51 χρόνια από τον γνήσιο λαϊκό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου:Τα "απαγορευμένα" της Χούντας
«Αποφασίζομεν και διατάσσομεν...» απαγορεύομεν...
Η λογοκρισία ήταν ένα από τα συνώνυμα της Χούντας. Με κάθε τρόπο η Χούντα έσφιγγε το "φίμωτρο"των "ατίθασων" δημιουργών ...
Λογοκρισία στο θέατρο, τον κινηματογράφο, τη μουσική, τη λογοτεχνία.
Η ΤΕΧΝΗπάντα κινητοποιείται ,όταν φιμώνεται.
Οι συνθέτες είχαν την υποχρέωση πριν κυκλοφορήσουν ένα τραγούδι να υποβάλουν τους στίχους και την παρτιτούρα για έγκριση. Τραγούδια και στίχοι που είχαν αντιστασιακό χαρακτήρα ή χαρακτήρα διαμαρτυρίας απαγορεύονταν . Για την προληπτική λογοκρισία οι επιθεωρήσεις, ιδίως μετά το1970, μετους αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών και την ανελέητη σάτιρα εις βάρος τωνπρωτεργατών της δικτατορίας, που λειτουργούσε και ως μια μορφή αντί-στάσης στη Χούντα, αποτελούσαν μια συνεχή πηγή προβλημάτων.8για πα-ράδειγμα, υπάλληλος της Γενικής Διεύθυνσης Τύπου που παρακολούθησετην επιθεώρησηΒάλε και συ ένα καπέλο, μπορείςστο θέατρο Παρκ ανέφερεδιαλόγους που δεν ανταποκρίνονταν στο κείμενο που ελέγχθηκε από τιςαρμόδιες επιτροπές, όπως ο διάλογος ανάμεσα σε Μουστάκα και Μπογιατζή:«― Να 'χαμε ένα πλοίο... ― Γιατί μου 'ριξες αυτό το Βέλος». μετά τα υ-πομνήματα των παρακολουθησάντων υπαλλήλων οι θιασάρχες καλούνταννα παρουσιαστούν στη Γενική Διεύθυνση Τύπου ώστε να συμμορφωθούν«με τας υποδείξεις».Δεν ήταν λίγοι οι δίσκοι και τα τραγούδια που απαγορεύτηκαν απ’ την ελληνική ραδιοφωνία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των τραγουδιών που συνέθεσε ο Μάνος Λοΐζος. Τα περισσότερα από αυτά όπως ο “Τσε”, ο “Μέρμηγκας”,, τραγουδιόνταν μόνο μέσα στους “τέσσερις τοίχους” των σπιτιών με κλειστά τα παράθυρα. ΤΟ ΑΚΟΡΝΤΕΟΝ ήταν στο στόχαστρο της δικτατορίας και γι’ αυτό κυκλοφόρησε πολύ αργότερα, το 1975.
Ξέρατε ότι... υπήρχαν θεατρικά και τραγούδια που επιτράπηκαν... κατά λάθος από τη Χούντα;Σπουδαίοι Έλληνες δημιουργοί κατόρθωσαν να ξεγελάσουν την παρανοϊκή λογοκρισία των Συνταγματαρχών με ευρηματικό τρόπο.
Ας τα ακούσουμε....σατιρικά τραγουδάκια , με πολλά μηνύματα...
Του αντρα του πολλά βαρύ, ο Ταρζάν, ο παλιάτσος,“Ο Κουταλιανός”,“Ζαβαρακατρανέμια,”Αχ χελιδόνι μου
ΒΕΓΓΟΣ- ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΥΟ-ΑΡΧΕΙΑ ΕΡΤΗ Ραδιοτηλεοπτική μας κληρονομιά
Η ΕΡΤ σας προσκαλεί να γνωρίσετε το πλουσιότερο οπτικοακουστικό αρχείο της Ελλάδας που αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η «πνευματική ανεπάρκεια» των λογοκριτών ήταν γνωστή: «Το ξέρω ότι αυτοί οι λογοκριτές είναι ηλίθιοι, είναι ζώα», τόνιζε ο Παπαδόπουλος. «Θα μπορούσα να επιστρατεύσω είκοσι ακαδημαϊκούς και να τους αναθέσω τη λογοκρισία», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Αλλά και εκεί, τις ζαβολιές σας θα τις κάνατε εσείς. Χρησιμοποιώ ηλιθίους για να σας εξευτελίσω».
«Γελάω που γέμισαν με κτήρια και μεγαθήρια όλοι οι τόποι και κλαίω γιατί όσο μεγαλώνουν τα σπίτια τόσο μικραίνουν οι ανθρώποι.
Στην μασκαρόκοσμο που πάντα ζουν αντάμα, αδέλφια δίδυμα, το γέλιο με το κλάμα. Γελάω μ' αυτή τη κοινωνία που χουν φτιάξει και μες στο γέλιο με το κλάμα έχω πλαντάξει. Που την αξία των ανθρώπων την μετράνε με την αξία της γραβάτας που φοράνε.
Γελάω με όλα μες στη γυάλα μα προπάντων γελάω με τη μοίρα των γιγάντων που αγνοούν, με τόσους γίγαντες μεγάλους, τον Κοχ, τον Φλέμινγκ, τον Παστέρ και τόσους άλλους. Μα κλαίω που αποδίδουμε τιμάς μεγάλας μόνο στους γίγαντες του ντέρμπυ και της μπάλας.
Θα μου πεις "τα παιδιά τι φταίνε;". Δεν φταίνε τα παιδιά, ποιός φταίει, ποιός φταίει...; Σίγουρα κάποιος μεγάλος που μας στέλνει στα γήπεδα και μ' ένα γκολ να χάσουμε τ' αυγά και τα πασχάλια μας για να σκεφτόμαστε λιγότερο τα χάλια μας..
