Σάββατο 11 Μαΐου 2024

 


Το εκπαιδευτικό σύστημα του ελεύθερου ελληνικού κράτους φέρει την κληρονομιά της κλασικής ανθρωπιστικης  παιδείας .
Η παρουσία του Καποδίστρια στην πολιτική σκηνή της χώρας αποτελεί τον πρώτο μεγάλο σταθμό.
Ηγείται ενός νεοσύστατου κράτους και στον τομέα της εκπαίδευσης δίνει αποδεκτές για την εποχή
του λύσεις, λύσεις ελληνικές .
Θεμελιώνει την πρώτη λαϊκή εκπαίδευση , για τον<<άνθρωπο- πολίτη ->> που ονομάστηκε και
<< δημοτική>> .
Θεμελιώνει και την επαγγελματική  εκπαίδευση με το Ορφανοτροφείο και την Επαγγελματική Σχολή στην Αίγινα.Η δολοφονία του  άνοιξε τον δρόμο για νέες περιπέτειες. 




ΜΕΛΙΝΑ Οι Βαυαροί έρχονται και αντί της λαϊκής ανθρωπιστικής παιδείας δίνουν προτεραιότητα στον << άνθρωπο -άτομο>>
Είναι πράξη ενσυνείδητη και υπολογισμένη. Η επιβίωση της βαυαρικης δυναστείας μπορει να διασφαλιστεί με την ύπαρξη μιας

κοινωνικής τάξης αφοσιωμένης σε αυτή. 

Δημιουργούν μιαν ελιτ ,γαλουχημένη από τα ιδανικά του
αυταρχισμού . Μέσα στα σχολεία αυτά μπολιάστηκε η ψευτοκλασική , τυπολατρική παράδοση της Κεντρικής Ευρώπης η
οποία καλλιεργεί αυταρχική τη συνείδηση των νέων. Μέσω της παρασιτικής παιδείας κατορθώνουν να περιφρουρήσουν το αυταρχικό τους κατεστημένο από τις επιδράσεις νεωτερικών κινημάτων της Ευρώπης.


Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και οι πιέσεις που δέχεται από τις

διεθνείς εξελίξεις

Εισαγωγικά: Ιστορικό πλαίσιο

Το εκπαιδευτικό σύστημα του ελεύθερου ελληνικού κράτους φέρει την

κληρονομιά της κλασικής παιδείας και του κλασικού πολιτισμού. Είναι

θεμελιακή η αντίληψη για τον κλασικό ανθρωπιστικό χαρακτήρα της

παιδείας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Ποιος όμως

άνθρωπος;;;; Ο << πολίτης -άνθρωπος>> ή ο << άνθρωπος -άτομο>> με

τις ανταγωνιστικές διαθέσεις και την αντιφατικότητά του;

Η παρουσία του Καποδίστρια στην πολιτική σκηνή της χώρας αποτελεί τον

πρώτο μεγάλο σταθμό. Ηγείται ενός νεοσύστατου κράτους και στον τομέα

της εκπαίδευσης δίνει αποδεκτές για την εποχή του λύσεις, λύσεις

ελληνικές.. Θεμελιώνει την πρώτη λαϊκή εκπαίδευση , που ονομάστηκε και

<< δημοτική>> επειδή φορέας της ήταν η τοπική αυτοδιοίκηση. Θεμελιώνει

και την επαγγελματική εκπαίδευση με το Ορφανοτροφείο και την

Επαγγελματική Σχολή στην Αίγινα. Η δολοφονία του άνοιξε τον δρόμο για

νέες περιπέτειες.

Οι Βαυαροί έρχονται και αντί της λαϊκής παιδείας δίνουν προτεραιότητα

στη β/θμια εκπ/ση. Επιχειρούν μια βαθειά τομή στα εσωτερικά ελληνικά

θέματα. Είναι πράξη ενσυνείδητη και υπολογισμένη. Η επιβίωση της

βαυαρικης δυναστείας μπορει να διασφαλιστεί με την ύπαρξη μιας

κοινωνικής τάξης αφοσιωμένης σε αυτή. Δημιουργούν μιαν ελιτ

,γαλουχημένη από τα ιδανικά του αυταρχισμού, τους υπαλλήλους που

στελεχώνουν τον κρατικό μηχανισμό ( απόφοιτοι των Γυμνασίων) και τα

ανώτερα στελέχη της Διοίκησης ( απόφοιτοι Οθωνείου Πανεπιστημίου) .

Μέσα στα σχολεία αυτά μπολιάστηκε η ψευτοκλασική , τυποκρατική

παράδοση της Κεντρικής Ευρώπης η οποία εναγωνίως καλλιεργεί αυταρχική

τη συνείδηση των νέων. Μέσω της παρασιτικής παιδείας ( για την

τακτοποίηση μιας δημόσιας θέσης των παιδιών ) κατορθώνουν να

περιφρουρήσουν αυταρχικό τους κατεστημένο από τις επιδράσεις

νεωτερικών κινημάτων της Ευρώπης.

Ο 20ος αιώνας αποτελεί για την εκπαιδευτική μας ιστορία μια άλλη κρίσιμη

περίοδο. Τρία χρόνια πριν την άνοδο των Νεοτούρκων συγκροτείται το

Αδελφάτο της Κωνσταντινούπολης με στόχο τον εκπαιδευτικό δημοτικισμό

για την συνένωση όλων των πολιτών σε μια κοινή πνευματική ζωή.

(Φωτιάδης, Πάλλης, Ψυχάρης). Πρόθεση του Αδελφάτου είναι να ταυτιστεί

ο δημοτικισμός με την εργατική τάξη γι αυτό τη δημοτική τη χρησιμοποιεί

ως μέσο προβολής κοινωνικών προβληματισμών και εργατικών

διεκδικήσεων.

Οι επιδράσεις του κινήματος του Αδελφάτου και το πνεύμα της

συλλογικής συνείδησης που χαρακτήριζε τη δράση των μελών του

εξακολουθούν σε κάποιο βαθμό να επηρεάζουν έως σήμερα το εκπαιδευτικό

μας σύστημα.

