https://diotimae.blogspot.com/2022/01/25.html

 

https://geetha.mil.gr/chronologio-ellinikis-epanastasis/

Τα σπονδυλωτά ζώα

ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ  

 Η γενική ταξινόμηση των ζώων γίνεται με βάση το αν τα ζώα έχουν ή όχι σπονδυλική στήλη. Τα ζώα που έχουν σπονδυλική στήλη ονομάζονται σπονδυλωτά, ενώ εκείνα που δεν έχουν, ασπόνδυλα. 

Τα σπονδυλωτά ζώα ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους χωρίζονται σε πέντε υποκατηγορίες: αμφίβια, ερπετά, ψάρια, πτηνά και θηλαστικά.

Oι βασικές υποκατηγορίες των σπονδυλωτών ζώων είναι

•Ψάρια: Ζουν στο νερό, αναπνέουν με βράγχια και αναπαράγονται με αβγά που γεννούν στο νερό. Κινούνται με πτερύγια και το σώμα τους καλύπτεται από λέπια. Έχουν σκελετό από κόκαλα (σαρδέλα, τσιπούρα, μπαρμπούνι, σφυρίδα, πέστροφα κ.ά.) ή χόνδρο (σελάχι, καρχαρίας, σκυλόψαρο κ.ά.). Τα περισσότερα ψάρια είναι ποικιλόθερμα ζώα.

: •Αμφίβια: Γεννιούνται και μεγαλώνουν αρχικά στο νερό, αναπνέοντας με βράγχια. Στη συνέχεια αναπτύσσουν την ικανότητα να ζουν στην ξηρά, όπου αναπνέουν με πνεύμονες. Ζουν σε υγρούς βιότοπους, σε ελώδεις περιοχές, στις όχθες των ποταμών ή ακόμα και στη θάλασσα. Αναπαράγονται γεννώντας αβγά στο νερό. Τα αμφίβια είναι ζώα ποικιλόθερμα, η θερμοκρασία δηλαδή του σώματός τους εξαρτάται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Αμφίβια είναι τα βατράχια, οι σαλαμάνδρες, οι τρίτωνες κ.ά. 

•Ερπετά: Ζουν συνήθως στην ξηρά. Το σώμα τους καλύπτεται από κεράτινες πλάκες, φολίδες. Αναπνέουν με πνεύμονες και αναπαράγονται γεννώντας στην ξηρά αβγά με σκληρό κέλυφος. Τα ερπετάείναι ζώα ποικιλόθερμα. Άλλα είναι τετράποδα, άλλα δίποδα, ενώ άλλα δεν έχουν πόδια. Στην ομοταξία αυτή κατατάσσονται τα φίδια, οι σαύρες, οι κροκόδειλοι, οι χελώνες κ.ά. 

  •Πτηνά: Όλα τα πτηνά έχουν πτέρυγες, παρόλο που ορισμένα από αυτά δεν πετούν. Χαρακτηριστικό γνώρισμα των πτηνών είναι το πτέρωμα που καλύπτει το σώμα και τις πτέρυγές τους. Είναι ζώα ομοιόθερμα (η θερμοκρασία του σώματός τους είναι σταθερή και δεν εξαρτάται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος). Αναπαράγονται γεννώντας αβγά με σκληρό κέλυφος. Η ομοταξία αυτή περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία ζώων, όπως είναι η στρουθοκάμηλος, το παγώνι, η κότα, η κουκουβάγια, το γεράκι, το περιστέρι, ο γλάρος κ.ά.

•Θηλαστικά: Τα θηλαστικά αποτελούν την πιο εξελιγμένη ομοταξία σπονδυλωτών ζώων. Τα θηλαστικά είναι ομοιόθερμα ζώα και αναπνέουν με πνεύμονες. Χαρακτηριστικό όλων των θηλαστικών είναι ο θηλασμός των νεογνών με γάλα, το οποίο παράγεται από αδένες στο σώμα του θηλυκού. Κοινό επίσης χαρακτηριστικό των θηλαστικών είναι το τρίχωμα που καλύπτει το σώμα τους

Ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στο φυσικό περιβάλλον είναι και τα χαρακτηριστικά των ζώων που τα βοηθούν να προσαρμόζονται σε αυτό και να επιβιώνουν. Κάποια ζώα έχουν χρώμα που ταιριάζει με αυτό του περιβάλλοντος, έτσι ώστε να μη γίνονται εύκολα αντιληπτά από τους εχθρούς τους. Τα ψάρια και τα πουλιά έχουν σχήμα τέτοιο, ώστε η αντίσταση από το νερό και τον αέρα, αντίστοιχα, να είναι μικρή. Κάποια ζώα, τέλος, προσαρμόζονται στο περιβάλλον χάρη στην ιδιαίτερη συμπεριφορά τους.