Γελάω χάσκοντας μπρος στις καφετερίες με τους ζωόφιλους κυρίους και κυρίες που οι πονόψυχοι δεν χάνουν ευκαιρίες και προστασίας ζώων φτιάχνουν εταιρίες.
Μα να φροντίζουν τα μπουλντόγκ και τα κανίς τους κλαίω που δεν άξιζες, ω άνθρωπε!, τον κόπον και να ιδρύσει δεν εσκέφτηκε κανείς τους μια εταιρία προστασίας των ανθρώπων.»
«Απεφασίσαμεν και διατάσσομεν. Απαγορεύομεν:
Τας εν υπαίθρω συγκεντρώσεις άνω των πέντε ατόμων
Τας εν κλειστώ χώρω συγκεντρώσεις πλην των δημοσίων θεαμάτων
Την καθ’ οιονδήποτε τρόπον άσκησιν αντεθνικής προπαγάνδας
Την προσωρινήν περίθαλψιν κατ’ οίκον προσώπων μην ενοικούντων μετά της οικογενείας ήτις παρέχει την περίθαλψιν, εάν τούτο δεν δηλωθή εντός δύο ωρών εις την οικείαν Αστυνομικήν Αρχήν
Την κατοχήν, εγκατάστασιν και λειτουργίαν ερασιτεχνικών ραδιοφωνικών σταθμών και παντός μέσου ανταποκρίσεων και διαβιβάσεων
Οι παραβάται της παρούσης θα παραπέμπτωνται εις το Έκτακτον Στρατοδικείον»
ΟΡίτσοςαπαγγέλλει στο Πολυτεχνείο και εκατομμύρια τραγουδούν στην πρώτη επέτειο
Σώπα, όπου νάναι θα σημάνουν οι καμπάνες.
Aυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας.
Kάτου απ' το χώμα, μες στα σταυρωμένα χέρια τους
κρατάνε της καμπάνας το σκοινί - περμένουνε την ώρα, δενκοιμούνται,
περμένουν να σημάνουν την ανάσταση. Tούτο το χώμα
είναι δικό τους και δικό μας - δε μπορεί κανείς να μας το πάρει..
Bella Ciao
Una mattina mi son svegliato
O bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
Una mattina mi son svegliato
E ho trovato l'invasor
O partigiano, portami via
O bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
O partigiano, portami via
Ché mi sento di morir
Όταν ο Νίκος Ξυλούρης τραγούδησε την «Ξαστεριά» στο Πολυτεχνείο
Μικρός τύμβος
Δίχως τουφέκι και σπαθί, με τον ήλιο στο μέτωπο, υπήρξατε ήρωες και ποιητές μαζί. Είστε το Ποίημα.
Απλώνοντας το χέρι μου δε φτάνει ως εκεί που ωραία λουλούδια σε υψηλό λειμώνας τις μορφές σας λιτανεύει ο αέρας της αρετής. Ω παιδιά μου,
Μαθητικές τιμωρίες τον καιρό της Χούντας: Το μαθητικό ποινολόγιο
Στην Πρωτοβάθμια και Μέση Εκπαίδευση επιβάλλονται συστήματα «αξιολόγησης» με βασικά κριτήρια την «ικανότητα προσαρμογής προς τας υποδείξεις», και το «κοινωνικό φρόνημα», με αποτέλεσμα να διώκονται εκπαιδευτικοί, σύμφωνα με τα ημερολόγια επιθεωρητών και εποπτών. Παράλληλα, η σχολική και εξωσχολική ζωή φοιτητών, δασκάλων, καθηγητών, μαθητών είναι υπό συνεχή επιτήρηση. Πολλοί επιθεωρητές «επαναφέρουν στην τάξη» όσους αποκλίνουν από την «Εθνική και Ηθική Διαπαιδαγώγηση» κάνοντας τους υποδείξεις για το υποχρεωτικό κούρεμα των μαλλιών, το μήκος της σχολικής ποδιάς, την άσπρη ή μπλε κορδέλα, τον εκκλησιασμό, τη λογοκρισία, και την απαγόρευση χιλιάδων βιβλίων και ειδικότερα για τη μαθητική συμπεριφορά.
Τη σχολική πραγματικότητα τον καιρό της χούντας εικονογραφεί με τον πιο πιστό τρόπο ένα μικρό κιτρινισμένο τετράδιο που έπεσε τυχαία στα χέρια μας.
Ένα επαρχιακό μαθητικό ποινολόγιο της εποχής του ’60 και του ’70 είναι ο «άφωνος» μάρτυρας της πρόσφατης σχολικής ιστορίας μας.
Δεν ήταν λοιπόν εύκολο να είσαι μαθητής εκείνα τα χρόνια, και ιδιαίτερα στην ελληνική επαρχία. Μισή κουβέντα παραπάνω, ένα γέλιο πίσω από την πλάτη του καθηγητή, ένα εξωσχολικό ανάγνωσμα στην τσάντα και είχες εξασφαλισμένη την αποβολή. Το ίδιο κι αν είχες την απρονοησία να καλύψεις κάποιο συμμαθητή σου ή να ξεροβήξεις χωρίς προφανή αιτία. . Στο κυνήγι των παιδιών συμμετείχαν αυτοβούλως και πολίτες. Ιδού ένα χαρακτηριστικό δείγμα:
«2.12.1965. Εις τον μαθητήν της Α΄ τάξεως Δ.Π.επεβλήθη η ποινή της διημέρου αποβολής εκ των μαθημάτων διότι συνελήφθη χρησιμοποιών ποδήλατον παρά τον κανονισμόν του Σχολείου».
«3.3.1966. Εις τας μαθητρίας της Β΄ τάξεως Μ.Μ. και Α.Π. επεβλήθη η ποινή της μιας ημέρας αποβολής εκ των μαθημάτων, εις την μεν πρώτην διότι ηθέλησε να αγοράσει φωτογραφίας ηθοποιών εκ περιπτέρου, εις δε την δευτέραν διότι συμπεριεφέρθη απρεπώς εις τον κ. Μπιλλίνην Δημήτριον, κάτοικον Νεαπόλως».