“ Για ένα έθνος που έχει ιστορία και παράδοση, φιλότιμο κι αξιοπρέπεια, ο

κοσμοπολιτισμός θα 'ναι ένα είδος ανταλλαγής. Αν δεν έχει ένα έθνος κάτι

να παρουσιάσει σ' αυτή την ανταλλαγή, αρπάζει τα ξένα αλλά δουλώνεται,

ρουφιέται, εξοντώνεται. Αν έχει κάτι, πρέπει να 'χει και το φιλότιμο και τη

θέληση να τα παρουσιάσει αυτά τα δικά του μ' αξιοπρέπεια. Τα ιδιαίτερά

του αυτά είναι ο νους κι η καρδιά του λαού του, την ποίησή του, τα έθιμά

του. Αυτά πρέπει να τα τιμήσει και να τα καλλιεργήσει, για να

παρουσιαστεί σαν έθνος που αξίζει τ' όνομά του στην κοσμοπολίτικη αυτή

ανταλλαγή. Έτσι θα καλλιεργήσομε το εθνικό μας Εγώ, και τότες μπορούμε

να παρουσιαστούμε με αξιοπρέπεια στον Παγκόσμιο

Ανθρωπισμό.”(Φωτιάδης,1908)

2. ΣΚΟΠΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Είκοσι χιλιάδες χρόνια πριν ο πολιτισμός του παλαιολιθικού ανθρώπου

βασίστηκε στην μετάδοση της γνώσης και στη συναπόφαση...

Ποιος είναι ο σκοπός ενός εκπαιδευτικού συστήματος σήμερα ;

Υπάρχουν έντονες διεθνείς αντιθέσεις πάνω στο θέμα.

Σκοπός της εκπαίδευσης είναι να βοηθά τους ανθρώπους να προσδιορίσουν

πώς θα μαθαίνουν μόνοι τους. Να μελετούν τα μεγάλα επιτεύγματα του

παρελθόντος και να τα εμπεδώνουν επειδή οι ίδιοι τα βρίσκουν

ενδιαφέροντα. Να προετοιμάζονται για τη δημιουργική έρευνα,

ακολουθώντας ενδιαφέροντα που επέλεξαν ως απόρροια της παρουσίασης

του εκπαιδευτικού υλικού είτε κατά μόνας, είτε σε συνεργασία με άλλους;Σε

ολους μας ενυπάρχει η δυναμική της γνωσης ! Αλλά η γνώση , αυτή

καθεαυτή δεν αποτελει αυταξια και αυτοσκοπό .Η επιστήμη δε θα μπορούσε

να προχωρήσει αν δεν βασίζονταν στην τάση για αντιλογία, στην

αμφισβήτηση του δόγματος και της αυθεντίας, στην αναζήτηση

εναλλακτικών, στη χρήση της φαντασίας, στην παρορμητική ελεύθερη

ενασχόληση, στη συνεργασία,Αυτή είναι η μια αντίληψη της εκπαίδευσης.

Η άλλη νεοφιλελεύθερη αντίληψη είναι, ουσιαστικά, χειραγώγηση Από την

παιδική ηλικία, οι άνθρωποι πρέπει να μπουν σε ένα αυστηρά καθορισμένο

πλαίσιο όπου θα ακολουθούν οδηγίες, δεν θα αμφισβητούν, θα επιτυγχάνουν

καθορισμένους στόχους, θα διευρύνουν διαρκώς το γνωστικό τους επίπεδο

και, βεβαίως θα συμμετέχουν με αξιώσεις στην κοινωνική- επαγγελματική

ζωή.

Δύο διαφορετικοί τρόποι κοσμοαντίληψης και κοσμοθεωρίας.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης η Νέα Τάξη των Πραγμάτων

ξαναδημιουργεί τον κόσμο (συμπεριλαμβανομένων και των εκπαιδευτικών

πραγμάτων).

Εγκαταλείπει την κοινωνική πρόνοια,τη συλλογικότητα, το κρατος Δικαίου

εμμένει στο άτομο και την ελευθερία. Αλλάζει τις συνθήκες παραγωγής

της γνώσης αναθέτει δτα σχολεία και στα πανεπιστήμια της οικουμένης την

αποστολή διαμόρφωσης της νέας γενιάς επιχειρηματιών .

Επιβαλλει το μετασχηματισμό των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών

για να χειραγωγούν και να ελέγχουν πιο αποτελεσματικά. Για είναι οι

άνθρωποι συμμορφώσιμοι, να μην κάνουν πολλές ερωτήσεις, να εκτελούν

τους ρόλους που τους έχουν ανατεθεί, να μην αμφισβητούν τις αυθεντίες

και να μην αναταράσσουν τα συστήματα εξουσίας.

3.ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

UNESKO- ΠΟΕ -OOΣΑ

3.1.ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ UNESCO ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η εκπαίδευση είναι ένα από τα κύρια πεδία δραστηριοτήτων της UNESCO.

Η χώρα μας συμμετέχει στη χάραξη και εφαρμογή πολιτικών, όπως

η ποιοτική εκπαίδευση και η καταπολέμηση του αναλφαβητισμού, η

προώθηση της βιοηθικής και της ηθικής των επιστημών.

.3.2 Πώς λειτουργεί  ο ΠΟΕ για την εκπαίδευση;

Αρχικά, ας σημειωθεί το αυτονόητο, δηλαδή ότι το διεθνές εμπόριο

εφαρμόζεται σε εμπορεύματα. Ένας από τους τομείς του ΠΟΕ είναι και η εκπαίδευση με

στόχο τη Διεθνοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης. Για αυτό το σκοπό έχει

συντάξει μια μήτρα 20 μορφών εμπορίου εκπαιδευτικών υπηρεσιών .Η

παροχή εξαγωγικών υπηρεσιών εκπαίδευσης είναι μια δραστηριότητα που

αφορούσε πέντε μόλις χώρες: ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία, Νέα

Ζηλανδία και Καναδάς. Οι χώρες αυτές έχουν δύο κοινά χαρακτηριστικά: α)

είναι αγγλόφωνες, και β) το εκπαιδευτικό τους σύστημα έχει καλή φήμη.