---

Συμπέρασμα

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και η ιδιαίτερη συμπεριφορά κάποιων ζώων

 τα βοηθούν στην επιβίωσή τους.

 https://www.nhmc.uoc.gr/sites/default/files/Physika%20daskalou%20ST%20dimotikou%20diorthoseis_0.pdf   

Φυσικά ΣΤ Δημοτικού - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης

https://atheo.gr/yliko/fst/pdf/5,2.pdf

ΧΕΙΡΩΝ vs Νέσσος

1.ΧΕΙΡΩΝ
Ο φιλάνθρωπος, ο παιδαγωγός, ο γιατρός, ο δίκαιος

Ο Χείρωνας είναι Κένταυρος – μισός, δηλαδή, άνθρωπος και μισός άλογο. Ωστόσο, δεν είναι ένας συνηθισμένος Κένταυρος..

Πρώτον, γιατί είναι ημίθεος ( γιός της νύμφης Φιλύρας και του θεού Κρόνου ) και ως εκ τούτου αθάνατος. Δεύτερον, γιατί – σε αντίθεση, με τους υπόλοιπους του είδους του – ξεχωρίζει για την αρετή και τη σοφία του.
Ο διφυής Χείρωνας ξεχώριζε από όλους τους Κενταύρους για τη σοφία και τη φρόνησή του, τη φιλανθρωπία και την αγαθοεργία του, το αίσθημα δικαίου και την παιδευτική του ικανότητα, αλλά και επειδή, μόνος αυτός από τους υπόλοιπους Κενταύρους, ήταν αθάνατος.

 Στους πολλούς διάσημους μαθητευόμενούς του δίδασκε μουσική, την τέχνη του πολέμου, την τέχνη του κυνηγιού, την ιατρική (μάλιστα και τη χειρουργική), την ηθική.

Από αυτόν διδάχθηκε την ΙΑΤΡΙΚΉ ο μαθητής του, ο θεός της Ιατρικής Ασκληπιός και στη συνέχεια οι γιοί του θεού, οι οποίοι συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο και αναφέρονται και από τον Όμηρο. Αναλαμβάνει να διδάξει όλους σχεδόν τους μυθολογικούς ηρωες – τον Ηρακλή, τον Περσέα, τον Αχιλλέα, τους  Αργοναύτες  τον Οδυσσέα,τον  Αντίλοχο,τον Διομήδη. Ο Χείρωνας τους είναι απαραίτητος, προτού κινήσουν για τα μεγάλα και τα ωραία και προτού εκτελέσουν τους άθλους τους.

Το τέλος του Χείρωνα μυθολογείται τραγικό . Περιγράφεται σαν κατά λάθος πληγή από βέλος του Ηρακλή που ήταν δηλητηριασμένο.

Ο Απολλόδωρος διηγείται ως εξής την ιστορία του τέλους του Χείρωνα, στο οποίο εμπλέκεται ο Ηρακλής:

Kάποτε ο Ηρακλής  κυνήγησε τους Κενταυρους  τοξεύοντάς τους μέχρι τον Μαλέα. Από εκεί κατέφυγαν στον Χείρωνα . Και καθώς οι Κένταυροι μαζεύτηκαν γύρω του, ο Ηρακλής τους σημάδεψε με το τόξο του και έριξε ένα βέλος που διαπέρασε το μπράτσο του Έλατου και σφηνώθηκε στο γόνατο του Χείρωνα. Φαρμακωμένος ο Ηρακλής από το γεγονός, έτρεξε να τραβήξει το βέλος και έβαλε επάνω στην πληγή ένα φάρμακο που του έδωσε ο Χείρωνας. Επειδή όμως το τραύμα ήταν ανίατο [τα βέλη του Ηρακλή ήταν φαρμακερά], εκείνος αποτραβήχτηκε στο σπήλαιο με φοβερούς πονους.

Στη σπηλιά του  δεν μπορούσε να πεθάνει επειδή ήταν αθάνατος . Τότε παρακάλεσε τον Προμηθέα να ανταλλάξει τη θνητή του ζωή με την δική του αθανασία. Με τη συναίνεση του Δία ο Προμηθέας έγινε αθάνατος και ο Χείρωνας βρήκε τη γαλήνη. Με το θάνατό του απελευθέρωσε ένα άλλο σύμβολο της γνώσης από τα δεσμά του -τον Προμηθέα, που έδωσε στους ανθρώπους τη φωτιά. 

