Γραικάνικα- ιδέες για τη φετινή Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών

Ο πολιτισμός της Ευρώπης δεν είναι μόνο 23 επίσημες γλώσσες. Οι γλώσσες/ διάλεκτοι είναι εκατοντάδες και από αυτές περίπου 120 θεωρούνται κοντά στην εξαφάνιση, μια σιωπηλή απώλεια που η επιτροπή Πολιτισμού του ευρωκοινοβουλίου συζήτησε με ειδικούς στις 20 Μαρτίου. 

Κάθε λίγες εβδομάδες άλλη μία γλώσσα εξαφανίζεται παγκοσμίως.

Πόσοι μιλούν πια ελληνικά του Πόντου, Γραικάνικα, λομβαρδικά, τη γλώσσα Πολεσίας ή ακόμα τα δυτικά σέλτερσκ στη βόρεια Ολλανδία; Ελάχιστοι, στην καλύτερη περίπτωση. Κι όμως «ο γλωσσικός πλούτος βρίσκεται στην ψυχή της Ευρώπης» .Το ευρωκοινοβούλιο θέλει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην προστασία και προώθηση των γλωσσών που κινδυνεύουν: «η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκατοντάδες γλώσσες και κάθε μία είναι μέρος της ευρωπαϊκής ταυτότητας».

«Χωρίς σαφή στήριξη στο ευρωπαϊκό, το εθνικό και το τοπικό επίπεδο θα δούμε τη γλωσσική πολυμορφία της Ευρώπης να συνεχίσει να χάνεται στις δεκαετίες που έρχονται κι αυτό θα μας κάνει πιο φτωχούς πολιτισμικά, κοινωνικά αλλά και οικονομικά»

Τραγούδια “γκρεκάνικα”

2.ΑΦΙΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ

ΡΩΜΑΙΟΙ -ο Αιμίλιος Παύλος στην Ηπειρο

  ΑΙΓΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ 

Το 168 π.Χ., οι Ρωμαίοι, αφού κατέλαβαν το Μακεδονικό Βασίλειο κατέστρεψαν το ανάκτορο και την πόλη των Αιγών.

από εδω ξεκίνησε ο Αλέξανδρος

ψηφιφωτο δαπεδο ΑΙΓΕΣ 

Εδω πρωτοπερπάτησε ο Αλέξανδρος.....

αρχαίες καταστροφές....

ΑΙΓΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΥΡΠΟΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ

αρχαίες καταστροφές.... στην  Ηπειρο

Αιμίλιος Παύλος 

ΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ  ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ

 ΕΛΕΑ ΓΙΤΑΝΑ 

Στα 167 π.Χ., ο Αιμίλιος Παύλος βρέθηκε στην Ήπειρο. Διέταξε οι κάτοικοι και οι ιερείς, σε συγκεκριμένη ημέρα και ώρα, να του παραδώσουν ότι είχαν σε χρυσό και ασήμι. Κι έστειλε σε όλες τις πόλεις φρουρές για να παραλάβουν τον «φόρο».

 

Τη συγκεκριμένη στιγμή, ίδια σε όλες τις ηπειρωτικές πόλεις, με το χρυσό και το ασήμι δικό τους, οι ρωμαϊκές φρουρές χύθηκαν εναντίον των Ηπειρωτών λεηλατώντας και καταστρέφοντας. Μετρήθηκαν εβδομήντα ισοπεδωμένες πόλεις. Αιχμαλωτίστηκαν 150.000 Ηπειρώτες που πουλήθηκαν σκλάβοι.

Οι Ρωμαίοι είπαν ότι όλα αυτά ήταν απλά τιμωρία για την εισβολή του Πύρρου στην Ιταλία (πριν από 110 χρόνια!).  Ο Πλούταρχος έγραψε ότι το μερίδιο κάθε στρατιώτη ήταν τελικά 11 δρχ. Ποσό εξευτελιστικό ώστε να θυσιαστεί ένα έθνος γι’ αυτό

Πλούταρχος 

Ὕστερα ἔφυγε γιά τήν Ἤπειρο, ἔχοντας

διαταγή ἀπ’ τή σύγκλητο, νά ἀφήση τούς στρατιῶτες πού πολέμησαν μαζί του ἐναντίον τοῦ Περσέα, νά διαγουμίσουν τίς πόλεις  τῆς περιφέρειας ἐκείνης. Καί ἐπειδή ἤθελε νά ἐπιτεθῆ ἐναντίον

