθογραφια- λεξιλόγιο: διατροφή, κύματα, λαιμαργία, φάλαινα, συνταγή, μαγειρική, υλικά, εκτέλεση, παραδοσιακές γεύσεις, γιορτινό, νόστιμα, αρχαιότητα, γεύματα, διαφήμιση, εφημερίδα, τηλεόραση, περιοδικά, ραδιόφωνο, υγιεινή μεσογειακή διατροφή, γευστική, ποιότητα, ποικιλία, πεπτικό σύστημα, συνθηματική φράση, σλόγκαν, ζυμαρικά, γαλακτοκομικά, αλλαντικά, λαχανικά, φρούτα, τηγανίζω, ψήνω, σωματική ανάπτυξη, ελαιόλαδο, νηστικός, δίαιτα, χορτοφάγος, κρεατοφάγος, νηστίσιμος, άψητος, νόστιμος.

ετυμολογια 

δίαιτα < αρχαία ελληνική δίαιτα = τρόπος ζωής,

 τρόπος διατροφής

υγιεινή  < αρχαία ελληνική υγιεινός

διατροφη

< αρχαία ελληνική διατροφή < διατρέφω < διά + τρέφω., δια- + τροφή.

Οικογένεια λέξεων:ανακαλύπτουμε οικογένειες λέξεων 

Παίζοντας από το σπίτι -

https://cycladic.gr/page/paizontas-sto-spiti?slide=1#759

Μουσείο Κυκλαδικής τέχνης: Από που προέρχονται οι πληροφορίες για την διατροφή στα αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά χρόνια;

https://issuu.com/museumofcycladicart/docs/diatrofi_stin_arxaia_ellada

• Παρατήρησε τα διάφορα σκεύη της κουζίνας στο σπίτι σου και αντιστοίχισέ τα με τα αντικείμενα των εικόνων ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

.  ΑΓΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΚΕΥΗ ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΤΟ ΦΑΓΗΤΟ

Η κουζίνα στα σπίτια της αρχαίας Ελλάδας ονομαζόταν οπτάνιο, το μαγειρείο δηλαδή όπου μαγείρευαν το φαγητό. Συνήθως για κουζίνα και αποθήκη, επέλεγαν ένα σκιερό δωμάτιο, χωρίς υγρασία.

Σε κεντρικό σημείο του οπτανίου υπήρχε, στο δάπεδο, μία ορθογώνια ή τετράγωνη κατασκευή από πέτρες, η εστία. Στην εστία άναβαν φωτιά και μαγείρευαν το φαγητό.

Τα απαραίτητα κουζινικά σκεύη ήταν πολλά και ποικίλα και χρησίμευαν στην προετοιμασία, στο μαγείρεμα, στο σερβίρισμα ή την αποθήκευση του φαγητού. Έτσι, από την κουζίνα ενός σπιτιού δεν έλειπαν χύτρες, γουδιά, πινάκια (πιάτα), λεκάνες και σκάφες για το ζύμωμα, διάφορα ποτήρια, καθώς και εργαλεία, όπως μαχαίρια, κουτάλες (αρύταινες), πιρούνες (κρεάγρες) και άλλα.

Τα περισσότερα μαγειρικά σκεύη ήταν τοποθετημένα σε ράφια, ενώ κάποια μικρότερα αγγεία ήταν κρεμασμένα στον τοίχο. Το ίδιο έκαναν με τις τροφές και τα διάφορα βότανα και μυρωδικά. Τα τοποθετούσαν στα ράφια ή τα κρεμούσαν στον τοίχο. Στην κουζίνα χρησιμοποιούσαν το χειρόμυλο, με τον οποίο άλεθαν το σιτάρι για να έχουν αλεύρι, καθώς έφτιαχναν συχνά διάφορα αρτοπαρασκευάσματα.

