Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2024

τα δαση της Ηπειρου πριν απο 15.000 χρόνια

.




 Ελάτε να πάμε μαζί ένα  ταξίδι....στη «φύση και στον πολιτισμό»


Το ταξίδι αρχίζει .....



Ο αέρας φυσάει με δύναμη... Κατεβαίνει με ορμή από τους παγετώνες που καλύπτουν τα ψηλά και απόκρημνα βουνά της Ηπείρου. Τα πεύκα και τα έλατα τινάζουν από την πλάτη τους το χιόνι. Καθώς λιώνει σιγά-σιγά, σχηματίζει άφθονα ρυάκια και χείμαρρους στις πλαγιές και τις κοιλάδες. Ο χειμώνας αυτός, όπως και οι προηγούμενοι, ήταν πολύ δύσκολος. Οι αγέλες των πεινασμένων λύκων επιτέθηκαν στα κοπάδια ελαφιών της περιοχής  .  


  Ηταν τόσο μεγάλη η πείνα τους, που τόλμησαν να επιτεθούν ακόμη και σε ένα κοπάδι από άγρια βόδια. Δεν τα κατάφεραν όμως, γιατί αυτά τα μεγαλόσωμα ζώα τους έδιωξαν με τα κέρατά τους. Μόνο στο ρινόκερο δεν τόλμησαν να επιτεθούν.Οι αλεπούδες δεν έμειναν πίσω. Ξεχωριστά η κάθε μία κυνηγούσε μέσα στο βαρύ χειμώνα αρουραίους και λαγούς, που κρύβονταν κάτω από τα σχίνα και τα χαμόκλαδα. Ένα δυνατό μουγκρητό σκίζει τον παγωμένο αέρα. 


 Η αρκούδα μόλις ξύπνησε από τον ύπνο του χειμώνα. Είναι αδύναμη και πρέπει να ψάξει για τροφή. Στη συνέχεια να βρει ένα σύντροφο και να αποκτήσουν ένα παιδί. Μεγάλη δυσκολία να το φροντίσει και να το μεγαλώσει. Όσο είναι μικρό κινδυνεύει από τις άλλες αρκούδες, τους λύκους, τα λιοντάρια του δάσους, ακόμη και από τα αρπακτικά πουλιά. Αυτόν που φοβάται όμως περισσότερο είναι ο άνθρωπος. Ευτυχώς αυτός κυνηγάει μόνον όταν έχει ανάγκη. Ακόμα και η αρκούδα είναι δύσκολο να ξεφύγει από τον άνθρωπο, όταν την κυνηγάει. 
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ : 
1.Τα βουνά της Ηπείρου τότε ήταν σκεπασμένα από πολλά μέτρα πάγου. Η Αδριατική δεν ήταν θάλασσα αλλά μια αχανής πεδιάδα. Τα παράλια της Ηπείρου βρίσκονταν στην Κέρκυρα. Ανάμεσα από την Ηγουμενίτσα και την Κερκυρα δεν υπήρχε θάλασσα ......ήταν πεδιαδα !!!!!!!!!!  .
2.  Ο προϊστορικός άνθρωπος  της Ηπείρου δεν είναι ο «άγριος», ο«βάρβαρος» άνθρωπος των σπηλαίων. Το κλειδί της ζωής του ήταν η μετακίνηση από τόπο σε τόπο. 
Ακούραστος  και δεινός κυνηγός, γνώριζε καλά την περιοχή στην οποία κινούνταν, οργάνωνε το χώρο στον οποίο διέμενε, επικοινωνούσε,
ΣΥΝΑΠΟΦΑΣΙΖΕ με τα  μέλη της ομαδας  του και μεταβίβαζε τις γνώσεις και την εμπειρία του.
 Οι πράξεις του ήταν προϊόν συλλογισμού και προγραμματισμού. 
Είχε το δικό του πολιτισμό.



περιοδοι παγετωνων





κοιταμε με τον μεγεθυντικο φακο




Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2024

Δομή της Ύλης -

 

Δομή της Ύλης - Εισαγωγή

Δεν υπάρχει αντίστοιχο κεφάλαιο στο Τετράδιο Εργασιών.



Δημόκριτος
Ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ., ο Δημόκριτος, χωρίς να έχει στη διάθεσή του κανένα από τα σύγχρονα όργανα, υποστήριζε ότι, αν τεμαχίσουμε την ύλη σε ολοένα και μικρότερα κομμάτια, θα φτάσουμε κάποτε σε ένα αδιαίρετο σωματίδιο. Ονόμασε αυτό το σωματίδιο “άτομο”, από το στερητικό “α” και τη λέξη “τέμνω” που σημαίνει κόβω, διαιρώ. Η λέξη λοιπόν ά-τομο σημαίνει αυτό που δεν κόβεται, δε διαιρείται.