Πέρα από τον οικονομικό λόγο υπάρχουν κι άλλοι. Οι ξένοι φοιτητές έχουν

την τάση να παραμένουν στη χώρα όπου σπουδάζουν. . Το φαινόμενο αυτό

είναι γνωστό ως «φυγή εγκεφάλων».

Ένας ακόμα λόγος είναι ότι η αυτή η διεθνοποίηση μπορεί να επιτρέψει στις

αναπτυγμένες χώρες να ελέγξουν την ανώτατη εκπαίδευση των υπό

ανάπτυξη χωρών διαχέοντας παράλληλα την κουλτούρα του.

3.3 ΟΟΣΑ

Ο ΟΟΣΑ από την πρώτη δεκαετία της ύπαρξης του ,στρέφει την

προσοχή του στην αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης . Μία

προτεραιότητα των κρατικών εκπαιδευτικών συστημάτων είναι να

προλαμβάνει τις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε εργατικό δυναμικό, οπότε

πρέπει να προγραμματίζει κατάλληλα το περιεχόμενο των σπουδών των

σχολείων.

Υπό την οργάνωση της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης του ΟΟΣΑ το πρόγραμμα

PIZA εντάσσει εθνικά συστήματα εκπ/σης σε ένα διεθνές πρότυπο, που

εξυπηρετεί τις "ανάγκες της παγκοσμιοποίησης.

Με την ανακοίνωση κάθε χρονιά των αποτελεσμάτων του PISA» ανοίγει ο κύκλος του δημόσιου διαλόγου για την αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.

Σύμφωνα με την Education International:

•“Το Πρόγραμμα PISA μπορεί να προσφέρει μόνο μια στιγμιαία απεικόνιση

του πώς μια ομάδα μαθητών/μαθητριών αποκρίνεται σε ένα σύνολο

ασκήσεων και κριτηρίων. Δεν απεικονίζει, γιατί δεν μπορεί να το κάνει,

μια συνολική εικόνα της εκπαίδευσης σε οποιαδήποτε χώρα”.

Από τα αποτελέσματα της έρευνας PISA μπορούμε να προβλέψουμε την

ποιότητα του εργατικού δυναμικού μιας χώρας μια δεκαετία αργότερα;

Για παράδειγμα, στην Ιρλανδία, 15χρονοι απέδωσαν καλά πάνω από το μέσο όρο της βαθμολογίας στην ανάγνωση στην έρευνα PISA 2000, αλλά η ίδια ομάδα σκόραρε κάτω του

μέσου όρου στην έρευνα των δεξιοτήτων των ενηλίκων μετά από 12 χρόνια.

Στην Ιταλία και την Ισπανία, 15 ετών σκόραραν κοντά στο μέσο όρο στην

ανάγνωση στην έρευνα PISA 2000, αλλά η ίδια ομάδα απέδωσε καλά κάτω

του μέσου όρου στην παιδεία στην έρευνα του 2012 ενηλίκων.

Τα αποτελέσματα αυτά μας λένε ότι  οι δεξιότητες που αποκτώνται στο σχολείο πρέπει να χρησιμοποιηθούν αργότερα, ή αλλιώς θα χαθούν .

Σύμφωνα με τους Φιλανδούς εκπαιδευτικούς, η υψηλή ποιότητα του

εκπαιδευτικού συστήματος στη χώρα τους μετά την αξιολόγηση PIZA

,οφείλεται κυρίως σε παράγοντες όπως :

η μεγάλη σημασία που δίνουν στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση των

εκπαιδευτικών, η ισόρροπη και χωρίς ανταγωνισμούς, ανάπτυξη των

σχολικών μονάδων, η παροχή από το σχολείο ενός συνόλου υπηρεσιών όπως

δωρεάν γεύματα, προληπτικά προγράμματα υγείας που καλύπτουν έτσι

πολλές ανάγκες των μαθητών  η εμπιστοσύνη στο έργο των εκπαιδευτικών .

Η Φιλανδία διαθέτει υπερδιπλάσιους πόρους για την εκπαίδευση από ό,τι η

χώρα μαςΤα στοιχεία εμφανίζονται στην μελέτη ΟΟΣΑ.

Γενικά, η πανεπιστημιακή έρευνα στη χώρα μας βρίσκεται σε χαμηλά

επίπεδα ανάπτυξης συγκριτικά με τις άλλες χώρες της ΕΕ

 εξ αιτίας της υποδεέστερης θέσης της χώρας στον καταμερισμό εργασίας της ΕΕ. Είναι

χαρακτηριστικό ότι το 75% των δαπανών για την έρευνα στην ΕΕ,

συγκεντρώνεται στις τέσσερις ισχυρές χώρες (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία,

Βρετανία). Η Ελλάδα έχει το μικρότερο ποσοστό ερευνητών αναλογικά με

τον πληθυσμό της και τη μικρότερη κρατική χρηματοδότηση της έρευνας

(0,51% του ΑΕΠ), σε μεγάλη, μάλιστα, απόσταση από τις άλλες χώρες. Το

γεγονός αυτό επιδρά με τη σειρά του γενικότερα στο επίπεδο της

πανεπιστημιακής μας εκπαίδευσης και στη διδασκαλία.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

• Οδηγός στην όποια προσπάθεια για τη βελτίωση ενός εθνικού

εκπαιδευτικού συστήματος δεν μπορεί να είναι οι κατευθύνσεις

του ΟΟΣΑ και, γενικότερα, η φιλοσοφία και οι επιδιώξεις των

δυνάμεων της αγοράς. Ήδη από το 2001, η Διακήρυξη τα Ε.Ε. στην

Μπολόνια προδιέγραψε την αποτελεσματική σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με τις ανάγκες της κοινωνίας και την αγορά εργασίας στην Ευρώπη.

