Α.) ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ
► ΧΡΟΝΟΙ των ρημάτων είναι οι διάφοροι τύποι, οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα για να μας δείξουν πότε γίνεται κάτι.
Πότε ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;π.χ. Ο αγώνας αρχίζει (ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ -τώρα – στο παρόν)
Ο αγώνας άρχισε (ΑΟΡΙΣΤΟΣ -χθες – στο παρελθόν)
Ο αγώνας θα αρχίσει (ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ-αύριο – στο μέλλον)
ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ | ||
ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΙΚΟΙ | ΠΑΡΟΝΤΙΚΟΙ | ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΙ |
Παρατατικός άρχιζα | Ενεστώτας αρχίζω | ΜΕΛ. ΕΞΑΚΟΛΟΥΘ. Θα αρχίζω |
Αόριστος άρχισα | Παρακείμενος Έχω αρχίσει | ΜΕΛ. ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ Θα αρχίσω |
Υπερσυντέλικος Είχα αρχίσει | ΜΕΛ.ΣΥΝΤΕΛΕΣΜ. Θα έχω αρχίσει |
Β) ΧΡΟΝΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
► Χρονικά επιρρήματα είναι οι άκλιτες λέξεις που φανερώνουν χρόνο.
Τα πιο συνηθισμένα χρονικά επιρρήματα είναι τα έξης:Έπειτα, κατόπιν, πρώτα, πριν, πρωτύτερα, νωρίς, αργά, αργότερα, εγκαίρως, αμέσως, κιόλας, σήμερα, πέρυσι, απόψε, έπειτα, χθες, ξανά, συχνά, σπάνια, ποτέ, σήμερα κ.ά.
π.χ. Φύγε αμέσως.
Η φίλη μου έφτασε εγκαίρως.
Θα μιλήσουμε αργότερα.
Γ) ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
► Χρησιμοποιούνται συχνά και κάποια ουσιαστικά , συνήθως σε πτώση αιτιατική και πιο σπάνια σε πτώση γενική .
π.χ. θα επιστρέψω το βράδυ.
Έλα την Κυριακή να φάμε μαζί.
Θα ξανάρθουμε του χρόνου.
► Επίσης ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΜΕ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ
( ανά, κατά, με,σε, μετά, από, προς,για, ως κ.λπ.).
π.χ. Δεν κάνει τίποτα για την ώρα.
Θα έρθει κατά το βραδάκι.
Θα έχει φτάσει ως αύριο.
Δ) ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕ Σ
Πότε ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
π.χ. Ξημερώνοντας Χριστούγεννα, χτύπησε το σήμαντρο.
Παρατηρώντας τη μούχλα, ανακάλυψε την πενικιλίνη.
► Χρονικές προτάσεις ονομάζονται οι εξαρτημένες (δευτερεύουσες) προτάσεις που φανερώνουν χρόνο, προσδιορίζουν δηλαδή χρονικά μια άλλη πρόταση.
Οι χρονικές προτάσεις εισάγονται με:
● χρονικούς συνδέσμους: Όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, άμα
Πότε ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
π.χ. Όταν έμαθε τα νέα, χάρηκε πάρα πολύ.
Μόλις την είδε, έτρεξε αμέσως κοντά της χαμογελώντας.
Θα έχει νυχτώσει, πριν έρθετε.
Μέχρι να αρχίσει η βροχή, είχα φτάσει σπίτι.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι χρονικές προτάσεις συνήθως χωρίζονται με κόμμα από την πρόταση που προσδιορίζουν.
π.χ. Όταν δεν έχει πολλή δουλειά, πηγαίνει στο εξοχικό του.