Ενότητα Δ΄ - Κεφάλαιο 2

Η βασιλεία του Όθωνα

1833: Ο Όθων αποβιβάζεται στο Ναύπλιο

Μετά την δολοφονία του Καποδίστρια (1831) οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν να φέρουν τον Βαυαρό πρίγκιπα Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδας.

Ο Όθωνας αποβιβάστηκε στην Ελλάδα (Ναύπλιο) τον Ιανουάριο του 1833. Επειδή ήταν ακόμη ανήλικος, την εξουσία μέχρι να ενηλικιωθεί θα την ασκούσαν τρεις αντιβασιλείς, επίσης από την Βαυαρία. Στο μεταξύ, στα τέλη του 1834 πρωτεύουσα του κράτους ορίστηκε η Αθήνα.

Οι αντιβασιλείς πήραν δραστικά μέτρα για την συγκρότηση και την οργάνωση του νέου ελληνικού κράτους: Χώρισαν την Ελλάδα σε νομούς, επαρχίες και δήμους. Οργάνωσαν τον στρατό και τον στελέχωσαν με Βαυαρούς αξιωματικούς. Ίδρυσαν σχολεία για κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης. (Το 1837 άρχισε να λειτουργεί και το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο.) Ανακήρυξαν την Εκκλησία της Ελλάδας αυτοκέφαλη, δηλαδή ανεξάρτητη από το Πατριαρχείο.

Οι αντιβασιλείς και η συνοδεία τους ποτέ δεν ενσωματώθηκαν στην ελληνική κοινωνία (σε αντίθεση με τον Όθωνα που ήταν αρκετά φιλέλληνας, ώστε να κυκλοφορεί με φουστανέλα και να ενθουσιάζεται στην ιδέα μιας μεγάλης Ελλάδας). Ο λαός, βλέποντας τον πλούσιο τρόπο ζωής τους και την αυταρχική διακυβέρνησή τους, τους ένιωθε πάντα ως ξένους και εχθρικούς.

Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν ήταν καθόλου καλή: φτώχεια κυριαρχούσε παντού, η ύπαιθρος είχε γεμίσει ληστές, οι Βαυαροί κυβερνούσαν αυταρχικά και υπεροπτικά και οι αγωνιστές της Επανάστασης είχαν παραμεριστεί τελείως από την κυβέρνηση, με συνέπεια πολλοί από αυτούς να αναγκαστούν να ξαναπάρουν τα βουνά.

Θύμα της ανωμαλίας αυτής έπεσε και ο Κολοκοτρώνης, ο οποίος τον Μάιο του 1834 καταδικάστηκε –ως προδότης– σε θάνατο από τους αντιβασιλείς. Τον έκλεισαν στις φυλακές του Ναυπλίου, όμως φοβούμενοι την οργή του κόσμου δεν τόλμησαν να τον εκτελέσουν και μετέτρεψαν την ποινή του σε ισόβια. (Τελικά ο Όθωνας, όταν ενηλικιώθηκε, του έδωσε χάρη...)

Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση, η λαϊκή δυσαρέσκεια φούντωσε και σε λίγα χρόνια οδήγησε στο ξέσπασμα επαναστατικού κινήματος στις 3 Σεπτεμβρίου 1843. Οι επαναστάτες, με τον Ιωάννη Μακρυγιάννη και τον Δημήτριο Καλλέργη επικεφαλής, συγκεντρώθηκαν στην πλατεία των ανακτόρων, αναγκάζοντας τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα, ως ανεξάρτητο κράτος αποκτούσε Σύνταγμα.

Παρ’ όλα αυτά, ο Όθωνας συνέχισε να κυβερνά απολυταρχικά. Ταυτόχρονα, οι Μεγάλες Δυνάμεις αναμειγνύονταν απροκάλυπτα στα εσωτερικά της πατρίδας μας. Έφτασαν στο σημείο το 1850 για λίγους μήνες, και το 1854 για τρία χρόνια, να καταλάβουν στρατιωτικά τον Πειραιά και την Αθήνα, για πολιτικούς λόγους.

