Η ενεργητική και η παθητική σύνταξη

 1. α. Ο δικαστής αθώωσε τον κατηγορούμενο. 

β. Ο κατηγορούμενος αθωώθηκε από τον δικαστή.

2. α. Ο γεωργός όργωσε το χωράφι.    

 β. Το χωράφι οργώθηκε από τον γεωργό.

3. α. Ο ήλιος φωτίζει τη γη.

 β. Η γη φωτίζεται από τον ήλιο.

4. α. Η απόφαση του δικαστή δικαίωσε τους εργαζόμενους.

 β. Οι εργαζόμενοι δικαιώθηκαν με την απόφαση του δικαστή.

 

Στο α’ μέρος των παραπάνω παραδειγμάτων τονίζουμε τον δράστη μιας ενέργειας, χρησιμοποιούμε δηλαδή ενεργητική σύνταξη. Στο β’ μέρος τονίζουμε τον δέκτη της ενέργειας ή την ίδια την ενέργεια, χρησιμοποιούμε δηλαδή παθητική σύνταξη.

 

Οι διαφορές της ενεργητικής σύνταξης από την παθητική.

Άσκηση για τη μετατροπή της παθητικής σύνταξης σε ενεργητική

Η κορυφή του βουνού	καλύφθηκε	από τα χιόνια
Από τα χιόνιαΤα χιόνια	κάλυψανκαλύφθηκε	την κορυφή του βουνούη κορυφή του βουνού
υποκείμενο	ρήμα	αντικείμενο

Από τον Ο.Η.Ε.	δόθηκαν	οι αναγκαίες τροφές	στους άστεγους
Ο Ο.Η.Ε.Από τον Ο.Η.Ε.	δόθηκανέδωσε	τις αναγκαίες τροφέςοι αναγκαίες τροφές	στους άστεγουςοι άστεγοι
υποκείμενο	ρήμα	άμεσο αντικείμενο	έμμεσο αντικείμενο
Οι υπολογιστές	χαρίστηκαν	από τον σύλλογο γονέων	στο σχολείο
Στο σχολείοΤο σχολείο	χάρισεχαρίστηκαν	από τον σύλλογο γονέωνο σύλλογος γονέων	τους υπολογιστέςοι υπολογιστές
έμμεσο αντικείμενο	ρήμα	υποκείμενο	άμεσο αντικείμενο
Δικαιώθηκαν	οι αγώνες των εργαζομένων	με την απόφαση του δικαστηρίου
Η απόφαση του δικαστηρίουΜε την απόφαση του δικαστηρίου	δικαίωσεδικαιώθηκαν	οι αγώνες των εργαζομένωντους αγώνες των εργαζομένων
υποκείμενο	ρήμα	αντικείμενο

Άσκηση για τη μετατροπή της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική

Συμπλήρωσε τα κενά, ώστε να συμφωνούν με το ζητούμενο της επόμενης σειράς

 

 

Οι θεατές	χειροκρότησαν	την παράσταση
Η παράστασηΤην παράσταση	χειροκροτήθηκεχειροκρότησαν	οι θεατέςαπό τους θεατές
υποκείμενο	ρήμα	ποιητικό αίτιο

 

Ο Γιάννης	έπεισε	τον Πέτρο	να πάνε σινεμά
Ο ΠέτροςΤον Πέτρο	έπεισεπείστηκε	ο Γιάννηςαπό τον Γιάννη	να πάνε σινεμά
υποκείμενο	ρήμα	ποιητικό αίτιο

\

Ο κ. Αντωνίου	διδάσκει	τη μουσική	στα παιδιά
υποκείμενο	ρήμα	άμεσο αντικείμενο	έμμεσο αντικείμενο
Η μουσικήΤη μουσική	διδάσκειδιδάσκεται	από τον κ. Αντωνίουο κ. Αντωνίου	από τα παιδιάστα παιδιά
υποκείμενο	ρήμα	ποιητικό αίτιο	αντικείμενο

