Οι Κλέφτες και οι Αρματολοί

Ενότητα Β΄ - Κεφάλαιο 5                ΜΑΘΗΜΑ 

Οι Κλέφτες και οι Αρματολοί

ΚΛΕΦΤΕΣ

Στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας κάποιοι άνθρωποι αποφάσιζαν να καταφύγουν σε απομονωμένες περιοχές των βουνών, προκειμένου να ζουν πιο ελεύθερα και μακριά από την καταπίεση των Τούρκων.

Στην συνέχεια ακολουθούσαν τον δρόμο της παρανομίας. Γίνονταν δηλαδή κλέφτες.

Οι κλέφτες για να επιβιώνουν έκαναν επιδρομές εναντίον των χωριών. Οι επιδρομές τους στρέφονταν κυρίως εναντίον των Τούρκων και των κοτζαμπάσηδων.

Η έχθρα που ένιωθαν για τους Τούρκους κατακτητές, και γενικά για την εξουσία, με τον καιρό τούς έκανε αγαπητούς στον λαό.

Οι απλοί άνθρωποι θαύμαζαν την λεβεντιά και την παλικαριά τους και τους θεωρούσαν ήρωες, κάτι που φαίνεται από τα πολλά δημοτικά τραγούδια που τους εξυμνούν.

Τα λημέρια τους (τα καταφύγιά τους) τα είχαν σε δύσβατα μέρη, για να μην τους ενοχλούν οι Τούρκοι. Ήταν οργανωμένοι σε μικρές ομάδες· η κάθε μία με τον δικό της καπετάνιο (αρχηγό) και το δικό της μπαϊράκι (σημαία). Συχνά αναγκάζονταν να αλλάζουν λημέρια, για λόγους ασφάλειας και παντού τοποθετούσαν καραούλια (σκοπιές). Πολεμούσαν με γιουρούσια (αιφνιδιαστικές επιθέσεις), στήνοντας ενέδρες στους εχθρούς.

Αυτός ο τρόπος πολέμου ονομάστηκε κλεφτοπόλεμος.

Φημισμένοι κλέφτες ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης,
ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Κατσαντώνης, ο Ζαχαριάς, και πολλοί άλλοι.

 

ΑΡΜΑΤΟΛΟΙ

Προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους κλέφτες, οι Τούρκοι είχαν συστήσει ειδικά στρατιωτικά σώματα, τους αρματολούς. Αυτοί αναλάμβαναν την φύλαξη μιας περιοχής που ονομαζόταν αρματολίκι.

Συχνά, πολλοί αρματολοί –ιδιαίτερα από τότε που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση– εγκατέλειπαν τις θέσεις τους και μαζί με τους στρατιώτες τους πήγαιναν με το μέρος των κλεφτών.

Συχνό ήταν, επίσης, και το αντίστροφο: οι κλέφτες να γίνονται αρματολοί για κάποιο διάστημα και αργότερα να ξαναγίνονται κλέφτες.

Φημισμένοι αρματολοί ήταν ο Κατσαντώνης στην Ρούμελη, ο  Γεώργιος Μπότσαρης και ο Λάμπρος Τζαβέλλας στο Σούλι, ο Νικοτσάρας στον Όλυμπο και πολλοί άλλοι.

 

Οι Κλέφτες και οι Αρματολοί, οι «κλεφταρματολοί», με την δράση και τα κατορθώματά τους έδιναν κουράγιο στους ραγιάδες και, όταν ήρθε η ώρα του μεγάλου ξεσηκωμού, αποτέλεσαν τον πυρήνα των αγωνιστών της ελευθερίας.

