Tο κύτταρ­ο

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ- ΚΙ ΕΝΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΓΙΑ ΕΞΣΚΗΣΗ 

 Tο κύτταρ­ο είναι  μικρότερη μονάδα ζωής 

Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί αποτελούνται από κύτταρα.

 Βασικά μέρη των κυττάρων είναι: ο πυρήνας το κυτταρόπλασμα και η κυτταρική μεμβράνη.

 Τα φυτικά κύτταρα έχουν επιπλέον χλωροπλάστες, χυμοτόπια & κυτταρικό τοίχωμα.

ΤΟ DNA

ΤΟ DNA

Μέσα στον πυρήνα καθενός από τα κύτταρά μας υπάρχει μία χημική ένωση που είναι καθοριστικής σημασίας για τη ζωή και έχει πολύ δύσκολο όνομα: το δεσοξυριβονουκλεϊνικό οξύ! Πιο απλά το DNA, που μπορούμε να το φανταστούμε σαν μια σπειροειδή ανεμόσκαλα. Το DNA είναι ίδιο σε όλα τα κύτταρα ενός ζωντανού οργανισμού. Εδώ «φυλάσσονται» οι γενετικές πληροφορίες, με τη μορφή ενός κώδικα πολύτιμου για την αναπαραγωγή και τη διαιώνιση του είδους.

ΠΑΤΑ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ

https://aesop.iep.edu.gr/node/11564/1235

Το κύτταρο

Το 1665 ο Ρ. Χουκ, μίλησε πρώτη φορά για κύτταρα, παρατηρώντας λεπτές τομές φελλού, με το μικροσκόπιό του

Τα κάστρα της λευτεριάς - Οι Σουλιώτες

 

Τα κάστρα της λευτεριάς - Οι Σουλιώτες

 Οι Σουλιώτες ήταν Έλληνες που ζούσαν σε απομονωμένα χωριά, κτισμένα πάνω στις βραχώδεις και απότομες πλαγιές των βουνών της Θεσπρωτίας. Ήταν ορθόδοξοι χριστιανοί, μιλούσαν  αρβανίτικα και ελληνικά, έγραφαν όμως στα ελληνικά. Ζούσαν σε δύσκολες συνθήκες και από μικρή ηλικία όλοι μάθαιναν να χειρίζονται τα όπλα. Η προσαρμογή στις δύσκολες συνθήκες ζωής, η ενασχόληση από την παιδική ηλικία στα όπλα, το ομαδικό πνεύμα, καθώς και η εξαιρετική γενναιότητα, χάρισαν στους Σουλιώτες μια κάποια αυτονομία απέναντι στους Τούρκους· αυτονομία που τους επέτρεψε να αυτοδιοικούνται σύμφωνα με τα δικά τους ήθη και έθιμα.

 Σιγά σιγά απέκτησαν και τον έλεγχο των γύρω χωριών, από τα οποία εισέπρατταν χρήματα. Ένα μέρος από τα χρήματα αυτά τα έδιναν στον σουλτάνο ως φόρο. Στις αρχές του 19ου αιώνα είχαν ήδη αποκτήσει μεγάλη στρατιωτική δύναμη και έρχονταν σε συχνές συγκρούσεις με τους Τούρκους. Το 1803 όμως νικήθηκαν από τον Αλή πασά των Ιωαννίνων και υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το Σούλι. Έφυγαν χωρισμένοι σε τρεις ομάδες. Οι μόνοι που παρέμειναν ήταν ο καλόγερος Σαμουήλ και άλλοι πέντε άντρες. Αυτοί κλείστηκαν σε μία αποθήκη πυρομαχικών που υπήρχε σε ένα ύψωμα, το Κούγκι, και την ανατίναξαν. Σκοτώθηκαν και οι έξι, ανατινάζοντας μαζί και όλους τους Τούρκους που είχαν μπει στο μεταξύ μέσα.

 
Η πρώτη ομάδα κατόρθωσε και έφτασε ασφαλής στην Κέρκυρα. Η δεύτερη ομάδα εγκλωβίστηκε στο Ζάλογγο. Στην μάχη που έγινε εκεί, οι περισσότεροι Σουλιώτες σκοτώθηκαν. Όσες Σουλιώτισσες γλυτωσαν στην μάχη, για να μην πιαστούν αιχμάλωτες των Τούρκων κατέφυγαν σε έναν απότομο βράχο και, τραγουδώντας –όπως λέει η παράδοση– για να πάρουν θάρρος, γκρεμίστηκαν από εκεί μαζί με τα παιδιά τους. Η τρίτη ομάδα εγκαταστάθηκε γύρω από την μονή Σέλτσου, στα Άγραφα. Τον Απρίλιο, οι Τούρκοι περικύκλωσαν την περιοχή και στην μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν σχεδόν όλοι. Περισσότερες από διακόσιες Σουλιώτισσες που γλίτωσαν από την μάχη, έπεσαν κι αυτές από έναν γκρεμό, δημιουργώντας ένα νέο Ζάλογγο. 