«11.3.1966. Εις τον μαθητήν της Β΄ τάξεως Φ.Δ. επεβλήθη η ποινή της μιας ημέρας αποβολής διότι έπαιζε ποδόσφαιρο«.
«29.3.1966. Διά πράξεως του Συλλόγου επεβλήθησαν άι κάτωθι ποιναί: α) Εις τον μαθητήν της Β΄ τάξεως Λ.Π. 5ήμερος αποβολή και μείωσις της διαγωγής εις κοσμίαν διότι εξεφράσθη κατά τον αισχρότερον τρόπον ενώπιον συμμαθητών του και άλλων. β) Εις τον Φ.Χ. διήμερος αποβολή διότι ηθέλησε να αποκρύψει το γεγονός ότι εξεφράσθη ως εξεφράσθη ο ανωτέρω μαθητής και γ) Αυστηρά επίπληξις εις την μαθήτριαν της Β΄ τάξεως Β.Α. διότι δεν κατήγγειλεν εις τον Διευθυντήν αμέσως το παράπτωμα του συμμαθητού της».
«27.4.1966. Εις τον μαθητήν της Β΄ τάξεως Κ.Σ. και την μαθήτριαν Κ.Α. επεβλήθη η ποινή της 2ημέρου αποβολής διότι καθ’ην στιγμήν επερνούσε πλησίον ο ιερεύς Εμμ. Λαφούσης είπον ‘παρ’ τον παπά’«
«28.4.1966. Διά την αυτήν ως άνω αιτίαν ετιμωρήθη και η Δ.Α. της Β΄ τάξεως».
«11.5.1966. Επεβλήθη η ποινή της 4ημέρου αποβολής εις τον μαθητήν Γ΄ τάξεως Π.Γ. διότι κατά το μάθημα του κ. Πανουτσάκου ατακτούσε (ξερόβηχε) κατά τρόπον προκλητικόν«.
Στα χρόνια της Εθνοσωτηρίου
Μια σύντομη καταγραφή που εγκαινιάζει την περίοδο της χούντας συνοψίζει συμβολικά τα ήθη της νέας εποχής: αγροφύλακες παρακολουθούν τις κινήσεις των μαθητών εκτός σχολείου, τους καταγγέλλουν στους δασκάλους τους και συμμετέχουν στις σχετικές ανακρίσεις που διενεργεί ο διευθυντής. Οι εξουσίες που βρίσκονται πάνω από το κεφάλι των παιδιών πληθαίνουν και δεν σπανίζουν οι καλοθελητές, από τον παπά μέχρι τον πρόεδρο της κοινότητας, που με την παραμικρή ευκαιρία θα τρέξουν να τα καρφώσουν στη διεύθυνση του σχολείου. Αλλοτε γιατί τα παιδιά δεν επέδειξαν τη δέουσα ευλάβεια την ώρα του εκκλησιασμού, άλλοτε γιατί περιφέρονταν άσκοπα γύρω από το καφενείο, κάποτε γιατί τόλμησαν να βγουν στο δρόμο χωρίς την ποδιά, την κορδέλα ή το σχολικό σήμα. Βολεύονταν τότε πολλοί από τη μετατροπή των παιδιών σε πειθήνια στρατιωτάκια και έσπευδαν να βοηθήσουν το σχολείο στο κατασταλτικό του έργο. «Για το καλό των παιδιών», φυσικά, που ιδιαίτερα στις μικρές επαρχιακές πόλεις και τα χωριά αναγκάζονταν να ζουν υπό συνεχή επιτήρηση.
Στο διάχυτο αυτό κλίμα τρομοκρατίας, όπου ο μεγάλος γινόταν καταδότης του μικρού συμπολίτη του, τα παιδιά καλούνταν να υιοθετήσουν αντίστοιχες πρακτικές στο εσωτερικό του σχολικού μικρόκοσμου: η τιμωρία τους ήταν παραδειγματική, όταν έβλεπαν κάτι «αξιόποινο» και δεν το κάρφωναν αμέσως στη διεύθυνση του σχολείου. Ταυτόχρονα, τα παιδιά πιέζονταν να εσωτερικεύσουν και να ακολουθήσουν ως αυτονόητο έναν κώδικα συμπεριφοράς που απαιτούσε από αυτά να ντύνονται, να κινούνται και να μιλούν με τον προβλεπόμενο τρόπο. Οι παραβάτες εξοστρακίζονταν από τη μαθητική κοινότητα και η διαγωγή τους μειωνόταν με τις γνωστές δυσάρεστες συνέπειες. Το κόλπο δεν έπιανε πάντα, και δεν έπιανε σε όλους. Κάποια παιδιά αντιστέκονταν στις απαγορεύσεις κάνοντας καζούρα στο μάθημα, κυκλοφορώντας μετά τη δύση του ήλιου, ή, απλώς, καλύπτοντας τους «απείθαρχους» συμμαθητές τους. Ας δούμε πώς:
«9.12.1967. Οι μαθηταί της Α΄ τάξεως 1) Δ.Ι. και 2) Τ.Π. απεβλήθησαν ο πρώτος επί 3ήμερον και ο δεύτερος επί 2ήμερον, διότι ομού μετέβησαν εις το κτήμα της Μαρίας χήρας Παν. Βατίστα εν Νεαπόλει και εισελθών εις το εν λόγω κτήμα ο πρώτος απέκοψε μανταρίνια, τα οποία έφαγαν μαζί ως κατηγγέλθη από τα Οργανα της Αγροτικής Ασφαλείας αυτοπροσώπως εμφανισθέντα ενώπιόν μου και απεδείχθη εκ της ενεργηθείσης υπ’ εμού ανακρίσεως. Η έκτισις της ποινής άρχεται από της 11.12.1967. Ο Διευθυντής».