 

Ερωτήσεις κατανόησης

ü Γιατί πολλοί άνθρωποι κατέφευγαν στις ορεινές περιοχές μετά την κατάκτηση από τους Τούρκους;

ü Πώς κάποιοι άνθρωποι από «κλέφτες» έφτασαν να γίνουν ήρωες και να τραγουδηθούν από τον λαό;

ü Τι ήταν οι αρματολοί; Ποια σχέση είχαν με τους κλέφτες;

ü Γιατί οι λέξεις «Κλέφτης» και «Αρματολός» κατέληξαν να σημαίνουν το ίδιο πράγμα; Και γιατί κατέληξαν να αποτελούν τίτλους τιμής για τους Έλληνες εκείνη την εποχή;

 ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΖΑΓΟΡΙ

ΠΟΤΑΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΣ 

Κλέφτικη ζωή
​(δημοτικό, κλέφτικο)

 

 

Κλέφτικο τραγούδι

ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΠΗΓΕΣ

ΘΑ ΤΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Μετά την οθωμανική κατάκτηση  η Ήπειρος με τις εκκλησιαστικές επαρχίες της , εντάσσεται στο τότε εγιαλέτι της Ρούμελης. Αυτό περιελαμβάνε τους καζάδες (υποδιοικήσεις) της Παραμυθιάς, της Μαζαρακιάς (Μαργαριτίου) καθώς και το ναχιγέ (δήμο) Φιλιατών με την ονομασία Παρακάλαμος. Το 1526, η περιοχή αναφέρεται ως τμήμα του σαντζακίου Ιωαννίνων 

. Ο χριστιανικός πληθυσμός σταδιακά μειώνεται και αντιδρά καταφεύγοντας σε στο εσωτερικό της Ηπείρου ή και σε άλλες περιοχές 4, ενώ μεγάλος αριθμός οικογενειών αναζητά ασφάλεια στα βουνά και στους απομονωμένους ορεινούς οικισμούς της Θεσπρωτίας, όπως αυτούς στο Σούλι και τη Μουργκάνα . 

 Τα όρια του καζά των Φιλιατών  παρέμειναν αναλλοίωτα κατά την ύστερη οθωμανική περίοδο. Στους Φιλιάτες ανήκαν εννέα χωριά που σήμερα βρίσκονται εντός των αλβανικών συνόρων.

Επίσης, υπογραμμίζεται ότι σε όλα τα χωριά μιλούνταν η ελληνική γλώσσα, ενώ από τους μουσουλμάνους κατοίκους της περιοχής γίνεται χρήση της ελληνικής αλλά και της αλβανικής γλώσσας 

Η κωμόπολη των Φιλιατών αποτελούσε σημαντικό ενδιάμεσο διαμετακομιστικό σταθμό από και προς το λιμάνι της Σαγιάδας, το οποίο εξακολουθεί να είναι ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Ηπείρου. Στο λιμάνι αυτό διακινούταν μεγάλο μέρος των εισαγωγών και εξαγωγών από και προς τα Ιωάννινα και την υπόλοιπη Ήπειρο αλλά και προς τα λιμάνια άλλων χωρών. Το πλεονέκτημα αυτό καταστούσε τους Φιλιάτες σημαντικό εμπορικό κέντρο (και όχι μόνο) με ελπιδοφόρες προοπτικές 30. Σταδιακά η οικονομική κατάσταση της Σαγιάδας παρουσιάζει αξιοσημείωτη πρόοδο με συνέπεια η τοπική κοινότητα να ευημερεί, εξαιτίας των θετικών και ευεργετικών συνεπειών που προκαλούσε η συνεχώς αυξανόμενη λειτουργία του λιμανιού και οι εμπορικές συναλλαγές που διεκπεραιώνονταν εκεί 

Γραικοχώρι 500 τουρκαλβανοί,600 αρβανίτογλωσσοι χρισ/νοί 1 εκκλησία,1 σχολείο ελληνικό 

Γράβα (Ηγουμενίτσα) 300 κάτοικοι Έλληνες) ( και 1 λιμένας, 1 φρούριο Γράβα 30 τουρκαλβανοί 1 λιμένας

πηγη

https://www.cpolitan.gr/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%83%CF%8D%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82/

http://www.rowenafowler.com/362750979