Ο παππούς	χάρισε	τον καναπέ	στον εγγονό του
υποκείμενο	ρήμα	άμεσο αντικείμενο	έμμεσο αντικείμενο
Τον καναπέΟ καναπές	χάρισεχαρίστηκε	ο παππούςαπό τον παππού	ο εγγονός τουστον εγγονό
υποκείμενο	ρήμα	ποιητικό αίτιο	αντικείμενο

Ο δάσκαλος	εξέτασε	τον μαθητή	Ιστορία
υποκείμενο	ρήμα	άμεσο αντικείμενο	έμμεσο αντικείμενο
Τον μαθητήΟ μαθητής	εξετάστηκεεξέτασε	από τον δάσκαλοο δάσκαλος	ΙστορίαςΙστορία
υποκείμενο	ρήμα	ποιητικό αίτιο	αντικείμενο
Ο διευθυντής	απαγόρευσε	στα παιδιά	την είσοδο
υποκείμενο	ρήμα	έμμεσο αντικείμενο	άμεσο αντικείμενο
Την είσοδοΗ είσοδος	απαγορεύτηκεαπαγόρευσε	από τον διευθυντήο διευθυντής	τα παιδιάστα παιδιά
υποκείμενο	ρήμα	ποιητικό αίτιο	αντικείμενο
Ο διευθυντής	απαγόρευσε	στα παιδιά	να παίζουν στην αυλή
υποκείμενο	ρήμα	έμμεσο αντικείμενο	άμεσο αντικείμενο
ΑπαγορεύτηκεΑπαγόρευσε	ο διευθυντήςαπό τον διευθυντή	να παίζουν στην αυλή	στα παιδιάτα παιδιά
ρήμα	ποιητικό αίτιο	υποκείμενο	αντικείμενο

Ενότητα Γ΄ - Κεφάλαιο 12 Φιλέλληνες - Φιλελληνισμός

 

Δ. Σολωμός, "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι"

 ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ

ο πειρασμός της φύσης

ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Γ΄,

Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη,
Κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα,
Και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους
Ανάκουστος κελαϊδισμός και λιποθυμισμένος.
Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα,
Χύνονται μες την άβυσσο τη μοσχοβολισμένη,
Και παίρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά τους,
Κι ούλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτη της πηγής τους,
Τρέχουν εδώ, τρέχουν εκεί, και κάνουν σαν αηδόνια.
Έξ’ αναβρύζει κι η ζωή σ’ γη, σ’ ουρανό, σε κύμα.

  Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει·

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε· στα μάτια η μάνα μνέει·¹
Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:
«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ' έχω γω στο χέρι;

Οπού συ μου 'γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει».

Tα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερον 

από τούτο το αλωνάκι.» 

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

Η πτώση του Μεσολογγίου οδήγησε σε διάλυση της τρίτης εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου του 1826 και στην παραίτηση της κυβέρνησης Κουντουριώτη. Στο εξωτερικό αναθέρμανε το φιλελληνικό κίνημα και επιτάχυνε τις διαδικασίες για επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων για την τελική λύση του ελληνικού ζητήματος

Χειρόγραφο του Σολωμού με στίχους των Ελεύθερων Πολιορκημένων.

Η Έξοδος

 

Χάρις στα Ελληνικά Χρονικά έχουμε λεπτομερή καταγραφή όλων των γεγονότων της πολιορκίας, από την 1η Ιανουαρίου 1824 μέχρι και την 20η Φεβρουαρίου 1826.Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, που είναι και η πρώτη ελληνική εφημερίδα που κυκλοφορούσε συνεχώς για δύο χρόνια, μέχρι που μία τουρκική οβίδα κατέστρεψε την τυπογραφική μηχανή

Με την βοήθεια του Γεωργίου Καραϊσκάκη και του Κίτσου Τζαβέλα, οι οποίοι έφτασαν στο Μεσολόγγι το καλοκαίρι του 1825, οι Μεσολογγίτες πήραν κουράγιο.
​
Στις προτάσεις του Κιουταχή για συνθηκολόγηση και παράδοση αντιδρούσαν με χιούμορ και ειρωνεία: του έστελναν δοχεία με κρασί για να γιορτάσει την "νίκη" του, και του παραγγέλναν: "Τα κλειδιά του κάστρου τα έχουμε πάνω στα κανόνια. Έλα να τα πάρεις!

