Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2024

Δάμων και Φιντίας

 Σύμφωνα με όσα μας λέει ο Διόδωρος, οι μαθητές του Πυθαγόρα ήταν πολύ δεμένοι μεταξύ τους· ενδιαφέρονταν ο ένας για τον άλλο και αλληλοβοηθιούνταν στις δύσκολες στιγμές. Παράδειγμα τέτοιας συμπεριφοράς είναι και οι δύο φίλοι του σημερινού κειμένου, ο Δάμωνας και ο Φιντίας.

Άλλοι ονομαστοί φίλοι ήταν ο Θησέας και ο Πειρίθους ή ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος.

Φιντίας Πυθαγόρειος: Φιλόσοφος από τις Συρακούσες, οπαδός του Πυθαγόρα. Ο Πυθαγόρας από τη Σάμο (περ. 569-475 π.Χ.) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς της αρχαιότητας. Πίστευε ότι οι αριθμοί είναι η αρχή των όντων, πως μόνο ό,τι προσδιορίζεται αριθμητικά είναι υπαρκτό· θεωρούσε επίσης ότι η αρμονία που επικρατεί στο σύμπαν είναι η ίδια αρμονία που διέπει τις σχέσεις των αριθμών. .
Δάμων: Πυθαγόρειος φιλόσοφος του 4ου αι. π.Χ. από τις Συρακούσες. Η ιστορία των δύο φίλων, που παραδίδεται σε πολλές παραλλαγές αντανακλά τον στενό δεσμό που συνέδεε τους πυθαγορείους μεταξύ τους


Ο ένας αντί του άλλου


Ο Δάμων και ο Φιντίας ήταν δύο αδελφικοί φίλοι και ζούσαν στις Συρακούσες, πρωτεύουσα της Σικελίας.


Κάποτε ο Φιντίας κατηγορήθηκε ως ένοχος συνωμοσίας κατά του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου[1] και καταδικάσθηκε στην ποινή του θανάτου. Αλλά επειδή είχε ανάγκη να τακτοποιήσει τις οικογενειακές του υποθέσεις, ζήτησε την άδεια από τον Διονύσιο να αποφυλακισθεί κάποιες μέρες, προκειμένου να επισκεφθεί στην εξοχή την οικογένειά του. Και υποσχέθηκε να παρουσιάσει στη θέση του άλλον στο δεσμωτήριο, ο οποίος θα δεχόταν να θανατωθεί, αν αυτός δεν εμφανιζόταν κατά την ορισμένη ημέρα.

Ο τύραννος, του οποίου η καρδιά δεν γνώριζε παρά το αίσθημα του εγωισμού και του φόβου, ήταν πεπεισμένος ότι ήταν αδύνατο να βρει ο Φιντίας τέτοιον εγγυητή. Με την πεποίθηση λοιπόν αυτή είπε ότι παραχωρεί την άδεια, αν παρουσιάσει άλλον, ο οποίος θα αναλάμβανε την καταδίκη σε περίπτωση που αυτός δεν θα παρουσιαζόταν.

Μέγιστη όμως υπήρξε η έκπληξη του Διονυσίου, όταν είδε να παρουσιάζεται στο δεσμωτήριο ο Δάμων, ο οποίος πρόθυμα δεχόταν να πάρει τη θέση του φίλου του. Ο Φιντίας τότε αποφυλακίζεται και ελεύθερος αναχωρεί ν’ ανταμώσει την οικογένειά του. Τα δεσμά του ευχαρίστως τα αναλαμβάνει ο φίλος του Δάμων.

Η προσδιορισμένη όμως για την εκτέλεση της θανατικής ποινής ημέρα φθάνει και ο Φιντίας δεν φαίνεται. Γι’ αυτό, όταν η ώρα της εκτελέσεως πλησίασε, αντί για τον Φιντία οδηγείται ο Δάμων σιδηροδέσμιος στον τόπο της καταδίκης.

Σωτηρία και των δύο

Όλος ο λαός των Συρακουσών αγανακτεί τότε για την αισχρή προδοσία του Φιντία, βλέποντας τον πέλεκυ[2] του δημίου έτοιμο να πέσει πάνω στον αθώο Δάμωνα. Ο τύραννος χαμογελά με σαρκασμό και εμπαίζει και τη μωρία του Δάμωνα και την ψεύτικη φιλία του Φιντία.

