ΚΛΙΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ

 Η μετοχή του παρακείμενου της παθητικής φ. που κλίνεται ως επίθετο σε όλες τις πτώσεις και στα τρία γένη και έχει κατάληξη -μένος, μένη, μένο, π.χ. λυμένος

ασκηση : Κλίνω τις μετοχές λυμένος ,βαμμένος και στα τρία γένη.

Πληροφορίες για τη μετοχή ή Τι είναι η μετοχή;

Η μετοχή είναι ένας τύπος του ρήματος που:

α) μας δείχνει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αυτό που περιγράφει το ρήμα, π.χ.

Η Νίκη ήρθε κλαίγοντας, ενώ η Ελένη ήρθε γελώντας (πώς ήρθαν η Νίκη και η Ελένη;)

β) δίνει μια ιδιότητα σε ένα ουσιαστικό (όπως και το επίθετο),

π.χ. είμαι πολύ χαρούμενος, γιατί ήρθε η αγαπημένη μου Ελένη.

 

Άρα, η μετοχή είναι και ρήμα και επίθετο· άλλωστε η λέξη μετοχή αυτό σημαίνει, ότι δηλαδή μετέχει και στο ρήμα και στο επίθετο.

 Η σύνταξη της μετοχής

Καλωσορίσατε στον υπέροχο συντακτικό κόσμο της μετοχής!

• θα δούμε αν μπορεί να πάρει υποκείμενο ή αντικείμενο

Η μετοχή, εφόσον είναι ταυτόχρονα και ρήμα και επίθετο, λειτουργεί στον λόγο και ως ρήμα και ως επίθετο.

1.ως ρήμα

Συνεπώς, αφού έχει διάθεση και χρόνους, μπορεί να πάρει υποκείμενο ή αντικείμενο.

 

Παραδείγματα

Ο Γιώργος μπήκε στην αίθουσα πηδώντας.

Ποιος πηδώντας;

ο Γιώργος = υποκείμενο της μετοχής

 

Ο Γιώργος μπήκε στην αίθουσα τρώγοντας κουλούρι.

Τι τρώγοντας;

κουλούρι = αντικείμενο της μετοχής

• 
  

Ο μαθητής ήρθε κρατώντας βιβλίο

η λέξη μαθητής λειτουργεί ως

• αντικείμενο της μετοχής κρατώντας
• υποκείμενο της μετοχής κρατώντας

2.Η κλιτή μετοχή  επειδή είναι και επίθετο,

λειτουργεί στον λόγο ως υποκείμενο ή κατηγορούμενο

ή επιθετικός προσδιορισμός

Το τραπέζι είναι στρωμένο.    Οι καλεσμένοι ήρθαν 

Να βρείτε τη συντακτική λειτουργία των μετοχών στις ακόλουθες φράσεις:

1. Ψήφισαν μόνο οι εγγεγραμμένοι (= 

).

2. Έφυγε με προσβεβλημένο  ύφος  (= 

).

3. Με στραβοκοίταξε με το προσβεβλημένο (= 

) ύφος της.

4. Είναι πραγματικά προσβεβλημένος (= 

).

3.Η άκλιτη μετοχή του ενεργητικού ενεστώτα (-οντας ή -ώντας) λειτουργεί στον λόγο ως επιρρηματικός προσδιορισμός, γι' αυτό και λέγεται επιρρηματική μετοχή.

Κυρίως δηλώνει τρόπο, αλλά και χρόνο, αιτιολογία, υπόθεση και εναντίωση.

Μπαίνοντας στο σπίτι ακούστηκε το τηλέφωνο (πότε;)