Ο μύθος κρύβει νουν αληθείας, γράφει στο ποίημα του ο Κάλβος.  

Αυτή επτέρωσε τον Ίκαρο.  

Κι αν έπεσε ο πτερωθείς κι επνίγει θαλασσωμένος,  

από ψηλά όμως έπεσε κι απέθανεν ελεύθερος. 

Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία….. 

 2.Ο Νέσσος ήταν Κένταυρος, γιος της Νεφέλης. Ο Νέσσος είχε λάβει μέρος στην πάλη του Φόλου μετον Ηρακλή.Εκεί, μετά από χρόνια, ο Νέσσος συνάντησε για δεύτερη φορά τον Ηρακλή όταν αυτός βρισκόταν μαζί με τη Δηιάνειρα. Ο Ηρακλής πέρασε κολυμπώντας το ποτάμι, αλλά εμπιστεύθηκε τη Δηιάνειρα να την περάσει ο Νέσσος. Όμως, ο Νέσσος αποπειράθηκε να απαγάγει τη Δηιάνειρα , οπότε ο Ηρακλής τον σκότωσε τοξεύοντάς τον με τα δηλητηριώδη βέλη του..

Πριν ξεψυχήσει ο Νέσσος είπε στη Δηιάνειρα: «Μάζεψε λίγο από το αίµα µου. Αν αλείψεις µ’ αυτό το χιτώνα του Ηρακλή, θα σε αγαπάει για πάντα».
Έτσι, κάποτε που ο Ηρακλής ζήτησε ένα καθαρό χιτώνα από τη Δηιάνειρα, για να τον φορέσει και να κάνει θυσία στο ∆ία, εκείνη άλειψε ένα χιτώνα µε το δηλητήριο του Νέσσου και του τον έδωσε. Ο Ηρακλής τον φόρεσε κι ο χιτώνας κόλλησε πάνω του. Αµέσως άρχισε να νιώθει αβάσταχτους πόνους. Κατάλαβε τότε ότι έφτασε το τέλος του.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ -ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 ΣΧΟΛΕΙΟ- ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 

Η Ελένη ξόδεψε για μια σοκολάτα 1,15 €, για μια πορτοκαλάδα 80 λεπτά και για ένα τοστ 1,75 €.

Πλήρωσε δίνοντας ένα χαρτονόμισμα των 5 € και για ρέστα ο ταμίας της έδωσε τρία κέρματα. Ποιαήταν η αξία του καθενός από αυτά ;

Αν ο Γιώργος αγοράσει 8 μολύβια, θα χρειαστεί 1,20 € επιπλέον από τα χρήματα που έχει. Εάν αγοράσει 9 μολύβια θα χρειαστεί 1,80 € επιπλέον από τα χρήματα που έχει. Πόσα μολύβια μπορεί να αγοράσει με τα χρήματα που έχει;

1821: Η Επανάσταση εξαπλώνεται -ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ

Για να αντιμετωπίσει την Επανάσταση στο ξεκίνημά της, ο αρχηγός του οθωμανικού στρατού, Χουρσίτ πασάς, τον Απρίλιο του 1821 έστειλε εναντίον των επαναστατών τον στρατηγό του Ομέρ Βρυώνη.

• Οι οπλαρχηγοί της Στερεάς Ελλάδας, Αθανάσιος Διάκος, Πανουργιάς και Δυοβουνιώτης, προσπάθησαν να αμυνθούν συντονισμένα στις δυνάμεις του Ομέρ Βρυώνη. Μετά τη σφοδρή επίθεση που δέχτηκαν οι Έλληνες από το στράτευμα του Ομέρ Βρυώνη το σώμα του Δυοβουνιώτη υποχώρησε μπροστά στην τεράστια δύναμη του εχθρικού πεζικού και ιππικού, ενώ το σώμα του Πανουργιά αναγκάστηκε μετά από αρκετή αντίσταση να καμφθεί και να υποχωρήσει, ιδίως μετά το σοβαρό τραυματισμό του ίδιου του Πανουργιά που μαχόταν στη πρώτη γραμμή. Η αντίσταση όμως στην Αλαμάνα, εναντίον των ανδρών του Κιοσέ Μεχμέτ, εξακολουθούσε.Ο Διάκος, βλέποντας ότι λιγόστευε η δύναμη των μαχητών πάνω στη γέφυρα, έτρεξε σε βοήθεια.Βλέποντας οι άνδρες του Διάκου, που ήταν πια 50  ή 10 ότι δεν ωφελούσε πλέον η παραπέρα αντίσταση, προσπάθησαν να τον πείσουν να υποχωρήσουν. Αυτός όμως συνέχισε απτόητος να πολεμάει και τελικά τραυματίστηκε και συνελήφθη.

