αρχαια ελληνικα παιχνιδια -φωτο

Πλαταγή , Άθυρμα,  Κύλιντρο,  Απόρραξις, Χαλκή Μυία ,Ακινητίνδα, Μπάλα, Η αποδιδρασκίνδρα ,Το κολλαβίζειν, Ασκωλιασμός, ερυθρόμορφο πηνίο,Σκαπέρδα ,Αστραγαλίζειν,Απόρραξις,Εις ώμιλλαν,Ίυγξ,Τροχός,Κερητίζειν,Η μετά ράβδων παιγνική συμβολή,Στρόμβος,Σφαιρία ή σφαιρίδια,Ανακρουσία,Σχοινοφυλίνδα,αἰώρα, ἀντισφαίρισις, ἁρπαστόν, ἀρτιάζειν, ἀσίκχιοι, δραπετίνδα, ἐπίσκυρος σφαῖρα, ἐφηβική σφαῖρα, ἰππαστὶ σφαίρισις,•κάλαμον περιβῆναι, κόραι, κρικηλασία, κρυπτίνδα, μυΐνδα, οστρακίνδα, οὐρανία σφαῖρα, πεσσεία, πλαγγόνες, σφαῖρα, σφαίρισις,σφαιρισμός, τρόπα, φαινίνδα

«Έλληνες αεί παίδες εστέ,

γέρων δε Έλλην ουκ έστι».             Πλάτων, Τίμαιος, 22Β

«ΑΘΗΝΑΙΟΣ: Παιδεία είναι εκείνη που γυμνάζει τον άνθρωπο από την παιδική ηλικία στην αρετή και του εμπνέει σφοδρή επιθυμία να την αγαπήσει και να γίνει τέλειος πολίτης, που να ξέρει να κυβερνά και να υπακούει στους νόμους σύμφωνα με το πνεύμα της δικαιοσύνης. Αυτό το είδος της ανατροφής καθορίζει, όπως μου φαίνεται, ο λόγος μας και τώρα μονάχα αυτήν θέλει να ονομάσει παιδεία». Πλάτων, Νόμοι, 643e

Για πρώτη φορά το παιχνίδι αντιμετωπίζεται ως εργαλείο μάθησης, που δεν προσφέρει μόνο ευχαρίστηση, αλλά έχει σχέση με τη διατήρηση των νόμων. Ο Πλάτων αντιμετωπίζει τα παιδιά ως αυριανούς πολίτες γι’ αυτό και το παιχνίδι είναι σημαντικότατο: «ΑΘΗΝΑΙΟΣ: Πιστεύω ότι σε όλες τις πόλεις υπάρχει μία συνολική άγνοια σχετικά με τα παιχνίδια των παιδιών, τα οποία είναι το κυριότατο θέμα για τη νομοθεσία και τη διατήρηση ή όχι των νόμων».

Ο Πλάτων παρατηρεί ότι τα παιχνίδια και οι κανόνες τους μεταβάλλονται. Αν οι νέοι συνηθίσουν στις αλλαγές, στο τέλος όχι μόνο θα τις ακολουθούν αλλά και θα τις επιζητούν, περιφρονώντας οτιδήποτε παλαιό. Ακόμη και τους νόμους. Αυτό θα σήμαινε μεγάλη καταστροφή για την πόλη.

«Μπορείς ν ανακαλύψεις περισσότερα για έναν άνθρωπο μέσα σε μία ώρα παιχνιδιού απ ότι μέσα σ ένα χρόνο συζήτησης» Πλάτων

Επάνω στα αγγεία σώζονται παραστάσεις που προσφέρουν πολυτιμότατες πληροφορίες τόσο για τα παίχνιδια , όσο και για τη ζωή των μικρών παιδιών.

Σπάνια παράσταση όπου εικονίζεται ένας πατέρας να βάζει το παιδί του στην κούνια. Ζωγράφος της Ερέτριας. Χους, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. 

Ένα όρθιο αγοράκι προσφέρει σταφύλι σε ένα καθιστό μωρό που παίζει με τα παιχνίδια του. 420-400 π.Χ. Βρετανικό Μουσείο. (το αγγείο έχει ύψος μόλις 6 εκατοστά!).

Παιδάκι καθισμένο στο γιογιό του. Χους ύστερος 5ος αι. π.Χ., Βρετανικό Μουσείο.