Στο οπτάνιο επίσης υπήρχαν και τα γουδιά για να τρίβουν μικρότερες ποσότητες καρπών. Εκτός από τα ράφια και την εστία, απαραίτητοι ήταν και οι ξύλινοι πάγκοι (τραπέζια) που χρησίμευαν στην προετοιμασία του φαγητού, καθώς και στην τοποθέτηση του φαγητού.

Η εικόνα της κουζίνας ενός αρχαίου σπιτιού δεν διαφέρει πάρα πολύ από τις σημερινές παραδοσιακές κουζίνες. Συνήθειες, όπως η τοποθέτηση τροφών και σκευών σε ράφια ή το κρέμασμά τους στον τοίχο ή ακόμα και στα δοκάρια της ξύλινης οροφής, έφτασε έως τις μέρες μας σε ορισμένες περιοχές.

συμποσιο

ταβέρνες , καταστήματα και έτοιμο φαγητό για το σπίτι

ΠΑΤΑ ΣΤΗ ΦΩΤΟ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 

 Αρχαίος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι μόνο τα υλικά κατάλοιπα των προγόνων μας, που αποκαλύπτουμε στις ανασκαφές. Πολιτισμός είναι και ο τρόπος ζωής παλαιότερα και σήμερα, το πώς σκεπτόμαστε, πώς αντιδρούμε και τι τρώμε. 

   Οι 5 χρυσοί κανόνες περί γαστρονομικής τέχνης του Αρχέστρατου (επίκαιροι σήμερα περισσότερο από ποτέ) ήταν:

                         *Αγνά υλικά για την παρασκευή φαγητού.

                          *Αρμονία των υλικών μεταξύ τους.

                       *Όχι στις βαριές σάλτσες και στα καυτερά υλικά. Καλύπτουν και δεν αναδεικνύουν  τις επιμέρους γεύσεις.

                      *Ελαφρές σάλτσες. Βοηθούν στην απόλαυση του ουρανίσκου.

                     *Καρύκευμα του πιάτου με μέτρο έτσι ώστε να υπάρχει αρμονία των γεύσεων και των αρωμάτων του φαγητού. 

                  ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ

Πίτες: 

               Oι αρχαίοι μεταχειρίζονταν  άριστη ποιότητα αλεύρου Στη ζύμη της πίτας προσέθεταν : γάλα, τυρί, αυγά, λάδι, λάδι, άνηθο, μάραθο, κύμινο, πιπέρι κτλ. ή ακόμα κάρυα, αμύγδαλα, σταφίδες κτλ

 Τότε που δεν είχαν ψυγεία και δεν διατηρούνταν τα τρόφιμα, όπως είναι φυσικό, για πολλές μέρες, επικράτησε η συνήθεια να σφάζει κάθε Σάββατο ένας  ένα πρόβατο ή γίδα, αρνί ή κατσίκι, να το ψήνει στην κεντρική πλατεία και να το μοιράζονται πολλές οικογένειες.

πηγη: Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής

Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Και η Πυθαγόρεια διατροφή στηρίζεται στην Ιπποκράτεια, με εξαίρεση στην κατανάλωση κρέατος, που για τον Πυθαγόρα, απαγορευόταν.Μεγάλη δε σημασία απέδιδε ο Πυθαγόρας στην διατροφή με ελαφρές τροφές, όπως ο κρίθινος άρτος, τα λαχανικά, το μέλι, και οι φρέσκοι ή αποξηραμένοι καρποί. Έλεγε πως δεν πρέπει κανείς να τρώει το παράγον μαζί με το παραγόμενο (π.χ. κοτόπουλο και αυγό).

Η ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΙΤΑ (ΔΙΑΤΡΟΦΗ) ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 

              Οι αρχαίοι με την ανατολή του ήλιου ξεκινούσαν τις καθημερινές τους ασχολίες. Πριν ξεκινήσουν για τις δουλειές τους, έτρωγαν κάτι λιτό, γάλα, ψωμί,μέλι, αμύγδαλα. Αυτό το πρώτο γεύμα λεγόταν ακράτισμα,. 

