Ενότητα 11 Συγγενικές σχέσεις

 Θεωρία

Περιγραφή, γενικά
Περιγραφή προσώπου
Η επιρρηματική σημασία των πτώσεων=Προσδιορισμοί
Σύνδεση των προτάσεων
Αντιθετική σύνδεση των προτάσεων (στο Περισσότερες πληροφορίες για την παρατακτική σύνδεση))
Τα είδη των εξαρτημένων προτάσεων
Κύριες και δευτερεύουσες προτάσεις

• 
  



Με πόσους τρόπους συνδέονται οι προτάσεις;

 

Οι προτάσεις στα νέα ελληνικά, συνδέονται με τρεις τρόπους μεταξύ τους:

1. με ασύνδετο σχήμα   K ,K ,K ,K

2. με παρατακτική σύνδεση   K και K 

3. με υποτακτική σύνδεση   Κ   ,   ( Δ ) 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
• Ο Γιώργος πλύθηκε, ντύθηκε.
•                     (ΚΥΡΙΑ , ΚΥΡΙΑ )
• Χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα.Αυτός ο τρόπος σύνδεσης λέγεται ασύνδετο σχήμα.
• 
  

Ο Γιώργος πλύθηκε και ντύθηκε. 

                       (ΚΥΡΙΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑ)

• δύο προτάσεις. Η πρώτη όμως και η δεύτερη ενώνονται με το και. Συνδέονται δηλαδή με μια λέξη που λέγεται σύνδεσμος.
• Συμπέρασμα: Στην παρατακτική σύνδεση οι προτάσεις παρατάσσονται, δηλ. μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη, και συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους, τους συμπλεκτικούς, τους αντιθετικούς, τους διαχωριστικούς και τους συμπερασματικούς

• Συμπλεκτικοί: και/κι, ούτε, μήτε (ουδέ, μηδέ σε παλαιότερα κείμενα)

  Διαζευκτικοί ή διαχωριστικοί: ή, είτε

  Αντιθετικοί: αν και, αλλά, μα, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, μολονότι, μόνο (που)

  Συμπερασματικοί: λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως, οπότε

  Επεξηγηματικός: δηλαδή

• 
  

• Τι είναι η υποτακτική σύνδεση;

• 
  

•  ΕΥΚΟΛΑΚΙ! ΚΥΡΙΑ, + ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΠΡΟΤΑΣΗ

• 
  

Ο Γιώργος ντύθηκε  (αφού είχε πλυθεί.)

Να εντοπίσετε το είδος της σύνδεσης μεταξύ των παρακάτω προτάσεων

 

1.     Σήμερα έχω τα γενέθλιά μου και θα κάνω πάρτι.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

2.     Κάλεσα τις αγαπημένες μου φίλες,( όπως με καλούν κι εκείνες στα δικά τους γενέθλια.)
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

3.     Έγραψα τις προσκλήσεις και τις μοίρασα εδώ και μια βδομάδα.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

4.     Όλες μου υποσχέθηκαν ( ότι θα έρθουν.)
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

5.     Πλησίαζε η ώρα και καμιά τους δεν ερχόταν.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

6.     Άρχισα να ανησυχώ.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

7.     Κοιτούσα με αγωνία την ώρα, την ξανακοιτούσα!
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

8.     Μήπως έπαθαν κάτι ή μήπως δε με θέλουν για φίλη τους.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

9.     Αυτά σκεφτόμουν, όταν κτύπησε το κουδούνι.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

10.  Οι πονηρές μου έκαναν έκπληξη και ήρθαν όλες μαζί.
[ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική]

• Η επιρρηματική σημασία των πτώσεων=προσδιορισμοι στο συντακτικό

• Η ονομαστική

  Μερικών ουσιαστικών η ονομαστική χρησιμοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις και με επιρρηματική σημασία.

• Παραδείγματα

  Έφυγε τρεχάλα.  Πώς;

  Καλύτερα να πάμε παρέα.

• Θεσσαλονίκη, 31 Δεκεμβρίου. Πού;

• Η γενική

  Η γενική με επιρρηματική σημασία χρησιμοποιείται λιγότερο συχνά από την ονομαστική ή την αιτιατική

• Ή του ύψους ή του βάθους.  Ντύνεται της μόδας.

• Η αιτιατική

  Η αιτιατική χρησιμοποιείται με επιρρηματική σημασία.

• Φεύγω, πάω σχολείο.  Να το μικρύνεις μια πιθαμή.

  Απόψε θα πάμε πλατεία.  Θα έρθουμε πάλι την Κυριακή.

• 
  

ΕΜΒΑΔΟΝ-ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ

EΜΒΑΔΟΝ θεωρια  απέξω

• Μάθετε πώς να βρείτε τo EMBAΔΟΝ ενός τριγώνου όπου δίνεται η βάση και το κάθετο ύψος.

Παραδείγματα εμβαδού τριγώνου

Παράδειγμα 1) Βρείτε το εμβαδον τριγώνου παρακάτω.

• Στο παραπάνω παράδειγμα, η βάση είναι 8cm και το κάθετο ύψος είναι 5cm.  
• 
  

Παράδειγμα 2) Βρείτε το Εμβαδον του τριγώνου παρακάτω.

• Στο παράδειγμα, η βάση είναι 9m και το κάθετο ύψος είναι 4m.
• 
  
  
  
  

προβλήματα 

1. Η Έλλη από ένα ορθογώνιο χαρτόνι με μήκος 20 εκ. και πλάτος 10 εκ. έκοψε ένα τετράγωνο κομμάτι πλευράς 8 εκ.

 α. Βρες την περίμετρο του χαρτονιού που έμεινε μετά το κόψιμο (το σκούρο μέρος του σχήματος).

 β. Βρες το εμβαδόν του χαρτονιού που έμεινε μετά το κόψιμο (το σκούρο μέρος του σχήματος)

. γ. Βρες τι ποσοστό του εμβαδού του αρχικού χαρτονιού είναι το εμβαδόν του τετράγωνου που κόπηκε .

πρόβλημα

Η περίμετρος τετραγώνου με εμβαδό 36 τετραγωνικά μέτρα είναι: 

 Α. 6 μέτρα Β. 24 μέτρα Γ. 36 μέτρα Δ. 144 μέτρα

ΠΩΣ ΛΥΝΩ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 

ΜΕ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ ΠΟΣΑ

12 στρατιώτες έχουν τρόφιμα για 36 μέρες.Αν ήταν 18 στρατιώτες για πόσες μέρες θα επαρκούσαν τα τρόφιμα;

Σε μια κατασκήνωση υπάρχουν 218 παιδια. Τα τρόφιμα που έχουν επαρκούν για 14 ημέρες. Αν τα παιδιά ήταν 109, για πόσες ημέρες θα επαρκούσαν τα τρόφιμα;

  Τα ποσά είναι:

 

Λύση

                ------------   ----------   -------------

 

Απάντηση:_______________________________________________________

Η Υπατία  υπολόγισε ότι μπορεί να περάσει 10 ημέρες αν χαλάει 20 € την ημέρα.

Πόσα  χρήματα πρέπει να ξοδεύει την ημέρα ώστε να περάσει 16 ημέρες;

Λύση

  Τα ποσά είναι:

                ------------   ----------   -------------

 

Απάντηση:__

ΛΥΣΕΙΣ

Έλλη          το ποσοστό που κόπηκε είναι  32%

ομιλια για το ΄21

 

Η Ελληνική Ανεξαρτησία

 

Οι Μεγάλες Δυνάμεις απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση 

Η Ελληνική Ανεξαρτησία 

Από την αρχή της Τουρκοκρατίας οι Έλληνες προσδοκούσαν στην βοήθεια των ξένων για την απελευθέρωσή τους. Οι Μεγάλες Δυνάμεις, όμως, όσες φορές αναμείχθηκαν στα εσωτερικά ζητήματα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το έκαναν μόνο για τα δικά τους συμφέροντα. 

Τον Μάιο του 1821 η Ιερά Συμμαχία στο Συνέδριο του Λάιμπαχ καταδίκασε έντονα την Ελληνική Επανάσταση. Από τον τρίτο όμως χρόνο του Αγώνα η κατάσταση άρχισε να αλλάζει.

 ▪ Το φιλελληνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη, 

▪ ο ανταγωνισμός και τα διαφορετικά συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων πάνω στην βαλκανική χερσόνησο,

 ▪ η επιθυμία της κάθε Δύναμης χωριστά να αποκτήσει έλεγχο επάνω στα μελλοντικά κράτη που θα δημιουργούνταν από την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας 

▪ και οι επιτυχίες των επαναστατημένων Ελλήνων, έκαναν τις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες να πάρουν σιγά-σιγά θέση υπέρ του ελληνικού Αγώνα. 

Τον Απρίλιο του 1826 (δύο εβδομάδες πριν την ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου) η Αγγλία και η Ρωσία υπέγραψαν το πρωτόκολλο της Πετρούπολης. Ήταν η πρώτη φορά που σε κάποιο επίσημο διπλωματικό έγγραφο αναφερόταν το όνομα "Ελλάδα". 

Στις 6 Ιουλίου 1827 η Ρωσία, η Αγγλία και η Γαλλία υπέγραψαν την Συνθήκη του Λονδίνου, με την οποίαν αποφάσιζαν να δημιουργηθεί ένα μικρό ελληνικό κράτος, αυτόνομο αλλά με φορολογική υποτέλεια στον σουλτάνο, και υποχρέωναν τους Οθωμανούς να την εφαρμόσουν. 

Η άρνηση των Οθωμανών να εφαρμόσουν την συνθήκη οδήγησε στην ναυμαχία του Ναβαρίνου, το πρώτο πολεμικό γεγονός που έδειξε επίσημα την επιθυμία των Μεγάλων Δυνάμεων να επέμβουν υπέρ των Ελλήνων.

Στις 3 Φεβρουαρίου 1830, με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου που υπεγράφη μεταξύ Ρωσίας, Αγγλίας και Γαλλίας αναγνωρίστηκε επίσημα η Ελλάδα ως ανεξάρτητο κράτος, περιλαμβάνοντας την Πελοπόννησο, τις Κυκλάδες, τις Σποράδες, την Εύβοια και την Στερεά μέχρι την γραμμή Αχελώου – Σπερχειού.

 Η 3η Φεβρουαρίου 1830 είναι η γενέθλια ημερομηνία του ελληνικού κράτους.

Στις 30 Αυγούστου 1832, με καινούριο Πρωτόκολλο στο Λονδίνο, έγινε ο τελικός διακανονισμός των συνόρων: Το νέο ελληνικό κράτος θα περιελάμβανε την Πελοπόννησο, τις Κυκλάδες, την Εύβοια, τις Σποράδες και την Στερεά Ελλάδα, και θα εκτεινόταν προς τα βόρεια μέχρι την νοητή γραμμή Μαλιακού – Αμβρακικού κόλπου.

Τα σύνορα παρέμειναν σταθερά μέχρι και το 1864, οπότε και έγινε η παραχώρηση των Επτανήσων από την Αγγλία στην Ελλάδα.

μαγνητες-ηλεκτρομαγνητες

 πατα στην εικονα 

 

Άσκηση στον επιρρηματικό προσδιορισμό του τόπου

Να εντοπίσεις στις παρακάτω προτάσεις με ποιον από τους παρακάτω τρόπους εκφέρεται ο επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου: επίρρημα, εμπροθετο ουσιαστικό , ουσιαστικόσε αιτιατική ή γενική,αναφορικές προτάσεις

 

1. Θα πάμε κινηματογράφο απόψε.
2. Θα τρέξετε μέχρι το τέλος της αυλής.
3. Το σπίτι μας βρίσκεται μακριά.
4. Πήγαμε όπου μας είπες.
5. Συναντήθηκαν στην πλατεία.
6. Έστριψε αριστερά για να μη χτυπήσει ένα σκύλο.
7. Δε θα το πιστέψεις αλλά μείναμε σπίτι όλη μέρα.
8. Θα γιορτάσουν την επέτειο εκεί που πρωτοσυναντήθηκαν.
9. Έφυγε από την πίσω πόρτα.
10. Έφτασε ως τον ουρανό.