«19.3.1968. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εκ των μαθημάτων εις τας μαθητρίας της Δ΄ τάξεως του Γυμνασίου α) Κ.Ε. β) Κ.Α. και γ) Σ.Σ., διότι κατά την ώραν του μαθήματος των Θρησκευτικών εδημιούργουν τον χαρακτηριστικόν εκείνον κτύπον διά των μαθητικών των σημάτων, με αποτέλεσμα να παρακωλύεται η όλη διδασκαλία του μαθήματος».
«29.3.1968. Επιβάλλεται η ποινή της μιας ημέρας αποβολής εκ των μαθημάτων εις τους μαθητάς της Ε΄ τάξεως Κ. και Π., διότι επέτρεψαν εις μαθητάς της τάξεώς των, όντες επιμεληταί, να παραμένουν εντός της αιθούσης διδασκαλίας των, προ της πρωινής προσευχής«.
«8.4.1968. Επιβάλλεται η ποινή της μιας ημέρας αποβολής εκ των μαθημάτων εις τους μαθητάς α) Ι.Μ. β) Β.Γ. και γ) Κ.Π., διότι κατά τον εκκλησιασμόν δεν παρηκολούθουν την θείαν λειτουργίαν μετά της δεούσης προσοχής και ευλαβείας, τούτο δε κατηγγέλθη υπό του ιερέως«.
«17.5.1968. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εκ των μαθημάτων εις τον μαθητήν της Β΄ τάξεως Κ.Γ. δι’ ανάρμοστον συμπεριφοράν έναντι του καθηγητού του Ευστρατίου Σταμάτη».
«25.5.1968. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εκ των μαθημάτων εις τους κάτωθι μαθητάς διότι εκυκλοφόρουν εις ώραν απηγορευμένην. 1) Τ.Γ. 2) Μ.Ι. 3) Μ.Γ. (της Γ΄ τάξεως) 4) Σ.Ν. 5) Χ.Π. 6) Κ.Γ. 7) Α.Π. (της Δ΄ τάξεως) 8) Κ.Π. 9) Μ.Γ. (της Ε΄ τάξεως) και 10) Κ.Θ. (της ΣΤ΄τάξεως)».
«31.5.1968. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εις τον μαθητήν της ΣΤ΄ τάξεως Ψ.Λ., διότι δεν εξετέλει επαρκώς τα καθήκοντά του ως επιμελητής της τάξεως, ήτοι δεν ανέφερεν τους φωνασκούντας μαθητάς κατά την είσοδον εις την τάξιν».
«7.10.1968. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εις τον μαθητήν της Γ΄ τάξεως Κ.Γ., διότι συνελήφθη εις πλαζ περί ώραν 9ην βραδυνήν«.
«23.10.1968. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εκ των μαθημάτων εις τον μαθητήν της Γ΄ τάξεως Ρ.Σ., διότι δεν απέδωσε τον κεκανονισμένον χαιρετισμόν εις την καθηγήτριαν του Γυμνασίου κυρίαν Βασιλικήν Καβουνίδου».
«14.11.1968. Διά της υπ’ αρ. 16/14.11.68 Πράξεως του Συλλόγου επεβλήθη η ποινή της 8ημέρου αποβολής εις τον μαθητήν της Ε΄ τάξεως Φ.Χ. και εμειώθη η διαγωγή του εις ‘κοσμίαν’. Σχετική προς την ανωτέρω ποινήν είναι και η συνημμένη κατάθεσις μαθητών».
«25.11.1968. Επιβάλλεται η ποινή της 3ημέρου αποβολής εις τον μαθητήν Μ.Σ. της Β΄ τάξεως δι’ ανάρμοστον συμπεριφοράν έναντι του Προέδρου της Κοινότητος κυρίου Αλεξανδράκη Παναγιώτου».
«17.12.1968. Εις τον μαθητήν της Α΄ τάξεως Α.Π. επεβλήθη η ποινή της διημέρου αποβολής διότι εβλασφήμησε τα θεία».
«18.12.1968. Εις τας μαθητρίας α) Ψ.Π. της Δ΄ και β) Σ.Σ. της Ε΄ επεβλήθη η ποινή της μιας ημέρας αποβολής, διότι καθ’ υποτροπήν καθυστέρησαν κατά την πρωινήν προσευχήν και έπαρσιν σημαίας«.
«15.1.1969. Εις την μαθήτριαν της Δ΄ τάξεως Ψ.Π. επιβάλλεται η ποινή της 4ημέρου αποβολής, διότι κατά την ώραν του μαθήματος και ενώ η καθηγήτρια Δις Σφήκα Βασιλική, κατ’ εντολήν του κ. Γυμνασιάρχου, συνίστα εις τας μαθητρίας περί της εμφανίσεως της κόμης των, η εν λόγω μαθήτρια απήντησε ‘Θα σκεφθώ αν τα φτιάξω έτσι. Διότι έτσι τα έχω συνηθίσει’. Η καθηγήτρια συνέστησε εις την μαθήτριαν να εξέλθη της αιθούσης και εξερχομένη είπε ‘Εσείς δεν είσθε αυτή που διατάσσει εδώ μέσα’«.
«3.3.1969. Εις την μαθήτριαν της Γ΄ τάξεως Α.Α. επεβλήθη η ποινή της 3ημέρου αποβολής, διότι εις παρατήρησιν του κ. Γυμνασιάρχου ως προς την ευπρεπή εμφάνισιν της κόμης της, ήρχισε να κάμη κριτικήν εντός της αιθούσης και παρουσία του κ. Ευστρατίου».
«4.4.1969. Εις την μαθήτριαν της Δ΄ τάξεως Ψ.Π. επεβλήθη η ποινή της διημέρου αποβολής, διότι την προηγουμένην ημέραν εφωράθη κυκλοφορούσα εις την πόλιν άνευ μαθητικής ποδιάς, κορδέλας και σήματος«.
