Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2023

Το κλίμα

ΠΑΤΑΩ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ



Από τι εξαρτάται το κλίμα


Το κλίμα μιας περιοχής εξαρτάται από:

την απόστασή της από τη θάλασσα
το υψόμετρο της
τις ειδικές τοπικές συνθήκες (π.χ. άνεμοι , υγρασία)





Σημαντικό ρόλο παίζει και το γεωγραφικό πλάτος, η απόσταση δηλαδή της περιοχής από τον Ισημερινό. Όσο πιο κοντά είναι ένας τόπος στον Ισημερινό τόσο πιο θερμό κλίμα έχει, ενώ όσο πιο πολύ απέχει τόσο το κλίμα του γίνεται ψυχρότερο. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ακτίνες του Ήλιου πέφτουν κάθετα στις περιοχές γύρω από τον Ισημερινό και έτσι τις θερμαίνουν περισσότερο.






Tροπική ζώνη, που περιλαμβάνει τις περιοχές γύρω από τον Ισημερινό.
Το κλίμα σε αυτές τις περιοχές είναι θερμό και υγρό.
Η θερμοκρασία είναι συνήθως πάνω από 20 βαθμούς Κελσίου.
Έχουμε δύο εποχές: μία περίοδο πολλών βροχών και μία περίοδο ξηρασίας.
Ίση διάρκεια ημέρας και νύχτας

Eύκρατες ζώνες, που περιλαμβάνουν τις περιοχές που βρίσκονται ανάμεσα στον Ισημερινό και τους πόλους.
Χαρακτηρίζονται από αυξομειώσεις της θερμοκρασίας ανάλογα με τις εποχές.
Ο χειμώνας συνήθως είναι βαρύς και το καλοκαίρι θερμό.
Η μέρα είναι μεγαλύτερη από τη νύχτα το καλοκαίρι και μικρότερη το χειμώνα.

Πολικές ζώνες, που περιλαμβάνουν τις περιοχές που βρίσκονται στους πόλους

Το κλίμα χαρακτηρίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες σε όλη τη διάρκεια του έτους(-10 β. κατά μέσο όρο) 

Ελάχιστες βροχές.Το καλοκαίρι είναι σύντομο και ψυχρό.  Η μέρα διαρκεί 6 μήνες όσο και η νύχτα.

Οι Έλληνες στις παροικίες και τις παραδουνάβιες ηγεμονίες


ΑΠΑΝΤΩ ΜΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ

ΒΙΑΙΟΣ ΕΠΟΙΚΙΣΜΟΣ-ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ

Το πρώτο κύμα μετακίνησης πληθυσμών δημιουργείται από τον 15ο έως τον 16ο αιώνα,
1453, εάλω η Πόλις και ο κόσμος άλλαξε....

Η τύχη του λαού: 
Εκείνη την περίοδο της επέκτασης του οθωμανικού κράτους, οι σουλτάνοι εφάρμοζαν στις περιοχές που είχαν κατακτήσει ,συστηματικά την πολιτική των εποικισμών. Αυτές οι μετακινήσεις πληθυσμού (sürgün) είχαν καταναγκαστικό χαρακτήρα,.


Τα πρώτα μέτρα του Μωάμεθ Πορθητή για τους αναγκαστικούς εποικισμούς πάρθηκαν αμέσως μετά την Άλωση .

Εκδόθηκε διάταγμα που επέβαλλε τη μεταφορά πληθυσμού, μουσουλμανικού, χριστιανικού και εβραϊκού, από άλλες πόλεις της οθωμανικής επικράτειας στην Κωνσταντινούπολη.


Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας δημιουργούνται κύματα μετακίνησης


 των Ελλήνων προς την Ευρώπη ,όταν οι Έλληνες εγκαταλείπουν τις τουρκοκρατούμενες περιοχές ως πρόσφυγες πηγαίνοντας κυρίως στην Ιταλία.   Τις αθρόες μετακινήσεις επέβαλαν οι Τουρκικοί εποικισμοί, οι εξισλαμισμοί και οι αιχμαλωσίες.