Όταν πέθανε ο Αλή, συνέχισαν τον πόλεμο εναντίον των Τούρκων.

 Το 1822 αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν. Διασκορπίστηκαν στον ελληνικό χώρο και, από τα μέρη που πήγε ο καθένας, προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες στην Ελληνική Επανάσταση. 

Ερωτήσεις κατανόησης 

1. Τι χαρακτηριστικό είχαν τα µέρη που κατοικούσαν οι Σουλιώτες; Γιατί είχαν διαλέξει αυτού του είδους τα µέρη; 

2. Πώς µπόρεσαν και κατέκτησαν την –σχετική– αυτονοµία τους οι Σουλιώτες; 

3. Τι έγινε στο Κούγκι; (Ποιοι είχαν οχυρωθεί, ποιοι επιτέθηκαν, γιατί επιτέθηκαν, γιατί αντέδρασαν έτσι οι αµυνόµενοι;) 

4. Σε πόσες οµάδες χωρίστηκαν οι Σουλιώτες όταν εγκατέλειψαν το Σούλι; Μέχρι πού έφτασε η κάθε οµάδα; 

5. Τι έγινε στο Ζάλογγο; (Ποιοι κατέφυγαν εκεί; Για ποιον λόγο; Γιατί διάλεξαν αυτόν τον τρόπο αντίδρασης;) 

1. Τι κοινό είχαν τα μέρη που κατοικούσαν οι Σουλιώτες, οι Μανιάτες και οι Σφακιανοί; Γιατί είχαν διαλέξει τέτοιου είδους μέρη;Γιατί  οι Μανιάτες και οι Σφακιανοί   απολάμβαναν μεγαλύτερη αυτονομία από τους υπόλοιπους Ελληνες;

Δημιουργήστε τη δική σας τρελή περιπέτεια!

https://spaceplace.nasa.gov/loopy-legends/en/

https://spaceplace.nasa.gov/search/moon/

Σέρφινγκ στον Τιτάνα

Χθες το βράδυ, ονειρεύτηκα ότι πήγα για σερφ στο διάστημα. Έδεσα τη σανίδα του σερφ στο ............... και ταξίδεψα στο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου, τον Τιτάνα. Όταν έφτασα εκεί, βρήκα ..................... , ποτάμια και ............................ . Έμοιαζε λίγο με .......................... ! Αλλά το καλύτερο από όλα, βρήκα τεράστιες λίμνες γεμάτες με ένα ........................... υγρό. Ένιωσα.................................... άνεμος να σηκώνεται και ξαφνικά είδα κύματα. Ανυπομονούσα να πηδήξω μέσα! Κωπηλάτησα μέσα στη λίμνη και έπιασα ένα......................κύμα. Καθώς έκανα σερφ προς το............................ ακτή, είδα τα δαχτυλίδια του Κρόνου στον ουρανό από πάνω μου. Ξύπνησα και συνειδητοποίησα ότι ήμουν μόνο ........................... . Αλλά ακόμα αναρωτιόμουν αν θα ήταν δυνατόν να πάω για σερφ κάπου εκτός από τη Γη κάποια μέρα.

Θα γίνεις ο συγγραφέας της δικής σου  ιστορίας. 

Ίσως να κάνετε ένα ταξίδι σε μια μαύρη τρύπα ή να ανακαλύψετε έναν μακρινό πλανήτη βαθιά στα εξωτερικά όρια του γαλαξία μας. Ίσως μείνετε στη Γη και παρακολουθήσετε μυστηριώδη λαμπερά φώτα ή κάνετε ένα ταξίδι σε μια γλοιώδη παραλία. Είναι όλα στο χέρι σας!

Διασκεδαστικά επιστημονικά γεγονότα θα ακολουθήσουν κάθε ιστορία. Μάθετε για το ηλιακό μας σύστημα, τον Ήλιο, το βαθύ διάστημα, ακόμη και τον πλανήτη μας καθώς δημιουργείτε την τέλεια ιστορία περιπέτειας.

ΕΜΒΙΑ - ΑΒΙΑ

Γλωσσάρι...
• Κύτταρο ονομάζεται η μικρότερη μονάδα ζωής. Κάθε ζωντανός οργανισμός αποτελείται από ένα ή περισσότερα κύτταρα.
• Κυτταρική ονομάζεται η μεμβράνη που διαχωρίζει το κύτταρο από το περιβάλλον του. Από αυτήν περνούν χρήσιμα υλικά προς το κύτταρο, ενώ τα άχρηστα υλικά αποβάλλονται από τη μεμβράνη προς το εξωτερικό του κυττάρου.
• Κυτταρόπλασμα ονομάζεται ο χώρος ανάμεσα στην κυτταρική μεμβράνη και τον πυρήνα. Εκεί υπάρχουν πολλά διαφορετικά μικροσκοπικά οργανίδια με διάφορες λειτουργίες.
• Πυρήνας κυττάρου είναι το «κέντρο» που ελέγχει όλες τις λειτουργίες του κυττάρου.
• Μονοκύτταρος ονομάζεται ο οργανισμός που αποτελείται από ένα μόνο κύτταρο.
• Πολυκύτταρος ονομάζεται ο οργανισμός που αποτελείται από πολλά κύτταρα.

Με μια ματιά...

• Έμβια είναι η άλλη ονομασία που δίνουμε στους ζωντανούς οργανισμούς. Όλα τα άψυχα αντικείμενα που μας περιβάλλουν τα ονομάζουμε άβια.
• Τα χαρακτηριστικά των έμβιων είναι ότι κινούνται, τρέφονται, αναπνέουν, αναπτύσσονται, αναπαράγονται και αντιδρούν σε ερεθίσματα.
• Στους μονοκύτταρους οργανισμούς που αποτελούνται από ένα κύτταρο περιλαμβάνονται τα βακτήρια, οι μύκητες, τα πρωτόζωα και οι ιοί. Κάποιοι από αυτούς τους οργανισμούς είναι παθογόνοι, οι περισσότεροι όμως είναι χρήσιμοι.
• Σε κάθε κύτταρο μπορούμε να διακρίνουμε τρεις βασικές περιοχές: την κυτταρική μεμβράνη, το κυτταρόπλασμα και τον πυρήνα. Στα φυτικά κύτταρα διακρίνουμε επίσης το κυτταρικό τοίχωμα, τα χυμοτόπια και τους χλωροπλάστες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

---

Οι ζωντανοί οργανισμοί εμφανίζουν χαρακτηριστικές λειτουργίες:
κινούνται, αναπαράγονται, αναπτύσσονται, τρέφονται,
αναπνέουν & αντιδρούν σε ερεθίσματα.

Ήπειροι

 

Στοιχεία ενός επιχειρηματολογικού κειμένου

  Τι θα μάθουμε 

Α. Πώς πείθουμε κάποιον χρησιμοποιώντας επιχειρήματα 

Β. Πώς δίνουμε πληροφορίες για μια χώρα 

Γ. Πώς δίνουμε πληροφορίες για έναν τόπο που έχουμε επισκεφτεί

Α. Πώς πείθουμε κάποιον

Συχνά, διατυπώνουμε προφορικά ή γραπτά την άποψή μας για ένα θέμα και επιδιώκουμε να πείσουμε τον ακροατή, τον συνομιλητή ή τον αναγνώστη για την ορθότητα της θέσης μας. Τότε χρησιμοποιούμε επιχειρήματα, λογικούς δηλαδή συλλογισμούς που αποδεικνύουν πως η άποψή μας είναι σωστή. . Τα επιχειρήματά μας μπορούν να πείθουν με τη βοήθεια της λογικής, αλλά και του συναισθήματος, να συγκινούν δηλαδή τον συνομιλητή μας.

Στοιχεία ενός επιχειρηματολογικού κειμένου  

◼Παρουσιάζουμε το θέμα που μας απασχολεί.

◼ Διατυπώνουμε τη θέση μας, την άποψή μας για το συγκεκριμένο ζήτημα με τρόπο σαφή. Χρησιμοποιούμε φράσεις όπως:  Νομίζω πως... Θεωρώ πως... Πιστεύω πως... Κατά τη γνώμη μου... Η άποψή μου είναι... Υποστηρίζω ότι... Υποθέτω πως...

◼ Προβάλλουμε πειστικά, λογικά επιχειρήματα. Χρησιμοποιούμε δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις 

 

Αιτιολογικές λέγονται οι δευτερεύουσες προτάσεις  που δηλώνουν την αιτία μιας πράξης ή μιας κατάστασης.

 

Εισάγονται:

 

με τους αιτιολογικούς συνδέσμους: γιατί, διότι, επειδή, αφού

Πήγα στην πλατεία, γιατί  περνάω ευχάριστα.

1. Τον κοιτούσε μες στα μάτια, γιατί της άρεσε.
1.   τελική
2.   αιτιολογική
3.   αποτελεσματική

1. 1. Πάρε το φακό, για να βλέπεις στο σκοτάδι.
      1.   τελική
      2.   αιτιολογική
      3.   αποτελεσματική
2. Θα μείνω εδώ, διότι είμαι αρκετά κουρασμένος.
1.   τελική
2.   αιτιολογική
3.   αποτελεσματική
3. Με κάλεσε στο πάρτι του, επειδή  είμαστε φίλοι.
1.   τελική
2.   αιτιολογική
3.   αποτελεσματική
4. 
   