Δομή της ύλης

Οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν είναι ύλη. Η Γη, οι θάλασσες, ο αέρας, ο Ήλιος, τα άστρα. Καθετί που o άνθρωπος παρατηρεί, που μπορεί να το αγγίζει ή να το αισθανθεί είναι ύλη.
Η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε ενέργεια και η ενέργεια σε ύλη. Ύλη και ενέργεια βάση της ισορροπίας στο σύμπαν.
Μόριο
Το μόριο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που διατηρεί τις ιδιότητες του σώματος στο οποίο ανήκει.  
Η ζάχαρη είναι γλυκιά. Το ίδιο και το μόριο της, αν μπορούσαμε να το απομονώσουμε.
Άτομο 
Τα μόρια αποτελούνται από ακόμη μικρότερα σωματίδια, τα άτομα. Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που μπορεί να συνδυαστεί με άλλα άτομα και να σχηματίσει μόρια.
Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια. πρωτόνια νετρόνια ηλεκτρόνια πυρήνας
Picture
Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούνται και αυτά από μικρότερα σωματίδια, τα κουάρκ. ηλεκτρόνια θεμελιώδη ή στοιχειώδη κουάρκ σωματίδια
Μ.....ρ....ο





ΑΤΟΜΟ
Ο  πυρήνας του ΑΤΟΜΟΥ αποτελείται  από τα πρωτόνια και τα νετρόνια .
τα πρωτόνια φαίνονται με κόκκινο και τα νετρόνια με μπλε στην παρακατω εικονα.

τα ηλεκτρονια περιστρεφονται γύρω απο τον πυρηνα
Η ΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΙΩΝ 
ΣΤΑ ΣΤΕΡΑ, ΤΑ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΕΡΙΑ 

 

Σε ποια κατάσταση βρίσκεται το υλικό σώμα με βάση την κίνηση των μορίων του;........................................................


 

Σε ποια κατάσταση βρίσκεται το υλικό σώμα με βάση την κίνηση των μορίων του;...........................................


                                                              
 

Σε ποια κατάσταση βρίσκεται το υλικό σώμα με βάση την κίνηση των μορίων του;...........................


2.ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ
ΟΓΚΟΣ-ΜΑΖΑ-ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ



 η π................................έχει να κάνει με το πόσο βαρύ ειναι  κάτι (μάζα) και σχετίζεται με το μέγεθός του(όγκο).


Πρόσεξε,  βάρος και μάζα, δεν είναι το ίδιο , παρόλο που μοιάζουν αρκετά…
Η μάζα δε μεταβάλλεται όταν το σώμα αλλάζει θέση, ενώ το βάρος εξαρτάται και από το υψόμετρο μιας περιοχής.
Όσο αυξάνεται το ύψος ενός σώματος από την επιφάνεια της Γης, τόσο ελαττώνεται το βάρος του. Ένας άνθρωπος έχει διαφορετικό βάρος πάνω στη Γη και διαφορετικό σε έναν άλλο πλανήτη, μακριά από τη Γη.




Επαναληπτικό - Υλικά σώματα

Picture

Picture
Picture

Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2024

ο Αιμίλιος Παύλος στην Ηπειρο - ΡΩΜΑΙΟΙ

  ΑΙΓΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ 



από εδω ξεκίνησε ο Αλέξανδρος

ψηφιφωτο δαπεδο ΑΙΓΕΣ 
Εδω πρωτοπερπάτησε ο Αλέξανδρος.....

αρχαίες καταστροφές....

ΑΙΓΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΥΡΠΟΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ

Αιμίλιος Παύλος 








ΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ  ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ


 ΕΛΕΑ ΓΙΤΑΝΑ 




Στα 167 π.Χ., ο Αιμίλιος Παύλος βρέθηκε στην Ήπειρο. Διέταξε οι κάτοικοι και οι ιερείς, σε συγκεκριμένη ημέρα και ώρα, να του παραδώσουν ότι είχαν σε χρυσό και ασήμι. Κι έστειλε σε όλες τις πόλεις φρουρές για να παραλάβουν τον «φόρο».

 

Τη συγκεκριμένη στιγμή, ίδια σε όλες τις ηπειρωτικές πόλεις, με το χρυσό και το ασήμι δικό τους, οι ρωμαϊκές φρουρές χύθηκαν εναντίον των Ηπειρωτών λεηλατώντας και καταστρέφοντας. Μετρήθηκαν εβδομήντα ισοπεδωμένες πόλεις. Αιχμαλωτίστηκαν 150.000 Ηπειρώτες που πουλήθηκαν σκλάβοι.