«4.4.1969. Εις τον μαθητήν της Δ΄ τάξεως Μ.Κ. επεβλήθη η ποινή της διημέρου αποβολής την 22.4.69, διότι κατά τας διακοπάς του Πάσχα εφωράθη συχνάζων εις καφενείον Κάμπου Βοιών χαρτοπαίζων«.
«6.6.1969. Εις τον μαθητήν Σ.Ν. της Ε΄ τάξεως επεβλήθη η ποινή της μιας ημέρας αποβολής εκ του Σχολείου, διότι κατά την ώραν των Αγγλικών κληθείς υπό της καθηγητρίας να επαναλάβη την μετάφρασιν ηρνήθη ειπών την φράσιν ‘το είπα μία φορά, δεν το ξαναλέω’«.
«28.6.1969. Η διαγωγή των μαθητών 1) Γ.Ν. της Α΄ 2) Α.Κ. της Β΄ 3) Δ.Ν. της Α΄ 4) Μ.Χ. της Β΄ εμειώθη εις κοσμίαν, διότι την 9ην εσπερινήν της 28.6.69 συνελήφθησαν εις Σφαιριστήρια«.
Και η χούντα καλά κρατεί
«16.12.1975. Επιβάλλεται η ποινή μιας ημέρας εις τον Κ.Γ. της Γ΄ τάξεως, διότι ηνώχλει την ώραν των Ελληνικών με κάποιο σιδεράκι από στυλό«.
«20.2.1976. Επιβάλλεται η ποινή της επιπλήξεως εις την μαθητικήν κοινότητα της ΣΤ΄ τάξεως, διότι επραγματοποίησεν εκδρομήν χωρίς να ενημερώση την διεύθυνσιν και να λάβη άδειαν«.
«20.3.1976. Επιβάλλεται η ποινή της επιπλήξεως εις τον μαθητήν της Ε΄ τάξεως Α.Α., διότι δοθέντος προχείρου διαγωνίσματος εις τα μαθηματικά έγραψεν αντί λύσεως φράσεις με περιεχόμενον δυσνόητον«.
«22.3.1976. Επιβάλλεται η ποινή της επιπλήξεως εις τους μαθητάς της Γ΄ τάξεως 1) Γ.Δ. και 2) Μ.Ε., διότι συνελήφθησαν κυκλοφορούντες απηγορευμένην ώραν. Λόγω της Εθνικής Εορτής επεφυλάχθημεν εις την ανωτέρω ποινήν».
«6.4.1976. Επιβάλλεται η ποινή της 4ημέρου αποβολής εκ του σχολείου εις τον Κ.Ν. της Δ΄ τάξεως, διότι συνελήφθη κυκλοφορών απηγορευμένην ώραν (10 μ.μ.)«.
«7.4.1976. Επιβάλλεται η ποινή της 2ημέρου αποβολής εκ του σχολείου εις τον μαθητήν της Γ΄ τάξεως Γ.Ν., διότι εκυκλοφόρει ώραν απηγορευμένην (9 μ.μ.). Κατά πληροφορίας και την 5.4.76 ήτο παρέα με τον Κ.Ν., αλλά δεν απεκαλύφθη το όνομά του».
«13.5.1976. Επιβάλλεται η ποινή της διημέρου αποβολής εκ του σχολείου εις τους μαθητάς 1) Λ.Α. της Β΄ τάξεως 2) Τ.Π. της Β΄ 3) Ψ.Ν. της Β΄ 4) Μ.Ν. της Γ΄, διότι εκλείσθησαν εις την τουαλέταν επί 1/2 ώραν καπνίζοντες πιθανώς (εγένοντο αντιληπτοί λόγω οσμής) και 5) Μ.Δ. της Β΄ επί 4ήμερον, διότι έφυγεν από τον φωταγωγόν«.
«29.10.1976. Επεβλήθη η ποινή της επιπλήξεως εις τον Π.Μ., διότι εφόρει δακτυλίδιον«.
«1.11.1976. Επεβλήθη η ποινή της επιπλήξεως εις τον Σ.Ν. της Β΄ Λυκείου, διότι κατά την ώραν του μαθήματος της Γυμναστικής δρασκέλισε το κιγκλίδωμα του Σχολείου διά να πάρει την μπάλα, η οποία παίζοντάς την τους διέφυγε«.
«9.11.1976. Επεβλήθη η ποινή της επιπλήξεως εις τους Π.Γ. και Κ.Ν. της Γ΄ Λυκείου διότι παραβιάζοντες τον κανονισμόν του Σχολείου ανέβαιναν από την κλίμακα την αριστεράν«.
Φυσικά ο Παπαδόπουλος δεν μπορούσε να «αποβάλει» όλους τους μαθητές της Αθήνας. Φρόντισε όμως να καταστήσει υπεύθυνους τους δασκάλους και τους καθηγητές για τα περαιτέρω.
Ντοκουμέντο – Η πρώτη, αδισκογράφητη, εκτέλεση του “Ακορντεόν” από τον Γιάννη Πουλόπουλο
:Το «Ακορντεόν» κυκλοφόρησε σε δίσκο το 1974, αλλά γράφτηκε χρόνια πριν. Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού ακούγεται στην ταινία μικρού μήκους «Αθήνα πόλη χαμόγελο», του σκηνοθέτη Λάμπρου Λιαρόπουλου και ανήκει στον Γιάννη Πουλόπουλο. Το 1967 η ταινία ήταν έτοιμη να βγει στις αίθουσες, όμως δεν θα παιχτεί εξαιτίας της χούντας των συνταγματαρχών.
