ΦΩΤΟ

3ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΒΡΑΒΕΙΟ 2008-ΥΠΑΤΗΣ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑΣ ΟΗΕ

3ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ  ΒΡΑΒΕΙΟ  2008-Δ.Σ. ΓΡΑΙΚΟΧΩΡΙΟΥ

Τζαναμπού Γεωργία

Ολυμπιακή εκεχειρία και λύσεις για τους πρόσφυγες

https://www.unhcr.org/gr/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82

1o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΒΡΑΒΕΙΟ 2004 -Α΄Δ.Σ. ΦΙΛΙΑΤΩΝ

1o  ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΒΡΑΒΕΙΟ  2004  -Α΄Δ.Σ. ΦΙΛΙΑΤΩΝ  

ΜΠΕΡΑΤΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ολυμπιακή εκεχειρία και λύσεις για τους πρόσφυγεςΗ προσπάθεια για τους Πανελλήνιους Μαθητικούς Διαγωνισμούς με θεματολογία σχετική με τους πρόσφυγες ξεκίνησε το 1994 με πρωτοβουλία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και της ΟΛΜΕ με τη συμμετοχή του Ιδρύματος Κοινωνικής Εργασίας (στον πρώτο διαγωνισμό) και της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων. Από τότε έχουν διεξαχθεί πάνω από είκοσι Πανελλήνιοι Διαγωνισμοί μαθητικής δημιουργίας με διαφορετικό θέμα και πηγές έμπνευσης κάθε χρόνο, καλώντας μαθητές από όλα τα σχολεία της χώρας, καθώς και παιδιά πρόσφυγες που βρίσκονται σε δομές φιλοξενίας, να λάβουν μέρος με κείμενα, εικαστικές δημιουργίες, βίντεο κ.λπ.

Καθοριστική για τη διαχείριση και την εξέλιξη του Διαγωνισμού στην πολύχρονη πορεία του ήταν η δημιουργία της Επιτροπής Ευαισθητοποίησης των Νέων.

Μέλη της Επιτροπής σήμερα είναι: το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης – ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ, η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας – Ι.Π.Ε.Μ, η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, η Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών Θεμάτων (ΠΕΕΠΟΘΕ), το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, το Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Συνήγορος του Πολίτη – Συνήγορος του Παιδιού και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.

Σκοπός του Μαθητικού Διαγωνισμού είναι να δώσει μια αφορμή ώστε οι μαθητές, με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών τους, να ενημερωθούν για το θέμα των προσφύγων στην Ελλάδα και τον κόσμο, να ανταλλάξουν απόψεις, να προσεγγίσουν το θέμα βιωματικά μέσα από ανάλογες δραστηριότητες, να συνεργαστούν και να εκφραστούν δημιουργικά.

Τάλως: Δημιουργικότητα = Ολοκλήρωση

Πανεπιστήμιο Κρήτης ΕΔΙΒΕΑ

ΓΡΑΦΗ

Το παρόν βίντεο αποτελεί παραδοτέο της ομάδας "Τάλως", στο πλαίσιο του 5ου Θερινού Σχολείου, Χανιά 2019.

Κείμενο και ερωτήσεις κατανόησης

https://e-didaskalia.blogspot.com/2020/02/liontari.html

Το λιοντάρι ανήκει στην οικογένεια των Αιλουροειδών. Καθώς κάποια αρσενικά υπερβαίνουν τα 250 κιλά σε βάρος είναι το μεγαλύτερο αιλουροειδές μαζί με την τίγρη που υπάρχει σήμερα (Το λιοντάρι διαθέτει το υψηλότερο, ενώ αντίστοιχα η τίγρης το μακρύτερο μήκος σώματος). Λιοντάρια σε άγρια κατάσταση υπάρχουν πλέον στην Υποσαχάρια Αφρική και στην Ασία που έχει μείνει ένας πληθυσμός στη βορειοδυτική Ινδία, ο οποίος κινδυνεύει άμεσα από αφανισμό. Το λιοντάρι έχει ήδη εξαφανιστεί από τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ασία, τα Βαλκάνια και τον Καύκασο στα ιστορικά χρόνια.