Τα Χριστούγεννα ο Ιμπραήμ έστησε την σκηνή του δίπλα από αυτήν του Κιουταχή, κοροϊδεύοντάς τον που εννέα μήνες δεν μπόρεσε να καταλάβει έναν "φράχτη" (υπονοώντας την χαμηλή και πρόχειρη οχύρωση που είχε το Μεσολόγγι), ενώ ο ίδιος θα το κατάφερνε σε δυο εβδομάδες.

---

​Τα νέα για τον Ιμπραήμ φτάνουν στους πολιορκημένους

(Από τα "Ελληνικά Χρονικά")

​

​Η κατάσταση είχε αρχίσει να γίνεται δύσκολη για τους πολιορκημένους. Ο καπετάν-Μιαούλης κατόρθωνε όλο και πιο δύσκολα να σπάει τον αποκλεισμό, μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου 1826.
​
Στα τέλη Φεβρουαρίου ο Ιμπραήμ κατέλαβε τα νησάκια της λιμνοθάλασσας Βασιλάδι, Πόρο και Ντολμά.
Από τότε, ο πολιορκητικός κλοιός των Τουρκοαιγυπτίων στένεψε και ο Μιαούλης δεν κατάφερε να τον σπάσει ξανά.

Η πείνα θερίζει τους Μεσολογγίτες 

​

​Η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο. Έπρεπε πια να διαλέξουν "εκείθε με τους αδελφούς, εδώθε με τον Χάρο" (όπως έγραφε ο Διον. Σολωμός στους "Ελεύθερους Πολιορκημένους").
​
Οι οπλαρχηγοί αποφάσισαν έξοδο. Την όρισαν για τα ξημερώματα της Κυριακής.
Οι ανήμποροι μεταφέρθηκαν κατά ομάδες σε διάφορα σπίτια, μαζί με μπόλικο μπαρούτι. Αν έρχονταν οι Τούρκοι εναντίον τους, θα ανατινάζονταν.

Σκηνή από την έξοδο του Μεσολογγίου

 
Σάββατο του Λαζάρου. 10 Απριλίου. Βράδυ.
Τρεις φάλαγγες άρχισαν να βγαίνουν από τις πύλες του Μεσολογγίου. Δεξιά κι αριστερά πολεμιστές, στην μέση γυναικόπαιδα.
Οι Τούρκοι όμως ήταν ειδοποιημένοι. Προδοσία; Ποιος ξέρει... Άρχισαν να πυροβολούν τους εξαθλιωμένους από την πείνα “Εξοδίτες”.

Εκείνη την δύσκολη ώρα, από την μεσαία ομάδα, αυτήν με τα γυναικόπαιδα, ακούστηκε μια φωνή "Πίσω! Πίσω!". Επικράτησε πανικός. Άλλοι πήγαιναν μπροστά για να φύγουν, άλλοι γυρνούσαν πίσω.

Θεοδ. Βρυζάκη: "Η Έξοδος του Μεσολογγίου, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (el.wikipedia.org)

​

Μέσα στην αντάρα, οι περισσότεροι εξοντώθηκαν. Οι πληροφορίες λένε πως από τους 3.000 που πήραν μέρος στην Έξοδο, οι 1.700 σκοτώθηκαν. 

Άλλα 6.000 γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής.