Παρά το γεγονός ότι οι στίχοι του είναι εμπνευσμένοι από το μπλόκο της Κοκκινιάς το 1944, όπου οι Γρμανοοί φασίστες σε συνεργασία με τους δοσίλογους εκτέλεσαν Έλληνες πατριώτες που συμμετείχαν ενεργά στον απελευθερωτικό αγώνα της χώρας ενάντια στον Γερμανό κατακτητή και στην Αντίσταση Μια δεύτερη ανάγνωση του τραγουδιού το συνέδεσε με την εισαγωγή των τανκς στο Πολυτεχνείο όπου η φράση γερμανικά καμιόνια γίνονται φασιστικά καμιόνια, Η Μάντρα της Κοκκινιάς σηματοδοτείται στην επόμενη γενιά. ως η πύλη του Πολυτεχνείου που έριξαν τα τανκς.
Το τραγούδι αγκαλιάζεται από τους εργαζόμενους, τη νεολαία, το λαό που προσπαθεί ν’ αναπνεύσει μετά την πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Περνάει στα χείλη των αγωνιστών στις απεργίες, στις πορείες, στις διαδηλώσεις, που παλεύουν για καλύτερες μέρες. «Τ’ ακορντεόν» με τη φωνή του Μάνου Λοΐζου γίνεται από τα πιο αγαπημένα τραγούδια των φοιτητών, των μαθητών. Δεν υπάρχει εκδήλωση για το Πολυτεχνείο σε αμφιθέατρο ή Λύκειο που δεν θα παιχτεί. Οι στίχοι του Γιάννη Νεγρεπόντη τραγουδιούνται με μια φωνή, που ξεσπάει σαν βροντή στο ρεφρέν: «Δεν θα περά- δεν θα περάσει ο φασισμός!».
Τα λόγια του αξέχαστου μεγάλου συνθέτη αποχτούν σήμερα ιδιαίτερη σημασία: «Το τεράστιο τέρας που άλλοτε λέγεται φασισμός, στέκεται από πάνω μας απειλητικό. Και η αντίδρασή μας είναι να τα ξεσκεπάσουμε και να φωνάξουμε μ’ όλη μας τη δύναμη ενάντιά τους. Είμαστε πια συνειδητοί, “γνωρίζουμε”» έλεγε ο Μάνος Λοΐζος.
Το τραγούδι είναι γραμμένο με αφηγηματικό λόγο, με άμεσο οικείο προσωπικό παραστατικό ύφος και νοηματικά πυκνό λόγο. Κυριαρχούν τα ρήματα στον αόριστο / είχα/, ήξερε/-έπαιζε/ τραγούδαγε . Στην τελευταία στροφή συμβαίνει το απροσδόκητο παραξένευμα του αναγνώστη , και το τραγούδι κλείνει με το «αρχινισμένο σύνθημα», που γράφτηκε στη μάντρα ενώ ο αφηγητής (αφανής ήρωας) φύλαγε τσίλιες . Υποδηλώνεται ότι ο ήρωας που έπαιζε τα ακορντεόν εκτελείται με ριπή από τα φασιστικά καμόνια στη μάντρα ενώ ο αφανής ήρωας περνάει το μήνυμα της θυσίας «Δεν θα περάσει ο φασισμός».
Το Πολυτεχνείο είναι μια στάση απέναντι στην απάθεια και την παραίτηση. Ακριβώς αυτό ήταν και τότε, τον Νοέμβρη του 1973 όταν οι φοιτητές αποφάσισαν να αντιδράσουν στο «δεδομένο» και «τετελεσμένο» που ζούσε η ελληνική κοινωνία από τον Απρίλιο του 1967: Τη χούντα των συνταγματαρχών.Το Πολυτεχνείο του Νοέμβρη του 1973, αποκορύφωμα της αντιδικτατορικής πάλης, είναι ζωντανό. Δεν μπαίνει σε μουσείο. Τα αιτήματα για «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία», «Εθνική ανεξαρτησία», είναι ακόμα εδώ και παραμένουν αδικαίωτα. Η φλόγα του Νοέμβρη δεν έχει σβήσει και δεν θα σβήσει μέχρι να δικαιωθούν.
Τ’ αρχινισμένο σύνθημα πάντα μου μένει όποτε ακούω από τότε ακορντεόν κι έχει σαν στάμπα τη ζωή μου σημαδέψει δε θα περάσει ο φασισμός!
«Απαγορεύεται το συνομπρελίζεσθαι ανεξαρτήτως καιρού»,
αναφέρει ο νέος απίθανος εσωτερικός κανονισμός των Παιδαγωγικών Ακαδημιών.
Ξεκινά από τον έλεγχο όλων των Χουντικών διοικήσεων στην εκπαίδευση, αφού διαχωρίζει τους εκπαιδευτικούς και από την πρώτη χρονιά διώχνει από τα σχολεία 260 «ύποπτους για αντεθνική δράση εκπαιδευτικούς».
Παράλληλα, η σχολική και εξωσχολική ζωή φοιτητών, δασκάλων, καθηγητών, μαθητών είναι υπό συνεχή επιτήρηση. Πολλοί επιθεωρητές «επαναφέρουν στην τάξη» όσους αποκλίνουν από την «Εθνική και Ηθική Διαπαιδαγώγηση» κάνοντας τους υποδείξεις για το υποχρεωτικό κούρεμα των μαλλιών, το μήκος της σχολικής ποδιάς, την άσπρη ή μπλε κορδέλα, τον εκκλησιασμό, τη λογοκρισία, και την απαγόρευση χιλιάδων βιβλίων και ειδικότερα για τη μαθητική συμπεριφορά.