Οι πρόσφυγες διαλέγουν κυρίως παραθαλάσσια μέρη, όπως την Βενετία, την Νάπολη και την Μασσαλία, ιδρύοντας εκεί ελληνικές παροικίες .

Το δεύτερο κύμα μετανάστευσης γίνεται κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, όταν οι Έλληνες μεταναστεύουν, για οικονομικούς λόγους τώρα πια, κυρίως στην κεντρική Ευρώπη και την Ρωσία.

Οι Έλληνες μετανάστες εργάζονται ως ναυτικοί, στρατιώτες, τεχνίτες, ή αντιγραφείς χειρογράφων. Οι περισσότεροι όμως διαπρέπουν ως έμποροι.

Ιδρύουν παροικίες, συνήθως σε πόλεις που βρίσκονται κατά μήκος των εμπορικών δρόμων που διασχίζουν την Βαλκανική χερσόνησο και την Ευρώπη. Έτσι, δημιουργούνται σημαντικές παροικίες σε ΟδησσόΒουκουρέστιΤεργέστηΒιέννη και Βουδαπέστη, στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, την Μολδαβία και την Βλαχία, τις οποίες κυβερνούν Φαναριώτες ηγεμόνες.


.Στα ξένα που ήταν εγκαταστημένοι Έλληνες επαγγελματίες και έμποροι αρχίζουν τη δράση τους. Σφιχτοδένονται ακόμη περισσότερο σωματειακά σχηματίζοντας έτσι ΣΥΝΤΕΧΝΙΕΣ και ΑΔΕΛΦΑΤΑ.


Στα Αδελφάτα μπορεί ελεύθερα να γραφτεί μέλος κάθε ορθόδοξος από οιαδήποτε κοινωνική τάξη και βαθμό, γυναίκα ή άντρας. Τα μέλη τους, που καλούνται αναμεταξύ τους «αδελφοί», πληρώνουν ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση μια ετήσια συνδρομή. Αν τα έσοδα του Αδελφάτου δεν επαρκούν τότε τα πλουσιότερα μέλη, προσφέρουν περισσότερα χρήματα και σκεπάζουν τα ελλείμματα από εράνους που γίνονται ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΕΧΝΙΕΣ.


                                                                                                

                                              
 Με την πάροδο του χρόνου κτίζουν ελληνικά σχολεία και ναούς

Οι «Έλληνες της Διασποράς» με τα πλούτη που αποκτούν εκδίδουν ελληνικά βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες, αλλά και ενισχύουν οικονομικά τα σχολεία των ιδιαίτερων πατρίδων τους στις τουρκοκρατούμενες περιοχές.

Βοηθούν, έτσι, να μεταδοθούν οι νέες γνώσεις και οι ιδέες του Διαφωτισμού ανάμεσα στους ραγιάδες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. 

Στις παροικίες, λοιπόν, της Διασποράς προετοιμάστηκε ιδεολογικά η Επανάσταση του 1821. 

                                                          Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης   της Ερωφίλης του Γεωργίου Χορτάτζη,       1637.                                   

 Παροικία: Περιοχή μέσα σε μία πόλη, στην οποία ζει οργανωμένα μια κοινότητα ανθρώπων από ξένη χώρα, φροντίζοντας να διατηρεί ζωντανούς τους δεσμούς με την πατρίδα (με τα δικά τους καταστήματα, σχολεία, εκκλησίες, σωματεια κλπ.).


 Ερωτήσεις κατανόησης

üΠοια η βασικη διαφορά μεταξύ εποικισμού και μετανάστευσης;

üΠότε έγινε το πρώτο μεταναστευτικό κύμα των Ελλήνων προς την Δύση και πότε έγινε το δεύτερο;

ü  Ποια είναι η βασική διαφορά μεταξύ των δύο μεταναστευτικών

κυμάτων;

ü Ποιο ήταν το επάγγελμα με το οποίο κυρίως ασχολήθηκαν οι Έλληνες στην Ευρώπη;

ü Σε ποιες πόλεις δημιουργήθηκαν οι σημαντικότερες ελληνικές παροικίες; Πως οργάνωσαν τα Αδελφάτα;