Μόνο ο Δάμων ατάραχος και χαμογελαστός βλέπει να πλησιάζει η στιγμή κατά την οποία με τη δική του ζωή έλπιζε να σώσει τη ζωή του φίλου του. Αλλά η χαρά του δεν ήταν ολόκληρη. Γνώριζε καλά την αρετή του Φιντία και από στιγμή σε στιγμή περίμενε την εμφάνισή του.

Επιτέλους, ο δήμιος ετοιμάζεται και παίρνει στα χέρια τον πέλεκυ∙ η τρομερή στιγμή έφθασε.

Ξαφνικά κραυγές θορυβώδεις ακούγονται:

–Ο Φιντίας! Ο Φιντίας!

Συγχρόνως ασθμαίνοντας και τρέχοντας διασχίζει ο Φιντίας τα πλήθη και με δάκρυα πέφτει στην αγκαλιά του φίλου του. Ζητά τώρα να πάρει τη θέση του κάτω από τον πέλεκυ του δημίου. Αλλά ο Δάμων, ο οποίος ήθελε να σώσει τον φίλο του, φιλονικεί με αυτόν για τη θέση, ισχυριζόμενος ότι του ανήκε, διότι είχε περάσει η προθεσμία για τη θανάτωσή του. Ο Φιντίας τότε επαναλαμβάνει ζωηρά την απαίτησή του, αλλά και ο Δάμων επιμένει σταθερά στην άρνησή του.

Έκθαμβοι και με δακρυσμένα μάτια παρακολουθούν όλοι το ευγενέστατο αυτό θέαμα της πάλης των δύο φίλων για το ποιος θα πεθάνει. Και αυτός ο σκληρόκαρδος τύραννος συγκινείται επιτέλους. Θαυμάζει το ύψος και το μεγαλείο της αληθινής φιλίας, που τη δύναμή της ουδέποτε είχε αισθανθεί, ουδέποτε είχε φαντασθεί.

Αναγκάζεται λοιπόν να σεβασθεί την ύπαρξη τέτοιου ιερού δεσμού, τον οποίο ο πέλεκυς του δημίου του επρόκειτο να διαλύσει. Χαρίζει τη ζωή στον Φιντία, και τον Φιντία στον Δάμωνα, και δίνει τέλος στην ευγενική τους πάλη.

Λέων Μελάς

«Γεροστάθης», Τόμ. Γ΄

Μεταγραφή από το Αναγνωστικό του ΟΕΔΒ της Ε΄ Τάξεως, σ. 231-233, Αθήνα, 1972.

[1] Ο Διονύσιος ήταν ονομαστός για τη σκληρότητά του.

Ερωτήσεις

1. Για ποιον είχε καταδικαστεί ο Φιντίας από τον Διονύσιο των Συρακουσών;

2. Ποια χάρη ζήτησε ο Φιντίας πριν από την εκτέλεση της ποινής του; Ποια εγγύηση έδωσε για την επιστροφή του;

3. Πώς αντέδρασε η κοινή γνώμη στην προσφορά του Δάμωνα;

4. Ποια ήταν η αντίδραση του Διονυσίου, όταν διαπίστωσε τη συγκινητική φιλία που συνέδεε τον Δάμωνα και τον Φιντία και τη συναίσθηση καθήκοντος που διέκρινε τους πυθαγορείους; Γνωρίζετε άλλα χαρακτηριστικά παραδείγματα πιστών φίλων;

Ο Επαμεινώνδας σώζει τον Πελοπίδα στη μάχη.

Ο Επαμεινώνδας ήταν μέλος της αριστοκρατίας της Θήβας.  Δάσκαλος του Επαμεινώνδα ήταν ο τελευταίος γνωστός Πυθαγόρειος φιλόσοφος, Λύσις του Ταράντα. Ο Επαμεινώνδας ήταν άριστος μαθητής. Ο Νέπος επίσης καταγράφει πώς ο νεαρός Επαμεινώνδας δούλευε σκληρά για να αυξήσει τη σωματική του δύναμη, καθώς θεωρούσε πως η ευκινησία ήταν το κύριο όπλο για τη νίκη σε ένα πόλεμο. 