• Η γνώση αποκτά, επομένως, ένα εντελώς εργαλειακό χαρακτήρα,

με στόχο την εξυπηρέτηση της κοινωνίας της αγοράς και των

ελίτ που την ελέγχουν, ανεξάρτητα από τις πραγματικές ανάγκες

της κοινωνίας και  τις ίδιες τις «καθαρές» γνωστικές

ανάγκες του κάθε επιστημονικού κλάδου Κλείνοντας, εκείνο ίσως

που μπορεί να θεωρηθεί πιο σημαντικό είναι η μετατροπή της φύσης

της εκπαίδευσης από ένα δημόσιο αγαθό σε μια εμπορική

δραστηριότητα γεγονός που αλλάζει τους στόχους, τον ορισμό, τη

φύση και τη σημασία της εκπαίδευσης προτάσσοντας το οικονομικό

κέρδος του παρόχου.

Θέλουμε μια κοινωνία ελεύθερων, ανεξάρτητων, δημιουργικών

ατόμων που να είναι σε θέση να εκτιμήσουν και να αξιοποιήσουν τα

πολιτισμικά επιτεύγματα του παρελθόντος;

Θέλουμε να μπορέσει η επιστήμη   να αναπτυχθεί  ελεύθερα και

να βοηθήσει στην αποκατάσταση του ανθρώπου ως  κοινωνικού ανθρώπου;  Γιατί η επιστήμη έχει την ιδιότητα να κατασταλάζει σαν συλλογική συνείδηση της κοινωνίας, και να την απαλλάσσει από

δεισιδαιμονίες, προλήψεις και αντικοινωνικές συμπεριφορές, να τη βοηθά να

σχηματίζει επιστημονική αντίληψη της πραγματικότητας.

 

 

 

 

ΠΗΓΕΣ

• ΟΟΣΑ (1995). Κριτική Επισκόπηση του Ελληνικού Εκπαιδευτικού

Συστήματος από τον ΟΟΣΑ.

• Διαθέσιμο στο http://www.hri.org/docs/OECD.html ,

• http://sep4u.gr/wp-content/uploads/labrianidis-2011.pdf

• http://www.oecd.org/education/highereducationandadultlearning/piaacprogramm

efortheinternationalassessmentofadultcompetenciew.htm

• http://www.iep.edu.gr/pisa/index.php/2012-03-13-10-37-01/readingliteracy

• Το γίγνεσθαι της ιδεολογίας και η εκπαιδευτική

θεσμικότητα.http://www.ilhs.tuc.gr/gr/vima_koin_epistimon_41.htm

• file:///home/education/%CE%9B%CE%AE%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82/%CE

%A0%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82%20(1).pdf

Σάββατο 27 Απριλίου 2024

η ταινια μας-η απελευθερωση της Ηγουμενιτσας 1913

 ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

11ος Διεθνής Μαθητικός Διαγωνισμός «Δημιουργώντας τα δικά μας παιχνίδια: Από το χθες στο σήμερα»

Το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης και  το Τμήμα Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης και Ψηφιακών Μέσων του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού συνδιοργανώνουν τον 11ο Διεθνή Μαθητικό Διαγωνισμό με τίτλο:

«Δημιουργώντας τα δικά μας παιχνίδια: Από το χθες στο σήμερα»

ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

Οι μαθητές/τριες καλούνται να εργαστούν δημιουργικά και  μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο θεματικές:

Α. ΖΩΝΤΑΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Στην κατηγορία αυτή οι μαθητές/τριες μπορούν να δημιουργήσουν:

  • Βίντεο με θέμα παλιά και παραδοσιακά παιχνίδια

Β. ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΝΕΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Στην κατηγορία αυτή οι μαθητές/τριες μπορούν να κατασκευάσουν δικά τους παιχνίδια  (επιτραπέζια, ψηφιακά)

Το θέμα των παιχνιδιών μπορεί να αντλεί έμπνευση από την:

  1. Ιστορία εκπαίδευσης
  2. Ιστορία και Τοπική Ιστορία
  3. Περιβάλλον
  4. Πολιτισμός
η ταινια μας-η απελευθερωση της Ηγουμενιτσας 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΕ ΕΝΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ 1913

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ  ''ΔΙΗΓΗΜΑ'' - απο το Εγκυκλοπαιδικο Λεξικό του 1913
Με αυτο το παιχνιδι μπορουμε να παρουσιασουμε τα γεγονοτα απο τις 26 εως τις 28 Φεβρουαριου 1913 ....και ισως ανακαλυψουμε ως μικροι ερευνητες ιστορικοί  την πιθανη ημερομηνια ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ




πχ  λεξη για τον επομενο παιχτη ΠΡΟΕΛΑΣΗ




Πέμπτη 25 Απριλίου 2024

Χριστός Ανέστη-Χρόνια Πολλά

 Προσευχητάρι

Αναστάσιμη προσευχή

Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος.

Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι,
προσκυνήσωμεν ἅγιον, Κύριον,
Ἰησοῦν τὸν μόνον ἀναμάρτητον.
Τὸν Σταυρόν σου Χριστὲ προσκυνοῦμεν
καὶ τὴν ἁγίαν σου Ἀνάστασιν
ὑμνοῦμεν καὶ δοξάζομεν·
σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν,
ἐκτὸς σοῦ ἄλλον οὐκ οἴδαμεν,
τὸ ὄνομά σου ὀνομάζομεν.
Δεῦτε πάντες οἱ πιστοί,
προσκυνήσωμεν τὴν τοῦ Χριστοῦ ἁγίαν ἀνάστασιν·
ἰδοὺ γὰρ ἦλθε διὰ τοῦ Σταυροῦ
χαρὰ ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ.
Διὰ παντὸς εὐλογοῦντες τὸν Κύριον,
ὑμνοῦμεν τὴν ἀνάστασιν αὐτοῦ·
Σταυρὸν γὰρ ὑπομείνας δι᾿ ἡμᾶς,
θανάτῳ θάνατον ὤλεσεν.