Προς το μεσημέρι ή το απόγευμα έπαιρναν ένα απλό και γρήγορο γεύμα, το άριστον, σαλάτα, πουρέ ή πίτα ,τυρι, ελιες.  

 Πριν από το βραδινό γεύμα έτρωγαν κάτι στα γρήγορα, το εσπέρισμα, φρούτα, αμύγδα,καρύδια. 

Το κανονικό γεύμα, που ήταν πλουσιοπάροχο, το έπαιρναν στο τέλος της μέρας και λεγόταν δείπνον , ρεβύθια, φασόλια ή φάβα από κουκιά και φακές , χόρτα, όσπρια, κρεμμύδια, σκόρδα, ελιές, τυρί και ψωμί ,κρέας ψητο ή βραστο.Τα ψάρια ήταν βασική τροφή, τα έτρωγαν φρέσκα ή παστά. Έτρωγαν κανονικά μόνο τα βράδια, γιατί σχεδόν καθημερινά είχαν καλεσμένους,δεν έτρωγαν μοναχικά και επινόησαν τα συμπόσια.. 

    Η ελληνιστική περίοδος σηματοδοτείται από αρκετές εισαγωγές εδεσμάτων. Γίνονται γνωστά τα, εξ Ανατολής, ροδάκινα, βερίκοκα, φυστίκια. Οι κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου ανοίγουν ένα νέο γαστρονομικό κεφάλαιο και εμπλουτίζουν την υπάρχουσα διατροφική πυραμίδα. 

Οι πιο παλιές γραπτές πηγές είναι τα αρχεία πάνω στις πήλινες πινακίδες της Γραμμικής Γραφής Β΄ από τα μυκηναϊκά χρόνια. Πρόκειται για καταλόγους, όπου αναφέρονται μόνο τα τρόφιμα εκείνα που αποτελούσαν προϊόντα ανταλλαγής ή και φορολόγησης, όπως το σιτάρι, το λάδι και άλλα. Το γεγονός ότι δεν αναφέρονται καθόλου τα λαχανικά, δεν σημαίνει ότι δεν έτρωγαν λαχανικά, αλλά ότι απλά δεν τα θεωρούσαν ανταλλάξιμο προϊόν.

Οι περισσότερες πληροφορίες για τον 8ο και 7ο αιώνα π.Χ. προέρχονται από τα Ομηρικά έπη. Τα τρόφιμα, ο τρόπος που τα παρασκεύαζαν αλλά και οι συνήθειες των ανθρώπων σχετικά με το φαγητό περιγράφονται με αρκετές λεπτομέρειες. Οι κωμωδίες του Αριστοφάνη που γράφτηκαν κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ. δίνουν με ζωντάνια τις συνήθειες εκείνης της εποχής γύρω από το φαγητό και το ποτό. Στις περιγραφές του Αριστοφάνη οφείλεται το γεγονός ότι ο μάγειρας γίνεται μια πολύ σημαντική μορφή στο θέατρο.

Η σημασία της σωστής διατροφής τονίζεται στα έργα του Ιπποκράτη, του πιο φημισμένου γιατρού του 5ου π.Χ. αιώνα, ενώ και στα φιλοσοφικά συγγράμματα του Πλάτωνα, με τις συχνές αναφορές στη σωστή δίαιτα, γίνεται φανερό πόσο πολύ η διατροφή επηρέαζε σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής στην αρχαία Ελλάδα. Ο Αθήναιος, παρόλο που έζησε στα τέλη του 2ου αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα, στο έργο του Δειπνοσοφιστές, γράφει για τις διατροφικές συνήθειες των κλασικών χρόνων (5ο και 4ο π.Χ. αιώνα), ενώ έχει διασώσει πολλές συνταγές, καθώς και ονόματα φημισμένων καλοφαγάδων.