Εκεί, στη Μαντινεία, συνέβη ένα σημαντικό γεγονός για τη ζωή του Επαμεινώνδα. Στη μάχη, ο Επαμεινώνδας έσωσε τη ζωή του Πελοπίδα.
Ο Πελοπίδας, μετά από 7 χτυπήματα, έπεσε κοντά σε ένα πλήθος από δικούς του και εχθρούς–αλλά ο Επαμεινώνδας, παρόλο που τον θεώρησε νεκρό, στάθηκε μπροστά για να υπερασπιστεί το σώμα και τα χέρια του, μόνος εναντίον πολλών, προτιμώντας να πεθάνει παρά να αφήσει τον Πελοπίδα να βρίσκεται πεσμένος εκεί. Και τώρα, ο Επαμεινώνδας βρισκόταν σε άθλια κατάσταση, καθώς είχε δεχθεί χτύπημα από δόρυ στο στήθος. Προς καλή του τύχη, ο Αγησίπολις, βασιλιάς των Σπαρτιατών, έσπευσε σε βοήθεια, και έσωσε και τον Πελοπίδα και τον Επαμεινώνδα.
Ο Πλούταρχος θεωρεί πως αυτό το περιστατικό έκανε τη φιλία τους πιο δυνατή, καθώς ο Πελοπίδας θα ήταν βοηθός του Επαμεινώνδα για τα επόμενα 20 χρόνια.




Ἰσοκράτης, Πρὸς Δημόνικον 25-2


Δοκίμαζε τους φίλους και από τις ατυχίες στη ζωή και από τη συμμετοχή στους κινδύνους· γιατί το χρυσάφι το δοκιμάζουμε στη φωτιά, τους φίλους όμως τους διακρίνουμε στις ατυχίες. Τόσο άριστα θα συμπεριφέρεσαι στους φίλους αν δεν περιμένεις τις παρακλήσεις τους αλλά αν τους βοηθάς αυθόρμητα σ' αυτούς τους καιρούς.

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2024

Αγία Σοφία


Αγία Σοφία: 1.500 Χρόνια Ιστορίας



ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ 
Φ. ΚΟΥΚΟΥΛΕ

Το 529 ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός απαγόρευσε την εργασία και τα δημόσια έργα κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και τα ανακήρυξε δημόσια αργία.
 
Συνηθιζόταν να καλλωπίζονται οι οικίες, να στολίζονται οι πόρτες και τα παράθυρα και να καθαρίζονται οι δρόμοι. Αυτό γινόταν και κατά την εορτή της Γεννήσεως του Κυρίου, οπότε «… εγένετο, και στολισμός διαφόρων κατά διαστήματα στηνομένων στύλων με δενδρολίβανα, κλάδους μύρτου και άνθη εποχής».



  



Κατά το Δωδεκαήμερο τα παιδιά γυρνούσαν τα σπιτια, από τις πρώτες πρωινές ώρες μέχρι το δειλινό και με αυλούς και με σύριγγες (μουσικό όργανο) έλεγαν τα κάλαντα.


Το γιορτινό τόνο της ημέρας φυσικά τον έδιναν τα ανάκτορα, όπου γινόταν προετοιμασία για την πομπική μετάβαση του βασιλιά, από το ιερό παλάτι ως την Αγία Σοφία 

.Ο βασιλιάς φορώντας την χλαμύδα και το στέμμα και συνοδευόμενος από πατρίκιους, συγκλητικούς και στρατηγούς, έβγαινε από τα ανάκτορα και διά μέσου της κεντρικής οδού , της Μέσης Οδού, κατευθυνόταν προς την Αγία Σοφία, επευφημούμενος από το λαό που του εύχονταν «Εις πολλά τα έτη». 

ΣΠΟΛΛΑΤΗ!
         Την λαμπρή και ένδοξη μέρα των Χριστουγέννων οι βασιλείς έδιδαν επίσημο γεύμα στα ανάκτορα, στο οποίο ήταν καλεσμένοι άρχοντες και αντιπρόσωποι ξένοι αλλά και δώδεκα φτωχοί κατά το παράδειγμα των δώδεκα μαθητών του Κυρίου.





Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία του μνημείου

360: Εγκαίνια της Μεγάλης Εκκλησίας επί βασιλείας του Κωνσταντίου Β΄

404: Ο ναός καταστρέφεται από πυρκαγιά κατά τη διάρκεια της στάσης που ακολούθησε την καθαίρεση του πατριάρχη Ιωάννου Χρυσοστόμου

415: Εγκαίνια της Αγίας Σοφίας του Θεοδοσίου Β΄

532: Ο ναός καίγεται κατά τη διάρκεια της Στάσης του Νίκα

537Εγκαίνια της καινούργιας τρουλαίας βασιλικής του Ιουστινιανού Α΄

Η ΓΗ ΩΣ ΚΟΣΜΗΜΑ 
ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΙΔΕΕΣ ΑΠΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΚΕΝΤΗΜΑΤΑ













ΕΙΡΕΣΙΩΝΗ 
Στόλιζαν κι οι Αρχαίοι "δέντρο"...
Ειρεσιώνη, είρος, είριον, 
έριον = μαλλί προβάτου.

Κλαδί αγριελιάς ή δάφνης στολισμένο με γιρλάντες από λευκό-κόκκινο μαλλί & φθινοπωρινούς καρπούς 
(σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λ.π.), μικρά φιαλίδια με κρασί- μέλι - λάδι ή & μικρές μεταλλικές σφαίρες 
(Ήλιος - Σελήνη).

Το αποτέλεσμα ήταν ανάλογο του σύγχρονου Χριστουγεννιάτικου δέντρου. 
Αφιερωνόταν στην Αθηνά, τον Απόλλωνα & τις Ώρες 
(Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη) και αποτελούσε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα του λήγοντος έτους και παράκληση γονιμότητας & ευφορίας για το επόμενο.
(Liddell &Scott, Μέγα Λεξικό της Ε.Γ.)

Το θεοκρατικό καθεστώς του Βυζαντίου για χρόνια αντιμετώπιζε το έθιμο της Ειρεσιώνης ως ειδωλολατρικό. 
Φαίνεται όμως πώς από ένα χρονικό σημείο και έπειτα συγκαταλεγόταν και στα βυζαντινά ήθη και έθιμα.
Το "στολισμένο δέντρο" έφτασε στους βόρειους λαούς από Έλληνες ταξιδευτές, που λόγω έλλειψης ελαιόδεντρων, στόλιζαν κλαδιά δέντρων κάθε τόπου.

Αιώνες αργότερα επανήλθε ως Γερμανικό έθιμο με τους Βαυαρούς που συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα και υιοθετήθηκε αμέσως. Το πρώτο έλατο στολίστηκε στα ανάκτορα του Ναυπλίου το 1833.
Φαίνεται πως η "Ειρεσιώνη" υπήρχε πάντα στην ιστορική μνήμη των Ελλήνων.

Το Χριστουγεννιάτικο δένδρο άρχισε να καθιερώνεται σε όλα τα ελληνικά σπίτια από το 1950 και μετά.

θερμότητα

 Θαλής

Ο Θαλής ο Μιλήσιος είναι μέγεθος ασύλληπτο. Είναι η αρχή των πάντων. Είναι ο πρώτος φυσικός στην ιστορία. Είναι ο άνθρωπος που από το 600 π.Χ. στην ουσία είπε στους συνανθρώπους του: «Αφήστε τις ανοησίες και κατανοήστε τον κόσμο με τη λογική».

Ηράκλειτος

Η Μεγάλη Φράση στην ανθρώπινη ιστορία πρωτοειπώθηκε από αυτόν: «Ο κόσμος δεν είναι φτιαγμένος ούτε από χέρι Θεού ούτε από χέρι ανθρώπου. Απλώς είναι». Ήταν ο πρώτος που αντιλήφθηκε σε βάθος τον άνθρωπο λέγοντας «το πεπρωμένο μας είναι ο χαρακτήρας μας». Είναι ο Ηράκλειτος ο Μέγας.