ὅλων τῶν πόλεων συγχρόνως καί ξαφνικά, χωρίς κανείς νά τό περιμένη, κάλεσε νά τοῦ παρουσιασθοῦν δέκα, τά πιό σημαντικά  πρόσωπα ἀπό κάθε πόλη. Ὅταν παρουσιάσθηκαν τούς ἔδωσε

ἐντολή νά τοῦ φέρουν, σέ μιά ὁρισμένη μέρα, ὅσο ἀσήμι καί χρυσάφι ὑπῆρχε στά σπίτια καί στούς ναούς. Μαζί μέ τούς ἀνθρώπους ἐκείνους ἔστειλε, γι’ αὐτό τάχα τό ζήτημα, καί στρατιωτική

φρουρά καί ἕνα ταξίαρχο, δῆθεν γιά νά ζητήση καί νά παραλάβη

τό χρυσάφι. Ὅταν ἔφτασε ἡ καθορισμένη μέρα, ξεχύθηκαν τήν

ἴδια στιγμή ὅλοι καί ἄρχισαν τήν ἐπιδρομή καί τή λεηλασία τῶν

πόλεων, μέ ἀποτέλεσμα μέσα σέ μιά ὥρα νά σύρουν στή σκλαβιά

ἑκατόν πενήντα χιλιάδες ἀνθρώπους, νά λεηλατηθοῦν ἑβδομήντα πόλεις. 

Καί κάθε στρατιώτης, ἀπ’ τήν τόση καταστροφή καί

τόν ὄλεθρο, στό μερδικό του δέν πῆρε πάνω ἀπό ἕνδεκα δραχμές, γι’ αὐτό καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔφριξαν μέ τό ἀποτέλεσμα τοῦ

πολέμου ἐκείνου, πού ἔρριξε σέ ἐρείπια ἕνα ὁλόκληρο ἔθνος, γιά

νά πάρη κάθε στρατιώτης  ἀπό ἕνδεκα δραχμές

https://heptapolis.com/sites/default/files/timolewn-aimilios-paylos.pdf

Ο  Αιμίλιος Παύλος

  διαπαιδαγωγοῦσε τά παιδιά του, δίνοντάς τους καί τή ντόπια καί πατροπαράδοτη μόρφωση πού πῆρε κι ὁ ἴδιος, ἀλλά προπαντός τήν Ἑλληνική. Γιατί οἱ Ἕλληνες δάσκαλοι πού στέκονταν γύρω ἀπ’ τούς νεαρούς, δέν ἦταν μόνο γραμματικοί, φιλόσοφοι καί ρήτορες, ἀλλά καί γλύπτες καί ζωγράφοι καί ἐκπαιδευτές πού δίδασκαν γιά τά ἄλογα, τά σκυλιά καί τό κυνήγι. 

 2ος αι. π.Χ.

       

 Τι μπορούν να μας πουν τα δέντρα για την κλιματική αλλαγή;

Ένας τρόπος με τον οποίο οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τα δέντρα για να μάθουν για το παρελθόν του κλίματος είναι να μελετήσουν τους δακτυλίους ενός δέντρου. Εάν έχετε δει ποτέ ένα κούτσουρο δέντρου, πιθανότατα παρατηρήσατε ότι η κορυφή του κούτσουρου είχε μια σειρά από δαχτυλίδια. 

Πρέπει να κόψεις ένα δέντρο για να δεις τα δαχτυλίδια;

Αποκλείεται! Μπορείτε να μετρήσετε τα δαχτυλίδια ενός δέντρου συλλέγοντας ένα δείγμα με ένα όργανο που ονομάζεται  τρυπητής   . Ο τρυπητής εξάγει μια λεπτή λωρίδα ξύλου που φτάνει μέχρι το κέντρο του δέντρου. Όταν τραβάτε τη λωρίδα προς τα έξω, μπορείτε να μετρήσετε τα δαχτυλίδια στη λωρίδα του ξύλου και το δέντρο είναι ακόμα υγιές ι!

Ένας μαθητής μαθαίνει πώς να λαμβάνει ένα δείγμα πυρήνα δέντρου με έναν τρυπητή στο Εθνικό Δάσος Manti-LaSal στη Γιούτα. Πίστωση εικόνας: USDA

Φυτά και ζώα

Η Σύντομη Επισκόπηση

Οι δορυφόροι της NASA παρακολουθούν το νερό και τον αέρα της Γης—τα οποία είναι απαραίτητα για τη ζωή στη Γη. Μερικοί δορυφόροι μπορούν επίσης να παρακολουθούν την υγεία των φυτών.