Ἀναστὰς ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τοῦ τάφου καθὼς προεῖπεν, ἔδωκεν ἡμῖν τὴν αἰώνιον ζωὴν καὶ μέγα ἔλεος.






Η Μεγάλη Εβδομάδα

  Ὦ γλυκύ μου ἔαρ....

Το Μοιρολόι της Παναγίας

Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, που έδυ σου το κάλλος;
Θρήνον συνεκίνει, η πάναγνός σου Μήτηρ, σου Λόγε νεκρωθέντος
.Έρραναν τον τάφον, αι Μυροφόροι μύρα, λίαν πρωΐ ελθούσαι.
Αι γενεαί πάσαι, ύμνον τη Ταφή Σου, προσφέρουσι Χριστέ μου.


Για να γνωρίσουμε και να βιώσουμε τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδας, το Θείο Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου


Η Μεγάλη Εβδομάδα

Picture
Τη Μεγάλη Εβδομάδα, οι πιστοί γιορτάζουν την ανάμνηση της πορείας του Κυρίου από τη θριαμβευτική Του είσοδο στα Ιεροσόλυμα ως τη Σταύρωσή Του και την Ανάσταση.

Από το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, που στην ουσία αρχίζει η Μεγάλη Εβδομάδα, και κάθε βράδυ, οι χριστιανοί πηγαίνουν στην εκκλησία και παρακολουθούν με κατάνυξη τις Ιερές Ακολουθίες.

Το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων θα ακουστούν με ύμνους και ευαγγέλια δύο περιστατικά της ζωής του Κυρίου: ‟Το πάθημα της ξερανθείσης συκής” και ‟τη μνήμη του Ιωσήφ Παγκάλου”. Περιστατικά που μιλούν αλληγορικά για το ότι ο Κύριος περιμένει από τους πιστούς να τον ‟θρέψουν” με τους καρπούς της ενάρετης ζωής τους.

Έθιμο της ημέρας είναι ο στολισμός των εκκλησιών με βάγια, ενώ μετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια.

Στη Θράκη, όπως και σε άλλα μέρη της πατρίδας μας,  την ημέρα αυτή συνηθίζονται τα "βαγιοχτυπήματα". Οι γυναίκες χτυπούν με βάγια τις έγκυες για να "λευτερωθούν" πιο γρήγορα.

Σε κάποια χωριά της Θράκης τα κορίτσια φτιάχνουν στεφάνια από βάγια και τα ρίχνουν στο ρέμα. Η κοπέλα της οποίας στο στεφάνι φτάνει πρώτο στη ρεματιά κερνά τις υπόλοιπες στο σπίτι της.
Picture
Στη Λέσβο τα παιδιά, μετά την εκκλησία, στόλιζαν ένα δεμάτι από κλαδιά δάφνης με κόκκινα ή πράσινα κομματάκια από ύφασμα, κρεμούσαν κι ένα κουδούνι και καθώς πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι ψάλλοντας και λέγοντας εξορκισμούς για τους ψύλλους και τα ποντίκια, έδιναν κι ένα κλαράκι δάφνης στη νοικοκυρά, η οποία τα κερνούσε κάτι.

Στην Τήνο, τα παιδιά τριγύριζαν στους δρόμους κρατώντας μαζί με το στεφάνι τους την "αργινάρα", μια ξύλινη ή και σιδερένια ροκάνα που τη στριφογύριζαν με δύναμη. Όταν έφταναν στη θάλασσα πετούσαν το στεφάνι στο νερό.

Την ημέρα αυτή είναι έθιμο, αν και ακόμα Σαρακοστή, να τρώμε ψάρι.

Μεγάλη Δευτέρα
Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στην ακολουθία του Νυμφίου, με την οποία οι χριστιανοί καλούνται να είναι πάντα σε εγρήγορση για τον ερχομό του Νυμφίου, δηλαδή του Χριστού, που πλέον δε θα έρθει ως αμνός αλλά ως Βασιλιάς.

Από την ημέρα αυτή ξεκινά η αυστηρή νηστεία. Στην Καστοριά, τη Μεγάλη Δευτέρα, τη Μεγάλη Τρίτη και τη Μεγάλη Τετάρτη δεν έτρωγαν τίποτα, έπιναν μόνο λίγο νερό, κυρίως οι κοπέλες, γιατί πίστευαν πως της νηστικής καρδιάς πιάνει η ευχή και έτσι θα έβρισκαν γαμπρό!

Στην Κέρκυρα, την ημέρα αυτή οι Κερκυραίοι αγοράζουν "Φογάτσες" και "Κολομπίνες", τα τοπικά μαντολάτα και τσουρέκια δηλαδή.

Μεγάλη Τρίτη
Τη Μεγάλη Τρίτη θα ακουστεί το τροπάριο της Κασσιανής για την ‟εν πολλές αμαρτίες περιπεσούσα γυνή”, που έτρεξε και μετανοώντας γονάτισε μπροστά στον Κύριο κλαίγοντας και του έπλυνε τα πόδια με μύρο και δάκρυα και τα σκούπισε με τα μαλλιά της εκλιπαρώντας για συγχώρεση, για να ακούσει από το στόμα του Κυρίου: ‟Η πίστις σου σέσωκέ σε. Πορεύου εν ειρήνη.

Σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, τη Μεγάλη Τρίτη, οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα πασχαλιάτικα κουλουράκια τους.
Picture

Μεγάλη Τετάρτη
Τη Μεγάλη Τετάρτη το πρωί γίνεται η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία και το απόγευμα ή το βράδυ γίνεται το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου. Ο παπάς διαβάζει εφτά ευαγγέλια και εφτά ευχές για να ευλογήσει λάδι που το χρησιμοποιούμε για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών ασθενειών.