Οι αρχαιολογικές πηγές που αφορούν στο φαγητό και στο ποτό είναι πολλές και ποικίλες. Αγγεία και σκεύη για την προετοιμασία του φαγητού, το σερβίρισμα και την αποθήκευση, όπως αγγεία, κύπελλα, πιάτα φαγητού, πιθάρια, χύτρες, σουρωτήρια, κουτάλες, μαχαίρια και άλλα. Απεικονίσεις με θέματα που σχετίζονται με την διατροφή, με αγαπημένες τροφές, φρούτα, ψάρια, κυνήγι, καθώς και καταστήματα κρεοπωλών, οπωροπωλών, αρτοποιών, μας δίνουν σημαντικές πληροφορίες. Τις παραστάσεις αυτές βλέπουμε πάνω σε αγγεία, ιδιαίτερα από τον 6ο αιώνα π.Χ. και μετά, καθώς και σε ανάγλυφα και τοιχογραφίες από τα ελληνιστικά και τα ρωμαϊκά χρόνια.

Με τις ανασκαφές έρχονται στο φως και υπολείμματα τροφών, απανθρακωμένα συνήθως ή ό,τι απέμεινε από αυτά μέσα σε αγγεία. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα λεγόμενα απορρίμματα της κουζίνας, όπως οστά από ζώα και άλλα που μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες.

Τα τελευταία χρόνια η υποβρύχια αρχαιολογία έχει καθιερωθεί ως ιδιαίτερος κλάδος. Οι υποβρύχιες ανασκαφές συχνά ασχολούνται με τα ναυάγια που στην αρχαιότητα ήταν συχνά. Πολλά από τα είδη πρώτης ανάγκης και ιδιαίτερα τρόφιμα όπως το κρασί και το λάδι, μεταφέρονταν μέσω των θαλάσσιων δρόμων. Έτσι αμφορείς και πιθάρια, αγγεία δηλαδή που χρησίμευαν στη μεταφορά των αγαθών, είναι συχνά ευρήματα μέσα στα βυθισμένα καράβια. Από τις σφραγίδες στις λαβές τους κυρίως, οι αρχαιολόγοι μπορούν να συγκεντρώσουν πληροφορίες για τα δρομολόγια και τις εμπορικές ανταλλαγές ανάμεσα σε διάφορες περιοχές της Μεσογείου.

Προϊόντα τέλος που αφήνουν κατάλοιπα, όπως κουκούτσια από ελιές ή σταφύλια για παράδειγμα, είναι και αυτά μάρτυρες των διατροφικών συνηθειών των αρχαίων Ελλήνων 

Το ναυάγιο του Ουλουμπουρούν

ΝΗΣΟΣ ΔΟΚΟΣ...Το φορτίο και τα σπάνια ευρήματα από την 3η χιλιετία π.Χ...

 Ναυάγιο στο νησί Kekova της Λυκίας 
 Ναυάγιο Ma’agan Mikhael

Ιστορικές πληροφορίες

Η Μεσόγειος Θάλασσα υπήρξε λίκνο του εμπορίου, με διασυνδέσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα γεωγραφικά της όρια.

• Ποιες πληροφορίες μας δίνει το φορτίο για την εποχή του;

ΧΟΥΝΤΑ-Άφιξη στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας 25/05/1968

Κωδικός Τεκμηρίου D3297 12/04/1968 Περιοδεία του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Στυλιανού Παττακού στην Ηγουμενίτσα Ο Στ. Παττακός, φτάνει στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, όπου τον υποδέχονται τοπικοί παράγοντες. Κωδικός Τεκμηρίου D3724 21/5/1968 – 30/5/1968 1. Εορτασμός της επετείου του Ολοκαυτώματος του Σουλίου με την παρουσία του Αντιβασιλέα Γεώργιου Ζωιτάκη στο Σούλι

Τεκμηρίωση του Τεκμηρίου  D3724 

Πληροφορίες θέματος | Λίστα Θεμάτων | Πληροφορίες τεκμηρίου

 