​
Οι απώλειες ήταν τρομακτικές για τους Έλληνες. Όσοι ξέφυγαν και κρύφτηκαν στα γειτονικά βουνά, άκουγαν όλη την επόμενη ημέρα (Κυριακή των Βαΐων) κανονιοβολισμούς, πυροβολισμούς και συνεχείς εκρήξεις. Ήταν οι Μεσολογγίτες του τμήματος που είχε υποχωρήσει, καθώς και οι άρρωστοι και οι αδύναμοι που είχαν μείνει πίσω, που πολεμούσαν τους Τούρκους και που ανατινάζονταν μαζί με τους εχθρούς.

Θεοδ. Βρυζάκη "Η θυσία του Καψάλη"

Πρόσφυγες από το Μεσολόγγι

 https://windows-movie-maker.en.softonic.com/download

https://www.videowinsoft.com/videowin-movie-maker.html?gclid=EAIaIQobChMI-POJ5YbI_QIVboxoCR3G5wRbEAAYASAAEgIqC_D_BwE

1. Τι είναι η θερμότητα; …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… 

2. Με ποιους τρόπους μεταφέρεται η θερμότητα; α. ……………………….. β. …………………………. γ. ………………………….. 

3. Τι εννοούμε όταν λέμε; 

α. Καλοί αγωγοί της θερμότητας: …………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. β. Κακοί αγωγοί της θερμότητας: …………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. 

4. Από πού προς τα πού ρέει η θερμότητα; ……………………………………………………………………………………………. 

5. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις:

 α. Η θερμότητα διαδίδεται στο κενό με………………………….. β. Τα θερμά ρεύματα αέρα κινούνται προς τα ........................ γ. Στα στερεά η θερμότητα διαδίδεται με............…………………... δ. Στα υγρά και στα αέρια η θερμότητα διαδίδεται με ………..…………….. 

6. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με τις λέξεις της παρένθεσης: ( πλαστικό, αλουμίνιο, φελλός, χαλκός, ξύλο, κιμωλία, σίδηρος, ατσάλι)

 Καλοί αγωγοί της θερμότητας          Κακοί αγωγοί της θερμότητας 

Δ. Σολωμός, "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι"

Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι είναι από τα κορυφαία έργα του Σολωμού και της νεοελληνικής ποίησης γενικότερα.

Θέμα του είναι ο ηρωικός αγώνας των Μεσολογγιτών κατά τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου (1825-1826) ως την απεγνωσμένη έξοδο.

Από τη στεριά το Μεσολόγγι προστατευόταν από ένα χωματότοιχο και από τέσσερις προμαχώνες. Οι Μεσολογγίτες, μετά την πρώτη πολιορκία, με την καθοδήγηση του μηχανικού Κοκκίνη, είχαν ενισχύσει καλά τα αμυντικά χαρακώματα. Πίσω από την τάφρο και το χαράκωμα της πρώτης γραμμής, άνοιξαν μια δεύτερη τάφρο κι ακόμα ένα χαράκωμα.  Επίσης ήταν οχυρωμένα και τα νησάκια της λιμνοθάλασσας που σχηματίζεται μπροστά από την πόλη.

Υπήρχαν και 48 κανόνια στο κάστρο, 2 όλμοι, 2 βομβιβόλοι και 4.000 πολεμιστές που ενισχύονταν από τους πολίτες. Υπήρχαν ακόμα και 12.000 γυναικόπαιδα μέσα στο Μεσολόγγι.

Ο Κιουταχής ξεκίνησε μαζικές επιθέσεις και βομβαρδισμούς, επιχείρησε και στενό αποκλεισμό από τη θάλασσα, αλλά δεν τα κατάφερε. Ο Μιαούλης με τον ελληνικό στόλο μπόρεσε αρκετές φορές και έσπασε τον αποκλεισμό και τροφοδότησε τους ηρωικούς υπερασπιστές του Μεσολογγίου με τρόφιμα και πυρομαχικά. Οι πολιορκούμενοι κατάφεραν και οργάνωσαν αντεπιθέσεις , όπως εκείνη στις 24 Ιούλη 1825, ύστερα από συνεννόηση με τους οπλαρχηγούς της ανατολικής Ρούμελης – κυρίως με τον Καραϊσκάκη – βγήκαν από το κάστρο και χτύπησαν το τουρκικό στρατόπεδο, ενώ ο Καραϊσκάκης χτυπούσε από την έξω μεριά αναγκάζοντας τον Κιουταχή που έχασε πολύ στρατό να τραβηχτεί στο διάσελλο του Ζυγού και να περάσει στην άμυνα.