Επίσης, το βράδυ οι πιστοί ζουν τον Μυστικό Δείπνο που παρέθεσε κρυφά ο Ιησούς στους μαθητές Του για το Πάσχα. Είναι το δείπνο πριν από την προδοσία του Ιούδα, όπου ο Χριστός, παράδειγμα ταπεινοφροσύνης, πλένει τα πόδια των μαθητών Του. Στη συνέχεια τους αποκαλύπτει ποιος θα τον παραδώσει στους διώκτες Του. Κατόπιν οι ψαλμοί μας μεταφέρουν στον κήπο της Γεσθημανή όπου βιώνουμε την προσευχή του Ιησού στον Ουράνιο Πατέρα Του και τελικά τη σύλληψή Του.

Στην Πάρο και σε άλλες περιοχές της χώρας μας, τη Μεγάλη Τετάρτη παρασκεύαζαν τη νέα ζύμη, το προζύμι της χρονιάς.

Στις γειτονιές της Αθήνας η εκκλησάρισσα πήγαινε από σπίτι σε σπίτι, μάζευε αλεύρι και το ζύμωνε χωρίς προζύμι. Το πήγαινε στον παπά κι εκείνος ακουμπούσε επάνω του τον σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το ζυμάρι φούσκωνε. Αυτό θα ήταν το προζύμι της χρονιάς.
Picture
Εικόνα του Μυστικού Δείπνου του Μιχαήλ Δαμασκηνού, που αντιγράφει δυτικές χαλκογραφίες και μάλιστα του Marcantonio Raimondi [β΄μισό του 16ου αι.(ανάμεσα 1584 και 1591), εκκλησία Αγίας Αικατερίνης, Ηράκλειο].
Ακόμα, οι νοικοκυρές επέλεγαν την ημέρα αυτή για το πλύσιμο και το καθάρισμα του σπιτιού.

Μεγάλη Πέμπτη
Picture
Φτάνουμε στη Μεγάλη Πέμπτη, την ημέρα των Αγίων Παθών. Διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια και γίνεται η τελετή της Σταύρωσης του Χριστού. Την ημέρα αυτή οι χριστιανοί καλούνται να θυμηθούν τα Άγια Πάθη του Κυρίου. Τη δίκη Του, τα βασανιστήρια που υπόμεινε, τους εξευτελισμούς και τέλος το μαρτυρικό Του θάνατο στο σταυρό. Οι καμπάνες θα χτυπήσουν πένθιμα την ώρα που ο Εσταυρωμένος θα περιφερθεί μέσα στο ναό, ενώ οι ιερείς θα ψάλλουν:
Picture
Picture


Picture
Τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές βάφουν τα αυγά με κόκκινη μπογιά, ενώ τα παλαιότερα χρόνια η βαφή των αυγών γινόταν με μπογιά που παραγόταν από διάφορα χόρτα και μπαχαρικά.

Σε ορισμένες περιοχές κρατούν τη μπογιά σαράντα ημέρες, επειδή πιστεύουν ότι είναι "του Χριστού το αίμα".

Ο λαός πιστεύει πως το πρώτο αυγό που βάφεται, το αυγό της Παναγίας, έχει θαυματουργές ιδιότητες, γι' αυτό το βάζουν στο εικονοστάσι του σπιτιού. Με το αυγό της Παναγίας, οι γυναίκες σταυρώνουν τα παιδιά και αν το αυγό είναι τριών χρόνων και τοποθετηθεί στην κοιλιά εγκύου γυναίκας ή ζώου, πιστεύεται ότι αποτρέπεται το ενδεχόμενο αποβολής!

Τα τσόφλια αυτών των αυγών τα βάζουν στις ρίζες των δέντρων για να πιάσουν όλοι οι καρποί.
Picture

Picture

Εξίσου θαυμαστές ιδιότητες αποδίδουν και στα κεριά που ανάβουν όταν διαβάζονται τα Δώδεκα Ευαγγέλια. Σε πολλά μέρη το κερί αυτό, που μένει άκαυτο, το φυλάνε για φυλαχτό και το χειμώνα το ανάβουν για να μην πέσει κεραυνός.

Τη Μεγάλη Πέμπτη ζυμώνουν τα τσουρέκια σε κουλούρες και ένα σε σχήμα σταυρού με τέσσερα κόκκινα αυγά στις άκρες και ένα άσπρο στη μέση, το οποίο το τρώνε τη Λαμπρή.
Picture

Μεγάλη Παρασκευή
Picture
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα πένθους για τους χριστιανούς, ημέρα της Ταφής του Χριστού. Οι πιστοί μαζεύονται στις εκκλησίες από το πρωί για την ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και την ακολουθία της Αποκαθήλωσης, όπου ο παπάς βγάζει το σώμα του Χριστού από το σταυρό και τοποθετεί μέσα στον Επιτάφιο. Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής θα ακουστούν τα ομορφότερα τροπάρια της χριστιανοσύνης, τα ‟Εγκώμια” (Η Ζωή εν Τάφω, Άξιον Εστί, Αι Γενεαί Πάσαι) και ακολουθεί η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους των ενοριών.

Την ημέρα αυτή οι πιστοί δεν τρώνε λάδι ή γλυκά, αφού ο Χριστός ήπιε ξίδι. Σε πολλές περιοχές δεν τρώνε απολύτως τίποτα, πίνουν μόνο νερό. Η παράδοση λέει πως κανείς δεν πρέπει να πιάσει στα χέρια του σφυρί, καρφί ή βελόνι, γιατί θεωρείται μεγάλη αμαρτία αφού με αυτά τρύπησαν το σώμα του Χριστού.