Ο Αθανάσιος Διάκος είχε πληγωθεί στον ώμο και το γιαταγάνι του είχε σπάσει κατά τη μάχη.

 Στη Λαμία όπου μεταφέρθηκε εξέπληξε τους πασάδες με το θάρρος του, μάλιστα ο Ομέρ Βρυώνης εντυπωσιάστηκε τόσο που θέλησε να τον προσλάβει στην υπηρεσία του και του έταξε να τον κάνει αξιωματικό στο στρατό του. Ο Διάκος αρνήθηκε απαντώντας: 

"Ούτε σε δουλεύω πασά, ούτε σ' ωφελώ κι αν σε δουλέψω".Ο Βρυώνης τότε προσφέρθηκε να του σώσει τη ζωή αν αλλαξοπιστούσε και ασπαζόταν το Ισλάμ. Ο Διάκος απάντησε:

«Πάτε κι εσείς στην πίστη σας μουρτάτες, να χαθείτε. Εγώ γραικός εγεννήθηκα, γραικός θελ' να αποθάνω!» 

Τότε ο Βρυώνης τον απείλησε πως θα τον εξοντώσει, αλλά ο γενναίος Διάκος απάντησε πάλι: 

"Η Ελλάς έχει πολλούς Διάκους".

Στην μάχη της Αλαμάνας (24 Απριλίου) οι Τούρκοι σκότωσαν όλους τους άντρες της ομάδας του Αθανάσιου Διάκου. Τον ίδιο τον Διάκο τον θανάτωσαν με φρικτό θάνατο.

Αποτέλεσμα της μάχης

Αν και στη μάχη της Αλαμάνας οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τους Τούρκους, η πεισματική αντίστασή τους και ιδίως ο μαρτυρικός και ηρωικός θάνατος του Αθανάσιου Διάκου έδωσε δύναμη στους Έλληνες να συνεχίσουν τον αγώνα και έπλασε έναν από τους πρώτους ηρωικούς θρύλους της Ελληνικής Επανάστασης.

Η κοντινή τοποθεσία με τις Θερμοπύλες και η ηρωική αντίσταση των Ελλήνων και του Διάκου, σαφώς αριθμητικά λιγότερων των Τούρκων, φέρνει μάλιστα παραλληλισμό με την ιδιαίτερα γνωστή μάχη των Σπαρτιατών υπό τον Λεωνίδα ενάντια τους Πέρσες

 Μια ελληνική νίκη, υψηλής στρατηγικής αξίας. 117 στρατιώτες σταμάτησαν 9000 Τούρκους...

• Λίγες μέρες αργότερα, στις 8 Μαΐου, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έδωσε νικηφόρα μάχη στο χάνι της Γραβιάς.Μόλις έφτασε ο Ομέρ Βρυώνης (επικεφαλής 7.000 - 8.000 πεζών και περίπου 1.000 ιππέων),  αντιλήφθηκε όσα συνέβαιναν μέσα στο Χάνι και θύμωσε πολύ, καθώς συνειδητοποίησε ότι ο Ανδρούτσος  είχε φτάσει εκεί  για να του εμποδίσει την κάθοδο προς Πελοπόννησο, μέσω της Σκάλας Σαλώνων, όπως σχεδίαζε, θέλοντας να αποφύγει τον Ισθμό της Κορίνθου. Αφού οι Τούρκοι περικύκλωσαν την περιοχή και το χάνι  είπε  στον Ανδρούτσο να παραδοθεί. Όμως ο Ανδρούτσος δεν δέχτηκε και η διαπραγμάτευση  .Αυτό έδωσε το σύνθημα της μάχης. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν αλλά αποκρούσθηκαν με μεγάλες απώλειες και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Έτσι η πρώτη έφοδος αντιμετωπίστηκε επιτυχώς από την ελληνική πλευρά, το ίδιο και η δεύτερη και η τρίτη. Ο Βρυώνης βλέποντας τους άνδρες του να πέφτουν από τα πυρά των Ελλήνων, διέταξε να φέρουν κανόνια ή και πυροβόλα, από τη Λαμία, για ν' ανατινάξει το κτήριο. Οι Τούρκοι, έπειτα από επτά αλλεπάλληλες αποτυχημένες επιθέσεις, σταμάτησαν τις επιχειρήσεις μέχρι να έρθουν τα κανόνια, ενώ οι Έλληνες, που κατάλαβαν τις προθέσεις τους, τη νύχτα, αργά προς τα ξημερώματα, αφού είχαν πετύχει να προβάλουν γενναία αντίσταση και να σκοτώσουν πάνω από 800 Τούρκους, καθυστερώντας ταυτόχρονα την πορεία του εχθρού, κατάφεραν να εγκαταλείψουν κρυφά το χάνι περνώντας ανάμεσα από τις εχθρικές τουρκικές γραμμές. Η ιδιαίτερα παράτολμη έξοδος τούς στοίχισε μόνο 6 νεκρούς.Έξαλλος για την αποτυχία του, ο Ομέρ Βρυώνης διέταξε να πυρποληθεί και ακολούθως να ισοπεδωθεί με κανονιοβολισμούς το Χάνι, ώστε να καταστραφούν τα ίχνη της ήττας του. Για το λόγο αυτό σήμερα σώζονται μόνο ελάχιστα από τα θεμέλια του κτηρίου.