Οι Ρωμαίοι είπαν ότι όλα αυτά ήταν απλά τιμωρία για την εισβολή του Πύρρου στην Ιταλία (πριν από 110 χρόνια!).  Ο Πλούταρχος έγραψε ότι το μερίδιο κάθε στρατιώτη ήταν τελικά 11 δρχ. Ποσό εξευτελιστικό ώστε να θυσιαστεί ένα έθνος γι’ αυτό


Πλούταρχος 

Ὕστερα ἔφυγε γιά τήν Ἤπειρο, ἔχοντας

διαταγή ἀπ’ τή σύγκλητο, νά ἀφήση τούς στρατιῶτες πού πολέμησαν μαζί του ἐναντίον τοῦ Περσέα, νά διαγουμίσουν τίς πόλεις  τῆς περιφέρειας ἐκείνης. Καί ἐπειδή ἤθελε νά ἐπιτεθῆ ἐναντίον

ὅλων τῶν πόλεων συγχρόνως καί ξαφνικά, χωρίς κανείς νά τό περιμένη, κάλεσε νά τοῦ παρουσιασθοῦν δέκα, τά πιό σημαντικά  πρόσωπα ἀπό κάθε πόλη. Ὅταν παρουσιάσθηκαν τούς ἔδωσε

ἐντολή νά τοῦ φέρουν, σέ μιά ὁρισμένη μέρα, ὅσο ἀσήμι καί χρυσάφι ὑπῆρχε στά σπίτια καί στούς ναούς. Μαζί μέ τούς ἀνθρώπους ἐκείνους ἔστειλε, γι’ αὐτό τάχα τό ζήτημα, καί στρατιωτική

φρουρά καί ἕνα ταξίαρχο, δῆθεν γιά νά ζητήση καί νά παραλάβη

τό χρυσάφι. Ὅταν ἔφτασε ἡ καθορισμένη μέρα, ξεχύθηκαν τήν

δια στιγμή ὅλοι καί ἄρχισαν τήν ἐπιδρομή καί τή λεηλασία τῶν

πόλεων, μέ ἀποτέλεσμα μέσα σέ μιά ὥρα νά σύρουν στή σκλαβιά

ἑκατόν πενήντα χιλιάδες ἀνθρώπους, νά λεηλατηθοῦν ἑβδομήντα πόλεις

Καί κάθε στρατιώτης, ἀπ’ τήν τόση καταστροφή καί

τόν ὄλεθρο, στό μερδικό του δέν πῆρε πάνω ἀπό ἕνδεκα δραχμές, γι’ αὐτό καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔφριξαν μέ τό ἀποτέλεσμα τοῦ

πολέμου ἐκείνου, πού ἔρριξε σέ ἐρείπια ἕνα ὁλόκληρο ἔθνος, γιά

νά πάρη κάθε στρατιώτης  ἀπό ἕνδεκα δραχμές


https://heptapolis.com/sites/default/files/timolewn-aimilios-paylos.pdf

Ο  Αιμίλιος Παύλος

  διαπαιδαγωγοῦσε τά παιδιά του, δίνοντάς τους καί τή ντόπια καί πατροπαράδοτη μόρφωση πού πῆρε κι ὁ ἴδιος, ἀλλά προπαντός τήν Ἑλληνική. Γιατί οἱ Ἕλληνες δάσκαλοι πού στέκονταν γύρω ἀπ’ τούς νεαρούς, δέν ἦταν μόνο γραμματικοί, φιλόσοφοι καί ρήτορες, ἀλλά καί γλύπτες καί ζωγράφοι καί ἐκπαιδευτές πού δίδασκαν γιά τά ἄλογα, τά σκυλιά καί τό κυνήγι. 

 2ος αι. π.Χ.

       













Φυτά και ζώα

 Τι μπορούν να μας πουν τα δέντρα για την κλιματική αλλαγή;

Ένας τρόπος με τον οποίο οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τα δέντρα για να μάθουν για το παρελθόν του κλίματος είναι να μελετήσουν τους δακτυλίους ενός δέντρου. Εάν έχετε δει ποτέ ένα κούτσουρο δέντρου, πιθανότατα παρατηρήσατε ότι η κορυφή του κούτσουρου είχε μια σειρά από δαχτυλίδια. 

Πρέπει να κόψεις ένα δέντρο για να δεις τα δαχτυλίδια;

Φωτογραφία του κέντρου ενός δέντρου που έχει κοπεί.