Τι μπορούν να μας πουν τα δέντρα για την κλιματική αλλαγή;

https://climatekids.nasa.gov/tree-rings/

Κατασκευάστε ένα άτομο

 

πατα πανω στην εικονα για να παιξεις στο εργαστηριο κατασκευης ατόμου

χάρτης

Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθετε:Τι είναι χάρτης
Για τη χρησιμότητα του χάρτη στη ζωή των ανθρώπων

1. OI XAΡΤΕΣ. ΕΝΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

 https://users.sch.gr/sudiakos/%CE%93%CE%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1%20%CE%95%CE%84/%CE%9F%20%CF%87%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%82/index.html#

 Αφηγηματικό Κείμενο 

 Η σχολική τσάντα που µιλάει Κάθε βράδυ ο γιος µου, πριν πάει για ύπνο, βάζει σε τάξη την τσάντα του. Ή, για να είµαι ακριβής, πετάει µέσα βιβλία, τετράδια, κασετίνες, γόµες και στυπόχαρτα*, αλλά εκείνος αυτή τη διαδικασία τη λέει «τακτοποιώ την τσάντα µου». Και δεν ξέρει πως, µόλις κλείσουν τα µάτια του και τα γλυκά φαντάσµατα του ύπνου αρχίσουν να χορεύουν γύρω απ’ το µαξιλάρι του, τα αντικείµενα µες στη σάκα ζωντανεύουν, τεντώνονται όπως κι εµείς κάθε πρωί, χαιρετιούνται κι αρχίζουν να µιλάνε. Το στυπόχαρτο έχει τσαλακωθεί και θέλει να ισιώσει τα αυτάκια του στις τέσσερις άκρες και παραπονιέται: –Αγαπηµένοι µου φίλοι, σήµερα συναντήθηκα µε όλα τα χρώµατα. Ο αφέντης µας µε γέµισε µε ζητωκραυγές για κάποιον Κόππι Φάουστο**, και µάλιστα τον έγραψε Κόπι, µε ένα πι. Κοιτάξτε µε, σας παρακαλώ, µοιάζωµε λίστα από εκλογικό κατάλογο! –Παραπονιέσαι κι εσύ; επεµβαίνει το βιβλίο της Ιστορίας και Γεωγραφίας. Για κάνε µου τη χάρη και ρίξε µια µατιά στις σελίδες µου. Ο αγαπηµένος µας τύραννος έβαλε µουστάκια µε το στυλό του στον Καρλοµάγνο, πρόσθεσε ένα λοφίο στο καπέλο του Τζότο και σχεδίασε µια µύγα στη µύτη τον Χριστόφορου Κολόµβου. Ύστερα τράβηξε µια γραµµή στην πορεία του ποταµού Πάδου και τον έκανε να φτάνει ως την Τεργέστη, κι ακόµα έφτιαξε µια γέφυρα από βάρκες ανάµεσα στη Σικελία και τη Σαρδηνία. Σωστή επανάσταση σας λέω. –...Αυτό δεν είναι τίποτα, µουρµουρίζει το βιβλίο της Γλώσσας. Δείτε, παρακαλώ, προσεκτικά τη σελίδα 45: όλα τα Ο έχουν βαφτεί κόκκινα, όλα τα Α πράσινα, όλα τα Ε κίτρινα. Στη σελίδα 57, ποιος ξέρει γιατί, ο νεαρός µας έχει σχεδιάσει το κεφάλι ενός φιδιού που το σώµα του διασχίζει τη σελίδα 58 και 59 και η ουρά του καταλήγει στη σελίδα 60. Είναι, λέει, ένας κροταλίας. Ίσως γι’ αυτό να τον έχει γεµίσει µε κουδουνάκια. –Δείτε πώς έχει µασήσει την ωραία µου άκρη, λέει το στυλό. –Έχει ξεφλουδίσει όλο µου το καφέ χρώµα, παραπονιέται το µολύβι. Εγώ, που είµαι ο πατέρας του ενόχου, τα ακούω όλα αυτά µπερδεµένος. Θα ’θελα να ξυπνήσω το γιο µου και να τον βάλω να ακούσει πώς µιλάνε γι’ αυτόν, αλλά ακριβώς εκείνη τη στιγµή η τσάντα ανοίγει και δύο τετράδια, ένα µε γραµµές κι ένα µε τετραγωνάκια, έρχονται σαν επιτροπή