στη λίμνη Παμβώτιδα.

 Μια μοναδική καστροπολιτεία, σημείο αναφοράς της πόλης, αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την πλούσια ιστορία της περιοχής. Αποτελεί το αρχαιότερο βυζαντινό κάστρο της ελληνικής επικράτειας, με αδιάκοπη ιστορία καθώς είναι ένα από τα ελάχιστα κάστρα στην Ελλάδα που εξακολουθεί να κατοικείται μέχρι σήμερα.

Περάστε την μεγάλη πύλη με το οικόσημο του Αλή Πασά, και μεταφερθείτε σε μια άλλη εποχή, τότε που το κάστρο αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. 

Εδώ αναπτύχθηκαν τα ελληνικά γράμματα, 

εδώ δίδαξαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους,

 εδώ σπούδασαν την τέχνη του πολέμου οι μεγάλοι οπλαρχηγοί. Εδώ έζησε ο Αλή Πασάς, αυτή η εμβληματική και αινιγματική μορφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

 ο Α. Ψαλίδας εμπλουτίζει με όρεξη το πρόγραμμα της σχολής με μαθήματα φυσικών

επιστημών, ιστορίας, γεωγραφίας, εμπορικών γνώσεων και ξένων γλωσσών. Έφερνε από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ειδικά όργανα μετρήσεων και χάρτες, με τα οποία δίδασκε αστρονομία και κοσμογραφία, και εκτελούσε πειράματα φυσικής και χημείας, προσελκύοντας το ενδιαφέρον ακόμη και εξωσχολικών θεατών. Μια τέτοια περίπτωση εξωσχολικού θεατή των πειραμάτων του ήταν ο Αλή Πασάς, στον οποίο επέδειξε πείραμα στατικού ηλεκτρισμού.^[6] Παράλληλα συγκρότησε αξιόλογη βιβλιοθήκη ανοικτή στο ευρύ κοινό, προσέλαβε εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό και εξασφάλιζε υποτροφίες στους καλύτερους μαθητές του. Έγραψε μια σειρά από διδακτικά εγχειρίδια (γραμματικής, ρητορικής, γεωγραφίας, αριθμητικής, ιστορίας, ηθικής κ.ά.), μεταφράζοντας και διασκευάζοντας αντίστοιχα έργα Ευρωπαίων λογίων.^[4]

Οι καινοτομίες του δέχθηκαν την σκληρή κριτική των συντηρητικών κύκλων. Κατηγορήθηκε από πολλούς ότι εισάγει αθεϊστικές απόψεις του Βολταίρου^[7] και γενικά τις επικίνδυνα φιλελεύθερες απόψεις της Γαλλικής Επανάστασης.

1611Διονύσιος ο Φιλόσοφος...

Τη νύχτα της 10ης προς την 11η Σεπτεμβρίου του 1611, ένα σώμα περίπου χιλίων χωρικών από τη Θεσπρωτία και τις γύρω περιοχές έκανε έφοδο στα Ιωάννινα, πραγματοποιώντας εξέγερση εναντίον των Τούρκων....

Οι χωρικοί ήταν οπλισμένοι με ρόπαλα, δρεπάνια, σφεντόνες και ό,τι άλλο όπλο μπορούσε να βρει ο καθένας....

Ο Οσμάν πασάς και οι άντρες του αιφνιδιάστηκαν και την τελευταία στιγμή κατάφεραν να τραπούν σε φυγή με κατεύθυνση το Κάστρο της πόλης. Ο Διονύσιος τους ακολούθησε και άρχισε να τους πολιορκεί.

Η εξέγερση του Διονύσιου αν και ήταν καλά οργανωμένη, απέτυχε, καθώς πολλοί κάτοικοι του Κάστρου τον πρόδωσαν και αντί να τον βοηθήσουν, όπως είχαν υποσχεθεί, ανοίγοντας τις πύλες του κάστρου, τάχθηκαν στο πλευρό των Τούρκων. Οι πολιορκημένοι Τούρκοι σώθηκαν από τμήμα του ιππικού τους, που πρόλαβε να φτάσει έξω από το κάστρο...
Περίπου 200 άντρες βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ ο Διονύσιος κατάφερε να κρυφτεί σε μια σπηλιά. Οι εχθροί του όμως που είχαν παραλλάξει το προσωνύμιό του από «Φιλόσοφο» σε «Σκυλόσοφο», τον κατέδωσαν και συνελήφθη από τους Τούρκους....

Το κάστρο

Το επιβλητικό κάστρο των Ιωαννίνων σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες χτίστηκε επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α', το 528 μ.Χ., στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την οχύρωση του Βυζαντινού κράτους,https://www.archaiologia.gr/blog/archaeological_site/%CE%BA%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF-%CE%B9%CF%89%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CF%89%CE%BD/

Οπτικοακουστικό υλικό

Κεντρική Πύλη

Εξωτερικά η πύλη φέρει μεγάλο διπλό τόξο Δεξιά και αριστερά του τόξου είναι  δύο λιθανάγλυφα με μορφές ζώων.ΛΙΘΟΣ=ΠΕΤΡΑ

Σύμφωνα με μαρτυρίες, η κεντρική πύλη είχε αρχικά τη μορφή κινητής γέφυρας πάνω από την ένυδρη τάφρο

«Πύργος» του Θωμά   δεξιά της σημερινής κεντρικής πύλης  Η ανέγερσή του αποδίδεται στον Σέρβο ηγεμόνα της πόλης, Θωμά Πρελιούμποβιτς, δεσπότη (ηγεμόνα) των Ιωαννίνων κατά το χρονικό διάστημα 1367–1384.

 Τούρκικα λουτρά (χαμάμ), χτισμένα με ιδιόμορφη αρχιτεκτονική (σε σχήμα σταυρού, με θολωτό τρούλο). Περιελάμβαναν αποδυτήρια, χώρους λουτρών, και αναπαυτήριο. Τα λουτρά αποτελούσαν χώρο επικοινωνίας, ιδίως για τις γυναίκες, για τις οποίες προβλέπονταν και ειδική προετοιμασία για το λουτρό.

Οι μεντρεσέδες (ιεροδιδασκαλεία) ήταν ανώτερα σχολεία, όπου διέμεναν οι σπουδαστές και διδάσκονταν θεολογία και φιλοσοφία, σε αντίθεση με τα μεχτέπ, δηλαδή τα κατώτερα σχολεία, όπου οι μαθητές διδάσκονταν γραφή και ανάγνωση από το Κοράνι.

Τουρκική Βιβλιοθήκη ΔΕΝ ΔΙΕΣΩΘΗΚΝ ΒΙΒΛΙΑ