Αποκλείεται! Μπορείτε να μετρήσετε τα δαχτυλίδια ενός δέντρου συλλέγοντας ένα δείγμα με ένα όργανο που ονομάζεται  τρυπητής   . Ο τρυπητής εξάγει μια λεπτή λωρίδα ξύλου που φτάνει μέχρι το κέντρο του δέντρου. Όταν τραβάτε τη λωρίδα προς τα έξω, μπορείτε να μετρήσετε τα δαχτυλίδια στη λωρίδα του ξύλου και το δέντρο είναι ακόμα υγιές ι!



Ένας μαθητής μαθαίνει πώς να λαμβάνει ένα δείγμα πυρήνα δέντρου με έναν 
τρυπητή στο Εθνικό Δάσος Manti-LaSal στη Γιούτα. Πίστωση εικόνας: USDA






Φυτά και ζώα















Κατασκευάστε ένα άτομο

 


πατα πανω στην εικονα για να παιξεις στο εργαστηριο κατασκευης ατόμου








Κυριακή 18 Αυγούστου 2024

 Αφηγηματικό Κείμενο 

 Η σχολική τσάντα που µιλάει Κάθε βράδυ ο γιος µου, πριν πάει για ύπνο, βάζει σε τάξη την τσάντα του. Ή, για να είµαι ακριβής, πετάει µέσα βιβλία, τετράδια, κασετίνες, γόµες και στυπόχαρτα*, αλλά εκείνος αυτή τη διαδικασία τη λέει «τακτοποιώ την τσάντα µου». Και δεν ξέρει πως, µόλις κλείσουν τα µάτια του και τα γλυκά φαντάσµατα του ύπνου αρχίσουν να χορεύουν γύρω απ’ το µαξιλάρι του, τα αντικείµενα µες στη σάκα ζωντανεύουν, τεντώνονται όπως κι εµείς κάθε πρωί, χαιρετιούνται κι αρχίζουν να µιλάνε. Το στυπόχαρτο έχει τσαλακωθεί και θέλει να ισιώσει τα αυτάκια του στις τέσσερις άκρες και παραπονιέται: –Αγαπηµένοι µου φίλοι, σήµερα συναντήθηκα µε όλα τα χρώµατα. Ο αφέντης µας µε γέµισε µε ζητωκραυγές για κάποιον Κόππι Φάουστο**, και µάλιστα τον έγραψε Κόπι, µε ένα πι. Κοιτάξτε µε, σας παρακαλώ, µοιάζωµε λίστα από εκλογικό κατάλογο! –Παραπονιέσαι κι εσύ; επεµβαίνει το βιβλίο της Ιστορίας και Γεωγραφίας. Για κάνε µου τη χάρη και ρίξε µια µατιά στις σελίδες µου. Ο αγαπηµένος µας τύραννος έβαλε µουστάκια µε το στυλό του στον Καρλοµάγνο, πρόσθεσε ένα λοφίο στο καπέλο του Τζότο και σχεδίασε µια µύγα στη µύτη τον Χριστόφορου Κολόµβου. Ύστερα τράβηξε µια γραµµή στην πορεία του ποταµού Πάδου και τον έκανε να φτάνει ως την Τεργέστη, κι ακόµα έφτιαξε µια γέφυρα από βάρκες ανάµεσα στη Σικελία και τη Σαρδηνία. Σωστή επανάσταση σας λέω. –...Αυτό δεν είναι τίποτα, µουρµουρίζει το βιβλίο της Γλώσσας. Δείτε, παρακαλώ, προσεκτικά τη σελίδα 45: όλα τα Ο έχουν βαφτεί κόκκινα, όλα τα Α πράσινα, όλα τα Ε κίτρινα. Στη σελίδα 57, ποιος ξέρει γιατί, ο νεαρός µας έχει σχεδιάσει το κεφάλι ενός φιδιού που το σώµα του διασχίζει τη σελίδα 58 και 59 και η ουρά του καταλήγει στη σελίδα 60. Είναι, λέει, ένας κροταλίας. Ίσως γι’ αυτό να τον έχει γεµίσει µε κουδουνάκια. –Δείτε πώς έχει µασήσει την ωραία µου άκρη, λέει το στυλό. –Έχει ξεφλουδίσει όλο µου το καφέ χρώµα, παραπονιέται το µολύβι. Εγώ, που είµαι ο πατέρας του ενόχου, τα ακούω όλα αυτά µπερδεµένος. Θα ’θελα να ξυπνήσω το γιο µου και να τον βάλω να ακούσει πώς µιλάνε γι’ αυτόν, αλλά ακριβώς εκείνη τη στιγµή η