Στα λουλούδια που παίρνουν οι πιστοί από τον Επιτάφιο (Χριστολούλουδα, Σταυρολούλουδα) αποδίδουν θαυματουργές ιδιότητες και πολλοί τα κρατούν σπίτι ως φυλαχτό.
Picture

Μεγάλο Σάββατο
Το Μεγάλο Σάββατο ξεκινά με την πρωινή ακολουθία που έχει αναστάσιμο χαρακτήρα και λέγεται αλλιώς και ‟Πρώτη Ανάσταση”. Το βράδυ γίνεται η Ακολουθία της Αναστάσεως. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, όλα τα φώτα της εκκλησίας σβήνουν και ο βγαίνει ο παπάς από την Ωραία Πύλη με τη λαμπάδα του αναμμένη ψάλλοντας το "Δεύτε λάβετε φως..." και δίνει το Άγιο Φως στους πιστούς. Κατόπιν βγαίνουν όλοι έξω όπου ο παπάς διαβάζει το Ευαγγέλιο της Αναστάσεως και μόλις τελειώσει όλοι ψάλλουν:
Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, 
θανάτω θάνατον πατήσας 
και τοις εν τοις μνήμασιν,
 ζωήν χαρισάμενος
Picture

Το "Χριστός Ανέστη" είναι και το σύνθημα για να ξεκινήσουν οι πιστοί τους ασπασμούς. Αυτό το φιλί της αγάπης δίνεται σε εχθρούς και φίλους, αφού συμβολίζει τη συγχώρεση.

Μετά την Ανάσταση οι πιστοί φέρνουν στα σπίτια τους το Άγιο Φως και κάνουν το σχήμα του σταυρού με τον καπνό της λαμπάδας στην είσοδο του σπιτιού. Μετά ανάβουν το καντήλι, το οποίο προσπαθούν να κρατήσουν τουλάχιστον τρεις με σαράντα ημέρες. Ακολουθεί το πασχαλινό Δείπνο, που είναι συνήθως η μαγειρίτσα και τσουγκρίζονται τα αυγά.
Picture

Τρίτη 23 Απριλίου 2024

ΕΝΟΤΗΤΑ 15 Κινηματογράφος - Θέατρο

 λεξιλόγιο: πολιτισμός, καλλιτεχνικό θέαμα, ταινία, κινηματογράφος, θέατρο, παραστάτης, διακριτικός, πρόνοια, χωρισμός, αρνούμαι, συμπεριφέρομαι, απολύτως, προσεδάφιση, ωριμάζω, αναλφάβητος, απομονωμένος, ηττοπαθής, συνεργάσιμος, ενθαρρύνω,  ρεαλιστικός, παράσταση, σκηνικά, κουστούμια, άναυδος, πρόγονος, ύπαιθρος, προβολείς, ασημένιος, ένταση, ενημερωτικά κείμενα, ανακοίνωση, αφίσα, πρόσκληση, πρόγραμμα, είσοδος, εξώστης, αυλαία, κριτικοί, θίασος, πρωταγωνίστρια, αριστουργηματική, κορυφαίοι, σκηνοθέτης, σκηνογράφος, ενδυματολόγος, συνθέτης, επιθεώρηση, κωμωδία, τραγωδία, πρεμιέρα, διάσημος, ηθοποιός, ηθοποιία, χειροκρότημα, επιδοκιμασία.


Γραμματική:

  •     Ουσιαστικά σε –εια (καλλιεργώ -καλλιέργεια, ερμηνεία, προσπάθεια, συνοδεία, κολακεία, ειρωνεία, γοητεία κτλ.)
  •      Επίθετo πολύς, πολλή, πολύ και επίρρημα πολύ
  • ·    Επίθετα σε –ης, -ης, -ες (σαφής, σαφείς, σαφές κτλ.)




Πώς παρουσιάζουμε και σχολιάζουμε (λέμε τη γνώμη μας για) ένα καλλιτεχνικό θέαμα. Αναφέρουμε τον τίτλο, τους συντελεστές (σκηνοθέτη, ηθοποιούς, συνθέ­τη), τη διάρκεια, τη χώρα προέλευσης του έργου και τη χρονιά που παρου­σιάστηκε.
Μιλάμε για την υπόθεση του έργου χωρίς πολλές λεπτομέρειες και χωρίς να αποκαλύψουμε το τέλος, δίνοντας μόνο τις πιο σημαντικές πληροφο­ρίες για τους ήρωες και τις περιπέτειές τους.
Γράφουμε στο τέλος ένα σχόλιο, που θα είναι η γνώμη μας για το έργο, οι προσωπικές μας εντυπώσεις και τα συναισθήματα που μας προκάλεσε.



Ένας νέος και πρωτοδιοριζόμενος δάσκαλος, ο Άρης Σιούτης, αναλαμβάνει την έκτη τάξη σε κάποιο δημοτικό σχολείο της Αθήνας. Από την πρώτη κιόλας μέρα, την προσοχή του τραβάει ο Λευτέρης, ένας εξαιρετικά αδύναμος μαθητής, σχεδόν αγράμματος. Σιγά-σιγά, ο δάσκαλος ανακαλύπτει ότι ο Λευτέρης είναι πολύ ευαίσθητο παιδί και διόλου καθυστερημένο, έχει μάλιστα συναρμολογήσει μόνος το ποδήλατό του. 

Παρά την αντίθετη γνώμη του διευθυντή του σχολείου, αλλά και του ευρύτερου περιβάλλοντος, αποφασίζει να τον βοηθήσει. Αρχίζει να του κάνει ιδιαίτερα μαθήματα, του μαθαίνει τις αριθμητικές πράξεις και ανάγνωση, και τον ορίζει ταμία στην έκθεση σχολικού βιβλίου....



Μπορείτε να δείτε ολόκληρη την ταινία παρακάτω:


  στη λίμνη Παμβώτιδα.

 Μια μοναδική καστροπολιτεία, σημείο αναφοράς της πόλης, αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την πλούσια ιστορία της περιοχής. Αποτελεί το αρχαιότερο βυζαντινό κάστρο της ελληνικής επικράτειας, με αδιάκοπη ιστορία καθώς είναι ένα από τα ελάχιστα κάστρα στην Ελλάδα που εξακολουθεί να κατοικείται μέχρι σήμερα.