ü Πώς βοήθησαν οι Έλληνες της Δύσης στην αφύπνιση των ραγιάδων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας;




































































































για την παρουσιαση στο σχολειο


ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ -ΣΧΟΛΕΙΟ

 Οδησσός

Η Οδησσός των Ελλήνων


Οι Ελληνες της Οδησσού, γενικά της Ρωσίας, αποτέλεσαν τις πιο δραστήριες πατριωτικές επαναστατικές δυνάμεις της Ελληνικής Διασποράς. Η ελληνική παροικία της Οδησσού στάθηκε ένα αξιόλογο κέντρο ελληνικής παιδείας του Ελληνισμού.
Οι Ελληνες της Οδησσού, γενικά της Ρωσίας, στην πλειοψηφία τους, ήταν οπαδοί του άμεσου ένοπλου αγώνα.
Ο Ρήγας,ο Αδαμάντιος Κοραής κι άλλοι λόγιοι υποστήριζαν ότι η απελευθέρωση του ελληνικού λαού από την τουρκική τυραννία θα πρέπει να επιτευχθεί διά μέσω της μόρφωσης, της παιδείας του Ελληνα. 

Λιμάνι της Οδησσού









ΟΔΟΣ  ΕΛΛΗΝΩΝ









ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ






Μαριούπολη 


Το πρώτο έντυπο ελληνικό βιβλίο: η Ἐπιτομὴ του Κωνσταντίνου Λάσκαρι με χαρακτήρες του Δημητρίου Δαμιλά
, Μιλάνο, 1476





Στις αρχές του 19ου αιώνα τα ελληνικά πλοία, προερχόμενα από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, μετέφεραν στο Λιβόρνο σιτηρά από τον Εύξεινο Πόντο. 
Εδώ: Το στόμιο της Μαύρης Θάλασσας,τα θαλάσσια ταξίδια διαρκούν πολύ κι έτσι το δρομολόγιο "Οδησσός-Λιβόρνο-Οδησσός" μπορεί να γίνει μόνο δυο φορές το χρόνο, στην καλύτερη περίπτωση. Εδώ: 'Aποψη της πόλης και του λιμανιού της Οδησσού.

Οι έμποροι ταξίδευαν σε κοινές πορείες, καραβάνια, και κατά τη διάρκεια του μεγάλου ταξιδιού σταματούσαν για ξεκούραση στα λεγόμενα καραβάν-σεράγια.                           Εδώ: Έμποροι ξεκουράζονται σε καραβάν-σεράι στη Βουλγαρία  





Στη Βιέννη εκδόθηκαν ειδικά εμπορικά εγχειρίδια, τα οποία χρησιμοποιούσαν οι έλληνες έμποροι ως πρακτικά βοηθήματα για τις συναλλαγές τους. Εδώ: Σελίδα τίτλου του βιβλίου "Ιστορίας του εμπορίου επιτομή", 

Τα πανεπιστήμια και οι ακαδημίες της Ιταλίας ήταν πολύ φημισμένα την περίοδο μεταξύ 15ου-αρχές 19ου αιώνα, έτσι ώστε πολλοί Έλληνες τα προτιμούσαν για τις σπουδές τους. Εδώ: Δίπλωμα Ιατρικής από το Πανεπιστήμιο του Τορίνο όπου δίδασκαν και Ελληνες καθηγητές .
Οι αυτοκράτορες της Αυστρίας παραχωρούσαν κατά καιρούς προνόμια στους βαλκάνιους ορθόδοξους εμπόρους. Εδώ: Το καισαροβασιλικό προνόμιο του αυτοκράτορα Ιωσήφ Β', 1783.



Στη Βιέννη οι Ελληνες πάροικοι προχώρησαν σε έκδοση εφημερίδων και περιοδικών. Εδώ: Οι   σημαντικότερες ελληνικές εφημερίδες της Βιέννης,

Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023

εγκλίσεις-επαναληψη

θυμαμαι....

