Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024

Β΄ πολιορκία του Μεσολογγίου – ΕΞΟΔΟΣ (1825-1826)




Το Μεσολόγγι ως αρχέτυπο θυσίας, ως σύμβολο ελευθερίας, ως εμβληματικός τόπος μνήμης, έχει αποβεί στην κοινή συνείδηση του νέου ελληνισμού αστείρευτη πηγή συγκινήσεων και  πρότυπο που καθορίζει τα ηθικά μέτρα και τις αξίες της συνύπαρξης και των συλλογικών επιδιώξεων μιας κοινωνίας η οποία επιθυμεί να υπάρχει ως ελεύθερο έθνος. 

Το Μεσολόγγι βρίσκονταν στα χέρια των Ελλήνων από την κήρυξη της επανάστασής του, στις 20 Μάη 1821. Τον Οκτώβριο του 1822 ο Ομέρ Βρυώνης με τον στρατό του πολιόρκησαν για πρώτη φορά το Μεσολόγγι, όμως η φρουρά του, με αρχηγό τον Μάρκο Μπότσαρη, τους καθυστέρησε αρκετά, μέχρι που χειμώνιασε. Μετά τα Χριστούγεννα, οι Τούρκοι έλυσαν την πολιορκία και έφυγαν.

Στις προτάσεις του Κιουταχή για συνθηκολόγηση και παράδοση αντιδρούσαν με χιούμορ και ειρωνεία: του έστελναν δοχεία με κρασί για να γιορτάσει την "νίκη" του, και του παραγγέλναν: "Τα κλειδιά του κάστρου τα έχουμε πάνω στα κανόνια. Έλα να τα πάρεις!      ΕΩΣ ΕΔΩ                                 



σχολείο        
ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΩ ΠΡΟΣΕΧΤΙΚΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ






ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1825

λαγουμιτζήδες










Ο Κολοκοτρώνης ΠΈΤΑΞΕ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΝΆ ΤΟΥ ΣΤΗ ΘΆΛΑΣΣΑ. και ξεκίνησε ανταρτοπόλεμο.


​ΤΑ ΝΕΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΜΠΡΑΗΜ ΦΤΑΝΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΥΣ      (Από τα "Ελληνικά Χρονικά")



ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ 































































“Στο αιματοπότιστο νησί

μια χούφτα παλληκάρια

Το μέγα δένδρο ανάστησε

με τα χρυσά κλωνάρια

Ω! Μεσολόγγι! Ω! Δόξας γη!

Κι΄αστράφτει στον αιώνα

η Κλείσοβα του ολόφωτου

Μετώπου σου Κορώνα!”

Κωστής Παλαμάς


ΕΩΣ ΕΔΩ..................................................................................................


ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ - ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΟΛΩΜΟ  ΣΧΟΛΕΙΟ

 η σύγκρουση

ζωή = ανεξαρτησία vs υποταγή = θάνατος
ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ


ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Χάρις στα Ελληνικά Χρονικά έχουμε λεπτομερή καταγραφή όλων των γεγονότων της πολιορκίας, από την 1η Ιανουαρίου 1824 μέχρι και την 20η Φεβρουαρίου 1826.Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, που είναι και η πρώτη ελληνική εφημερίδα που κυκλοφορούσε συνεχώς για δύο χρόνια, μέχρι που μία τουρκική οβίδα κατέστρεψε την τυπογραφική μηχανή

Από τη στεριά το Μεσολόγγι προστατευόταν από ένα χωματότοιχο και από τέσσερις προμαχώνες. Οι Μεσολογγίτες, μετά την πρώτη πολιορκία, με την καθοδήγηση του μηχανικού Κοκκίνη, είχαν ενισχύσει καλά τα αμυντικά χαρακώματα. Πίσω από την τάφρο και το χαράκωμα της πρώτης γραμμής, άνοιξαν μια δεύτερη τάφρο κι ακόμα ένα χαράκωμα.  Επίσης ήταν οχυρωμένα και τα νησάκια της λιμνοθάλασσας που σχηματίζεται μπροστά από την πόλη.

Υπήρχαν και 48 κανόνια στο κάστρο, 2 όλμοι, 2 βομβιβόλοι και 4.000 πολεμιστές που ενισχύονταν από τους πολίτες. Υπήρχαν ακόμα και 12.000 γυναικόπαιδα μέσα στο Μεσολόγγι.

Ο Κιουταχής ξεκίνησε μαζικές επιθέσεις και βομβαρδισμούς, επιχείρησε και στενό αποκλεισμό από τη θάλασσα, αλλά δεν τα κατάφερε. Ο Μιαούλης με τον ελληνικό στόλο μπόρεσε αρκετές φορές και έσπασε τον αποκλεισμό και τροφοδότησε τους ηρωικούς υπερασπιστές του Μεσολογγίου με τρόφιμα και πυρομαχικά. Οι πολιορκούμενοι κατάφεραν και οργάνωσαν αντεπιθέσεις , όπως εκείνη στις 24 Ιούλη 1825, ύστερα από συνεννόηση με τους οπλαρχηγούς της ανατολικής Ρούμελης – κυρίως με τον Καραϊσκάκη – βγήκαν από το κάστρο και χτύπησαν το τουρκικό στρατόπεδο, ενώ ο Καραϊσκάκης χτυπούσε από την έξω μεριά αναγκάζοντας τον Κιουταχή που έχασε πολύ στρατό να τραβηχτεί στο διάσελλο του Ζυγού και να περάσει στην άμυνα.