1. Τι είναι η θερμότητα;

Φαντάσου πως  αποφάσισες να φτιάξεις ένα κέικ για να κεράσεις τους φίλους σου
Το κέικ ψήνεται στους 200 oC για αρκετή ώρα τώρα, οπότε και αποφασίζεις ότι είναι έτοιμο. 
Τη στιγμή που βγάζεις το ταψί με το κέικ από τον φούρνο προσέχεις πολύ περισσότερο να μην ακουμπήσεις το ταψί, παρά το κέικ. 
Γιατί όμως; Είναι άραγε επειδή το ταψί είναι πιο ζεστό από το κέικ; Αν και τα δύο αντικείμενα βρισκόταν στον φούρνο για την ίδια ώρα πως είναι δυνατόν να έχουν διαφορετική θερμοκρασία;
Για να απαντήσουμε σε αυτό, θα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε τι είναι η θερμότητα, τι η θερμοκρασία και τι η θερμική ενέργεια.

Η θερμική ενέργεια είναι η εσωτερική ενέργεια που έχει η ύλη  λόγω των ατόμων και μορίων της που κινούνται ασταμάτητα προς κάθε δυνατή κατεύθυνση, σαν ροκαδες σε συναυλία. 



Πηγή: By Greg L at the English language Wikipedia, CC BY-SA 3.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1325234


Χέρια πόδια στην αυλή κι όλοι πέφτουνε στη γη!


Όσο πιο ζωηρά κινούνται αυτά τα σωματίδια, τόσο περισσότερη θερμική ενέργεια έχει το σώμα και τόσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία του.


Άρα η θερμοκρασία είναι ένας τρόπος που οι ίδιοι επινοήσαμε για να μας λέει πόσο ζεστό ή κρύο είναι ένα σώμα, δηλαδή τελικά πόσο γρήγορα κινούνται τα μόριά του.
Η θεωρητικά χαμηλότερη θερμοκρασία στο σύμπαν είναι το απόλυτο μηδέν, δηλαδή οι -273.15 oC, ή αλλιώς η βαθμολογία μου στο μάθημα της Φυσικής  στο σχολείο.😍
Διάδοση θερμότητας 
Συχνά ακούς την έκφραση «κλείσε το παράθυρο για να μην μπαίνει κρύο». Σωστότερα θα έπρεπε να λέμε, για να εμποδιστεί η μεταφορά θερμότητας από το θερμότερο εσωτερικό του σπιτιού προς το ψυχρότερο περιβάλλον.

1Παράδειγμα :
  • θέρμανση μεταλλικής ράβδου με κομμάτια κεριού από φλόγα λυχνίας
  • μεταφέρουν ενέργεια στα γειτονικά μόρια
  • πρώτα λιώνουν τα κομμάτια κεριού που βρίσκονται κοντά στο άκρο που θερμαίνεται

Η ακτινοβολία από τον Ήλιο δίνει στη Γη το μεγαλύτερο μέρος της θερμότητάς της. Η ενέργεια από την ακτινοβολία του Ήλιου αποθηκεύεται σε καύσιμα όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο, το αέριο και το ξύλο. Αυτά τα καύσιμα μπορούν να καούν για να παρέχουν περισσότερη θερμότητα.

Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2024

αέρια του θερμοκηπίου

 

https://climatekids.nasa.gov/greenhouse-effect/

Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

      

Πώς λειτουργεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

Όπως θα περίμενε κανείς από το όνομα, το φαινόμενο του θερμοκηπίου λειτουργεί ... σαν ένα θερμοκήπιο! Ένα θερμοκήπιο είναι ένα κτίριο με γυάλινους τοίχους και γυάλινη οροφή. Τα θερμοκήπια χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια φυτών, όπως οι ντομάτες και τα τροπικά λουλούδια.

Ένα θερμοκήπιο παραμένει ζεστό μέσα, ακόμη και κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το φως του ήλιου λάμπει στο θερμοκήπιο και ζεσταίνει τα φυτά και τον αέρα μέσα. Το βράδυ, είναι πιο κρύο έξω, αλλά το θερμοκήπιο παραμένει αρκετά ζεστό μέσα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα γυάλινα τοιχώματα του θερμοκηπίου παγιδεύουν τη θερμότητα του Ήλιου.

Απεικόνιση ενός θερμοκηπίου στο χιόνι με τις ακτίνες του ηλιακού φωτός που εισέρχονται σε αυτό. Το θερμοκήπιο αιχμαλωτίζει τη ζέστη. Ένας χιονάνθρωπος βρίσκεται στο πλάι του θερμοκηπίου.

Ένα θερμοκήπιο συλλαμβάνει θερμότητα από τον Ήλιο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι γυάλινοι τοίχοι του παγιδεύουν τη θερμότητα του Ήλιου, ο οποίος κρατά τα φυτά μέσα στο θερμοκήπιο ζεστά - ακόμα και τις κρύες νύχτες. Πίστωση: NASA/JPL-Caltech

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου λειτουργεί σχεδόν με τον ίδιο τρόπο στη Γη. Αέρια στην ατμόσφαιρα, όπως το διοξείδιο του άνθρακα , παγιδεύουν θερμότητα παρόμοια με τη γυάλινη οροφή ενός θερμοκηπίου. Αυτά τα αέρια που παγιδεύουν τη θερμότητα ονομάζονται αέρια θερμοκηπίου .Κινούμενα σχέδια με «σούπερ ήρωες» αερίων του θερμοκηπίου

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο Ήλιος λάμπει μέσα από την ατμόσφαιρα. Η επιφάνεια της γης θερμαίνεται στο φως του ήλιου. Τη νύχτα, η επιφάνεια της Γης ψύχεται, απελευθερώνοντας θερμότητα πίσω στον αέρα. Όμως, μέρος της θερμότητας παγιδεύεται από τα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Αυτό είναι που διατηρεί τη Γη μας μια ζεστή και άνετη θερμοκρασία 58 βαθμών Φαρενάιτ (14 βαθμοί Κελσίου), κατά μέσο όρο.


Πώς επηρεάζουν οι άνθρωποι το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες αλλάζουν το φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου της Γης. Η καύση ορυκτών καυσίμων όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο εισάγει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρά μας.

Η NASA έχει παρατηρήσει αυξήσεις στην ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα και ορισμένων άλλων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρά μας. Πάρα πολλά από αυτά τα αέρια του θερμοκηπίου μπορούν να αναγκάσουν την ατμόσφαιρα της Γης να παγιδεύει όλο και περισσότερη θερμότητα. Αυτό προκαλεί τη θέρμανση της Γης.

Τι μειώνει το φαινόμενο του θερμοκηπίου στη Γη;

Ακριβώς όπως ένα γυάλινο θερμοκήπιο, το θερμοκήπιο της Γης είναι επίσης γεμάτο φυτά! Τα φυτά μπορούν να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση του φαινομένου του θερμοκηπίου στη Γη. Όλα τα φυτά - από γιγάντια δέντρα μέχρι μικροσκοπικό φυτοπλαγκτόν στον ωκεανό - προσλαμβάνουν διοξείδιο του άνθρακα και εκπέμπουν οξυγόνο.

Ο ωκεανός απορροφά επίσης πολύ περίσσεια διοξειδίου του άνθρακα στον αέρα. Δυστυχώς, το αυξημένο διοξείδιο του άνθρακα στον ωκεανό αλλάζει το νερό, καθιστώντας το πιο όξινο. Αυτό ονομάζεται οξίνιση των ωκεανών .

Το πιο όξινο νερό μπορεί να είναι επιβλαβές για πολλά πλάσματα του ωκεανού, όπως ορισμένα οστρακοειδή και κοράλλια. Η θέρμανση των ωκεανών - από πάρα πολλά αέρια θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα - μπορεί επίσης να είναι επιβλαβής για αυτούς τους οργανισμούς. Τα θερμότερα νερά είναι η κύρια αιτία της λεύκανσης των κοραλλιών .

Φωτογραφία ενός λευκασμένου κοραλλιού εγκεφάλου.
Αυτή η φωτογραφία δείχνει ένα λευκασμένο κοράλλι εγκεφάλου. Η κύρια αιτία της λεύκανσης των κοραλλιών είναι η θέρμανση των ωκεανών. Η οξίνιση των ωκεανών τονίζει επίσης τις κοινότητες των κοραλλιογενών υφάλων. Πίστωση: NOAA

https://climatekids.nasa.gov/greenhouse-cards/Κάντε κλικ σε κάθε κάρτα για να αποκαλύψετε περισσότερες πληροφορίες...





Κατεβάστε και εκτυπώστε τις αγαπημένες σας κάρτες!


Γνωρίστε τα αέρια του θερμοκηπίου!

  

ΡΕΥΜΑ -ΚΛΕΙΣΤΟ ΚΥΚΛΩΜΑ

 


Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2024

ποιηση

 



«Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων–»

Μπορούμε κάλλιστα να φανταστούμε
πως θ' αδιαφόρησαν παντάπασι* στην Σπάρτη
για την επιγραφήν αυτή. «Πλην Λακεδαιμονίων»,
μα φυσικά. Δεν ήσαν οι Σπαρτιάται
για να τους οδηγούν και για να τους προστάζουν
σαν πολυτίμους υπηρέτας. Άλλωστε
μια πανελλήνια εκστρατεία χωρίς
Σπαρτιάτη βασιλέα γι' αρχηγό
δεν θα τους φαίνονταν πολλής περιωπής*.
Α βεβαιότατα «πλην Λακεδαιμονίων».

Είναι κι αυτή μια στάσις. Νιώθεται*.

Έτσι, πλην Λακεδαιμονίων στον Γρανικό·
και στην Ισσό μετά· και στην τελειωτική
την μάχη, όπου εσαρώθη* ο φοβερός στρατός
που στ' Άρβηλα συγκέντρωσαν οι Πέρσαι:
που απ' τ' Άρβηλα ξεκίνησε για νίκην, κι εσαρώθη.

Κι απ' την θαυμάσια πανελλήνιαν εκστρατεία
την νικηφόρα, την περίλαμπρη,
την περιλάλητη, την δοξασμένη
ως άλλη δεν δοξάσθηκε καμιά,
την απαράμιλλη*: βγήκαμ' εμείς·
ελληνικός καινούργιος κόσμος, μέγας.

Εμείς· οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς,
οι Σελευκείς, κι οι πολυάριθμοι
επίλοιποι* Έλληνες Αιγύπτου και Συρίας,
κι οι εν Μηδία, κι οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.
Με τες εκτεταμένες επικράτειες*,
με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών*.
Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά*
ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ως τους Ινδούς.

Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!

Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα



(Η αντρειωμένη λυγερή και ο Σαρακηνός.)

Κάπου πόλεμος γίνεται 'ς Ανατολή και Δύση,
και τό μαθε μια λυγερή και πάει να πολεμήση.
Αντρίκια ντύθη κι' άλλαξε και πέρνει τάρματά της.
Φίδια στρώνει το φάρο της κι' όχιαίς τον καλλιγώνει,
και τους αστρίταις τους κακούς τους βάνει φτερνιστήρια,
Φτερνιά δίνει του μαύρου της, πάει σαράντα μίλια,
κι' άλλη ματαδευτέρωσε 'ς τον πόλεμον εμπήκε.
'Σ τά μπα της στράταις έκανε, 'ς τά βγα της μονοπάτια,
'ς τάλλο της στριφογύρισμα, έσπασε το λουρί της,
φανήκαν τα χρυσόμηλα, τα λινοσκεπασμένα.

Σαρακηνός την αγνατά ναπό ψηλή ραχούλα.
"Παιδιά, και μη δειλιάσετε, παιδιά, μη φοβηθήτε.
Γυναίκειος ειν' ο πόλεμος, νυφαδιακός ο κούρσος!"
Κ' η λυγερή όντας τ' άκουσε 'ς τον Άη Γιώργη τρέχει.
"Αφέντη μου άη Γιώργη μου, χώσε με το κοράσιο,
να κάμω τά μπα σου χρυσά και τά βγα σου ασημένια,
και τα ξυλοκεράμιδα ούλο μαργατιτάρι."
Εσκίσανε τα μάρμαρα κ' εμπήκε η κόρη μέσα.

Σαρακηνός να κ' έφτασε κοντά 'ς τον άη Γιώργη.
"Άγιε μου Γιώργη χριστιανέ, φανέρωσε την κόρη,
να βαφτιστώ 'ς τη χάρη σου εγώ και το παιδί μου,
εμέ να βγάλουν Κωσταντή και το παιδί μου Γιάννη."

Ανοίξανε τα μάρμαρα κ' έφάνηκεν η κόρη.