Πληροφορίες θέματος

Κωδικός Θέματος

T17233

Τίτλος

Εορτασμός της επετείου του Ολοκαυτώματος του Σουλίου με την παρουσία του Αντιβασιλέα Γεώργιου Ζωιτάκη στο Σούλι

Είδος

Ταινία Επικαίρων

Περίοδος γεγονότων

25/05/1968 - 26/05/1968

Περίληψη

Άφιξη του Αντιβασιλέα Γεώργιου Ζωιτάκη στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας 

ΠΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΤ

Είμαστε και οι Πρωτοι! Πρώτοι αριθμοί 2.500 ετών.!!!!!!!!!!!

Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία

Τι ζητούν επιτέλους οι πρώτοι;

Οι πρώτοι αριθμοί είναι αρκετά απλοί. Ακόμη κι ένα μικρό παιδί μπορεί να κατανοήσει τη φύση τους, αρκεί να γνωρίζει διαίρεση. 

Γιατί τότε υπάρχουν προβλήματα γύρω από τους πρώτους, που ταλαιπωρούν τις μεγαλύτερες διάνοιες στο χώρο των μαθηματικών για περισσότερο από έναν αιώνα τώρα; Τι δουλειά έχουν οι πρώτοι αριθμοί με τον κβαντικό μικρόκοσμο;Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι πρώτοι είναι για τους αριθμούς ό,τι είναι τα άτομα για την ύλη:

Ποιοι είναι, λοιπόν, οι πρώτοι αριθμοί; 

Πολύ απλά, είναι όλοι εκείνοι οι φυσικοί αριθμοί που είναι μεγαλύτεροι από το μηδέν και διαιρούνται μόνο με το 1 και τον εαυτό τους.

 Η λίστα των πρώτων αριθμών ξεκινά έτσι:

2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97, 101, 103, 107, 109, 113, 127, 131, 137, 139, 149, 151, 157, …

Θα παρατηρήσατε πως απουσιάζει το 1 . Οι μαθηματικοί όμως δεν θέλουν το 1 στη λίστα με τους πρώτους αριθμούς αφού διαιρείται μονο με το 1,

Παρατηρήστε, επίσης, ότι το 2 είναι ο μοναδικός πρώτος που ταυτόχρονα είναι ζυγός. Είναι προφανές πως δεν υπάρχει ζυγός πρώτος μεγαλύτερος του 2. 

Πράγματι, κάθε ζυγός μεγαλύτερος από το δύο έχει τουλάχιστον τρεις διαιρέτες – τη μονάδα, το 2 και τον εαυτό του -, επομένως δεν είναι πρώτος.

Πράγματι, το Θεμελιώδες Θεώρημα της Αριθμητικής μας βεβαιώνει

 πως κάθε φυσικός μεγαλύτερος της μονάδας

είτε είναι πρώτος 

είτε γράφεται ως γινόμενο πρώτων παραγόντων.

 Έτσι, ο αριθμός 30 μπορεί να γραφτεί  ως 2⋅3⋅5 (όλοι πρώτοι)

30= 2 .3 . 5

              κανόνας                    

Γινόμενο πρώτων παραγόντων Ένας σύνθετος αριθμός μπορεί να γραφτεί και ως γινόμενο πρώτων αριθμών (γινόμενο πρώτων παραγόντων). Το γεγονός ότι κάθε φυσικός αναλύεται με μοναδικό τρόπο ως γινόμενο πρώτων εμφανίζεται στα "Στοιχεία" του Ευκλείδη  και  θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της  μαθηματικής σκέψης. Παραδείγματα θεμα 1 : Γράφω τον σύνθετο αριθμο 60 ως γινόμενο πρώτων 90=2.3.3.5 Πίνακας των  Πρώτων αριθμών στο διάστημα 1 έως 173 2 3 5 7 11 13 17 19 23 29 31 37 41 43 47 53 59 61 67 71 73 79 83 89 97 101 103 107 109 113 127 131 137 139 149 151 157 163 167 173