Ένα αγοράκι περπατάει σκυφτό με τη λύρα του. Μπροστά του τρέχει το σκυλάκι του, πίσω του μια καρακάξα. 420-400 π.Χ. Βρετανικό Μουσείο.

Δύο έφηβοι, ο ένας καθιστός διαβάζει τον πάπυρό του, ο άλλος κρατάει τη λύρα. Φορούν στεφάνια στα μαλλιά. Δεν είναι σαφές τι γράφει ο πάπυρος που κρατάει το καθιστό αγόρι. Ίσως στίχους ή νότες για τραγούδι που θα εκτελέσει το όρθιο παιδί. 420-400 π.Χ. Βρετανικό Μουσείο.

 

Φαινίνδα

Η Φαινίνδα, ήταν παιγνίδι του οποίου η ονομασία κατ΄ άλλους οφείλεται στον παιδοτρίβη Φαινίδη ή Φαινέστιο, κατ΄ άλλους προέρχεται από το ρήμα φενακίζω δηλαδή εξαπατώ, αφού προς άλλον έδειχναν τη μπάλα και προς άλλον την πετούσαν.
Ήταν παιγνίδι που το έπαιζαν κυρίως κορίτσια και παιζόταν ως εξής.
Μετά από κλήρωση, ένα κορίτσι έπαιρνε τη μπάλα, ενώ τα υπόλοιπα σχημάτιζαν γύρω της κύκλο, με το μέτωπο προς το κέντρο του.
Το κορίτσι που ήταν στο κέντρο, κρατούσε τη μπάλα κι ενώ κοιτούσε προς ένα κορίτσι της περιφέρειας, πετούσε τη μπάλλα προς κάποιο άλλο.
Αν το κορίτσι προς το οποίο κατευθυνόταν η μπάλα, κατάφερνε και την έπιανε, τα δύο κορίτσια αντάλασσαν ρόλλους.
Διαφορετικά, έβγαινε απ΄ το παιγνίδι.
Το παιγνίδι αυτό αναφέρεται στην Οδύσεια του Ομήρου.

Πολλοί ερευνητές πιστεύουν πως η Φαινίνδα ήταν το παιγνίδι που με τις φίλες της, έπαιζε η Ναυσικά, όταν βρήκαν αναίσθητο τον Οδυσσέα.

Ασκωλιασμός (Ασκί)

Στην αρχαιότητα το παιχνίδι αυτό ήταν ένα είδος ακροβασίας και παιζόταν κατά κύριο λόγο στις γιορτές του Διονύσου: Οι παίκτες ανέβαιναν με το ένα πόδι πάνω σε ένα φουσκωμένο ασκί αλειμμένο με λάδι και ο καθένας φανέρωνε την επιδεξιότητά του στην ισορροπία και στην ευλυγισία . Τις περισσότερες φορές ο παίκτης έπεφτε κάτω, πράγμα που διασκέδαζε τους άλλους παίκτες, οι οποίοι αδιαφορούσαν για το αν θα γελούσαν το ίδιο και οι άλλοι μ’ αυτούς, όταν σε λίγο ,που θ’ ανέβαιναν κι΄ αυτοί στο λαδωμένο ασκί θα πάθαιναν τα ίδια . Το παιχνίδι αυτό παίζεται και σήμερα στην Ήπειρο με την ονομασία Ασκί .

 

Παραλλαγές του παιχνιδιού

Ένας παίκτης πηδώντας στο ένα πόδι καταδιώκει τους άλλους παίκτες που τρέχουν και με τα δύο πόδια ή μόνο με το ένα πόδι .Στις περιοχές όπου παίζεται έχει τις ιδιαίτερες ονομασίες του: Κουτσαλωνάκι , κουτσοκαλόγερος.

Γιο-Γιο

Οι παίκτες σκαλίζουν στο ξύλο δυο δίσκους που ενώνονται στο κέντρο με έναν κυλινδρικό άξονα , πάνω στον οποίο στερεώνουν την αρχή μιας κλωστής την οποία στη συνέχεια τυλίγουν γύρω-γύρω . Το γιο-γιο είναι έτοιμο . Το αφήνουν να πέσει και η κλωστή ξετυλίγεται ,ενώ με μια κίνηση του χεριού ξαναμαζεύεται γύρω από τον άξονα. Έπειτα , το αφήνουν πάλι να πέσει και ξανά από την αρχή.

http://gym-evsch-n-smyrn.att.sch.gr/stuedents/ergasies2013-14/GONOY/PAIXNIDIA-ARXAIWN-ELLHNWN.pdf