 


Τι είναι οι εγκλίσεις;

Πόσες και πoιες εγκλίσεις έχουμε;Τι φανερώνουν;










κοινωνικη και πολιτική αγωγή -Παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα του παιδιού 20 Νοεμβρίου 2022

 

κοινωνικη και πολιτική αγωγή

Πυραμίδα των Αναγκών-

















1. Βιολογικές και Φυσιολογικές ανάγκες  
αέρας, φαγητό, νερό, ζεστασιά, ύπνος.

2. Ανάγκες Ασφάλειας – προστασία από τα στοιχεία της φύσης, σπίτι ,νοσοκομεία, απελευθέρωση από τον φόβο.

3. Ανάγκες αγάπης και αισθήματος του ανήκειν – φιλία,  στοργή και αγάπη – οικογένεια, φίλοι-παιχνίδι, ομάδα,  σχολείο, πόλη, λαος , κόσμος

.4. Ανάγκες αυτοεκτίμησης  σπουδές,  γνωστικές ανάγκες όπως η δημιουργικότητα, η προνοητικότητα, η περιέργεια ,η παρατήρηση,η κατανόηση και η περιέργεια - αυτά δημιουργούν  τη θέληση για μάθηση και μόρφωση,  αισθητικές ανάγκες, για να ομορφύνει τη ζωή τουαυτοσεβασμός, σεβασμός από τους άλλους.

5.Ανάγκες αυτοπραγμάτωσης = ευτυχισμένος, δίκαιος, ...

Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων-
Παιδί και παιχνίδι στην αρχαία Ήπειρο

«Ένα ταξίδι από γιορτή σε γιορτή»







Πιο επίκαιρη από ποτέ είναι η ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι.

Από τα αρχαία χρόνια οι λέξεις παιδί και παιχνίδι ήταν δυο έννοιες αναπόσπαστες και αλληλένδετες. Η συμβολή του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού έχει μελετηθεί από την αρχαιότητα. Στη φιλοσοφική θεώρηση του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη αναλύεται πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού, αφού με αυτό αναπτύσσεται η φαντασία, η κοινωνικότητα και η ομαλή ένταξη στο περιβάλλον.
Πολλά από τα παιχνίδια (αθύρματα) τα έφτιαχναν τα ίδια τα παιδιά ή οι γονείς τους από φθαρτά υλικά όπως ύφασμα, δέρμα, ξύλο κ.ά. και γι’ αυτό δεν έχουν διασωθεί. Χρησιμοποιούσαν επίσης βότσαλα, καρύδια και φουντούκια, φλούδες από φρούτα κ.ά. Παιχνίδια, κυρίως από πηλό, έχουν βρεθεί σε οικισμούς και σε ιερά.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων εκτίθενται παιχνίδια από το Μιχαλίτσι της Πρέβεζας, που χρησιμοποιήθηκαν ως κτερίσματα, καθώς και παιχνίδια από το Ιερό της Δωδώνης που αποτέλεσαν αφιερώματα των πιστών. Συγκεκριμένα: κουδουνίστρες, κούκλες, πήλινα ομοιώματα ζώων (σκύλος, ελάφι, γαϊδουράκι, πετεινός, περιστέρι, αγριόχοιρος, χελώνα), χάλκινοι και οστέινοι αστράγαλοι καθώς και ένα χάλκινο αμαξίδιο.
Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει στην κουδουνίστρα (πλαταγή) και στην κούκλα (πλαγγόνα). Οι κουδουνίστρες, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη (Πολιτικά 8,6, 1340β) ήταν, όπως και σήμερα, από τα πρώτα παιχνίδια που έδιναν οι γονείς στα παιδιά. Είχαν σχήματα ανθρώπων, ζώων, ή καρπών και έφεραν έντονα χρώματα. Υπήρχαν όμως και κουδουνίστρες από δέρμα, ξύλο, κόκκαλο ή μέταλλο. Ο ήχος προερχόταν από μικρούς βώλους πηλού, χαλικάκια ή σπόρους.
Οι κούκλες (πλαγγόνες) ήταν αγαπημένα παιχνίδια των κοριτσιών. Τα άκρα συνδέονταν με το σώμα με νήμα ή σύρμα για να κινούνται ελεύθερα και γι’ αυτό το λόγο αποκαλούνταν και νευρόσπαστα. Ήταν φτιαγμένες από πηλό, ξύλο, οστό και πάντα απεικόνιζαν γυναικείες μορφές τις οποίες τα κορίτσια έντυναν με ρούχα που έφτιαχναν μόνα τους. Μερικές φορές είχαν μαζί και το «νοικοκυριό» τους (μικρογραφκά είδη επίπλωσης, κουζινικά κ.α).
Πολλά από τα παιχνίδια της αρχαιότητας έχουν επιβιώσει ως τις μέρες μας επιβεβαιώνοντας τη διαχρονικότητά τους, καθώς επίσης και την αέναη ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι.

Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

ΜΟΥΣΙΚΗ - Αρχαία ελληνική «ποπ κουλτούρα»

 ΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΚΕΙΜΠΡΙΤΖ 

 Φως στην ιστορία της αρχαίας ποίησης ρίχνει νέα έρευνα από ακαδημαϊκό του Κέιμπριτζ 

Παίρνουμε μια συναρπαστική γεύση μιας μορφής 'ποπ κουλτούρας' που βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια του κλασικού πολιτισμού....Επιπλέον, το θέμα του ποιήματος «μοιάζει αφύσικα σύγχρονο»

Έχει αυτό το είδος ρυθμού που μαγνητίζει, τέσσερις νότες στο μέτρο, τόνισμα στην πρώτη νότα και πιο αδύναμο τόνισμα στην τρίτη, που απαντάται και στο ροκ'εν'ρολ και στην ποπ επίσης




Γιατί μια νέα ανακάλυψη για ένα ελάχιστα γνωστό κείμενο ξαναγράφει την ιστορία της ποίησης και του τραγουδιού
Νέα έρευνα σε ένα ελάχιστα γνωστό κείμενο γραμμένο στα αρχαία ελληνικά δείχνει ότι η «τονισμένη ποίηση», ο πρόγονος όλης της σύγχρονης ποίησης και τραγουδιού, ήταν ήδη σε χρήση 300 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε.

Ο  στίχος έγινε δημοφιλής  ,σώζεται επειδή, εκτός από προφορική κοινή χρήση, βρέθηκε γραμμένος σε είκοσι πολύτιμους λίθους και ως γκράφιτι στην Καρθαγένη της Ισπανίας.

Το ποίημα που διατηρείται σε ένα γκράφιτο από ένα δωμάτιο στον επάνω όροφο στην Καρθαγένη της Ισπανίας (2ος έως 3ος αιώνας Κ.Χ.).  Η εικόνα προσφέρθηκε από τον José Miguel Noguera Celdrán

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Cambridge Classical Journal , φανερώνει επίσης ότι αυτό το ποίημα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει έναν «χαμένο κρίκο» μεταξύ του χαμένου κόσμου της αρχαίας μεσογειακής προφορικής ποίησης και τραγουδιού, και των πιο σύγχρονων μορφών που γνωρίζουμε σήμερα.


Οι αρχαιολόγοι βρήκαν το πιο όμορφο και καλύτερα διατηρημένο κόσμημα  στη σημερινή Ουγγαρία. Το στολίδι τώρα φυλάσσεται στο Μουσείο Aquincum της Βουδαπέστης .

Το ποίημα που είναι εγγεγραμμένο σε ένα καμέο σε ένα μετάλλιο από γυάλινη πάστα (2ος έως 3ος αιώνας Κ.Χ.) που βρέθηκε σε μια σαρκοφάγο γύρω από το λαιμό μιας νεκρής νεαρής γυναίκας στη σημερινή Ουγγαρία.  Εικόνα: Μουσείο BHM Aquincum και Αρχαιολογικό Πάρκο / Péter Komjáthy

 Ουγγαρία. Εικόνα: Μουσείο BHM Aquincum και Αρχαιολογικό Πάρκο / Péter Komjáthy

πηγη-  https://www.cam.ac.uk/stories/ancient-greek-pop-culture