Τρίτη 26 Μαρτίου 2024

1827 Ο αγώνας γύρω από την Ακρόπολη

 
















Ερωτήσεις κατανόησης 
1. Ποιες ήταν οι ενέργειες του Κιουταχή µετά την κατάληψη του Μεσολογγίου; 
2. Για ποιον λόγο προσπαθούσε τόσον καιρό (περίπου 10 µήνες) να καταλάβει (ο Κιουταχής) την Ακρόπολη; Ποιος διορίστηκε τότε αρχιστράτηγος; Ποιες ήταν οι κινήσεις του; 
3. Τι ήταν οι λαγουµιτζήδες; Ποια ήταν η βοήθειά τους στις µάχες εναντίον των Τούρκων; 
4. Ποιο ήταν το πρόβληµα των οπλαρχηγών µε τους δύο Άγγλους στρατιωτικούς που ανέλαβαν την αρχηγία; Γιατί είχαν παρεξηγηθεί οι Έλληνες στρατιωτικοί;
 5. Πώς πέθανε ο Καραϊσκάκης; 
6. Γιατί πιστεύετε πως έπαθε πανωλεθρία ο ελληνικός στρατός στην µάχη του Αναλάτου; 
7. Γιατί ήταν χρήσιµο να υπάρχουν, έστω και µικρές, επαναστατικές εστίες σε διάφορα µέρη της
 Ελλάδας; Στις αρχές του Απριλίου του 1827 προσήλθαν και οι διορισμένοι από την Συνέλευση της Τροιζήνας (Κυβέρνηση), “στόλαρχος πασών των ναυτικών δυνάμεων”, Κόχραν μαζί με τον Τσωρτς, “διευθυντή χερσαίων δυνάμεων” προκειμένου να συνδράμουν τον Αγώνα.

Με τους δύο αυτούς ξένους ο Καραϊσκάκης βαθμιαία περιήλθε σε έριδες, τόσο για την τακτική του πολέμου, όσο και κατά την οργάνωση για την κατά μέτωπο επίθεση. Οι διορισμοί των ξένων εκείνων προσώπων υπήρξαν αναμφίβολα το μοιραίο σφάλμα που ανέτρεψε την έκβαση του Αγώνα. Και τούτο διότι προσπαθούσαν να εφαρμόσουν τακτικές οργανωμένου στρατού αγνοώντας τις τακτικές των Ελλήνων, την ψυχολογία τους, αλλά και τις μορφολογικές δυνατότητες της περιοχής, επιζητώντας την έξοδο με κατά μέτωπο επίθεση σε πεδιάδα, επειδή ακριβώς, δεν γνώριζαν το είδος αυτό του πολέμου που επιχειρούσαν μέχρι τότε οι Έλληνες.

Έτσι η ανάμιξη αυτών στις πολεμικές ενέργειες με ταυτόχρονες διαταγές του ενός και του άλλου παρέλυσαν τις διαταγές του Καραϊσκάκη. Αυτό οδήγησε τον Αρχιστράτηγο να επεμβαίνει προσωπικά μέχρι αυτοθυσίας σε όλες τις συμπλοκές, ακόμη και τις μικρότερες, ένα ακόμη μοιραίο σφάλμα των περιστάσεων εκείνων. Αυτό το αντελήφθη ο Κολοκοτρώνης ο οποίος και διαμήνυσε στον Καραϊσκάκη να αποφεύγει τις άσκοπες αψιμαχίες και ακροβολισμούς για να μη φονεύονται και οπλαρχηγοί τους οποίους “κυνηγά το βόλι”. Ο Κολοκοτρώνης του τόνιζε μάλιστα ότι είναι ανάγκη “να σώσει τον εαυτόν του για να σωθεί και η πατρίδα”.













Η Ακρόπολη της Αθήνας διέθετε φυσικές πηγές νερού . Επιπλέον, το Μεσαίωνα, είχαν κατασκευαστεί δεξαμενές τόσο στις πλαγιές όσο και στο ίδιο το πλάτωμα του λόφου.





Ο εφοδιασμός σε νερό έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την έκβαση των πολιορκιών της Ακρόπολης στην Ελληνική επανάσταση.Στο διάστημα μέχρι την πολιορκία του 1826-1827 οι Έλληνες, που τώρα ήταν κάτοχοι του Ιερού βράχου, έκαναν κάποιες απαραίτητες επιδιορθώσεις και κάποιες προσθήκες στις οχυρώσεις. Η πιο σημαντική ήταν οικοδόμηση ενός στιβαρού προμαχώνα στην ΒΔ γωνιά των οχυρώσεων.

Ο προμαχώνας αυτός οικοδομήθηκε από τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, ο οποίος είχε οριστεί φρούραρχος της Αθήνας και ονομαζόταν «Ντάπια του Δυσσέα» ή «Ντάπια του Νερού». Το σημείο της κατασκευής δεν ήταν τυχαίο, καθώς στο σημείο  αυτό βρισκόταν η αρχαία κρήνη Κλεψύδρα.

Η περιοχή Βορειοδυτικά του Ιερού Βράχου. Από τα Προπύλαια διακρίνεται η Πινακοθήκη (επάνω αριστερά), και μπροστά σ’ αυτή, το Μνησίκλειο ανάλημμα, στο οποίο έχει ανοιχτεί η μεσαιωνική πύλη που οδηγούσε στην Κλεψύδρα. Πιο χαμηλά και κάτω από τη σκάλα διακρίνεται ό,τι έχει απομείνει από την «Ντάπια του νερού».

 

Σχέδιο του 1853 από τον Stilling, στο οποίο φαίνεται η Ντάπια του Νερού

Η δεύτερη πολιορκία της Ακρόπολης, αυτή τη φορά με τους Τούρκους πολιορκητές και τους Έλληνες αμυνόμενους, ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1826 και διήρκεσε ως και τον Μάιο του 1827.

Στην πρώτη φάση της πολιορκίας, οι Οθωμανοί, έχοντας πλήρη γνώση της σημασίας που είχε για τους αμυνόμενους η πηγή της Κλεψύδρας, προσπάθησαν πολλές φορές να καταστρέψουν με υπονομεύσεις τον προμαχώνα και να τον καταλάβουν εξ  εφόδου,  προσπάθειες οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία από τους Έλληνες υπερασπιστές. 

Στο διάστημα των 10 μηνών που κράτησε η πολιορκία και ο αποκλεισμός, η Κλεψύδρα, τα πηγάδια της περιοχής του Σερπεντζέ, αλλά και οι δεξαμενές της Ακρόπολης, εξασφάλισαν στους 2.250 μαχητές και αμάχους επαρκείς ποσότητες νερού  για την επιβίωση τους. Το πόσο  σημαντική ήταν η  Κλεψύδρα αποδεικνύεται από το γεγονός ότι, προς το τέλος της πολιορκίας, ενώ οι άλλες πηγές νερού είχαν στερέψει και οι δεξαμενές ήδη αδειάσει, η μόνη πηγή νερού που είχε μείνει ήταν η Κλεψύδρα. Το νερό που έδινε αναλογούσε σε 200 δράμια ανά άτομο (640 γραμμάρια), το οποίο έπρεπε να χρησιμοποιηθεί και για το μαγείρεμα.

Παρά το φονικό πυρ των Οθωμανικών δυνάμεων, τις ασθένειες και τις ελλείψεις σε τρόφιμα, 2.110 από τους πολιορκημένους  επέζησαν.



Το νησάκι της σωτηρίας που υπερασπίστηκε ο Νικηταράς και ο Γενναίος Κολοκοτρώνης, μετά την τελευταία μάχη στην Ακρόπολη...
Στις 16 Μαΐου 1827, αποκαρδιωμένοι οι τελευταίοι Έλληνες που έχουν απομείνει στα στρατόπεδα του Πειραιά και στην φαληρική ακτή, παίρνουν την απόφαση πως δεν υπήρχε πια λόγος να παραμένουν άλλο....

Επιδίδονται στην αναζήτηση βαρκών που θα τους μεταφέρουν στα πλοία που ναυλοχούν στα ανοικτά, σε απόσταση που δεν τα πιάνει τουρκικό βόλι. Όμως ακόμα κι αυτή η επιβίβαση στις βάρκες, έγινε ασυλόγιστα και απείθαρχα. Μικρές βάρκες αναχωρούσαν από το Πασαλιμάνι, το Τουρκολίμανο και τις ακτές της Καστέλλας υπερφορτωμένες από τους άνδρες. ...

Στις άλλες δύο ακτές όμως οι Τούρκοι παραφυλούσαν και κάποια στιγμή βρήκαν την ευκαιρία να ριχτούν στα μπουλούκια που σχημάτιζαν οι Έλληνες περιμένοντας να επιβιβαστούν....

Δύο μόνο οπλαρχηγοί αποφασίζουν αντίσταση Οι μόνοι που στάθηκαν να πολεμήσουν, ήταν ο Νικηταράς με τον Γενναίο Κολοκοτρώνη, γιο του Γέρου του Μωριά. Άπλωσαν τα λάβαρά τους κατά μήκος της ακτής, για να δημιουργούν την αίσθηση οργανωμένου τμήματος. Συστηματικά αρχίζουν να καλύπτουν την άτακτη οπισθοχώρηση των άλλων. Οι βάρκες καθώς ήταν λίγες και ο κόσμος που έπρεπε να μεταφερθεί πολύς, για να κερδίσουν χρόνο, αντί να μεταφέρουν τους άνδρες στα πλοία που ναυλοχούσαν στα ανοιχτά, τους έβγαζαν στο νησάκι της Σταλίδας. Τελευταίοι όλων οι Νικηταράς και Γενναίος Κολοκοτρώνης μπήκαν κι αυτοί στις βάρκες και περάσανε στη Σταλίδα. Από εκεί προσπαθο...





























Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου