Ευθύς και πλάγιος λόγος στα νέα ελληνικά

  ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ  ΓΙΑ  ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ....ΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΜΑΣ

ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ

1.Φτιάξτε τον ευθύ λόγο

    είπε       Παιδιά        ».        : «        στον φούρνο        πηγαίνετε        Ο δάσκαλος    

    θα δούμε       φώναξε        ζυμώνουν »        ο Νίκος.        « Ωραία!        πως το    

 : «        τον ρώτησε        Η Άννα        ».        και εγώ;        Να έρθω

2.Ευθύς ή πλάγιος λόγος;

1. Τον συμβούλεψε να είναι πιο προσεχτικός στην εργασία του.

1.   Πλάγιος λόγος
2.   Ευθύς λόγος

2. Ο δάσκαλος ρώτησε: "Ποιοι πολέμησαν στο Μαραθώνα;"

1.   Πλάγιος λόγος
2.   Ευθύς λόγος

3. Πώς τα κατάφερες να λύσεις την άσκηση;

1.   Ευθύς λόγος
2.   Πλάγιος λόγος

4. Τον παρακάλεσε να του διαβάσει ένα παραμύθι.

1.   Πλάγιος λόγος
2.   Ευθύς λόγος

5. - Πρέπει να προσέχεις όταν κυκλοφορείς μόνος σου, τον συμβούλεψε η μαμά.

1.   Πλάγιος λόγος
2.   Ευθύς λόγος

6. Η Κατερίνα με ρώτησε πώς πέρασα τα Χριστούγεννα.

1.   Ευθύς λόγος
2.   Πλάγιος λόγος

7. Τους λέω: "Όλα θα πάνε καλά".

1.   Πλάγιος λόγος
2.   Ευθύς λόγος
3.Ευθύς λόγος
( Εισαγωγικά και διπλή τελεία )

Ο δάσκαλος ανακοίνωσε: « Αύριο θα δούμε Καραγκιόζη ».

ΣΩΣΤΟ    ΛΑΘΟΣ

Η Άννα ρώτησε. Πότε θα ζυμώσεις γιαγιά;

ΣΩΣΤΟ    ΛΑΘΟΣ

« Πώς φτιάχνεται το ψωμί; » ρώτησε ο Γιάννης.

ΣΩΣΤΟ    ΛΑΘΟΣ

Ο φούρναρης μας ορμήνεψε, « Να τρώτε μαύρο ψωμί ».

ΣΩΣΤΟ    ΛΑΘΟΣ

1. Ο φούρναρης μας είπε: Πρέπει να σηκώνομαι πολύ νωρίς.        ΣΩΣΤΟ    ΛΑΘΟΣ

Η μαμά είπε: « Πάω στο φούρνο »

ΣΩΣΤΟ    ΛΑΘΟΣ

4.ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ

συμβούλεψε    αναρωτήθηκε          διέταξε   ρώτησε 

 ανακοίνωσε         υπενθύμισε

Ο μανάβης ________            : «Από ποιά φρούτα θέλετε να σας βάλω;»

Ο διοικητής _______                   : «Φορέστε αμέσως τις στολές σας».

Ο πυροσβέστης __________             : «Μήπως θα ήταν καλύτερα να σβήσουμε πρώτα τη φωτιά στα δέντρα;»

Η δασκάλα __________               : «Καλό θα ήταν να μη βιάζεστε στις εργασίες σας».

Η τροχονόμος __________                     : «Να μην ξεχνάτε το δίπλωμά σας».

Ο μάγειρας __________ : «Σήμερα θα έχουμε μακαρόνια».

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ     Γραμματική ε' και στ' Δημοτικού

Ευθύς λόγος	Πλάγιος λόγος
- Σήμερα θα βρέξει. - Τι ώρα είναι; - Δώσε μου την μπάλα. - Γιώργο, πώς είσαι; - Πονάει το κεφάλι μου, δάσκαλε.	Είπε ότι σήμερα θα βρέξει. Με ρώτησε τι ώρα είναι. Μου είπε να του δώσω την μπάλα. δ. Ο δάσκαλος ρώτησε τον Γιώργο πώς είναι κι εκείνος του απάντησε ότι πονάει το κεφάλι του.

Ποιες αλλαγές διαπιστώνουμε στο είδος των προτάσεων, στο πρόσωπο του ρήματος, στο πρόσωπο και στο είδος της αντωνυμίας;

 

.

  αλλαγές 

ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ
Το α' και το β' πρόσωπο Πήγα στον κινηματογράφο πού πήγες εχτές	γίνονται γ' πρόσωπο Πήγε στον κινηματογράφο

Ποιες αλλαγές διαπιστώνουμε στον χρόνο του ρήματος;

 

Αλλαγές έχουμε επίσης και στους χρόνους των ρημάτων. Ας δούμε τα παραδείγματα

 

- Αγοράζω μια τυρόπιτα.   - Αγόρασα μια τυρόπιτα.

α. όσον αφορά το είδος των προτάσεων

ΣΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Οι προτάσεις του ευθύ λόγου	γίνονται στον πλάγιο λόγο
1. Οι κύριες προτάσεις Δε θα βρέξει σήμερα	1. Δευτερεύουσες ειδικές Είπε (ότι δε θα βρέξει σήμερα)
2.  Σήκω αμέσως όρθιος	2. Δευτερεύουσες βουλητικές Τον διέταξε( να σηκωθεί αμέσως όρθιος)
3.
Οι δευτερεύουσες προτάσεις Βάλε μου να φάω (βουλητική) Το ξέρω ότι έπαιζες (ειδική) Θα έρθω, όταν μπορέσω (χρονική) Φεύγω, επειδή βαρέθηκα (αιτιολογική) Μαρία, αν θέλεις, έλα (υποθετική)	4. Παραμένουν δευτερεύουσες Ζήτησε να του βάλουν να φάει (βουλητική) Του είπε πως ήξερε ότι έπαιζε (ειδική) Του φανέρωσε ότι θα έρθει όταν μπορέσει (χρονική) Ανακοίνωσε ότι φεύγει επειδή βαρέθηκε (αιτιολογική) Είπε στη Μαρία ότι αν θέλει μπορεί να πάει (υποθετική