τσάντα ανοίγει και δύο τετράδια, ένα µε γραµµές κι ένα µε τετραγωνάκια, έρχονται σαν επιτροπή να µου παρουσιάσουν µε επισηµότητα τα αιτήµατά τους. –Εσείς πιθανόν να µη φταίτε, µου λέει ευγενικά το τετράδιο µε τα τετραγωνάκια. Σε κάθε περίπτωση, αυτά είναι τα αιτήµατά µας. Σας παρακαλούµε να τα µεταβιβάσετε στο γιο σας. Μου δίνουν ένα γραµµένο φύλλο χαρτί και ξαναµπαίνουν στην τσάντα. Το φύλλο λέει: «Οι κάτωθι υπογεγραµµένοι διαµαρτυρόµαστε έντονα για τις αγριότητες που ζούµε καθηµερινά. Και ζητούµε τα εξής: 1) Το αφεντικό µας να σταµατήσει να µας γεµίζει ζήτω, σχέδια, ψεύτικα µουστάκια και άλλα παράνοµα σχέδια, όσα δηλαδή δεν προβλέπει το σχολικό πρόγραµµα. 2) Να υποσχεθεί την ακεραιότητα των στυλό και των µολυβιών και να σταµατήσει να µασάει τις άκρες τους. 3) Τα µαρκαδοράκια να µπαίνουν στην κασετίνα και όχι πεταµένα άτακτα ανάµεσα στα υπόλοιπα πράγµατα. Ακόµα και σήµερα το πρωί το βιβλίο της Γεωγραφίας τραυµατίστηκε από αδέσποτο µαρκαδοράκι. Αν τα αιτήµατά µας δεν ικανοποιηθούν, θα κάνουµε τα πάντα ώστε το αφεντικό µας να µείνει στην ίδια τάξη. Υπογραφή: το Πρόχειρο, το Τετράδιο των Μαθηµατικών, το Τετράδιο των Εργασιών, το Μολύβι και τα λοιπά και τα λοιπά». Αύριο το πρωί θα βάλω το γιο µου να διαβάσει αυτό το φύλλο. Ελπίζω να µη χρειαστεί να ξανακούσω τέτοιου είδους παράπονα. * Στυπόχαρτο: απορροφητικό χαρτί που χρησιµοποιείται για να στεγνώνει το µελάνι. **Φάουστο Κόππι (1919-1960): θρύλος της ιταλικής ποδηλασίας. Τζάνι Ροντάρι, Παραµύθια σαν πλατύ χαµόγελο, εκδ. Μεταίχµιο Ερωτήσεις 1) Στην ιστορία µας υπάρχουν προσωποποιηµένοι ήρωες. Γράψε ποιοι είναι αυτοί. 2) α. Στην ιστορία µας υπάρχει ένας αφανής ήρωας, που δε µιλάει ούτε ενεργεί. Ποιος είναι αυτός; β. Ο αφανής ήρωας δηµιουργεί και την αιτία της ιστορίας. Γράψε µε ποιον τρόπο. γ. Πώς χαρακτηρίζουν το αφανή ήρωα • το στυπόχαρτο: • το βιβλίο της Ιστορίας και της Γεωγραφίας: • το βιβλίο της Γλώσσας: • ο πατέρας: • τα δύο τετράδια: 3) Βρες στην α΄ παράγραφο τις λέξεις που φανερώνουν χρόνο και να τις γράψεις εδώ. 4) Βάλε τις φράσεις στη σωστή σειρά για να έχεις την εξέλιξη της ιστορίας. • Μόλις ο µαθητής κοιµηθεί, τα αντικείµενα ζωντανεύουν και αρχίζουν να µιλάνε. ( ) • Ένα βράδυ, τα αντικείµενα δίνουν στον πατέρα ένα κείµενο διαµαρτυρίας για το γιο του. ( ) • Κάθε βράδυ ένας πατέρας βλέπει το γιο του να πετάει µέ- σα στη σάκα του τα σχολικά του αντικείµενα. ( ) • Λένε τα παράπονά τους για τον τρόπο που τους φέρεται ο νεαρός µαθητής. ( ) • Ο πατέρας θα δώσει στο γιο του τα αιτήµατα, ελπίζοντας ότι θα αλλάξει συµπεριφορά. ( ) • Τα αντικείµενα απειλούν να αφήσουν το γιο στην ίδια τάξη, αν δεν ικανοποιήσει τα αιτήµατά τους. ( ) 5) Ποιο µπορεί να είναι το αποτέλεσµα (οι συνέπειες) αυτής της ιστορίας; Συµπλήρωσε την ιστορία µε τη φαντασία σου.