να µου παρουσιάσουν µε επισηµότητα τα αιτήµατά τους. –Εσείς πιθανόν να µη φταίτε, µου λέει ευγενικά το τετράδιο µε τα τετραγωνάκια. Σε κάθε περίπτωση, αυτά είναι τα αιτήµατά µας. Σας παρακαλούµε να τα µεταβιβάσετε στο γιο σας. Μου δίνουν ένα γραµµένο φύλλο χαρτί και ξαναµπαίνουν στην τσάντα. Το φύλλο λέει: «Οι κάτωθι υπογεγραµµένοι διαµαρτυρόµαστε έντονα για τις αγριότητες που ζούµε καθηµερινά. Και ζητούµε τα εξής: 1) Το αφεντικό µας να σταµατήσει να µας γεµίζει ζήτω, σχέδια, ψεύτικα µουστάκια και άλλα παράνοµα σχέδια, όσα δηλαδή δεν προβλέπει το σχολικό πρόγραµµα. 2) Να υποσχεθεί την ακεραιότητα των στυλό και των µολυβιών και να σταµατήσει να µασάει τις άκρες τους. 3) Τα µαρκαδοράκια να µπαίνουν στην κασετίνα και όχι πεταµένα άτακτα ανάµεσα στα υπόλοιπα πράγµατα. Ακόµα και σήµερα το πρωί το βιβλίο της Γεωγραφίας τραυµατίστηκε από αδέσποτο µαρκαδοράκι. Αν τα αιτήµατά µας δεν ικανοποιηθούν, θα κάνουµε τα πάντα ώστε το αφεντικό µας να µείνει στην ίδια τάξη. Υπογραφή: το Πρόχειρο, το Τετράδιο των Μαθηµατικών, το Τετράδιο των Εργασιών, το Μολύβι και τα λοιπά και τα λοιπά». Αύριο το πρωί θα βάλω το γιο µου να διαβάσει αυτό το φύλλο. Ελπίζω να µη χρειαστεί να ξανακούσω τέτοιου είδους παράπονα. * Στυπόχαρτο: απορροφητικό χαρτί που χρησιµοποιείται για να στεγνώνει το µελάνι. **Φάουστο Κόππι (1919-1960): θρύλος της ιταλικής ποδηλασίας. Τζάνι Ροντάρι, Παραµύθια σαν πλατύ χαµόγελο, εκδ. Μεταίχµιο Ερωτήσεις 1) Στην ιστορία µας υπάρχουν προσωποποιηµένοι ήρωες. Γράψε ποιοι είναι αυτοί. 2) α. Στην ιστορία µας υπάρχει ένας αφανής ήρωας, που δε µιλάει ούτε ενεργεί. Ποιος είναι αυτός; β. Ο αφανής ήρωας δηµιουργεί και την αιτία της ιστορίας. Γράψε µε ποιον τρόπο. γ. Πώς χαρακτηρίζουν το αφανή ήρωα • το στυπόχαρτο: • το βιβλίο της Ιστορίας και της Γεωγραφίας: • το βιβλίο της Γλώσσας: • ο πατέρας: • τα δύο τετράδια: 3) Βρες στην α΄ παράγραφο τις λέξεις που φανερώνουν χρόνο και να τις γράψεις εδώ. 4) Βάλε τις φράσεις στη σωστή σειρά για να έχεις την εξέλιξη της ιστορίας. • Μόλις ο µαθητής κοιµηθεί, τα αντικείµενα ζωντανεύουν και αρχίζουν να µιλάνε. ( ) • Ένα βράδυ, τα αντικείµενα δίνουν στον πατέρα ένα κείµενο διαµαρτυρίας για το γιο του. ( ) • Κάθε βράδυ ένας πατέρας βλέπει το γιο του να πετάει µέ- σα στη σάκα του τα σχολικά του αντικείµενα. ( ) • Λένε τα παράπονά τους για τον τρόπο που τους φέρεται ο νεαρός µαθητής. ( ) • Ο πατέρας θα δώσει στο γιο του τα αιτήµατα, ελπίζοντας ότι θα αλλάξει συµπεριφορά. ( ) • Τα αντικείµενα απειλούν να αφήσουν το γιο στην ίδια τάξη, αν δεν ικανοποιήσει τα αιτήµατά τους. ( ) 5) Ποιο µπορεί να είναι το αποτέλεσµα (οι συνέπειες) αυτής της ιστορίας; Συµπλήρωσε την ιστορία µε τη φαντασία σου.

Ύψωση Τιμίου Σταυρού

Η γιορτή συνδέεται με μεγάλα ιστορικά γεγονότα της

Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.