Περάστε την μεγάλη πύλη με το οικόσημο του Αλή Πασά, και μεταφερθείτε σε μια άλλη εποχή, τότε που το κάστρο αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. 
Εδώ αναπτύχθηκαν τα ελληνικά γράμματα, 
εδώ δίδαξαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους,
 εδώ σπούδασαν την τέχνη του πολέμου οι μεγάλοι οπλαρχηγοί. Εδώ έζησε ο Αλή Πασάς, αυτή η εμβληματική και αινιγματική μορφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

 ο Α. Ψαλίδας εμπλουτίζει με όρεξη το πρόγραμμα της σχολής με μαθήματα φυσικών




επιστημών, ιστορίαςγεωγραφίας, εμπορικών γνώσεων και ξένων γλωσσών. Έφερνε από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ειδικά όργανα μετρήσεων και χάρτες, με τα οποία δίδασκε αστρονομία και κοσμογραφία, και εκτελούσε πειράματα φυσικής και χημείας, προσελκύοντας το ενδιαφέρον ακόμη και εξωσχολικών θεατών. Μια τέτοια περίπτωση εξωσχολικού θεατή των πειραμάτων του ήταν ο Αλή Πασάς, στον οποίο επέδειξε πείραμα στατικού ηλεκτρισμού.[6] Παράλληλα συγκρότησε αξιόλογη βιβλιοθήκη ανοικτή στο ευρύ κοινό, προσέλαβε εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό και εξασφάλιζε υποτροφίες στους καλύτερους μαθητές του. Έγραψε μια σειρά από διδακτικά εγχειρίδια (γραμματικήςρητορικής, γεωγραφίας, αριθμητικής, ιστορίας, ηθικής κ.ά.), μεταφράζοντας και διασκευάζοντας αντίστοιχα έργα Ευρωπαίων λογίων.[4]

Οι καινοτομίες του δέχθηκαν την σκληρή κριτική των συντηρητικών κύκλων. Κατηγορήθηκε από πολλούς ότι εισάγει αθεϊστικές απόψεις του Βολταίρου[7] και γενικά τις επικίνδυνα φιλελεύθερες απόψεις της Γαλλικής Επανάστασης.

1611Διονύσιος ο Φιλόσοφος...


Τη νύχτα της 10ης προς την 11η Σεπτεμβρίου του 1611, ένα σώμα περίπου χιλίων χωρικών από τη Θεσπρωτία και τις γύρω περιοχές έκανε έφοδο στα Ιωάννινα, πραγματοποιώντας εξέγερση εναντίον των Τούρκων....

Οι χωρικοί ήταν οπλισμένοι με ρόπαλα, δρεπάνια, σφεντόνες και ό,τι άλλο όπλο μπορούσε να βρει ο καθένας....

Ο Οσμάν πασάς και οι άντρες του αιφνιδιάστηκαν και την τελευταία στιγμή κατάφεραν να τραπούν σε φυγή με κατεύθυνση το Κάστρο της πόλης. Ο Διονύσιος τους ακολούθησε και άρχισε να τους πολιορκεί.
Η εξέγερση του Διονύσιου αν και ήταν καλά οργανωμένη, απέτυχε, καθώς πολλοί κάτοικοι του Κάστρου τον πρόδωσαν και αντί να τον βοηθήσουν, όπως είχαν υποσχεθεί, ανοίγοντας τις πύλες του κάστρου, τάχθηκαν στο πλευρό των Τούρκων. Οι πολιορκημένοι Τούρκοι σώθηκαν από τμήμα του ιππικού τους, που πρόλαβε να φτάσει έξω από το κάστρο...
Περίπου 200 άντρες βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ ο Διονύσιος κατάφερε να κρυφτεί σε μια σπηλιά. Οι εχθροί του όμως που είχαν παραλλάξει το προσωνύμιό του από «Φιλόσοφο» σε «Σκυλόσοφο», τον κατέδωσαν και συνελήφθη από τους Τούρκους....



Το κάστρο

Το επιβλητικό κάστρο των Ιωαννίνων σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες χτίστηκε επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α', το 528 μ.Χ., στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την οχύρωση του Βυζαντινού κράτους,https://www.archaiologia.gr/blog/archaeological_site/%CE%BA%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF-%CE%B9%CF%89%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CF%89%CE%BD/

Κεντρική Πύλη
Εξωτερικά η πύλη φέρει μεγάλο διπλό τόξο Δεξιά και αριστερά του τόξου είναι  δύο λιθανάγλυφα με μορφές ζώων.ΛΙΘΟΣ=ΠΕΤΡΑ
Σύμφωνα με μαρτυρίες, η κεντρική πύλη είχε αρχικά τη μορφή κινητής γέφυρας πάνω από την ένυδρη τάφρο

«Πύργος» του Θωμά   δεξιά της σημερινής κεντρικής πύλης  Η ανέγερσή του αποδίδεται στον Σέρβο ηγεμόνα της πόλης, Θωμά Πρελιούμποβιτς, δεσπότη (ηγεμόνα) των Ιωαννίνων κατά το χρονικό διάστημα 1367–1384.
 Τούρκικα λουτρά (χαμάμ), χτισμένα με ιδιόμορφη αρχιτεκτονική (σε σχήμα σταυρού, με θολωτό τρούλο). Περιελάμβαναν αποδυτήρια, χώρους λουτρών, και αναπαυτήριο. Τα λουτρά αποτελούσαν χώρο επικοινωνίας, ιδίως για τις γυναίκες, για τις οποίες προβλέπονταν και ειδική προετοιμασία για το λουτρό.

Οι μεντρεσέδες (ιεροδιδασκαλεία) ήταν ανώτερα σχολεία, όπου διέμεναν οι σπουδαστές και διδάσκονταν θεολογία και φιλοσοφία, σε αντίθεση με τα μεχτέπ, δηλαδή τα κατώτερα σχολεία, όπου οι μαθητές διδάσκονταν γραφή και ανάγνωση από το Κοράνι.
Τουρκική Βιβλιοθήκη ΔΕΝ ΔΙΕΣΩΘΗΚΝ ΒΙΒΛΙΑ