Τα ιστορικά θεμέλια του Χανιού, όπως διασώζονται.

Ερωτήσεις κατανόησης 

1. Ποιοι πολέµησαν στην Αλαµάνα; Τι έγινε εκεί; 

2. Τι έγινε κατά την µάχη στο χάνι της Γραβιάς; 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΕΥΤΕΡΑ                                Ταμπούρι στο Βαλτέτσι

«Σταθῆτε, Περσιάνοι νὰ πολεμήσωμεν!»
η κραυγή του Νικηταρά κατά την υποχώρηση των Οθωμανών στις 13 Μαΐου 1821.

• Στις 12 και 13 Μαΐου στο Βαλτέτσι (χωριό κοντά στην Τρίπολη) δόθηκε μια μεγάλη μάχη κάτω από την αρχηγία τού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, κατά την οποίαν νίκησαν οι Έλληνες. 

Οι Έλληνες, οι οποίοι πολέμησαν για πρώτη φορά κάτω από σωστή οργάνωση, πήραν θάρρος συνειδητοποιώντας την ανωτερότητά τους έναντι των Τούρκων, ενώ οι δεύτεροι κατάλαβαν ότι η επανάσταση ήταν κάτι σοβαρότερο από μία απλή εξέγερση ολιγάριθμων Ελλήνων.^[6] Ο Κανέλλος Δεληγιάννης περιγράφει τη μάχη με τα παρακάτω λόγια:

Αυτή η ένδοξος νίκη ήταν η κρίσις της Ελληνικής Επαναστάσεως και εις αυτήν χρεωστείται η ανεξαρτησία της πατρίδος καθ' ότι ενεθάρρυνε και εμψύχωσε τους Έλληνας.

 Αυτό ήταν το πρώτο σημαντικό πολεμικό γεγονός της Επανάστασης, αφού η νίκη αναπτέρωσε το ηθικό των εξεγερμένων και άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς (Τρίπολης), που ήταν το διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο των Τούρκων στην Πελοπόννησο. 

• Η Επανάσταση άρχισε να μετρά τις πρώτες νίκες της και στο Αιγαίο: Στα τέλη Απριλίου, Ψαριανοί και Υδραίοι καπεταναίοι βύθισαν ένα τουρκικό πλοίο και αιχμαλώτισαν ένα άλλο. Στα τέλη Μαΐου, στην ναυμαχία της Ερεσού ο Δημήτρης Παπανικολής με το πυρπολικό του έβαλε φωτιά και κατέστρεψε ένα τουρκικό πλοίο. Από τότε τα πυρπολικά μπήκαν δυναμικά στον Αγώνα και, στην διάρκεια της Επανάστασης, κατάφεραν σημαντικά πλήγματα στο οθωμανικό ναυτικό.

 • Τον Ιούνιο, ο Δημήτριος Υψηλάντης, αδελφός του Αλέξανδρου, έφτασε στην Πελοπόννησο και οι Έλληνες του έδωσαν την γενική αρχηγία του Αγώνα.

 • Στις 23 Ιουλίου οι επαναστάτες κατέλαβαν το κάστρο της Μονεμβασιάς και λίγο αργότερα (7 Αυγούστου) το κάστρο της Πύλου. 