Τα λιοντάρια στη φύση ζουν περίπου 10-14 χρόνια, ενώ σε αιχμαλωσία μπορούν να ζήσουν πάνω από 20 χρόνια. Σε άγρια κατάσταση τα αρσενικά σπανίως ζουν πάνω από 10 χρόνια, καθώς οι τραυματισμοί από τις συνεχόμενες μάχες με αντίπαλα αρσενικά μειώνουν δραστικά τη μακροζωία τους. Ο συνηθισμένος τόπος διαμονής των λιονταριών είναι η σαβάνα και οι γρασιδότοποι, αν και μπορεί να βρεθούν και σε θαμνώδεις περιοχές και δάση. Είναι ασυνήθιστα κοινωνικά ζώα σε σχέση με τα υπόλοιπα αιλουροειδή. Μια αγέλη λιονταριών συνήθως αποτελείται από συγγενικά θηλυκά, τα νεογνά τους και ένα μικρό αριθμό ενήλικων αρσενικών. Τα θηλυκά συνήθως κυνηγούν μαζί σε ομάδες. Τα λιοντάρια είναι κυρίαρχα αρπακτικά, παρόλο που τρώνε και θνησιμαία αν δοθεί η ευκαιρία. Αν και συνήθως δεν κυνηγούν ανθρώπους επιλεκτικά, έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις λιονταριών που αναζητούσαν ανθρώπινα θηράματα.

Οπτικά το αρσενικό λιοντάρι είναι πολύ χαρακτηριστικό και αναγνωρίζεται εύκολα από τη χαίτη του. Το λιοντάρι, και συγκεκριμένα το πρόσωπο του αρσενικού, είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα ζωικά σύμβολα στην ανθρώπινη κουλτούρα. Απεικονίσεις του υπήρχαν σε όλους τους αρχαίους και μεσαιωνικούς πολιτισμούς όπου ιστορικά εμφανίστηκαν. Έχει απεικονιστεί ευρύτατα στη λογοτεχνία, τη γλυπτική, τη ζωγραφική τις εθνικές σημαίες και στον κινηματογράφο.

ερωτήσεις κατανόησης

https://e-didaskalia.blogspot.com/2020/02/liontari.html

Κείμενο και ερωτήσεις κατανόησης-κροκόδειλος

Διαιρώ με διψήφιο διαιρέτη Πάτησε στη σωστή απάντηση.

διαιρεση 

ΔΙΑΙΡΕΣΗ

BΡΑΒΕΙΟ-ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ- Schule im Nationalsozialismus

Πώς εξαφανιζει την γνώση ο φασισμός ; Πώς συνέβη αυτό στην Γερμανια ;;;;

5ος Διεθνής Μαθητικός Διαγωνισμός «Οι εικόνες των σχολικών βιβλίων πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας»

βράβευση του Δ.Σ. Γραικοχωρίου στον 4ο Διεθνή Μαθητικό Διαγωνισμό

ΒΡΑΒΕΙΟ«Το παλιό σχολείο Γραικοχωρίου»

Tο ντοκιμαντέρ «Το παλιό σχολείο Γραικοχωρίου» βραβεύτηκε στον 6ο Διεθνή Μαθητικό Διαγωνισμό με θέμα «Στιγμές από την ιστορία των σχολείων» που διοργάνωσαν το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης του Εθνικού Κέντρου Έρευνας & Διάσωσης Σχολικού Υλικού

βραβειο «Ζωγραφίζοντας την Θεσπρωτία του Ομήρου».4ος μαθητικός διαγωνισμός «Ένα σχολείο διηγείται»

https://www.youtube.com/watch?v=5JO9DJMb-cU

«Ζωγραφίζοντας την Θεσπρωτία του Ομήρου». Μ’ αυτή την εργασία, οι μαθητές της περσινής Γ2 τάξης του Δημοτικού Σχολείου Γραικοχωρίου, πέτυχαν σπουδαία διάκριση στον 4ο μαθητικό διαγωνισμό «Ένα σχολείο διηγείται» που συνδιοργάνωσαν το Τμήμα Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης του Υ.Π.Ε.Θ. και το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης. Η τελετή βράβευσης πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25-11-2017 στο Μουσείο της Ακρόπολης παρουσία πλήθους μαθητών και εκπαιδευτικών απ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, καθώς και της εκπαιδευτικής κοινότητας. Μέσα σ’ αυτή την κατάμεστη αίθουσα γεμίσαμε χαρά, συγκίνηση και υπερηφάνεια για την διάκριση των δικών μας παιδιών. Των παιδιών που, υπό την καθοδήγηση της δασκάλας τους κ. Έλενας Καλαμπάκα, κατάφεραν να ταξιδέψουν την πόλη μας πολύ μακριά. Τους συγχαίρουμε και τους ευχαριστούμε πάρα πολύ γι’ αυτή την τιμή! ΜΟΥΣΙΚΗ Ο ΧΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ν.ΚΑΖΑΝΤΖΑΚH Μ.ΜΟΥΝΤΑΚH Ο σκοπός της Οδύσσειας, όπως κάθε ποίησης, ήταν να ψυχαγωγήσει τους ανθρώπους, όχι να τους κάνει μαθήματα . Ένας λόγος πολύ φρόνιμος· ποιος όμως στον κόσμο αυτόν δίνει αυτί στα λόγια της φρονιμάδας.....