Στο μεταξύ ο Ιμπραήμ που πήρε νέες ενισχύσεις και νέες υποσχέσεις από τον Σουλτάνο, περνά από το Ρίο στη Στερεά με 10.000 στρατό. Ετσι από τις 25 Δεκέμβρη ενώνεται με το στρατό του Κιουταχή και ξαναρχίζουν οι επιθέσεις.

Από τις αρχές του 1826 η άμυνα των Μεσολογγιτών άρχισε να κλονίζεται. Ο αποκλεισμός εντάθηκε, η πείνα άρχισε να γίνεται πιεστική. Τα τρόφιμα ήταν λιγοστά, οι τραυματίες έμεναν δίχως φάρμακα. Στις 7 Γενάρη ο Ανδρέας Μιαούλης έσπασε τον αποκλεισμό κι έφερε τρόφιμα, πυρομαχικά και φάρμακα. Τον ξανάσπασε μερικές φορές ακόμα μέχρι τα μέσα του Γενάρη.

Στις 25 Φλεβάρη πέφτει στα χέρια των πολιορκητών το νησάκι Βασιλάδι. Η πείνα έγινε αφόρητη, άρχισε να θερίζει του πολιορκημένους.

Στις 31 Μάρτη, σε μυστική σύσκεψη, οι οπλαρχηγοί αποφάσισαν την έξοδο. Την αυγή, στις 9 Απρίλη, μαζεύτηκαν στο σπίτι του Τζαβέλα για να συζητήσουν τις λεπτομέρειες και να βρουν τρόπο να ειδοποιήσουν τον κόσμο χωρίς να τους πάρουν είδηση οι εχθροί.

Η έξοδος ορίστηκε για το βράδυ του Σαββάτου προς Κυριακή των Βαΐων, 10 Απρίλη 1826, δύο ώρες μετά τη δύση του ήλιου. 3.000 περίπου μαχητές και 6.000 γυναικόπαιδα χωρισμένοι σε τρία σώματα με αρχηγούς τον Νότη Μπότσαρη, τον Κίτσο Τζαβέλα και τον Δημήτρη Μακρή βγήκαν από το κάστρο. Τους ακολουθούσαν οι γυναίκες που φόρεσαν αντρικά ρούχα και κρατούσαν το όπλο στο χέρι, μαζί με τα παιδιά και τους γέροντες.

Ξεχύθηκαν οι απελπισμένοι ελεύθεροι πολιορκημένοι να περάσουν μέσα από τις τουρκοαιγυπτιακές γραμμές. 

αφηγηση και τραγούδι 1:20

 Το συγκλονιστικό κάλεσμα της φύσης στη χαρά της ζωής είναι η ισχυρότερη δύναμη που πολεμά την ηθική αντίσταση των πολιορκημένων. 

ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

 η σύγκρουση

ζωή = ανεξαρτησία vs υποταγή = θάνατος

Β΄ πολιορκία του Μεσολογγίου – ΕΞΟΔΟΣ (1825-1826)

1822

Τον Οκτώβριο του 1822 ο Ομέρ Βρυώνης με τον στρατό του πολιόρκησαν για πρώτη φορά το Μεσολόγγι, όμως η φρουρά του, με αρχηγό τον Μάρκο Μπότσαρη, τους καθυστέρησε αρκετά, μέχρι που χειμώνιασε. Μετά τα Χριστούγεννα, οι Τούρκοι έλυσαν την πολιορκία και έφυγαν.