Οι αντιδράσεις του λαού μεγάλωναν, μέχρι που το 1862 ξέσπασαν επαναστατικά κινήματα σε

διάφορες περιοχές της Ελλάδας και ο Όθωνας, μαζί με την σύζυγό του Αμαλία, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα.

Ερωτήσεις κατανόησης

Τι μέτρα πήραν οι αντιβασιλείς για την οργάνωση του κράτους;

Γιατί οι αντιβασιλείς, και οι υπόλοιποι Βαυαροί, δεν κατόρθωσαν να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία;

Σε ποια κατάσταση βρισκόταν η κοινωνία την εποχή του Όθωνα;

Ποιοι φυλάκισαν τον Κολοκοτρώνη; Με ποια κατηγορία; Ποια ποινή του επέβαλαν; Πώς γλύτωσε, τελικά;

Τι έγινε στις 3 Σεπτεμβρίου 1843; Γιατί θεωρείται σημαντική ημερομηνία;

Αφού ο Όθωνας αγαπούσε αρκετά την Ελλάδα και, μάλιστα, τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, γιατί συνέχιζε να κυβερνά απολυταρχικά, αδιαφορώντας για την δυσαρέσκεια του κόσμου;

Φίλοι κι αδέλφια, μανάδες, γέροι και παιδιά στα παραθύρια βγειτε και θωρείτε ποιοι περπατούν στα σκοτεινά και σεργιανούνε στα στενά φίλοι κι αδέλφια, μανάδες, γέροι και παιδιά. Γράφουν σημάδια, μηνύματα στο βασιλιά σα δε φωνάξεις έβγα να το γράψεις να μη σ’ ακούσουν τα σκυλιά βγάλε φωνή χωρίς μιλιά σημάδια και μηνύματα στο βασιλιά. Ήταν στρατιώτες, καπεταναίοι και λαϊκοί, όρκο σταυρώσαν πάνω στο σπαθί τους η λευτεριά να μην χαθεί, όρκο σταυρώσαν στο σπαθί καπεταναίοι, στρατιώτες, λαϊκοί. Κι όπου φοβάται φωνή ν’ ακούει απ’ το λαό σ’ έρημο τόπο ζει και βασιλεύει, κάστρο φυλάει ερημικό, έχει το φόβο φυλαχτό όπου φωνή φοβάται ν’ ακούει απ’ το λαό. Γη παιδεμένη με σίδερο και με φωτιά, για κοίτα ποιον σου φέρανε καημένη να σ’ αφεντεύει από ψηλά, τα κρίματά σου είναι πολλά, γη που το σίδερο παιδέψαν κι η φωτιά. Καίει το φυτίλι, ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά, κάνουν βουλή συντακτική και γράφουν το θέλημά τους στα χαρτιά κι η κοσμοθάλασσα πλατιά, κάνουν βουλή, ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά. Τρεις του Σεπτέμβρη μανάδες, γέροι και παιδιά στα παραθύρια βγειτε και θωρείτε τι φέρνουνε στον βασιλιά, βαθιά γραμμένο στα χαρτιά τρεις του Σεπτέμβρη μανάδες, γέροι και παιδιά Τρεις του Σεπτέμβρη μανάδες, γέροι και παιδιά στα παραθύρια βγειτε και θωρείτε ποιοι περπατούν στα σκοτεινά και σεργιανούνε στα στενά, τρεις του Σεπτέμβρη μάνες, γέροι και παιδιά. * Το τραγούδι αναφέρεται στην επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843 η οποία κατέληξε στην παραχώρηση Συντάγματος από τον Όθωνα και στη μετάβαση της Ελληνικής πολιτείας από την απόλυτη μοναρχία στη Συνταγματική μοναρχία.

https://alkhssavopoulos.blogspot.com/2016/03/74.html