1940- ΠΕΡΙΟΧΗ ΦΙΛΙΑΤΩΝ ΑΡΧΕΙΟ LUCE

 

1940- ΠΕΡΙΟΧΗ ΦΙΛΙΑΤΩΝ ΑΡΧΕΙΟ LUCE

ΥΛΙΚΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 

ΑΠΟ  28-101940  ΕΩς  30 -11-1940

"Μια αδημοσίευτη ματιά στις Φιλιάτες του 40'

Οι Φιλιάτες κατελήφθησαν στις 28 Οκτωβρίου 1940 , το απόγευμα. Οι Ιταλοί κρατούσαν φωτογραφικό υλικό του εκστρατευτικού τους σώματος, προφανώς για δημοσίευση καθώς και κινηματογραφική αποτύπωση, πολλές φορές "στημένη" για προπαγανδιστικούς λόγους .Όλοι οι κατακτητικοί πόλεμοι πρέπει να δικαιολογηθούν στον πληθυσμό των χωρών απ' όπου εξετοξεύθη η επιθεση.

ΦΙΛΙΑΤΕΣ ΚΑΤΩ ΠΛΑΤΕΙΑ 

 

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ

Των μαθητων της Δ΄τάξης  Δ.Σ. Γραικοχωριου και της δασκάλας τους ,Ελενης Καλαμπάκα

Κυριακή 27 Οκτωβρίου 1940.

Φιλιάτες Θεσπρωτίας.

  Αργά το βράδυ, μια πάνοπλη ομάδα Ιταλών στρατιωτών πέρασε τα ελληνοαλβανικά  σύνορα και πλησίασε το ελληνικό φυλάκιο....Ο Ιταλός αρχιφύλακας ανθυπασπιστής ζήτησε από τον Έλληνα λοχία μια κουραμάνα, γιατί τους είχε τελειώσει το ψωμί και θα τους έφερναν την άλλη μέρα. Οι Έλληνες τους έδωσαν πέντε κουραμάνες και κράτησαν μια για τους ίδιους. Η πείνα των Ιταλών ήταν μόνο το πρόσχημα. Στην πραγματικότητα, οι στρατιώτες του Μουσολίνι είχαν πάει για να κατασκοπεύσουν και να δουν την ετοιμότητα του φυλακίου...Περίπου στις 2 το πρωί, οι Ιταλοί στρατιώτες χορτασμένοι πλέον, επέστρεψαν. Αυτή τη φορά δεν είχαν ανάγκη καμιά δικαιολογία. Σύρθηκαν μυστικά γύρω από το φυλάκιο και επιτέθηκαν....

           ( Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΟΠΟΙΙΑ 1940-1941,ΤΕΡΖΑΚΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ)

 

.Ωστόσο, ο πόλεμος δεν είχε ακόμα κηρυχτεί.... 

   Οι ήσυχες φθινοπωρινές ημέρες δεν προμηνούσαν την μπόρα του πολέμου που θα έρχονταν. Όμως η μια ανησυχία πλανιόταν πάνω από την περιοχή μας.

 

Δευτέρα 28 Οκτώβρη 1940.

   Πριν καλά καλά  ξημερώσει, τους κατοίκους της μικρής κωμόπολης των Φιλιατών ξάφνιασαν οι εκρήξεις οβίδων πυροβολικού γύρω και μέσα στο Φιλιάτι. Η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο. Ο ιταλικός στρατός επιτέθηκε στις συνοριακές φρουρές και εισέβαλε στην Ελλάδα. Οι φρουρές ύστερα από μικρή αντίσταση συμπτύχθηκαν. Τα πρώτα θύματα ανάμεσα στους πολίτες ήταν ο δήμαρχος Φιλιατών Παναγιώτης Κύρκος και ο γιος του Δημήτρης, με καταγωγή από την Σίδερη. Μια οβίδα έσκασε μπροστά τους και τους σκότωσε λίγα μέτρα από το σπίτι τους.