Στην Πρωτοβάθμια και Μέση Εκπαίδευση επιβάλλονται συστήματα «αξιολόγησης» με βασικά κριτήρια την «ικανότητα προσαρμογής προς τας υποδείξεις»
«Πρόκειται για το "Ποινολόγιον" (1965-1978), όπου
καταγράφονται τα κρούσματα απείθειας των παιδιών και
η συνήθως εξαιρετικά σκληρή τιμωρία τους:
ένα αγόρι
αποβάλλεται γιατί έκανε ποδήλατο,
ένα κορίτσι
ακολουθεί την ίδια τύχη επειδή σκόπευε να αγοράσει τη
φωτογραφία του αγαπημένου της ηθοποιού από το
περίπτερο,
δυο αγόρια περνούν από ανάκριση γιατί
γεύτηκαν μανταρίνια από ξένη μανταρινιά,
ενώ κάποιοι
συμμαθητές τους τιμωρούνται γιατί κυκλοφορούσαν
νωρίς το βράδυ στο δρόμο
. Την εποχή εκείνη, η
στέρηση της ελευθερίας είχε -και για τα παιδιά- πολλά
πρόσωπα.»
Δεν ήταν λοιπόν εύκολο να είσαι μαθητής εκείνα τα
χρόνια, και ιδιαίτερα στην ελληνική επαρχία. Μισή
κουβέντα παραπάνω, ένα γέλιο πίσω από την πλάτη
του καθηγητή, ένα εξωσχολικό ανάγνωσμα στην
τσάντα και είχες εξασφαλισμένη την αποβολή.
Το ίδιο
κι αν είχες την απρονοησία να καλύψεις κάποιο
συμμαθητή σου ή να ξεροβήξεις χωρίς προφανή αιτία.
Δεν συζητάμε τι σε περίμενε αν σου ξέφευγε καμιά
βλαστήμια. Στο κυνήγι των παιδιών συμμετείχαν
αυτοβούλως παπάδες, περιπτεράδες και φιλήσυχοι
πολίτες.
Ιδού ένα χαρακτηριστικό δείγμα:
"4.5.1965. Επιβάλλεται η ποινή της 3ημέρου
αποβολής εκ των μαθημάτων εις την
μαθήτριαν της Α΄ τάξεως Κ.Α. διότι συνελήφθη
αναγιγνώσκουσα ρυπαρογραφήματα".
"3.3.1966. Εις τας μαθητρίας της Β΄ τάξεως
Μ.Μ. και Α.Π. επεβλήθη η ποινή της μιας
ημέρας αποβολής εκ των μαθημάτων, εις την
μεν πρώτην διότι ηθέλησε να αγοράσει
φωτογραφίας ηθοποιών εκ περιπτέρου, εις δε
την δευτέραν διότι συμπεριεφέρθη απρεπώς
εις τον κ. Μπιλλίνην Δημήτριον, κάτοικον
Νεαπόλως".
Μια σύντομη καταγραφή που εγκαινιάζει την περίοδο
της χούντας συνοψίζει συμβολικά τα ήθη της νέας
εποχής: αγροφύλακες παρακολουθούν τις κινήσεις των
μαθητών εκτός σχολείου, τους καταγγέλλουν στους
δασκάλους τους και συμμετέχουν στις σχετικές
ανακρίσεις που διενεργεί ο διευθυντής.
Οι εξουσίες
που βρίσκονται πάνω από το κεφάλι των παιδιών
πληθαίνουν και δεν σπανίζουν οι καλοθελητές, από τον
παπά μέχρι τον πρόεδρο της κοινότητας, που με την
παραμικρή ευκαιρία θα τρέξουν να τα καρφώσουν στη
διεύθυνση του σχολείου.
Αλλοτε γιατί τα παιδιά δεν
επέδειξαν τη δέουσα ευλάβεια την ώρα του
εκκλησιασμού, άλλοτε γιατί περιφέρονταν άσκοπα
γύρω από το καφενείο, κάποτε γιατί τόλμησαν να
βγουν στο δρόμο χωρίς την ποδιά, την κορδέλα ή το
σχολικό σήμα.
Βολεύονταν τότε πολλοί από τη
μετατροπή των παιδιών σε πειθήνια στρατιωτάκια και
έσπευδαν να βοηθήσουν το σχολείο στο κατασταλτικό
του έργο.
"Για το καλό των παιδιών", φυσικά, που
ιδιαίτερα στις μικρές επαρχιακές πόλεις και τα χωριά
αναγκάζονταν να ζουν υπό συνεχή επιτήρηση.
Στο διάχυτο αυτό κλίμα τρομοκρατίας, όπου ο μεγάλος
γινόταν καταδότης του μικρού συμπολίτη του, τα
παιδιά καλούνταν να υιοθετήσουν αντίστοιχες
πρακτικές στο εσωτερικό του σχολικού μικρόκοσμου: η
τιμωρία τους ήταν παραδειγματική, όταν έβλεπαν κάτι
"αξιόποινο" και δεν το κάρφωναν αμέσως στη
διεύθυνση του σχολείου. Ταυτόχρονα, τα παιδιά
πιέζονταν να εσωτερικεύσουν και να ακολουθήσουν
ως αυτονόητο έναν κώδικα συμπεριφοράς που
απαιτούσε από αυτά να ντύνονται, να κινούνται και να
μιλούν με τον προβλεπόμενο τρόπο. Οι παραβάτες
εξοστρακίζονταν από τη μαθητική κοινότητα και η
διαγωγή τους μειωνόταν με τις γνωστές δυσάρεστες
συνέπειες. Το κόλπο δεν έπιανε πάντα, και δεν έπιανε
σε όλους. Κάποια παιδιά αντιστέκονταν στις
απαγορεύσεις κάνοντας καζούρα στο μάθημα,
κυκλοφορώντας μετά τη δύση του ήλιου, ή, απλώς,
καλύπτοντας τους "απείθαρχους" συμμαθητές τους. Ας
δούμε πώς:
"9.12.1967. Οι μαθηταί της Α΄ τάξεως 1) Δ.Ι. και
2) Τ.Π. απεβλήθησαν ο πρώτος επί 3ήμερον
και ο δεύτερος επί 2ήμερον, διότι ομού
μετέβησαν εις το κτήμα της Μαρίας χήρας
Παν. Βατίστα εν Νεαπόλει και εισελθών εις το
εν λόγω κτήμα ο πρώτος απέκοψε μανταρίνια,
τα οποία έφαγαν μαζί ως κατηγγέλθη από τα
Οργανα της Αγροτικής Ασφαλείας
αυτοπροσώπως εμφανισθέντα ενώπιόν μου
και απεδείχθη εκ της ενεργηθείσης υπ' εμού
ανακρίσεως. Η έκτισις της ποινής άρχεται από
της 11.12.1967. Ο Διευθυντής".
