Η Επανάσταση αρχίζει από την Μολδοβλαχία

«Τον ένδοξον λόχον τέκνα μιμήσατε

Λόχον ηρώων»     Ανδρέας Κάλβος

Υπολογίζοντας σε βοήθεια από τον τσάρο της Ρωσίας, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης τον Φεβρουάριο του 1821 πέρασε τον Προύθο ποταμό (σύνορο Μολδαβίας με την Ρωσία) και βρέθηκε στην Μολδαβία.

 
Από εκεί, μαζί με τον ηγεμόνα Μιχαήλ Σούτσο, καθώς και με 2.000 περίπου μαχητές που συγκέντρωσε στην πορεία, κατέβηκε στο Ιάσιο (την πρωτεύουσα) όπου κήρυξε την επανάσταση εναντίον των Τούρκων.

 Κυκλοφόρησε μάλιστα και μία προκήρυξη στην οποίαν υπονοούσε πως από πίσω κρυβόταν η Ρωσία, η οποία θα τους βοηθούσε με την πρώτη ευκαιρία. Πολύ γρήγορα όμως εμφανίστηκαν οι δυσκολίες.

Οι μεγάλες Δυνάμεις χαρακτήρισαν τρομοκρατικές τις ενέργειες αυτές και τις καταδίκασαν αμέσως. Ταυτόχρονα, η Ρωσία όχι μόνο δεν φάνηκε πρόθυμη να βοηθήσει, αλλά αντίθετα ο τσάρος αποκήρυξε τον Υψηλάντη και τους επαναστάτες. Το ίδιο έκανε και ο Πατριάρχης  για να προστατέψει τον χριστιανικό πληθυσμό από τους Τούρκους. 


Ο Υψηλάντης, απομονωμένος από τα ευρωπαϊκά κράτη, από την Ρωσία και από την Εκκλησία, προσπάθησε να βρει συμπαράσταση από τον απλό κόσμο. Όμως κι εκεί τα πράγματα ήταν δύσκολα: οι Έλληνες των παροικιών ήταν διστακτικοί να συμμετάσχουν στον Αγώνα, αλλά και οι ντόπιοι πληθυσμοί ήταν αρνητικοί  προς τους επαναστάτες.

Παρά τις δυσκολίες, ο Υψηλάντης έφυγε από το Ιάσιο μαζί με τους άλλους μαχητές και τέλη Μαρτίου έφτασε στο Βουκουρέστι. Στον δρόμο συγκρότησε τον Ιερό Λόχο, στρατιωτικό σώμα που αποτελούνταν από σπουδαστές των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, που έτρεξαν με ενθουσιασμό να πάρουν μέρος στον Αγώνα των Ελλήνων. Χωρίς στρατιωτική εμπειρία και χωρίς βοήθεια από πουθενά, ο Υψηλάντης με μερικές χιλιάδες στρατιώτες έδωσε αρκετές μάχες εναντίον των Τούρκων.

Η αποφασιστικότερη από όλες δόθηκε στο Δραγατσάνι (2 Ιουνίου 1821). Σε αυτή την μάχη οι περισσότεροι  Ιερολοχίτες έπεσαν μαχόμενοι και ο Ιερός Λόχος διαλύθηκε. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέφυγε στην Αυστρία, όπου τον συνέλαβαν οι αυστριακές αρχές και τον κράτησαν στην φυλακή μέχρι το 1827. 

 Η επανάσταση στην Μολδοβλαχία έσβησε άδοξα. Παρ’ όλα αυτά δημιούργησε έναν αντιπερισπασμό στον οθωμανικό στρατό, ο οποίος αναγκάστηκε να συγκεντρώσει τα στρατεύματά του στον Δούναβη, με αποτέλεσμα τον Μάρτιο του 1821 οι Έλληνες της Πελοποννήσου να βρουν πιο ευνοϊκές συνθήκες για να επαναστατήσουν.
1. Διαβάζουμε από τις «Πηγές»  Η καταστροφή του Ιερού Λόχου

«Έτσι χάθηκε μέσα σε λίγη ώρα μία από τις γλυκύτερες ελπίδες της Ελλάδας, ο Ιερός Λόχος. Αλλά, έστω και αν νικήθηκε, αφού εγκαταλείφθηκε μόνος και τόσο ολιγάριθμος απέναντι σε υπεράριθμο εχθρό, επιβεβαίωσε, υπό την ηγεσία πατριώτη και γενναιόψυχου αρχηγού, του Νικολάου Υψηλάντη, τι μπορεί να κατορθώσει το πατριωτικό αίσθημα, η στρατιωτική τάξη και η αγάπη προς κάθε τι το ευγενές νέων καλής ανατροφής, έστω κι αν αυτοί μόλις είχαν επιστρατευθεί και μόλις είχαν διδαχθεί τη χρήση της λόγχης. Ως τέτοιος ο νέος Ιερός Λόχος αναδείχθηκε αντάξιος της τιμής του αρχαίου και όπως εκείνος γράφτηκε στην αρχαία ελληνική ιστορία, έτσι και αυτός γράφτηκε στη νέα, γενόμενος σε μικρογραφία το πιστό αντίγραφο του πρωτοτύπου. Ευτυχισμένες οι ψυχές των ιερολοχιτών! Με όση προθυμία και τιμή προσήλθατε σφάγια ιερά υπέρ της πατρίδας, με τόση χάρη να δεχθείτε από τις ουράνιες δυνάμεις την τιμή εκείνη, την οποία ως οφειλή προσφέρει στο όνομα και τη μνήμη σας το σύνολο των γνήσιων βλαστών της Ελλάδας».

Ιωάννου Φιλήμονος, Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, Αθήνα 1859, σ. 183.

(σελ. 80) • στην Πηγή 1, μια επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη προς τον Εμμανουήλ Ξάνθο [της Φιλικής Εταιρείας], που του γράφει για τον ενθουσιασμό των νέων του Ιασίου να συμμετάσχουν στον Ιερό Λόχο, • στην Πηγή 2, την καταστροφή του Ιερού Λόχου, όπως την περιέγραψε ο ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων, και • στην Πηγή 3, ένα ποίημα του Ανδρέα Κάλβου για τον Ιερό Λόχο. 2. Βλέπουμε (σελ. 78) τον πίνακα του Πέτερ φον Ες «Η καταστροφή του Ιερού Λόχου» 3. Διαβάζουμε στην «Ματιά στο παρελθόν» (σελ. 80) για την καταδίκη τής Ελληνικής επανάστασης από την Ιερά Συμμαχία.

Ερωτήσεις κατανόησης

1. Ποιες δυσκολίες συνάντησε ο Υψηλάντης όταν ξεκίνησε την Επανάσταση; 

2. Γιατί, νοµίζετε πως ο Πατριάρχης και ο τσάρος της Ρωσίας αποκήρυξαν τους επαναστάτες; 

3. Ποια ήταν η σηµαντικότερη µάχη του Ιερού Λόχου; Ποιο ήταν το αποτέλεσµά της; 

4. Η Ελληνική Επανάσταση σε τι ωφελήθηκε από την επανάσταση στην Μολδοβλαχία;

 

Η μάχη στο Σκουλένι. Έργο του Peter von Hess

Το ηρωικό τέλος του Ιερού Λόχου στο Δραγατσάνι. Έργο του Peter von Hess

Η μάχη στο ΔραγατσάνιΙΕΡΑ ΣΥΜΜΑΧΙΑ 

https://diotimae.blogspot.com/2023/01/1821.html