 

 Από το χωριό παρακολουθούσαμε τις εκρήξεις στις Κογκέλες. Ήταν τότε γυμνές από δέντρα. Φουρνέλα βάζουν, είπε ο γείτονάς μου ο Πίπης.  Και όμως ήταν βόμβες.

 

Ο πόλεμος ήταν γεγονός.

 

    Η αφήγηση του Γιάννη Κόντη, επικεφαλής ομάδας πολυβόλου του λόχου που ήταν στρατοπεδευμένοςστη Βάναρη, μας δίνει την εικόνα της πρώτης μέρας του πολέμου: «Την Κυριακή το βράδυ βρισκόμουν με άδεια στο χωριό. Πριν ακόμη ξημερώσει ξεκίνησα με τον συγχωριανό μου Φιλίππη, να παρουσιαστούμε στο λόχο.Οι μέρες ήταν κρίσιμες. Δεν προλάβαμε να φτάσουμε στο λόχο. Μας πρόλαβαν τα γεγονότα. Οι εκρήξεις βομβών που ακούγαμε μαρτυρούσε ότι ο πόλεμος είχε αρχίσει. Δεν βρήκαμε το λόχο στη θέση του. Είχε ήδη μετακινηθεί. Εκεί ήταν μόνο το πολυβόλο μας και δυο-τρεις στρατιώτες. Πήραμε το πολυβόλο και ανεβήκαμε στο αντέρεισμα που ελέγχει το δρόμο που έρχεται από το Πλαίσιο. Από κει θα ‘ρχονταν οι Ιταλοί. Πιάσαμε θέση και περιμέναμε. Οι ώρες περνούσαν χωρίς να φαίνεται καμιά κίνηση. Η μικρή αντίσταση που πρόβαλαν τα φυλάκια ανάγκασε τους Ιταλούς να προχωρούν με προφυλάξεις. Κάποια στιγμή στην απέναντι ράχη βλέπουμε να ξεπροβάλει μια μεγάλη ομάδα. Φαίνονταν να είναι πολίτες. Όσο προχωρούσαν τόσο καλύτερα ξεχώριζαν. Ήταν πράγματι πολίτες και ανάμεσά τους ξεχώριζαν τα ράσα ενός παπά. Τι είχε συμβεί; Οι Ιταλοί για ασφάλεια είχαν πάρει από το χωριό πολίτες και τους έβαλαν να προχωρούν μπροστά. Προβληματιστήκαμε.Τι να κάνουμε; Αν πυροβολούσαμε τα θύματα θα ήταν πολίτες. Στην Κιάφα, στο σημείο που κατηφορίζει ο δρόμος προς τη Βάναρη, σταμάτησαν. Ύστερα από λίγο οι πολίτες γύρισαν προς το χωριό. Οι Ιταλοί, που ως τα τώρα δε συνάντησαν αντίσταση, πίστεψαν ότι ο δρόμος ήταν ανοικτός. Προχωρούσαν χωρίς ιδιαίτερες προφυλάξεις. Τους αφήσαμε να μας πλησιάσουν. Όπως ήταν συγκεντρωμένοι βάλαμε με το πολυβόλο. Αρκετοί έπεσαν: νεκροί – τραυματίες; Οι υπόλοιποι σκόρπισαν και καλύφθηκαν.. Οι Ιταλοί μόλις συνήλθαν άρχισαν να βάζουνμε καταιγιστικά πυρά. Δεν είχαμε να κάνουμε κάτι άλλο. Πήραμε το πολυβόλο και φύγαμε. Περάσαμε μέσα από το Φιλιάτι όπου ο ελληνικός πληθυσμός μας παρακολουθούσε . Σε λίγο θα έμπαινε ο ιταλικός στρατός. Στο δρόμο συναντούσαμε και άλλες ομάδες που βάδιζαν να περάσουν τον Καλαμά.Περάσαμε με τη λούντρα. Στην απέναντι πλευρά του Καλαμά ήταν η δεύτερη γραμμή αντίστασης».