Άσκηση στον επιρρηματικό προσδιορισμό του χρόνου

Να εντοπίσεις στις παρακάτω προτάσεις με ποιον από τους παρακάτω τρόπους εκφέρεται ο επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου:

επίρρημα, εμπροθετο ουσιαστικό , ουσ. σε γενική, ουσ. σε αιτιατική, χρονική πρόταση

 

1. Θα μιλήσουμε στο τηλέφωνο αργότερα.
2. Σε λίγο θα αρχίσει ο αγώνας.
3. Έτσι όπως αργείς ούτε του χρόνου δε θα τελειώσουμε
4. Μόλις τελειώσει η ταινία θα φύγουμε
5. Όταν γυρίσεις από το σχολείο, να με περιμένεις στο σπίτι.
6. Έφτασε και η μέρα της γιορτής σου.
7. Θα συναντηθούμε εδώ την άλλη βδομάδα.
8. Καθυστέρησες πάρα πολύ.
9. Γιατί δεν ήρθες χτες;
10. Ο Γιώργος μπήκε στην τάξη μετά τον δάσκαλο.

ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ο γυμναστής του σχολείου ζήτησε σχοινάκια 3 μέτρων για το μάθημα της γυμναστικής. Για τον σκοπό αυτό ο διευθυντής αγόρασε σχοινί μήκους 29 μέτρων. Πόσα σχοινάκια μπορούν να κοπούν;

 

ΛΥΜΕΝΕΣ

ΟΜΙΛΙΑ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΤΟΝ ΝΤΑΝΙΕΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΗΨΕΙΣ

τις αλιευσα απο το διαδίκτυο

ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ ΠΟΣΑ

 ΠΩΣ ΛΥΝΩ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 

ΜΕ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ ΠΟΣΑ

ΣΧΟΛΕΙΟ

Σε μια κατασκήνωση υπάρχουν 218 παιδια. Τα τρόφιμα που έχουν επαρκούν για 14 ημέρες. Αν τα παιδιά ήταν 109, για πόσες ημέρες θα επαρκούσαν τα τρόφιμα;

  Τα ποσά είναι:

 

Λύση

                ------------   ----------   -------------

 

Απάντηση:_______________________________________________________

Η Υπατία  υπολόγισε ότι μπορεί να περάσει 10 ημέρες αν χαλάει 20 € την ημέρα.

Πόσα  χρήματα πρέπει να ξοδεύει την ημέρα ώστε να περάσει 16 ημέρες;

Λύση

  Τα ποσά είναι:

                ------------   ----------   -------------

 

Απάντηση:___________________________________________________________

Η κλίση των Αντωνυμιών

 Πληροφορίες για τις αντωνυμίες

 

Η αντωνυμία είναι ένα μέρος του λόγου που χρησιμοποιείται σε αντικατάσταση κάποιου ουσιαστικού.

 Μπορεί να έχει μέσα στην πρόταση θέση υποκειμένου, αντικειμένου και γενικότερα προσδιορισμού του ρήματος.

Είδος	Αντωνυμίες      ΟΡΙΟΓΡΦΙΑ
Προσωπικές	εγώ, εσύ, αυτός, -ή, -ό (μου, σου, του/της, τος, τη, το)
Κτητικές	μου, σου, του/της δικός, -ή, -ό μου,σου, του δικός, -ή, -ό μας, σας, τους
Αυτοπαθείς	ο εαυτός μου, σου, του
Οριστικές	ο ίδιος, η ίδια, το ίδιο μόνος, -η, -ο μου, σου, του
Δεικτικές	αυτός, -ή, -ό (ε)τούτος, -η, -ο εκείνος, -η, -ο τέτοιος, -α, -ο τόσος, -η, -ο
Αναφορικές	που ο οποίος, η -α, το -ο όποιος, -α, -ο όσος, -η, -ο ό,τι οτιδήποτε οποιοσδήποτε οσοσδήποτε
Ερωτηματικές	τι ποιος, -α, -ο πόσος, -η, -ο
Αόριστες	ένας, μια/μία, ένα κανένας/κανείς, καμιά/καμία, κανένα κάποιος, -α, -ο μερικοί, -ές, -ά κάτι, κατιτί τίποτε/τίποτα κάμποσος, -η, -ο κάθε καθένας, καθεμιά/καθεμία, καθένα καθετί ο, η, το δείνα, ο, η, το τάδε άλλος, -η, -ο

Θα περάσω από το σπίτι σου κατά τις έξι.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