5. επιβράβευση-
6.    επιλογή-φυσικές ,  λογικές συνέπειες,. ψυχραιμία ,αυτοπεποίθηση, επιλεγω, , καταλαβαίνω για ποιο λόγο πρέπει να πειθαρχήσω  , έχω δικαιώματα και υποχρεώσεις και ότι για να μπορω να απολαμβάνω τα
7. 
   
8.  δικαιώματά

1.  μου θα πρέπει να είμαι συνεπής και στις υποχρεώσεις μου
2.  ,Απαραίτητα τα όρια-ασφάλεια  -πειθαρχία,     

Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία

 

https://youtu.be/advuGfAnIpY?si=oQQFaIMos4gA3MAr

ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

 

Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 

1. όταν ο συγγραφέας λέει ‘’Τράπεζα’’ εννοεί :

 Α. Τον χώρο, όπου γίνονται χρηματικές συναλλαγές  

 Β. την τραπεζαρία ενός μοναστηριού 

 Γ. ένα πολύ μεγάλο τραπέζι στο σπίτι του 

Δ. ένα πέτρινο τραπέζι με παγκάκι στον κήπο 

2. Με τη φράση ‘’μυήθηκα στη γεωργία και στην καλλιέργεια’’ εννοεί πως εκεί : 

 Α. αποφάσισε να γίνει γεωργός 

 Β. κατάλαβε ότι έβρισκε ενδιαφέρον στις αγροτικές εργασίες 

Γ. έμαθε τα μυστικά της γεωργίας και της καλλιέργειας

Δ. παρατήρησε τις αλλαγές της φύσης 

3. Ο συγγραφέας προτιμάει να περνάει τον χρόνο του στο περιβόλι αντί να πηγαίνει στο σχολείο ; 

Α. Ναι, γιατί εκεί μαθαίνει πιο ενδιαφέροντα πράγματα 

 Β. Όχι, γιατί περισσότερα για τη ζωή μαθαίνει στον δρόμο 

Γ. Όχι, απολαμβάνει όσα του προσφέρει το περιβόλι, χωρίς να συγκρίνει 

 Δ. Ναι, γιατί στο περιβόλι παίζει με τους φίλους του

4. Ο συγγραφέας σιχαινόταν τα ζώα του κήπου 

Α. Ναι, όλα 

 Β. Μόνο τα έντομα 

Γ. Μόνο μερικά έντομα 

 Δ. Όχι 

5. ‘’Τα δειλινά’’ ποια ώρα της ημέρας είναι : 

 Α. νωρίς το μεσημέρι 

 Β. νωρίς το απόγευμα 

 Γ. νωρίς το βράδυ 

 Δ. αργά το βράδυ 

6. Στη φράση ‘’Άλλοτε επιθεωρούσα τα φυτά’’, η λέξη επιθεωρούσα σημαίνει :

 Α. παρατηρούσα    Β. διερευνούσα   Γ. κοιτούσα             Δ. επιτηρούσα

7.‘’η γιασεμιά ευωδίαζε κάτασπρη’’ : η ίδια πρόταση σε εξακολουθητικό μέλλοντα θα ήταν :

Α. ‘’η γιασεμιά θα ευωδιάσει κάτασπρη’’ 

 Β. ‘’η γιασεμιά θα είχε ευωδιάσει κάτασπρη’’

Γ. ‘’η γιασεμιά θα ευωδιάζει κάτασπρη’’ 

Δ. ‘’η γιασεμιά θα έχει ευωδιάσει κάτασπρη’’

8. Στην πρόταση ‘’Είναι μεγάλο σχολείο για ένα παιδί ένα περιβόλι’’, η λέξη περιβόλι’ είναι :

 o Α. Υποκείμενο στο ρήμα ‘’είναι’’ 

 Β. Αντικείμενο στο ρήμα ‘’είναι’’ 

 Γ. Κατηγορούμενο στο υποκείμενο του ρήματος ‘’είναι’’

9.Στη φράση ‘’Και το καλύτερό μου παιγνίδι ήταν μια κούνια, που κρεμόταν από μια μεγάλη λεμονιά’’, η λέξη κούνια είναι : 

 Α. Υποκείμενο στο ρήμα ‘’ήταν’’ 

Β. Αντικείμενο στο ρήμα ‘’ήταν’’

10. Αναγνωρίζω τον χρόνο,  την έγκλιση  και τη φωνη που βρίσκονται τα παρακάτω ρήματα:

γνωρίστηκα :

κουνιόμουν :

πήγαινα

να τρέξω

να κάθεται

ένιωσα