• Στις 26 και 28 Αυγούστου, στα Βασιλικά της Φθιώτιδας, οι Τούρκοι νικήθηκαν για μιαν ακόμη φορά, με συνέπεια να ακυρώσουν για πολύ καιρό τα σχέδιά τους να εκστρατεύσουν εναντίον τής Πελοποννήσου. 

• Μετά από πολιορκία αρκετών μηνών, στις 23 Σεπτεμβρίου η Τριπολιτσά έπεσε στα χέρια των Ελλήν

ων.Από τις πρώτες μέρες του εθνικού ξεσηκωμού, ο Κολοκοτρώνης είχε συλλάβει την ιδέα της πολιορκίας και της άλωσης της Τριπολιτσάς (σημερινής Τρίπολης), επειδή κατείχε στρατηγική θέση και ήταν το διοικητικό κέντρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Μοριά.Αυτό ήταν ένα πολύ σπουδαίο στρατιωτικό γεγονός, αφού σήμανε την επικράτηση των Ελλήνων στην Πελοπόννησο.

Ερωτήσεις κατανόησης 

1. Γιατί οι δύο πρώτες µάχες στην Πελοπόννησο, στο Λεβίδι και το Βαλτέτσι, ήταν τόσο σηµαντικές για την Επανάσταση; 

2.Γιατί η πτώση της Τριπολιτσάς είχε µεγάλη σηµασία για τους Έλληνες;  

3. Να αναφέρετε ονοµαστικά τα πολεµικά γεγονότα τού 1821, µε τους πρωταγωνιστές τους (όπου αναφέρονται αυτοί).

Λιτή και συνοπτική αλλά ακριβολογημένη είναι η περιγραφή του Κολοκοτρώνη : «… ο Κεχαγιάς καλά τερτιπλής και πολεμικός στέλνει τον Ρουμπή από τα Μπαρδούνια επί κεφαλής 5.000 να πάγη στο Βαλτέτσι και στέλνει και 1.500 χωριστά δια νυκτός να πιάσουν τα όπισθεν του Βαλτετσίου, που αν τσακισθούν οι Έλληνες, καθώς την πρώτην φοράν, να τους κτυπήσουν και αυτός του παίρνει 2.000 καβαλαραίους εις τα όπισθεν του Βαλτετσίου και 1.000 βάνει εις το Καλογεροβούνι, δια ν’ αντισταθούν εις το στράτευμα των Βερβένων, αν κινήση μεντάτι».

Κατά Κολοκοτρώνην, οι Τούρκικες δυνάμεις κατά Βαλτετσίου ανήρχοντο εις 7.500 – 8.000 πεζούς και 2.000 ιππείς. Το οχυρό του Βαλτετσίου είχε πλήρη οργάνωσι, με κτιστά ταμπούρια. Οι 5 κλειστοί προμαχώνες περιέλαβαν 750 πολεμιστάς. Σπίτια, εκκλησία, γύρω λίθοι, το χωματοβούνι κατέστησαν οχυρά με 850 αμυνομένους. Οι Τούρκοι επίστευαν ότι οι ολιγάριθμοι έναντι απειράριθμων θα υποχωρήσουν. Αντιστοίχως οι Έλληνες επίστευαν ότι οι Τούρκοι θ’ απελπισθούν και θα φύγουν.

Τίποτε δεν συνέβη απ’ αυτά. Η μάχη άρχισε πρωί – νύκτα στις 12 Μαΐου, υπήρξε κρατερά και διεξήγετο όλην την ημέραν με πείσμα. Και δεν εσταμάτησε την νύκτα, απεναντίας συνεχίσθη και την επομένη. Ευτύχημα υπήρξε ότι έφθασαν εγκαίρως ενισχύσεις Κολοκοτρώνη – Πλαπούτα, άνοιξαν δεύτερο μέτωπο και επήραν τις πλάτες του εχθρού. Το μεσονύκτιον ο Κολοκοτρώνης εμπήκε στο χωριό, έφερε τρόφιμα και πολεμοφόδια, ενίσχυσε το ηθικόν των αμυνομένων. Υπέρ του πολέμου ειργάζοντο τ’ άστρα και η σελήνη 22 ημερών. Αλλ’ εκινήθησαν υπέρ των Ελλήνων πρίν ξημερώση και ενισχύσεις από το Στρατόπεδο Βερβένων με 700 άνδρες Μαυρομιχαλαίων και Γιατράκου.

