Τρίτη 8 Απριλίου 2025

ΦΩΣ -ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

 Το θαύμα  του κόσμου,

                        το θαύμα του Βυζαντίου

 

Η Αγία Σοφία  ακτινοβολούσε μια τόσο εκπληκτική λαμπρότητα ,ώστε να μπορεί να πει κανείς πως δεν φωτίζεται από τις ακτίνες του ήλιου αλλά κλείνει αυτή μέσα της την πηγή του φωτός....

Ας μπούμε στον ιερό μεγαλοπρεπή  ναό για να τον δούμε ,έτσι όπως τον έβλεπαν οι Βυζαντινοί της εποχής του Ιουστινιανού.Ο μεγάλος κυρίως ναός σχηματίζει  ένα τετραγωνο πλατους 70 μ.. Aπό  το δάπεδο έως την κορυφή του θόλου  η απόσταση, το ύψος δηλ. είναι 56 μ.   Ο τρούλος που τον σκεπάζει ΄΄εχει διάμετρο 31 μέτρων. Ο τρούλος δίνει την εντύπωση ότι αιωρείται εξαιτίας των παραθύρων που βρίσκονται γύρω στη βάση του (ο ιστορικός Προκόπιος λέει: ...δίνει την εντύπωση ότι είναι ένα κομμάτι ουρανού που κρέμεται στη γη...).  Η απεραντοσύνη του τρούλου εξαιτίας μιας τολμηρής παράβασης των κανόνων της αρχιτεκτονικής και της ισορροπίας ,του επιτρέπει να δημιουργεί την εικόνα  του ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΘΟΛΟΥ.

Τα πλάγια του ναού ,που χωρίζονται από τον κυρίως ναό με μαρμάρινους κίονες που είχαν μεταφερθει από τον ναό της  Αρτέμιδος της Εφέσσου, καλύπτονται από έναν εξώστη ,που πιάνει όλο τον γύρο της εκκλησίας. Ο εξώστης αυτός προορίζεται για τις γυναίκες.

   Στο κέντρο κάτω από τον τρούλο ,υψώνεται ο άμβωνας , με επένδυση από ασήμι και ελεφαντόδοντο ,που στεγάζεται από ένα γείσο επιχρυσωμένο με πλάκες χρυσού.

  Η Αγία Τράπεζα ,κατασκευασμένη από καθαρό χρυσάφι, πολύτιμους λίθους (διαμάντια, ρουμπίνια, ζαφείρια...)  και σμάλτο  ,δίνει την εντύπωση όταν τη βλέπει κανείς από μακριά , ανάμεσα από τους ιριδισμούς των χρωμάτων της ,ότι έχει μια υπερφυσική  ελκυστική δύναμη.

<<Σπινθηροβολά κάτω από τα  διαφορετικά χρώματα ,γράφει ένας Βυζαντινός που παραυρέθηκε στα δεύτερα εγκαίνια του 563,ο Παύλος.Την βλέπει κανείς πότε να αντανακλά την λάμψη του χρυσού και του ασημιού ,και πότε  να ακτινοβολεί σαν ζαφείρι και να να ρίχνει ποικίλες ακτίνες ,ανάλογα με τον χρωματισμό των πετραδιών και των μεταλλων που την συνθετουν>>.

   Το φως της ημέρας διαχέεται από σαράντα παράθυρα που βρίσκονται στη βάση του τρούλου και από άλλα ανοίγματα που διαμορφώνονται στους παράπλευρους  τοίχους.

 ....Μα εκείνο που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι ο βραδινός φωτισμός.Εκτός από τον τεράστιο πολυέλαιο που κρέμεται στο κέντρο ,υπάρχουν λυχνίες παντού,στους τοίχους και στα ενδιάμεσα των τοιχων. Ένας περιηγητής , ο Ροβέρτος ντε Κλαρύ, είχε δει πολλές εκαντοντάδες πολυελαίους,και σε κάθε πολυελαιο εικοσιπέντε και περισσότερες λυχνίες.

   Η στιλβωση (γυάλισμα) των μαρμάρων ,που είχε φτάσει στην πιο μεγάλη τελειότητα, η στίλβωση των μετάλλων και των πολύχρωμων πολύτιμων  πετραδιών , επέτρεπαν να δημιουργούνται μοναδικά φωτιστικά εφέ με τις φωτεινές αντανακλάσεις να πολλαπλασιαζονται σαν απειρες....

  << Όλα είναι μαγευτικά, όλα προκαλούν τον θαυμασμό , γράφει ο Παύλος. Αλλά καμμία  ανθρωπινη λέξη δεν μπορεί να εκφράσει την εντύπωση που προκαλεί ο βραδινός φωτισμός. Νομίζει κανείς, ότι ένας νυχτερινός ήλιος σκορπίζει μέσα σε όλη την εκκλησία την λάμψη του και διώχνει τα σκοτάδια, ώστε να μπορεί να πει κανείς πως η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ  δεν φωτίζεται από τις ακτίνες του ήλιου ,αλλά αυτή η ίδια κλείνει μέσα της την πηγή του φωτός  >>


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου