1825: Ο Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο

Στις αρχές του 1825 ο Ιμπραήμ έκανε απόβαση στην Μεθώνη (Ν.Δ. άκρο της Πελοποννήσου). Ο στρατός του ήταν καλά οργανωμένος από Γάλλους αξιωματικούς. Αντίθετα, οι Έλληνες όχι μόνο ήταν ανοργάνωτοι ακόμη, αλλά και εξαιτίας του εμφυλίου ο Κολοκοτρώνης και άλλοι οπλαρχηγοί βρίσκονταν κλεισμένοι στις φυλακές.

Η έλλειψη των εμπειροπόλεμων οπλαρχηγών οδήγησε την κυβέρνηση να διορίσει αρχηγό τού στρατού εναντίον των Αιγυπτίων έναν πλοίαρχο . Στην πρώτη μάχη που έδωσε στα Κρεμμύδια της Μεσσηνίας, ο στρατός του –όπως ήταν λογικό– διαλύθηκε.

 Ο Ιμπραήμ προχώρησε ανενόχλητος και κατέλαβε το κάστρο του Ναβαρίνου (της Πύλου). Μέχρι το τέλος της άνοιξης είχε καταλάβει όλη την Μεσσηνία. Ο λαός ήταν πανικοβλημένος.

Κι από παντού η ίδια ερώτηση από τους Ελληνες: -- Πού είναι ο Κολοκοτρώνης; 

Ο Παπαφλέσσας έγραψε ένα γράμμα στον Κουντουριώτη που του έλεγε: «Ο κόσμος εδώ αναζητά τον Κολοκοτρώνη. Είναι χρέος να τους ελευθερώσωμε».

Ο Παπαφλέσσας προσπάθησε να πείσει την κυβέρνηση να απελευθερώσει τον Κολοκοτρώνη, αλλά απέτυχε.

Τι ήταν ο Παπαφλέσσας; Ήταν ο φλογερός αγωνιστής για τον λαό του.

 Κατέβηκε ο ίδιος στο Μανιάκι, για να αντιμετωπίσει τον αιγυπτιακό στρατό. ο Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας) με 300 άνδρες για να αντιμετωπίσει τους Αιγύπτιους του Ιμπραήμ. «Είχε μαυρίσει ο κάμπος από τον πολύν αιγυπτιακόν  στρατόν» Για τους πεπειραμένους Αιγύπτιους και τους Γάλλους αξιωματικούς τους δεν ήταν δύσκολο να κάμψουν την αντίσταση των λιγοστών Ελλήνων, παρότι πολέμησαν με υπέρμετρη γενναιότητα Στην μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκε, όπως και όλοι οι στρατιώτες του. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση, Ο Ιμπραήμ μετά την μάχη έδωσε εντολή στους στρατιώτες του να σηκώσουν τον νεκρό Παπαφλέσσα και να τον στερεώσουν όρθιο σ' ένα δέντρο. Κατόπιν τον χαιρέτησε στρατιωτικά και τον ασπάστηκε, θέλοντας –λέει η παράδοση– με αυτόν τον τρόπο να τιμήσει τον ήρωα, ας ήταν και εχθρός του.

 Ο Ιμπραήμ μετά το Μανιάκι έφτασε ανενόχλητος μέχρι την Τριπολιτσά, την κατέλαβε (άδεια από τους κατοίκους της, αφού την είχαν εγκαταλείψει έντρομοι) και προχώρησε προς το Ναύπλιο, όπου είχαν την έδρα τους οι επαναστάτες. Η κυβέρνηση, μπροστά στην δύσκολη κατάσταση, αναγκάστηκε να δώσει γενική αμνηστία. Αποφυλάκισε τον Κολοκοτρώνη και τον διόρισε αρχιστράτηγο. Στο μεταξύ, μερικές εκατοντάδες Ελλήνων, με αρχηγούς τον Δημ. Υψηλάντη και τον Ιωάν. Μακρυγιάννη, έδωσαν σκληρή μάχη στους Μύλους (βρίσκονται σε ένα στενό πέρασμα ανάμεσα στα βουνά, κοντά στο Άργος), ανέκοψαν την πορεία τού τετραπλάσιου σε δύναμη αιγυπτιακού στρατού και τον ανάγκασαν να γυρίσει πίσω στην Τριπολιτσά.

 H κυβέρνηση στο μεταξύ ανέθεσε σε έναν Γάλλο αξιωματικό, τον Κάρολο Φαβιέρο, να αρχίσει να συγκροτεί τακτικό ελληνικό στρατό. Ο Κολοκοτρώνης, όμως, βλέποντας την ελληνική νίκη στους Μύλους, πίστευε πως οι Έλληνες δεν ήταν έτοιμοι ακόμη να αντιμετωπίσουν με κατά μέτωπο μάχες τον καλά οργανωμένο στρατό τού Ιμπραήμ και επομένως θα έπρεπε να συνεχίσουν την τακτική του κλεφτοπολέμου.

Ερωτήσεις κατανόησης

 1. Με βάση τα όσα διαβάσατε στο κείμενο, γιατί ήταν αναμενόμενο να νικηθεί ο στρατός του Σκούρτη από τον στρατό του Ιμπραήμ; 

2. Διηγηθείτε με λίγα λόγια τι έγινε στο Μανιάκι. 

3. Πού πήγε μετά το Μανιάκι ο Ιμπραήμ; Γιατί «ανενόχλητος»; Οι Έλληνες γιατί δεν αντιδρούσαν; 

4. Τι έγινε αργότερα στους Μύλους; Πώς μπόρεσαν να νικήσουν οι Έλληνες τους τετραπλάσιους σε αριθμό Τούρκους; 

πληροφοριες......1. Οι πολεμικές επιχειρήσεις κατά το έτος 1825

Ο Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και πρώτες αντιδράσεις Στις αρχές του 1825 η άφιξη του Ιμπραήμ Πασά στην Πελοπόννησο βρήκε την επαναστατική δράση των Ελλήνων σε ύφεση, εξαιτίας των εμφύλιων διαμαχών που είχαν ξεσπάσει για την πολιτειακή οργάνωση του επερχόμενου νεοσύστατου κράτους. Ο Ιμπραήμ Πασάς, γιος του τοπάρχη της Αιγύπτου Μωχάμετ Άλη, ήταν γεννημένος στην Καβάλα το 1789. Είχε λάβει μόρφωση από Ευρωπαίους παιδαγωγούς και είχε αποδείξει τις στρατιωτικές του ικανότητες στην Αίγυπτο, με τη δράση του κατά των διαφόρων αποστατών. Από το 1818 οργάνωνε τακτικό στρατό, υπό την εποπτεία Γάλλων εκπαιδευτών, απόστρατων των Ναπολεόντειων πολέμων. Όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, ο Σουλτάνος του ανέθεσε την καταστολή της στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Το 1824 κατέλαβε την Κρήτη. Θεώρησε πως η κατάλληλη στιγμή για να αποβιβαστεί στον Μωριά ήταν όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος και φυλακίστηκε ο Θ. Κολοκοτρώνης. Τον Φεβρουάριο του 1825, έφτασε στη Μεθώνη το πρώτο τμήμα 5.000 ανδρών, το οποίο θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί, αν έλειπε η διχόνοια μεταξύ των Ελλήνων. Το επόμενο διάστημα το στρατιωτικό σώμα του Ιμπραήμ ανερχόταν στους 20.000, ενισχυμένο με ιππικό, πυροβολικό, μηχανικό και πολεμοφόδια. Ο ερχομός του προξένησε ανασφάλεια που εξελίχθηκε σε πανικό, ηττοπάθεια, εγκατάλειψη κάθε προσπάθειας για την αντιμετώπιση του ισχυρού επιδρομέα . Η Κυβέρνηση θορυβήθηκε και με κοινή απόφαση του Βουλευτικού και Εκτελεστικού Σώματος αποδόθηκε αμνηστία στους φυλακισμένους οπλαρχηγούς. Ο τόπος τούς χρειαζόταν για να αφυπνίσουν το εθνικό αίσθημα, να ξεσηκώσουν τον λαό.

Το δύσκολο έργο της αναχαίτισης του εχθρού στον Μωριά, ανέλαβε ο Θ. Κολοκοτρώνης, που διορίστηκε  αρχιστράτηγος για τον σκοπό αυτό.

Σημαντική ήταν και η προσπάθεια του Παπαφλέσσα να αναπτερώσει το  ηθικό των Ελλήνων/.Ο Ιμπραήμ είχε ήδη ξεκινήσει να προελαύνει στον Μωριά. Η κατάκτηση της Μεσσηνίας ήταν για εκείνον εύκολη υπόθεση. Ο τακτικός στρατός του φαινόταν αδύνατο να νικηθεί. Οι Έλληνες ήξεραν καλά μόνο τη μέθοδο του κλεφτοπόλεμου και ο Θ. Κολοκοτρώνης αποφάσισε πως αυτή θα ακολουθούσε, με την αποφυγή ανοιχτής μάχης και τις συνεχείς φθορές κατά του εχθρού. Η μάχη κατά μέτωπο ήταν αδύνατη, μιας και υπήρχαν δυσκολίες, αρχικά, στη στρατολόγηση ικανοποιητικού αριθμού πολεμιστών, αλλά και στην οργάνωσή τους, έπειτα. Το μόνο που μπορούσαν να πετύχουν, ήταν να φέρνουν σε δύσκολη θέση τα στρατεύματα του Ιμπραήμ, χτυπώντας τις φρουρές του σε επίκαιρα σημεία που καταλάμβανε για τον έλεγχο της επικοινωνίας και κάνοντας επιθέσεις στις φάλαγγες που συνόδευαν εφοδιοπομπές. Ακολουθώντας αυτόν τον τρόπο, οι Έλληνες τα κατάφερναν συχνά, οι δυσκολίες όμως ήταν πολλές, καθώς έπρεπε να ζουν στα βουνά κρυμμένοι, να μετακινούνται νύχτα, να αγρυπνούν εξαντλημένοι, χωρίς τροφή