Εκράτησε η μάχη επί 4 ώρες της 13ης Μαΐου, όταν έρχισε η κάμψις των Τούρκων, η οποία δεν άργησε να μεταβληθή σε άτακτη φυγή. Αναγκάσθηκαν οι Τούρκοι διωκόμενοι μέχρι το απόγευμα στην πεδιάδα να πετούν στον δρόμο πολύτιμα αντικείμενα, όπλα με χρυσές και ασημένιες λαβές, ώστε ν’ αναχαιτίζουν την καταξίωξι, στην οποίαν όμως είχον λάβει μέρος πολλοί από διάφορες κατευθύνσεις.

Οι τσιγγάνοι

 Οι τσιγγάνοι( Ρομά, Gitan, Zigeuner,) είναι ένας  νομαδικός λαός,Ταξιδευτές με ινδική καταγωγή.

 Γενετικά έχει τεκμηριωθεί η προέλευσή των τσιγγάνων της Ευρώπης από την Ινδία, Η γλώσσα τους δείχνει ότι οι πρόγονοί τους μετανάστευσαν από τη βόρεια Ινδία κάπου γύρω στον 6ο αιώνα. Έφτασαν στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και στις Βαλκανικές χώρες πιθανώς τον 13ο αιώνα. Η γλώσσα που μιλούν οι Ρομά έχει ομοιότητες όσον αφορά στη γραμματική και το λεξιλόγιο με τη γλώσσα που ομιλούνταν περίπου το 1000 στην Ινδια.Η γλώσσα των Ρομά, είναι η Ρομανί Οι διαφορετικές μορφές Ρομανί που βρίσκονται σε όλη την Ευρώπη έχουν επίσης πολλές λέξεις Περσικές, σύγχρονες και Βυζαντινές Ελληνικές λέξεις, καθώς και Σλαβικές και Ρουμανικές. Για παράδειγμα στην Ελλάδα επίσημα έχουμε 2 διαλέκτους, τη Ρομανί Νοτίας και Βορείας Ελλάδας. Οι λόγιοι θεωρούν τις προσμίξεις αυτές εκφυλισμό της «άλλοτε καθαρής ινδικής γλώσσας» των Ρομά.^[33] Το Ελληνικό κράτος δεν έχει εισάγει τη Ρομανί στα σχολεία, μία επιλογή που έχει δεχτεί κριτική και που αναμφισβήτητα υπονομεύει τις δυνατότητες των παιδιών Ρομά για επιτυχημένη σχολική πορεία

Τα μεσαιωνικά κείμενα τους απεικονίζουν ως παράξενους ανθρώπους με σκούρο δέρμα, εξωτικά ρούχα και άγνωστη γλώσσα. Γρήγορα επικράτησε αρνητική εκτίμηση για τους ξένους νομάδες. Ο χρονικογράφος Sebastian Münster έγραψε το 1550 ότι ήταν ένας «μαύρος, άγριος και βρώμικος λαός που τους αρέσει ιδιαίτερα να κλέβουν,  να μην έχουν θρησκεία, αν και έχουν τα παιδιά τους να βαφτίζονται μεταξύ των Χριστιανών». Αυτό έδωσε τον τόνο για την αντιμετώπισή τους, η οποία έχει αλλάξει μόνο σε αποχρώσεις μέχρι σήμερα. Περισσότερα από 300 χρόνια μετά  το "Meyers Konversations-Lexikon" αναφέρει το 1888 ότι οι "τσιγγάνοι" ήταν: "απρόσεκτοι, άπιστοι, φοβισμένοι,  ταυτόχρονα εκδικητικοί, εξαιρετικά κυνικοί  και αυθάδeiς.

Ακόμη και στις πρώτες αναφορές για «Τσιγγάνους» αυτοί συχνά συναντούν έντονη απόρριψη. Το 1418 η πόλη της Βασιλείας αρνήθηκε την είσοδο σε μια ομάδα, οι πολίτες του Μάινινγκεν έδιωξαν μια άλλη ομάδα το 1435. Το 1496, το Ράιχσταγκ αποφάσισε για πρώτη φορά ότι οι «τσιγγάνοι» έπρεπε να απομακρυνθούν από τα «χώματα του γερμανικού έθνους» και τους κήρυξε παράνομους.. Άλλοι ηγεμόνες έδρασαν με παρόμοιο τρόπο: το 1539 οι Ρομά εκδιώχθηκαν από το Παρίσι και το 1563 εκδιώχθηκαν ακόμη και από όλη την Αγγλία. Η δίωξή τους κορυφώθηκε στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πόλεμου όπου οι Ρομά εκτελέστηκαν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως.