 

. Η επαρχία Φιλιατών βρισκόταν στα χέρια των Ιταλών . 

Ο ιταλικός στρατός μπήκε στο Φιλιάτι το απόγευμα της Δευτέρας.

    Οι μουσουλμάνοι των Φιλιατών και των γύρω χωριών, τους επεφύλαξαν θερμή υποδοχή. Άνδρες γυναίκες και παιδιά βγήκαν στους δρόμους και ζητωκραύγαζαν. 

Τη νύχτα που ακολούθησε και την άλλη μέρα άρχισε λεηλασία στο Φιλιάτι. Δημόσια κτήρια παραβιάστηκαν, αρχεία και έπιπλα πετάχτηκαν στους δρόμους, μαγαζιά και σπίτια ανοίχτηκαν, εμπορεύματα και νοικοκυριά αρπάχτηκαν. Οι συνετοί και οι νοικοκυραίοι  μουσουλμάνοι δεν κατόρθωσαν να τους συγκρατήσουν και να αποφευχθεί η λεηλασία. 

   Τα σύνορα της περιοχής Φιλιατών, από τη θάλασσα ως τη Μουργκάνα, κάλυπτε το τάγμα Φιλιατών ενισχυμένο με ντόπιους εφέδρους. Οι Hπειρώτες καλούνταν να υπερασπιστούν την πατρίδα, τον τόπο τους, τις οικογένειές τους. Οι δυνάμεις ήταν μικρές και με ελαφρύ οπλισμό. Είχαν εντολή, μετά τις πρώτες αψιμαχίες,να συμπτυχθούν πέρα από τον Καλαμά, όπου ήταν η δεύτερη γραμμή αντίστασης. Έτσι και έγινε. Αλλού οργανωμένα, αλλού μεμονωμένες ομάδες πολέμησαν ώσπου αργά το βράδυ και οι τελευταίοι στρατιώτες πέρασαν τον Καλαμά, απόσυραν τη λούντρα (σχεδία)και οχυρώθηκαν σε προκαθορισμένες θέσεις. Εκεί πολέμησαν με πείσμα και κράτησαν τη θέση τους δέκα μέρες, παρά τους σφοδρούς βομβαρδισμούς και τις επιθέσεις των ιταλικών δυνάμεων. Κάθε προσπάθειά τους να στήσουν γέφυρα αποτύγχανε.

   Οι Αρχές εγκατέλειψαν το Φιλιάτι και πέρασαν του Καλαμά, όπου συγκεντρώνονταν ο στρατός για να προβάλει αντίσταση. Ένα μέρος πολιτών ακολούθησε το στρατό και τις αρχές . Πολλοί κατευθύνθηκαν στα γύρω ελληνικά χωριά.  Εκεί βρήκαν φιλοξενία στις δύσκολες μέρες που ακολούθησαν. Μερικοί πάλι κλείστηκαν στα σπίτια τους στο Φιλιάτι και περίμεναν με αγωνία. Είχαν ελπίδες στη βοήθεια γειτόνων και φίλων μουσουλμάνων , με τους οποίους ζούσαν ειρηνικά όλα τα χρόνια.Στο Φοινίκι όσο βράδιαζε μεγάλωνε ο φόβος και η αγωνία . Οι άντρες μαζεμένοι στην πλατεία περίμεναν μήπως και κάπου μάθει κάτι. Πολλές οικογένειες διανυκτέρευσαν στη μεγάλη γράβα του χωριού, άλλες πάλι βρήκαν φιλοξενία στα κορφινά σπίτια του χωριού, για να φύγουν στο βουνό αν γίνει κάτι. Όλοι μαζί αντιμετώπιζαν το φόβο καλύτερα .Το ίδιο συνέβαινε σε όλα τα ελληνικά χωριά.

     Η νύχτα και οι επόμενες μέρες πέρασαν μέσα στην αγωνία.  Όμως δεν σημειώθηκαν επιδρομές άτακτων. Κάποιοι από τους φιλοξενούμενους Φιλιακιώτες πήγαν στο Φιλιάτι και επιστρέφοντας μας μετέφεραν την εικόνα της καταστροφής .