"29.3.1968. Επιβάλλεται η ποινή της μιας
ημέρας αποβολής εκ των μαθημάτων εις τους
μαθητάς της Ε΄ τάξεως Κ. και Π., διότι
επέτρεψαν εις μαθητάς της τάξεώς των, όντες
επιμεληταί, να παραμένουν εντός της
αιθούσης διδασκαλίας των, προ της πρωινής
προσευχής".
Ο Παπαδόπουλος και οι 70.000 τεντιμπόιδες
Αντίθετα από την καταθλιπτική εικόνα που αναδίνει το
μαθητικό ποινολόγιο της δικτατορίας, οι μαθητές εκείνης
της εποχής τόλμησαν εκείνο που δίσταζαν να πράξουν οι
μεγαλύτεροι.
Η τιμή για το
πρώτο μαζικό κράξιμο της χούντας ανήκει στους μαθητές
της Αθήνας, τους οποίους συγκέντρωσε ο
Παπαδόπουλος στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 21
Απριλίου του 1969 για να δώσει πανηγυρικό τόνο στη
δεύτερη επέτειο του πραξικοπήματος. Το γεγονός έχει
περάσει στα "ψιλά" της ιστορικής μνήμης, ίσως επειδή η
αυθόρμητη αντίδραση των μαθητών αιφνιδίασε έως και
τις αδύναμες ακόμα αντιδικτατορικές οργανώσεις, ίσως
πάλι επειδή το "κράξιμο" συνοδεύτηκε από τις κλασικές
εμπνεύσεις των νεαρών στα γήπεδα.
Περισσότερες λεπτομέρειες βρίσκουμε στο "Θούριο" του
Ρήγα Φεραίου (φύλλο 10, Απρίλης 1969): "Μεγαλειώδης
αντιστασιακή εκδήλωση της μαθητικής νεολαίας στο
Στάδιο και αντίστοιχο ξεφτέλισμα της χούντας και της
τρομοκρατίας της. Οι κραυγές αποδοκιμασίας και το
κατευθείαν βρισίδι των εκπροσώπων της τυραννίας ήταν
μια συνεχής κατάσταση. Χαρακτηριστικά ο
Παπαδόπουλος στα πρώτα 10 λεπτά της ομιλίας του δεν
μπόρεσε να πει τίποτε άλλο από 'Δεν ... δεν θα δυνηθώ
... δεν θα δυνηθώ λέγω...' Στο τέλος αναγκάστηκε να
επικαλεστεί διάφορα μέσα 'πειθαρχίας' αλλά χωρίς
αποτέλεσμα. Όλο το Στάδιο βούιζε από τις παντοειδείς
κραυγές αποδοκιμασίας. Μετά νεκρική σιγή κάλυψε την
υπόλοιπη εκδήλωση, παρόλα τα σταματήματα του
Παπαδόπουλου που περίμενε εναγώνια κάποιο
χειροκρότημα. Οι χαφιέδες που ήταν σκορπισμένοι
ανάμεσα στους μαθητές δεν μπόρεσαν, δεν τόλμησαν να
πουν ή να κάνουν τίποτα, χάνοντάς τα από τη μαχητική
διάθεση και τον όγκο των μαθητών".»
(Μαθητικές τιμωρίες στη περίοδο της Χ
.jpg)
Η «πνευματική ανεπάρκεια» των λογοκριτών ήταν γνωστή: «Το ξέρω ότι αυτοί οι λογοκριτές είναι ηλίθιοι, είναι ζώα», τόνιζε ο Παπαδόπουλος. «Θα μπορούσα να επιστρατεύσω είκοσι ακαδημαϊκούς και να τους αναθέσω τη λογοκρισία», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Αλλά και εκεί, τις ζαβολιές σας θα τις κάνατε εσείς. Χρησιμοποιώ ηλιθίους για να σας εξευτελίσω»..jpg)
Ντοκουμέντο – Η πρώτη, αδισκογράφητη, εκτέλεση του “Ακορντεόν” από τον Γιάννη Πουλόπουλο
.jpg)
αναφέρει ο νέος απίθανος εσωτερικός κανονισμός των Παιδαγωγικών Ακαδημιών.
Παράλληλα, η σχολική και εξωσχολική ζωή φοιτητών, δασκάλων, καθηγητών, μαθητών είναι υπό συνεχή επιτήρηση. Πολλοί επιθεωρητές «επαναφέρουν στην τάξη» όσους αποκλίνουν από την «Εθνική και Ηθική Διαπαιδαγώγηση» κάνοντας τους υποδείξεις για το υποχρεωτικό κούρεμα των μαλλιών, το μήκος της σχολικής ποδιάς, την άσπρη ή μπλε κορδέλα, τον εκκλησιασμό, τη λογοκρισία, και την απαγόρευση χιλιάδων βιβλίων και ειδικότερα για τη μαθητική συμπεριφορά.
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ 1.ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΘΑΙΝΩ ΚΑΛΑ 2. ΓΡΑΦΩ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΜΚΔ Χρησιμοποιω τις λέξεις μοιραζω ισοτιμα σε κουτι...
τετράδιο εργασιων ΕΦΑΡΜΟΖΩ ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 1.Αρχικά, όπως σε κάθε πρόβλημα, θα πρέπει να μελετήσουμε προσεκτικά τα δεδομένα του προβλήματ...
ΠΑΤΑ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΝΟΜΑΣΤΕ ΜΙΚΡΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ!!!!!!!!!!!!!!!