Μετακινήσεις Ρομά στην Ευρώπη.

Πληθυσμιακές εκτιμήσεις των Ρομά στην Ευρώπη.

. Οι Τσιγγάνοι δεν έχουν κάποια δική τους χαρακτηριστική θρησκεία,   αλλά υιοθετούν την επικρατούσα θρησκεία κάθε περιοχής κατοικίας τους, όπως και τα έθιμά της. Σήμερα οι διάφορες φυλές είναι πιστές στο θρήσκευμα της χώρας που κατοικούν.

Σε πρώτη καταγραφή στην Κρήτη, αναφέρονται ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι από το 1832

«Τσιγγάνοι» και «Τσιγγάνικος τρόπος ζωής»

Αν και η συντριπτική πλειονότητα των Ρομά ζει σε μια σταθερή τοποθεσία για πολλές γενιές, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη για αιώνες και στην Κεντρική Ευρώπη τουλάχιστον από το τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα, ο νομαδισμός εξακολουθεί να θεωρείται ως επί το πλείστον ως «τσιγγάνικος τρόπος ζωής».

Υπάρχουν εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν 12 εκατομμύρια Ρομά παγκοσμίως. Στην Ευρώπη, ο πληθυσμός τους υπολογίζεται περίπου στα 8 με 10 εκατομμύρια άτομα,

Στην Ελλάδα η εκτίμηση το 1996 ήταν πως διαμένουν 50.000-90.000 Ρομά.^[38]

Θύματα διακρίσεων

Εξαιτίας του νομαδικού τρόπου ζωής τους και της έλλειψης επιθυμίας ή/και δυσκολίας προσαρμογής στον τρόπο ζωής της πλειοψηφίας των υπόλοιπων κατοίκων κάθε περιοχής οι τσιγγάνοι έχουν πέσει συχνά θύματα διακρίσεων. Συχνά αρνητικά στερεότυπα είναι αυτά του "κλέφτη", του "άσχημου", του "επαγγελματία ζητιάνου", του "τσιγγούνη" κ.ά. Στην Ελλάδα, τουλάχιστον, οι αρνητικοί συνειρμοί εναντίον των τσιγγάνων συντηρούνται εν μέρει κυρίως από την εμφάνιση τους, τον τρόπο ζωής τους και από την εξώθηση πολλών Ρομά στην εγκληματικότητα.^[55]Με βάση επιστημονικές εργασίες, οι τσιγγάνοι στην Ελλάδα, στερούνται βασικά δικαιώματα όπως η εκπαίδευση και η εργασία

Το Γυφτάκι

Χατζής Κώστας

D A D

Νεογέννητο βλαστάρι λερωμένο

G D A

στα απόνερα του κόσμου ξεπλυμένο

D A D

δεν έμαθε βιβλίο να διαβάζει

G D A D

γυφτάκι, ο λαός μας το φωνάζει

G A D

δεν έμαθε βιβλίο να διαβάζει

F# Bm

Γυφτάκι, χόρεψέ μας τσιφτετέλι

Em F#

να φας ένα κομμάτι απ' το καρβέλι

F# Bm

κι αυτό, σαν πιθηκάκι μαθημένο

Em F# Bm

δαγκώνει το χαλκά που είναι δεμένο

Το βράδυ, στη μεγάλη την πλατεία

το πιάσανε να κάνει επαιτεία

σε κάτι λεπτεπίλεπτους τουρίστες

που 'μοιαζαν περισσότερο μ' αρτίστες

σε κάτι λεπτεπίλεπτους τουρίστες

που 'μοιαζαν περισσότερο μ' αρτίστες

που 'μοιαζαν περισσότερο μ' αρτίστες

σε κάτι λεπτεπίλεπτους τουρίστες

 

Γυφτάκι, σε κοιτάζουν οι ανθρώποι

ρεζίλι θα γενούμε στην Ευρώπη

γυφτάκι, δύο πήχες όλο κι όλο

ποιος σου 'μαθε της ζητιανιάς το ρόλο

Αφέντη που με βάζεις και χορεύω

εσύ με έμαθες να ζητιανεύω

εσύ με έμαθες να ζητιανεύω

αφέντη που με βάζεις και χορεύω

https://www.youtube.com/watch?v=iemWbOC5pZM

https://www.youtube.com/watch?v=wRmnHYgE6NI

 Μη μας περιφρονας