1 βαθμός

Θα περάσω

από

το σπίτι

σου

κατά

τις έξι

Σειρά 1

Σειρά 1

Άδικα πέρασε τόσος καιρός χαμένος.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

1 βαθμός

Άδικα

πέρασε

τόσος

καιρός

χαμένος

Σειρά 1

Σειρά 1

Να δώσεις το βιβλίο σε όποιον θέλεις.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

1 βαθμός

Να δώσεις

το βιβλίο

σε

όποιον

θέλεις

Σειρά 1

Σειρά 1

Ό,τι και αν πεις τίποτα δεν πιστεύω.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

2 βαθμοί

Ό,τι

και

αν πεις

τίποτα

δεν πιστεύω

Σειρά 1

Σειρά 1

Θα φέρει ο καθένας μας το κατιτί που του αρέσει.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

5 βαθμοί

Θα φέρει

ο καθένας

μας

το κατιτί

που

του

αρέσει.

Σειρά 1

Σειρά 1

Τι λόγια είναι αυτά τέτοια ώρα!*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

3 βαθμοί

Τι

λόγια

είναι

αυτά

τέτοια

ώρα

Σειρά 1

Σειρά 1

Ποια παπούτσια προτιμάς; Τούτα ή εκείνα;*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

3 βαθμοί

Ποια

παπούτσια

προτιμάς;

Τούτα

ή

εκείνα;

Σειρά 1

Σειρά 1

Ήρθε μόνος ή έστειλε άλλον στη θέση του.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

3 βαθμοί

Ήρθε

μόνος

ή

έστειλε

άλλον

στη θέση

του.

Πρόταση

Πρόταση

Οτιδήποτε ζητήσεις θα γίνει.*

Επιλέξτε ποια ή ποιες από τις παρακάτω λέξεις είναι αντωνυμία.

1 βαθμός

Οτιδήποτε

ζητήσεις

θα γίνει.

Πρόταση

Πρόταση

Να διακρίνετε στις παρακάτω προτάσεις από τις λέξεις που είναι με έντονα γράμματα ποιες είναι οριστικό άρθρο και ποιες τύποι της προσωπικής αντωνυμίας.

Να θυμάσαι ότι: το άρθρο συνοδεύει ένα όνομα και δεν μπορούμε να το αντικαταστήσουμε με κάτι άλλο.
 Η αντωνυμία αντικαθιστά ένα όνομα, συνεπώς στη θέση της αντωνυμίας μπορούμε να βάλουμε ένα όνομα.

αρθρο +ουσιαστικό,επίθετο ,μετοχή

ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ+ ΡΗΜΑ

1. Να το ________ αγοράσεις αυτό το ________ βιβλίο.
 2. Αποχαιρετώντας την ________ κόρη της την ________ φιλούσε στο________μάγουλο.
 3. Θα σ’ το ________ φέρω μόλις φτάσω στο ________ σταθμό.
 4. Τον ________ χάιδευε για ώρα με τα ________ γερασμένα χέρια της.
 5. Φοβόταν πως δε θα τον ________ ξαναδεί το ________  γάτο  της.

Να διακρίνετε τους τύπους του οριστικού άρθρου, της προσωπικής και της κτητικής αντωνυμίας.

Να θυμάσαι ότι: το άρθρο βρίσκεται μπροστά από ένα όνομα και δεν μπορούμε να το αντικαταστήσουμε με κάτι άλλο. Η προσωπική αντωνυμία βρίσκεται μπροστά από ρήμα.  Η κτητική αντωνυμία συνήθως βρίσκεται μετά από όνομα.

1. Αυτό το ________ βιβλίο δεν το ________ αγόρασα για τον Νίκο, αλλά για τον ________ γιο της ________ φίλης του. ________
 2. Έδωσε τα ________ παιχνίδια της ________ κόρης του ________, που δεν τα ________ έπαιζε πια, στον ________ έρανο για τα ________ παιδιά της ________ Αφρικής.
 3. Του ________ ανακοίνωσαν την ________ απόλυσή του ________ και είναι στεναχωρημένος.
 4. Στο ________ τέλος της ________ παράστασης τον ________ χειροκρότησαν θερμά.
 5. Τον ________ επαινούν συνέχεια για τα ________ ηρωικά κατορθώματά του. ________