παρατακτική σύνδεση-Υποτακτική σύνδεση

1. Τι είναι η παρατακτική σύνδεση;απαντώ στο τετράδιο

2.Να βρεθούν οι σύνδεσμοι στις παρακάτω προτάσεις

α. Ο Γιώργος ούτε πλύθηκε ούτε ντύθηκε.

β. Δε θέλω τίποτα άλλο παρά να μ' αφήσεις ήσυχο.

γ. Ή θα μείνεις μόνος σου ή  θα έρθεις μαζί μας.

δ. Μιλούσε  κι έγραφε.

ε.Δεν είναι νόμιμο, αλλά δεν είναι και ηθικό.

θυμαμαι.....

Ο Γιώργος πλύθηκε και ντύθηκε.

      Κ                                       Κ

 

Στο παράδειγμα υπάρχουν πάλι δύο ΚΥΡΙΕΣ προτάσεις. 

Η πρώτη όμως και η δεύτερη ενώνονται με το και. Συνδέονται δηλαδή με μια λέξη που λέγεται σύνδεσμος.

Ας δούμε περισσότερα παραδείγματα  από το τετράδιό μας.....:

 

Συμπέρασμα: Στην παρατακτική σύνδεση οι προτάσεις παρατάσσονται, δηλ. μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη, και συνδέονται μεταξύ τους με  τους παρατακτικούς συνδέσμους.

Παρατακτικοί σύνδεσμοι είναι οι: και/κι, ούτε,

 μήτε ,ή, είτε,αλλά, μα, παρά,

 όμως,λοιπόν, δηλαδή

Στην παρατακτική σύνδεση ενώνονται ισοδύναμες προτάσεις, δηλαδή: κύριες + κύριες ή δευτερεύουσες + δευτερεύουσες

 

• κύρια + κύρια, π.χ. Θα διαβάσω και θα κοιμηθώ.

• δευτερεύουσα + δευτερεύουσα, π.χ. Θέλω [να διαβάσω] και [να κοιμηθώ].

ΣΧΟΛΕΙΟ

Μιλούσε/ και έγραφε.

κύρια                  κύρια

Μου είπε την αλήθεια, αλλά δεν τον πίστεψα. 

Υποτακτική σύνδεση 

Ο Γιώργος ντύθηκε, [αφού είχε πλυθεί.]

1η πρόταση ΚΥΡΙΑ     2η πρόταση ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ(δευτερεύουσα)

Στο παράδειγμα υπάρχουν πάλι οι δύο προτάσεις. Τώρα όμως τα πράγματα αλλάζουν. Οι δύο προτάσεις δεν είναι ισοδύναμες. 

Η πρόταση που "κουβαλάει" το κυρίως νόημα είναι η πρώτη, η κύρια. Η εξαρτημένη –δευτερεύουσα υποτάσσεται στην κύρια.

Αυτός ο τρόπος σύνδεσης ονομάζεται υποτακτική σύνδεση.

ΜΑΘΑΙΝΩ ΚΑΛΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΕΙΣΑΓΟΥΝ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

 Υποτακτική σύνδεση -  Κύρια + Δευτερεύουσα

  Ήταν τόσο ωραία η εκδήλωση ( ώστε κανείς δεν έφευγε.)
                  Κ                                                             Δ                            

π ρ ο σ ο χ ή 

1. Διακρίνω την κύρια από τη δευτερεύουσα πρόταση. 

2. Βρίσκω τον σύνδεσμο με τον οποίο εισάγεται (=ξεκινά) η δευτερεύουσα πρόταση και ανάλογα με τον σύνδεσμο τη χαρακτηρίζω, ως προς το είδος.

τελικές,                       για να, να 

αιτιολογικές,              γιατί, επειδή,διότι 

υποθετικές,                  εαν, αν

χρονικές                       όταν, μόλις, ενώ  

Χάρηκα πολύ, επειδή έμαθα πως είσαι καλά. 

Καθώς προχωρούσε αμέριμνος στον δρόμο, ήρθε ξαφνικά επάνω του ένα σπουργίτι.

Έφυγε γρήγορα, για να φέρει το τετράδιό του.

  Αν κλείσεις την τηλεόραση, θα σου μιλήσω.

• Αφού ετοιμαστώ, θα περάσω από το σπίτι σου.
• • 
    υποθετική
  • 
    εναντιωματική
  • 
    παραχωρητική
  • 
    χρονική
  
  
• Εάν παίξει κι ο Νίκος, θα παίξω κι εγώ.
• • 
    υποθετική
  • 
    εναντιωματική
  • 
    παραχωρητική
  • 
    χρονική

Βγήκε, για να αγοράσει ψωμί.- 

Η δευτερεύουσα πρόταση: «για να αγοράσει ψωμί » δηλώνει το σκοπό για τον οποίο κατέβηκε και είναι τελική.

 (στα αρχαία ελληνικά τέλος = σκοπός)

Εισάγονται:με τους τελικούς συνδέσμους: για να, να

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ

Οι δευτερευουσες προτάσεις χωρίζονται με κόμμα από την πρόταση από την οποία εξαρτώνται.

 Γράψε τη συνέχεια των προτάσεων, επιλέγοντας την κατάλληλη πρόταση από το πλαίσιο.

     Φρόντισε να χρησιμοποιήσεις το σωστό σύνδεσμο, ώστε οι προτάσεις να ενωθούν με τον τρόπο που δηλώνεται στην παρένθεση.

•   Σηκώθηκε απότομα από το τραπέζι ……………………………………………………………

……………………………………………………………. (παρατακτική σύνδεση)            

•     Το μικρό μου αδερφάκι έκλαιγε δυνατά ………………………………………………………

……………………………………………………………. (υποτακτική σύνδεση)              

•   Η γιαγιά συμβούλεψε το εγγονάκι της ….………………………………………………………. ……………………………………………………………..(υποτακτική σύνδεση)              

•   Δε ζήτησε βοήθεια από κανέναν ………………………………………………………………

…………………………………………………………….( υποτακτική σύνδεση)

•   Είπε καληνύχτα στον πατέρα του ……………………………………………………………… ……………………………………………………………….(παρατακτική σύνδεση)