Οι γείτονες των βυζαντινών- επαναληψη στο σχολειο

 

Ας θυμηθούμε: Ο Ιουστινιανός έκλεισε συνθήκες ειρήνης στην Ανατολή και στράφηκε κατά των Γότθων και των Βανδάλων στη Δύση. Η αυτοκρατορία έφτασε στα παλιά της σύνορα και το όνειρό του πραγματοποιήθηκε. Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι όμως εξάντλησαν το κράτος και το έβαλαν σε νέους κινδύνους. Ο Ιουστινιανός πέθανε το 565 μ. Χ. Τι θα γίνει με την αυτοκρατορία; 

Ο Δικέφαλος αετός της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η αριστερή κεφαλή (που είναι στραμμένη προς την δύση) συμβολίζει τη Ρώμη, ενώ η δεξιά (ανατολή) συμβολίζει την Κωνσταντινούπολη.

Ο σταυρός και η σφαίρα στα νύχια συμβολίζουν την πνευματική και κοσμική εξουσία αντίστοιχα. Ο αετός στέκει επάνω σε δάφνινο στεφάνι.

 Οι γείτονες των Βυζαντινών 

1. 
   
   -Αυτοί συχνά δημιουργούσαν προβλήματα στην αυτοκρατορία. Έκαναν επιδρομές, λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες, καταλάμβαναν τις ακρινές επαρχίες της αυτοκρατορίας και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους τους.
2. -Έκλειναν ακόμη τα στενά περάσματα των δρόμων της στεριάς και της θάλασσας και δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της πρωτεύουσας με σιτάρι, πρώτες ύλες και άλλα αγαθά.
3. - Τέτοιοι λαοί ήταν:
   
4. Οι Σλάβοι Οι Σλάβοι ήταν γνωστοί στους Βυζαντινούς από τον 4ο αιώνα. Κατοικούσαν πάνω από το Δούναβη , ανάμεσα στους ποταμούς Δνείπερο και Βιστούλα. Ασχολούνταν με τη γεωργία και ήταν ικανοί τεχνίτες ξυλουργοί. Ιδιαίτερη επίδοση είχαν στην κατασκευή μονόξυλων και άλλων πλωτών μέσων.
5. Οι Άβαροι Οι Άβαροι ήταν λαός συγγενικός των Ούννων. Ήρθαν από τη μακρινή Μογγολία και αρχικά έμειναν στην περιοχή του Καυκάσου . Αργότερα, χρησιμοποιώντας και πλωτά μέσα, μετακινήθηκαν δυτικότερα και εγκαταστάθηκαν βορείως του Δούναβη, 
6. 
   
   
   Οι Βυζαντινοί επικοινωνούσαν μαζί τους και προσπαθούσαν να διατηρούν καλές σχέσεις. 
   

   
   

   Αυτοί όμως συχνά δημιουργούσαν προβλήματα στην αυτοκρατορία:

   •   Έκαναν επιδρομές, λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες, 
   • καταλάμβαναν τις ακρινές επαρχίες της αυτοκρατορίας 
   • 
     
   • και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους τους. 
   • Έκλειναν  τα στενά περάσματα των δρόμων της στεριάς και της θάλασσας και δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της πρωτεύουσας 
   • 
     
   • με σιτάρι, πρώτες ύλες και άλλα αγαθά.

   •  Ονειρεύονταν να κατακτήσουν την Κων/πολη και συχνά έφταναν ως τα τείχη της και την πολιορκούσαν. 

   
   

   Οι Βυζαντινοί όμως κατάφερναν να τους αντιμετωπίζουν με διάφορα μέσα:

   •     πολεμικά (μάχες),

   •     οικονομικά (καταβολή μεγάλων χρηματικών ποσών)

   •     διπλωματικά (πρέσβεις, εμπορικές συμφωνίες, γάμοι ανάμεσα σε μέλη βασιλικών οικογενειών, εκχριστιανισμός )
   • Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους, τους Βουλγάρους και τους Ρώσους.
   • «Χρησιμοποίησαν τη διπλωματία συχνότερα από το ξίφος».
       Πώς σώθηκε η Κωνσταντινούπολη από την πολιορκία Περσών κι Αβάρων;
   
   
   Κατά τη 2^η εκστρατεία (626μΧ) , ενώ Ο Ηράκλειος βρισκόταν στην Περσία, Πέρσες και Άβαροι συμμάχησαν και πολιόρκησαν μαζί την Κωνσταντινούπολη. Ο πατριάρχης Σέργιος κι ο πρωθυπουργός οργάνωσαν την άμυνα της πόλης. Οι κάτοικοι αγωνίστηκαν ηρωικά και Πέρσες και Άβαροι έλυσαν την πολιορκία κι έφυγαν.
   
   
   Ο Ηράκλειος νίκησε κι αυτός τους Πέρσες, υπέγραψε συνθήκη ειρήνης και γύρισε θριαμβευτής με τον Τίμιο Σταυρό.
   
   
   * Οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης απέδωσαν τη σωτηρία της Κων/λης στην Παναγία και όρθιοι τη νύχτα έψαλαν τον Ακάθιστο Ύμνο.

7. Το αρχαιότερο μνημείο της λόγιας νεοελληνικής λογοτεχνίας είναι το Έπος του  Διγενή Ακρίτα.

8. 
   

   Σύμφωνα με τον μύθο ήταν ένας από τους Ακρίτες, τους φρουρούς των Βυζαντινών συνόρων και απέκτησε το προσωνύμιο Διγενής εξαιτίας της εθνικής καταγωγής του: η μητέρα του, Ειρήνη ήταν κόρη βυζαντινού στρατηγού και ο πατέρας του Μουσούρ Άραβας εμίρης από την Συρία. 
9. 
   

   Ακρίτες αποκαλούνταν από τους Βυζαντινούς οι φύλακες των συνόρων, που την εποχή εκείνη τα ονόμαζαν «άκρες».Στους ακρίτες δωρίζονταν κτήματα για να τα καλλιεργούν και απαλλάσσονταν από τους φόρους, με μόνη υποχρέωση να φυλάσσουν τα σύνορα από τις επιδρομές των Αράβων και των απελατών ( κλέφτες). Ήταν δηλαδή ένα είδος μόνιμων μισθοφόρων φρουρών και στρατιωτών.

10. Η ζωή τους ήταν κατ’ εξοχήν πολεμική και επικίνδυνη, ιδιαίτερα στις παραμεθόριες μικρασιατικές περιοχές του Πόντου και της Καππαδοκίας. Αυτό συνετέλεσε στην ανάπτυξη πνεύματος ηρωικού, στο οποίο και οφείλεται η γένεση και ανάπτυξη ποίησης κατ’ εξοχήν ηρωικής, της λεγόμενης «ακριτικής». Στοιχεια των ακριτικών τραγουδιών  έχουμε μέχρι και σήμερα στα παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια μας.