Στο μεταξύ ο Ιμπραήμ που πήρε νέες ενισχύσεις και νέες υποσχέσεις από τον Σουλτάνο, περνά από το Ρίο στη Στερεά με 10.000 στρατό. Ετσι από τις 25 Δεκέμβρη ενώνεται με το στρατό του Κιουταχή και ξαναρχίζουν οι επιθέσεις.

Η Έξοδος

 Με την βοήθεια του Γεωργίου Καραϊσκάκη και του Κίτσου Τζαβέλα, οι οποίοι έφτασαν στο Μεσολόγγι το καλοκαίρι του 1825, οι Μεσολογγίτες πήραν κουράγιο.


Στις προτάσεις του Κιουταχή για συνθηκολόγηση και παράδοση αντιδρούσαν με χιούμορ και ειρωνεία: 
του έστελναν δοχεία με κρασί για να γιορτάσει την "νίκη" του, και του παραγγέλναν: "Τα κλειδιά του κάστρου τα έχουμε πάνω στα κανόνια. Έλα να τα πάρεις!







​Η κατάσταση είχε αρχίσει να γίνεται δύσκολη για τους πολιορκημένους. Ο καπετάν-Μιαούλης κατόρθωνε όλο και πιο δύσκολα να σπάει τον αποκλεισμό, μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου 1826.

Στα τέλη Φεβρουαρίου ο Ιμπραήμ κατέλαβε τα νησάκια της λιμνοθάλασσας ΒασιλάδιΠόρο και Ντολμά.
Από τότε, ο πολιορκητικός κλοιός των Τουρκοαιγυπτίων στένεψε και ο Μιαούλης δεν κατάφερε να τον σπάσει ξανά.
​Η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο. Έπρεπε πια να διαλέξουν "εκείθε με τους αδελφούς, εδώθε με τον Χάρο" (όπως έγραφε ο Διον. Σολωμός στους "Ελεύθερους Πολιορκημένους").

Οι οπλαρχηγοί αποφάσισαν έξοδο
. Την όρισαν για τα ξημερώματα της Κυριακής.
Οι ανήμποροι μεταφέρθηκαν κατά ομάδες σε διάφορα σπίτια, μαζί με μπόλικο μπαρούτι. Αν έρχονταν οι Τούρκοι εναντίον τους, θα ανατινάζονταν.
 
Σάββατο του Λαζάρου. 10 Απριλίου. Βράδυ.
Τρεις φάλαγγες άρχισαν να βγαίνουν από τις πύλες του Μεσολογγίου. Δεξιά κι αριστερά πολεμιστές, στην μέση γυναικόπαιδα.
Οι Τούρκοι όμως ήταν ειδοποιημένοι. Προδοσία; Ποιος ξέρει... Άρχισαν να πυροβολούν τους εξαθλιωμένους από την πείνα “Εξοδίτες”.

Εκείνη την δύσκολη ώρα, από την μεσαία ομάδα, αυτήν με τα γυναικόπαιδα, ακούστηκε μια φωνή "Πίσω! Πίσω!". Επικράτησε πανικός. Άλλοι πήγαιναν μπροστά για να φύγουν, άλλοι γυρνούσαν πίσω.
Μέσα στην αντάρα, οι περισσότεροι εξοντώθηκαν. Οι πληροφορίες λένε πως από τους 3.000 που πήραν μέρος στην Έξοδο, οι 1.700 σκοτώθηκαν. 
Άλλα 6.000 γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής.


Οι απώλειες ήταν τρομακτικές για τους Έλληνες. Όσοι ξέφυγαν και κρύφτηκαν στα γειτονικά βουνά, άκουγαν όλη την επόμενη ημέρα (Κυριακή των Βαΐων) κανονιοβολισμούς, πυροβολισμούς και συνεχείς εκρήξεις. Ήταν οι Μεσολογγίτες του τμήματος που είχε υποχωρήσει, καθώς και οι άρρωστοι και οι αδύναμοι που είχαν μείνει πίσω, που πολεμούσαν τους Τούρκους και που ανατινάζονταν μαζί με τους εχθρούς.

Μπαίνουν τέλος στο Μεσολόγγι ο Κιουταχής και ο Ιμπραήμ, συνοδευόμενοι από τους ξένους αξιωματικούς και από τους Πρόξενους στην Πάτρα της Αγγλίας, ο Φίλιπ Τζέιμ Γκρην, και της Αυστρίας, ο αβάς Δον Μικαρέλι, που έτρεξαν, μόλις μάθανε ότι έπεσε το Μεσολόγγι, να συγχαρούν τους πασάδες.

«Αυτό στάθηκε το τέλος του Μεσολογγίου», σημειώνει ο Φωτιάδης. «Μήτε τα τόσα ασκέρια, μήτε οι τόσες αρμάδες, μήτε οι τόσες τέχνες των Ευρωπαίων, μήτε η αρρώστια μπόρεσαν να γονατίσουν τους υπερασπιστές του. Τους λύγισε η πείνα, που κανείς αντρειωμένος δεν τη νίκησε ποτέ. Μα ούτε και τότε παραδόθηκαν. Προτίμησαν να μείνουν λεύτεροι».

Η νίκη αυτή στο Μεσολόγγι και η κατάληψη της Αθήνας που ακολούθησε, έμοιασε να σημαίνει το τέλος της εξέγερσης. Αντίθετα όμως αυτή η σφαγή ταρακούνησε τους λαούς του κόσμου και σήμανε την αρχή της τελικής επικράτησης της Ελληνικής Επανάστασης.
Picture