     Πέρασαν δέκα μέρες και οι Ιταλοί δεν κατόρθωναν να περάσουν τον Καλαμά. Κάθε προσπάθειά τους να πλησιάσουν, να ανιχνευθούν περάσματα, να  στήσουν γέφυρα, αντιμετωπίζονταν με επιτυχία από τα εύστοχα ελληνικά πυρά. Το ελληνικό πυροβολικό ήταν ιδιαίτερα εύστοχο και ένα πρωινό την ώρα του συσσιτίου των Ιταλών στου Τάκα  που στρατοπέδευαν, μια οβίδα χτύπησε ανάμεσα στους συγκεντρωμένους στρατιώτες, στο καζάνι με τη μακαρονάδα, προκαλώντας πολλά θύματα.

Ιστορική έμεινε η  φράση του Ιταλού διοικητή  :

«No fatsa Ntoulka»

«όχι πέρασμα από μέρος που να είναι ορατό από το παρατηρητήριο του ελληνικού πυροβολικού  στη θέση Ντούλκα πάνω από τον Παραπόταμο». 

 

 

 

  Στις εφτά του Νοέμβρη τη νύχτα, ξέσπασε φοβερή καταιγίδα, ο δυνατός αέρας έφερνε κύματα-κύματα την καταρρακτώδη βροχή οι αστραπές έσχιζαν τον μαύρο ουρανό.  Ανάμεσα στις βροντές και το βουητό του αγέρα ξεχώριζε ένας άλλος θόρυβος ! ήταν εκρήξεις οβίδων και οι ριπές πολυβόλων. Αυτήν τη νύχτα διάλεξε ο ιταλικός στρατός να στήσει γέφυρα και να περάσει τον Καλαμά. Η μάχη συνεχίζονταν ώρες πολλές.

   Όταν κόπασε η καταιγίδα σταμάτησε και η αχολοή της μάχης . Ξημέρωσε μία ήσυχη ημέρα.  Τίποτε δεν θύμιζε τον χαλασμό της νύχτας. Οι Ιταλοί κατόρθωσαν να περάσουν τον Καλαμά και να προχωρήσουν προς την Ηγουμενίτσα και την Παραμυθιά. Η προέλαση τους όμως δεν συνεχίστηκε για πολύ. 

  Ο ελληνικός στρατός για δέκα μέρες πρόβαλλε ηρωική αντίσταση στη γραμμή Καλαμά .Aντιμετώπιζε μεγαλύτερες δυνάμεις σε άνδρες οπλισμό και Αεροπορία. Όμως προκάλεσε απώλειες τον εχθρό και καθυστέρησε τη γρήγορη προέλαση που ονειρευόταν οι Ιταλοί.

   Στις οχτώ Νοεμβρίου οι Ιταλοί μπήκαν στην Ηγουμενίτσα. Μαζί τους και τα ένοπλα τμήματα των μουσουλμάνων που εδώ έστησαν την έδρα τους. Επακολούθησαν τα ίδια τα έκτροπα που σημειώθηκαν και στο Φιλιάτι. Έγιναν λεηλασίες και καταστροφές αρκετών σπιτιών και καταστημάτων, πυρπολήθηκαν καταστήματα. Στην Ηγουμενίτσα έγιναν οι πρώτες εκτελέσεις δύο Ελλήνων  του Χρήστου Πιτούλη και του Χρήστου Τσώνη. Αυτές οι εκτελέσεις σήμαναν την απαρχή των δεινών και του αίματος που πότισε άφθονο,  στη συνέχεια τα χρόνια της κατοχής, τη θεσπρωτική γη

  Η προέλαση των ιταλικών στρατευμάτων πέρα από τον Καλαμά, μας γέμισε απογοήτευση. Δεν μπορούσαμε δεν θέλαμε να πιστέψουμε πως όλα τελείωσαν.

   Οι ελληνικές δυνάμεις αφού με αυταπάρνηση πολέμησαν τους Ιταλούς στην Πίνδο και το Καλπάκι, σταμάτησε την προέλαση τους κι όταν ύστερα από λίγες ημέρες ενισχύθηκε με καινούργιες δυνάμεις, πέρασαν στην αντεπίθεση και τους ανάγκασαν,  ηττημένους και ντροπιασμένους να υποχωρήσουν πέρα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα.Το ίδιο έγινε και στο μέτωπο της δικής μας περιοχής. Ο ελληνικός στρατός άρχισε την αντεπίθεση. Βαθιά πέρα από την Ηγουμενίτσα ακούγονταν υπόκωφες εκρήξεις.

Από τις 10-12 Νοεμβρίου 1940 η VIII Μεραρχία   κινήθηκε επιθετικά κατά του εχθρού.

   Την Παρασκευή εικοσιδύο Νοεμβρίου ξημέρωσε μία ήσυχη μέρα. Τίποτε δεν ακουγόταν. Οι ιταλικές δυνάμεις είχαν υποχωρήσει. Έμεναν μόνο μικρά τμήματα οπισθοφυλακής. Με αγωνία περιμέναμε από στιγμή σε στιγμή να αντικρίσουμε παρελαύνουν τα ελληνικά τμήματα .  Το απόγευμα από την Ράχη του χωριού είδαμε στρατιώτες, ακροβολισμένους να ανεβαίνουν από το Καλπάκι (Ελαία) προς το Φιλιάτι. Δεν είχαμε καμιά αμφιβολία, ήταν ο ελληνικός στρατός. Χωρίς να σκεφτούμε τυχόν κινδύνους τρέξαμε και με μια ανάσα ανεβήκαμε τις Κογκέλες.  Τους προλάβομε στην είσοδο των Φιλιατών. Γεμάτοι χαρά τους αγκαλιάσαμε. Δεν ήταν από το τάγμα των Φιλιατών.Μας συνέστησαν να απομακρυνθούμε γρήγορα γιατί μπροστά τους υπήρχαν ιταλικές ομάδες και υπήρχε το ενδεχόμενο να συμπλακούν. Γυρίσαμε στο χωριό. Είχε σουρουπώσει. Εκεί βρίσκονταν από αρκετή ώρα, ομάδα στρατιωτών του τάγματος Φιλιατών και ο  χωριανός μας στρατιώτης Γιάννης Κόντης.Ήτανε σταλμένοι από τη διοίκηση του τάγματος να ζητήσουν από τους κατοίκους να ετοιμάσουν ψωμί κι ότι άλλο μπορούσαν, γιατί το τάγμα προελαύνοντας γρήγορα είχε αποκοπεί από την επιμελητεία.

Στη στιγμή όλοι οι φούρνοι του χωριού άναψαν.

Επιτέλους ελεύθερος ο τόπος ύστερα από είκοσι και πλέον μέρες κατοχής μέσα σε φόβους και αγωνίες.

Όμως ο πόλεμος δεν είχε τελειώσει. Μόλις άρχιζε.

‘’ΘΥΜΑΜΑΙ’’ , Παναγιώτης Μήτσης.

Ύψωμα 731

Η φωνή του Ντον Ερνέστο, στρατιωτικού ιερέα, ηχούσε απόκοσμη, μακρινή, σ'εκείνη την πλαγιά της Τρεμπεσίνας

....Σιδερένιοι ιππότες που κίνησαν με τις απαστράπτουσες πανοπλίες τους τα ιερά των άλλων να κουρσέψουν.Τώρα ρυάζονται πάνω τους άνεμοι που βγαίνουν απ'τα στενά των γύρω βουνών και διασταυρώνονται σ'εκείνη την πλαγιά.

Η Πούλιε, η Τζούλια, η Σιένα, η Μπάρι...ένα σύντριμμα.

Πάνω στον υψοδείκτη 731 κυματίζει αθώα η ελληνική σημαία.

Απ' την ελληνική γραμμή η σάλπιγγα σήμαινε τη λήξη της τρίωρης εκεχειρίας.  Ο Ιταλος ιερέας κρατούσε το μαύρο πλατύγυρο καπέλο πάνω στο στήθος του .Ωχρός, παραπατούσε,..

''Padre..''

''Terribile...terribile...'' ψιθύριζε, μέχρι που έφτασαν στο αντίσκηνο.

Στο πρωτόκολλο ο Έλληνας υπολοχαγός ζήτησε να γραφτεί ότι ''Η εκεχειρία εζητήθη από τους Ιταλούς''.

Νύχτωνε στ 'αλβανικά βουνά. Εκεί στην πλαγιά, κάποια άκρα από άρβυλα βγαίναν  απ' τη  φρεσκοσκαμμένη γη .Και γύρω πετούσαν πολύχρωμες πεταλούδες, που φωσφόριζαν μέσ' στο σκοτάδι. Το αστέρι της Πριμαβέρα τσακιζόταν μέσ' στη χαράδρα ..

 

(απόσπασμα από το βιβλίο ''Η Χώρα του Κασσίτερου''

 

Σταυρούλας Δημητρίου